Yn ddiweddar gwelwyd y pwyslais yn symud fwy tuag at fwydydd iachusol - llai o fraster, llai o halen, llai o siwgwr, mwy o fwydydd iachusol.

Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf gwelwyd rhai datblygiadau hollol newydd.

oedd un o'r rhesymau pam y gwelwyd symud i'r chwith ar gychwyn y 1980au (fel digwyddodd gyda gweddill y mudiad cenedlaethol yr adeg honno) a dechreuwyd canolbwyntio ar amgylchiadau cymdeithasol ac economaidd sy'n ffurfio cyd-destun iaith, gyda sylw cynyddol ar faterion fel tai a thwristiaeth.

Ar Sadwrn diwedthaf fei gwelwyd nid yn unig yn dangos cystal chwaraewr yw o gael y blaenwyr iawn o'i flaen ond hefyd yn ateb y beirniaid hynny syn ei gyhuddo o fod yn swil i daclo.

Collwyd rhywogaethau dirifedi yn llwyr a gwelwyd lleihâd enbyd mewn eraill.

Ym mis Rhagfyr 1999 gwelwyd un o dditectifs enwocaf Prydain Fawr, ynghyd â'i gynorthwyydd (byr, ond tra effeithiol) y tu allan i adeilad y Cynulliad yn chwilio'n ddyfal am Ms Butler.

Gwelwyd cynnydd sylweddol yn ein darllediadau rhwydwaith, ar y radio ar teledu.

Cyfeiriwyd eisoes at awgrym yr Athro Williams fod Llyfr Coch hergest yn un o lawysgrifau Hopcyn, a gwelwyd enwi llawysgrifau eraill a feddai yng nghaniadau'r beirdd iddo.

Gwelwyd hefyd ddylanwad llenyddiaeth Lloegr a Ffrainc yn treiddio i'r traddodiad Cymraeg, nes bod llenorion yn benthyca naill ai destunau cyfan i'w cyfieithu a'u haddasu ar gyfer cynulleidfa newydd, neu'n codi enwau ac elfennau naratif unigol o'r ffynonellau estron, i'w hymgorffori mewn testunau cyfansawdd.

Gan ei bod yn bosibl mesur y pelydriad a oedd yn deillio o'r elfen ymbelydrol, gwelwyd posibiliadau defnyddio'r elfen fel modd i ddilyn metabolaeth gwahanol sylweddau o fewn y corff dynol.

yn yr un flwyddyn gwelwyd angladd syr w.

Ym Mhrydain gwelwyd y gyflwynwraig deledu, Donna, yn gwisgo Crys T gydag enw Gail Porter arno.

Er y gwelwyd y gellir cael canlyniadau buddiol pan ddefnyddir ychydig o ffrwydron gan arbenigwyr nid peth doeth yw gwneud defnydd eang o'r dechneg hon hyd oni ddee%llir mwy am natur ffurfiad llongddrylliad.

Ar yr ochr gadarnhaol, dywed yr adroddiad fod mwy o bobl ifanc yn hoffi cinio ysgol a gwelwyd cynnydd yn y nifer sy'n yfed llaeth sydd a llai o fraster.

Gwelwyd y digwyddiadau hyn yng nghyd-destun yr Eisteddfod, er enghraifft protestiadau'r suffragettes yn Eisteddfod Wrecsam ym 1912, a'r ymgyrch dros y sianel deledu Gymraeg yn y 1970au a'r 80au.

Dangosir yr un diddordeb mewn darllen dwylo; somatomaneg (y gallu i ddarllen arwyddion ar y corff dynol); cardiau tarrot; a Deja vu (term Ffrengig yn golygu 'gwelwyd eisoes').

Gwelwyd newidiadau mawr yn y Gwasanaeth Prydau Bwyd yn ystod y cyfnod yma.

A gwelwyd cyhoeddi dogfen Cyngor Cwricwlwm Cymru Y Plentyn dan Bump yn yr Ysgol, dogfen sy'n cynnig canllawiau ar agweddau ar gwricwlwm addas i blant dan bump.

Er y gwelwyd datblygiadau mewn sawl maes, mae angen i BBC Cymru bellach ailddynodi ei rôl ai sefyllfa mewn marchnad ddarlledu syn newid yn gyflym, wrth i ddatblygiadau technolegol gynnig cymysgedd o ddewis i'r gwylwyr ar gwrandawyr, ar deledu digidol ar hyn o bryd, ar radio sain digidol cyn bo hir, ac yn fuan drwy wasanaethau arlein.

Yn fuan ar ôl hyn, gwelwyd Clociau Blodau hyfryd hefyd mor bell i ffwrdd â dinasoedd Canada, Affrica ac Awstralia .

Gwelwyd o brofiad fod ffeiliau bwa-lifer neu ffeiliau clo-crwn gyda rhestr gynnwys a rhaniadau wedi eu labelu yn ffordd dda o gadw'r gwaith mewn trefn.

