Ddydd Sadwrn diwetha' fe ddaeth criw o artistiaid proffesiynol ac aelodau o'r cyhoedd i'r Prom yn Aberystwyth i ferfio talpiau o sebon - un o weithgareddau dathlu dengmlwyddiant Cymdeithas Gymraeg y Celfyddydau Gweledol, Gweled.

Dyna ydi cynllunio i mi: synthesis gweledol.

Er fod techneg ffilm wedi datblygu'n frawychus yn ystod y ddegawd olaf, ochr yn ochr â theledu, ac er fod gwaith Spielberg, er enghraifft, yn gwneud defnydd rhyfeddol o effeithiau gweledol, eto y mae'r ffilm 'lenyddol', ffilm sy'n rhoi'r pwyslais mwyaf ar rinweddau'r nofel - cymeriadaeth, ethos lle ac amser ac yn y blaen - yn parhau'n boblogaidd ac yn gwbl dderbyniol ar unrhyw lefel.

Anghenion o ran gallu a/ neu rhai cymdeithasol yw'r rhain fel arfer, ond weithiau achosir, neu fe ddwyseir, anawsterau dysgu gan nam ar y clyw neu nam gweledol, anabledd corfforol neu anawsterau emosiynol ac o ran ymddygiad.

Mae hydrogen yn gallu allyrru goleuni gweledol os ydy'n cael ei dwymo gan sêr.

'Mae o fel jazz gweledol, mewn ffordd.

Ond mae'n wahanol i ddyfalu, ac yn ddarn cwbl unigryw, am fod priodoleddau haniaethol yn fwy blaenllaw na'r elfen o ddychymyg gweledol sy'n arfer bod mewn dyfalu.

Fodd bynnag, ar wahan i'r chwarter olaf, mae'r ffilm yn brin o gyffro ac effeithiau gweledol.

Yma yng Nghymru rhoddir anogaeth i ymgais dila ac arwynebol i ymateb i sefyllfa real y Gymru sydd ohoni, tra ystyrir ein hymdrechion ni i greu Diwylliant Gweledol Cymreig go-iawn yn amherthnasol...

Nid trwy lyfr yn unig yr ymledodd hanes Trystan ac Esyllt, ac o gofio poblogrwydd golygfa'r 'oed dan y pren' yn y cyfryngau gweledol, hynod yw nodi na adawodd yr elfen bwysig hon yn y fersiynau cyfandirol o'r hanes unrhyw ôl ar lenyddiaeth Gymraeg.

Cafodd cyfraniad sylweddol Peter Davies i ddatblygiad y cylfyddydau gweledol yn rhanbarth Gogledd Lloegr ei gydnabod yneang, ac mae ei gelfyddydwaith a'i hamcanion yneang.

Pe bae yna rhyw ddiffyg gweledol gan y person hwnnw, fel trwyn hir, neu goesau ceimion, yna byddai'r ffolant salw yn crybwyll hynny.

Creodd pobl ifainc o Gaerdydd a Phenrhys gerddoriaeth newydd ar gyfer ffilm gan Terry Chinn i nodi agor Canolfan y Celfyddydau Gweledol yng Nghaerdydd.