Ar y llaw arall, gallai ddadlau na ddylai Undodwr gwerth ei halen fod hebddo, nid yn unig oherwydd ei waith personol, ond am ei fod yn ddolen gydiol rhwng aelodau gwasgaredig a llinyn bywyd y mudiad.

Aeth trigolion y pentrefi gwasgaredig a'r ffermydd pellennig i lawr i'r dref i drwst y ffair.

Digon gwasgaredig oedd y tai a'r bythynnod, ac wedi iddi nosi fyddai yna ddim golau heblaw'r lleuad, os o gwbl.

mae'r naratif yn ceisio amgyffred ac amlennu'r teimlad gwasgaredig, drylliedig, amrywiol hwn sy'n perthyn i'n dyddiau ni gorchwyl amhosibl, wrth gwrs ).