Ar Ddydd Nadolig hefyd gwelwyd Simon Callow mewn fersiwn cartwn gwych o hanes eithriadol Cervantes Don Quixote, gyda'r actor Paul Bradley (o EastEnders gynt) fel Sancho Panza.

Gwelwyd yr elfen hon yn y gêm rhwng Caerdydd a Llanellir Sadwrn diwethaf.

Ers y ddeddf gyntaf gwelwyd trawsnewidiad ieithyddol o ran defnydd cyhoeddus o'r iaith a gosod hawliau allan yn glir.

Ond yn ystod ac ar ôl yr Ail Rhyfel Byd, gwelwyd chwyldro arall yn camu ar draws cefn gwlad Cymru ac yn wir ar draws y rhan helaethaf o'r Byd Datblygiedig - sef yr Ail Chwyldro Amaethyddol - chwyldro oedd yn aml mewn gwrthdrawiad ag egwyddorion cynaladwyaeth.

Yna, un diwrnod, fe'i gwelwyd hi'n mynd i mewn i Fanc y Midland.

Gwelwyd dirywiad enbyd yn y brwdfrydedd hwn yn y chwe degau am amryw resymau, nid y lleiaf ohonynt ddatblygiad y cyfryngau.

Cyrhaeddodd cadwraeth yn rhy ddiweddar i arbed gwyddau Cefni, a gwelwyd sawl tro ar fyd yn y cyfamser, a hwnnw'n newid er gwell i lawer o hwyaid a rhai o adar eraill y tiroedd gwlyb.

Gwelwyd cynnydd sylweddol yn ein darllediadau rhwydwaith, ar y radio a'r teledu.

Dylid nodi cryn lwyddiant yn y maes dros y degawd diwethaf, yn enwedig ym maes llyfrau plant a phobl ifanc lle y gwelwyd y twf mwyaf, ac mae ansawdd a diwyg y llyfrau'n cymharu'n ffafriol â'r hyn sydd ar gael mewn gwledydd eraill.

Gwelwyd fod arch Edward Parry wedi malurio, ond fod arch Ann Parry yn aros heb ond ychydig o amhariad arni.

Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf gwelwyd twf sylweddol y sianel ddigidol, wrth i BBC Cymru ddatblygur gwasanaeth newyddion Deg o'r gloch a rhaglenni SportswRap, tran darparu cyfle i'r dalent cyflwyno a newyddiadurol ifanc syn dod i'r amlwg fel Rebecca John a Jason Mohammad gyflwyno rhaglenni.

Gwelwyd hyn yn neilltuol yng Ngweithgor y Genhadaeth Gartref yn ystod y blynyddoedd diwethaf oherwydd yr oedd ceisio ymateb yn greadigol i'r argyfwng ysbrydol yn yr eglwysi a'r wlad yn fater agos iawn at ei galon.

Prin y gwelwyd y fath wamalu a bradychu safonau gwâr ag a welwyd yn ymddygiad pobl fel Kinnock, Abse, George Thomas, Donald Coleman ac Ifor Davies y pryd hwnnw.

Yn 1998 y gwelwyd Emma Francis yng Nghwmderi gynta.

Buan iawn hefyd y gwelwyd ugain o glybiau yn Sir Gaernarfon.

Wrth i hyn ddigwydd gwelwyd cwch modur yn rhuthro tuag atyn nhw.

Fe'i gwelwyd yng nghyffiniau Tyddyn Bach yn ystod y bore a thystiai Ann Jones, Fferm Trefadog, iddi ei weld yn pori'i wartheg ar y lôn bost tua deuddeg o'r gloch.

Gwelwyd y dirywiad mwyaf yn yr ardaloeddgwledig Mewn aradloedd fel Trearddur, Moelfre, Llanfair-yn-neubwll, Brynteg a Llanbedr - goch yr oedd 40% o'r boblogaeth wedi ei geni y tu allan i Gymru a thros 40% o'r boblogaeth hynny yn uniaith Saesneg.

Gwelwyd yn fuan bod y rhai a oedd yn defnyddio cyffuriau mewn modd anghyfreithlon, gan rannu offer chwistrellu, yn fwy tebygol o ddioddef; hefyd y rhai, o blith y ddau ryw, a oedd yn anllad ac yn mwynhau rhyw gyda nifer o bartneriaid o'r naill ryw neu'r llall.

o'u hastudio'n fanwl gwelwyd fod popeth perthnasol i'r ddau linyn a oedd yn cael eu hasesu eleni yno.

Yn achos y Dywysoges Diana gwelwyd sut y trodd cymeriad bregus yn santes.

Gwelwyd Alex Wharf yn arwain y ffordd gyda ffigurau campus o dair wiced am 18 oddi ar ei ddeg pelawd.

Dim ond unwaith y gwelwyd cynrychiolydd Lloegr ar lwyfan y noson olaf - Christopher Maltman, y baritôn aeth rhagddo i ennill y wobr Lieder yn 1997.

