Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

gronynnau

gronynnau

Byddai'n demtasiwn i chwi sefyllian yno nes bo llech y preseb yn wlyb lân, a'r tafod chwilgar garw yn hel y gronynnau o flawd a gollasid ar lewys eich siaced.

Mae'r cirysau hyn yn gymorth i hidlo gronynnau o'r dwr wrth iddo lifo trwy'r ffilamentau ond ni wyddom yn fanwl sut y maent yn gwneud hyn.

Ei werth yw i storio dþr mewn pridd a chompost; nodwedd werthfawr iawn mewn haf fel llynedd neu i rwyddhau natur pridd cleiog, hynny yw, casglu gronynnau mân pridd cleiog at ei gilydd yn ronynnau mwy er mwyn hyrwyddo sychu tir felly ar gyfer ei drin.

Darllenai lawer am y darganfyddiadau a'r damcaniaethau diweddaraf, yn arbennig ynghylch y gronynnau sylfaenol yng nghnewyllyn yr atom, am bethau fel cwarcod, newtrinod, positronau a'r holl lu rhyfeddol sydd, rai ohonynt, yn medru bod a pheidio a bod ac ail-fod i gyd ar yr un gwynt, fel petai.

Er nad yw'r machlud mor ysblennydd a hynny mewn ardaloedd o ddiffeithwch mae'n aml yn gorchuddio'r tir dan glogyn coch wrth i belydrau'r haul ddal y gronynnau o dywod sy'n chwythu yn yr awel.Trwy gydol yr oesoedd bu'r haul a'i ddylanwad enfawr ar fywyd yn destun diddordeb mawr i ddyn.

Mae'n gwarchod llygad y camel rhag gronynnau o dywod sy'n hedfan yn awyr y diffeithwch.

Achosodd y gronynnau o lwch i'r machlud ledled y byd fod yn annaturiol o goch am gyfnod maith.

Gelwir ef yn ergot ac mae'n edrych fel ewinedd duon hir sy'n ymddangos rhwng y gronynnau grawn.

Yr un pryd dylid cofio nad llonyddwch yw nodwedd gronynnau sylfaenol y cosmos.

Erbyn heddiw mae rhestr go hir o'r gronynnau hyn ac yma eto ceir yr un rhyfeddodau ffeithiol ag sydd yn y macrocosmos.

Yn y pen draw nid gronynnau ond egni, cwanta, fyddai yn y llwchyn.

Fe allwn ddechrau gweld sut mae'r Deufalfiaid yn hidlo gronynnau o faint neu lai.