Ddydd Iau, unwaith eto ail hwylio am y Falkands a phan oedd yn gwawrio ddydd Sadwrn gwelwyd ynys Beachene, ddeng milltir ar hugain i'r de o'r Falklands.

Lleiafrif ohonynt a dderbyniodd unrhyw fath o addysg ffurfiol, ac yn ystod y cyfnod hwn y gwelwyd agor y mwyafrif o academi%au'r ymneilltuwyr.

Ers peth amser gwelwyd newid mawr ym mhroffil ieithyddol llawer o ardaloedd yng Nghymru lle'r oedd y Gymraeg gynt yn iaith y mwyafrif.

Gwelwyd hyn ychydig amser yn ôl pan geisiodd y cenedlaetholwyr berswadio Cyngor Dyfed i gael sistem gyfieithu ar y pryd.

Mewn lle plaen uwchben un porsylîn mewn tū bach dynion, gwelwyd y llinell broffwydol "Mae dyfodol Cymru yn dy ddwylo di% a gwych iawn hefyd yw'r graffiti hwnnw sy'n magu cynffon wrth i eraill ychwanegu eu sylwadau ato.

Ar un cyfnod, hwn oedd y llyn mwyaf yn y rhan hon o Loegr, ond fe'i sychwyd i greu porfeydd, a gwelwyd tomen sbwriel yn lledaenu ar ran ohono.

Fe'i gwelwyd gan yr Uchel- Galfiniaid fel gwyriad tuag at Arminiaeth y Gyfundrefn Newydd ac fe'i condemniwyd yn chwyrn gan John Elias ei hun.

Fe'i gwelwyd yn Ethiopia yn y chweched ganrif ac fe achosodd filoedd o farwolaethau yn yr Amerig yn y bymthegfed ganrif.

Gwelwyd ar yr un pryd chwyldro ym myd ffermio.

Dyma'r flwyddyn y gwelwyd swyddog o Dde Fietnam yn saethu dyn a amheuwyd o fod yn Vietcong yn ei ben.

Cyn pen dim o dro, gwelwyd yr hogyn bach yn cymryd rhan mewn cystadlaethau siarad cyhoeddus ac yn gwefreiddio'r dorf.

Is-bwyllgor yr Anabl: Yn ôl eu harfer yr oedd y pwyllgor hwn eto wedi bod yn hynod o weithgar fel y gwelwyd o adroddiad Nancy Lovatt.

Gwelwyd y digwyddiadau hyn yng nghyd-destun yr Eisteddfod, er enghraifft protestiadaur suffragettes yn Eisteddfod Wrecsam ym 1912, ar ymgyrch dros y sianel deledu Gymraeg yn y 1970au ar 80au.

Ond wrth nesau at y fan lle dylai'r llong sefyll, gwelwyd nad oedd hi yno.

Yn sgîl datganoli, gwelwyd llond gwlad o raglenni newydd.

Yn y cyfnod cyn agor y Cynulliad ym mis Mai gwelwyd y gyflwynwraig Sara Williams yn codir llen ar y drefn bleidleisio i'r cyhoedd gyda Your Assembly: The Ultimate Guide.

Am gario'r meini, am godi'r waliau a phrynu'r tir; a'r tu allan i'r waliau, y tu allan i'r ffenestri uchel, pedair ar yr aswy a phedair, yr un ffunud ar y dde, canmolwyd gwaith llaw Thomas Jones yr Hendy a Gomer a gwelwyd bod pob dim yn dda.

Ar rwydwaith, o ganlyniad i gydweithrediad gyda chynhyrchydd annibynnol, ailgomisiynwyd y ddrama i blant, The Magicians House, a chafwyd arwyddion cadarnhaol yn Jack of Hearts a Dirty Work. Gwelwyd datblygiad ardderchog mewn genres eraill hefyd, gan gyflawnir nifer uchaf erioed o gomisiynau rhwydwaith ar gyfer radio a theledu ym 1999/2000.

Hwyrach mai'r enghraifft fwyaf gwiw o'r peth ydyw astudiaeth Saunders Lewis o Williams Pantycelyn, lle y gwelwyd tipyn o ddylanwad Freudiaeth.

Yn ôl adroddiad gan y CIA, fe'i gwelwyd unwaith, tra oedd yn mynychu cynhadledd yn Majorca, â'i wyneb wedi ei goluro ac yn cario tedi.

Ond dyna fo, rhagoriaeth y Sais yw hynny, fel y gwelwyd ddydd Sul.

Mae colli ysgol yn ergyd fawr i bentref a gwelwyd eisoes fel y bu'n ergyd angheuol i ambell bentref Cymraeg.

Yn dilyn set Bedwyr gwelwyd un o'r grwpiau prysuraf dros gyfnod yr haf - Estella ydy hwnnw.

Serch hynny, roedd y diwydiant yn dal yn bwysig yng Nghymru tan y 1980au, fel y gwelwyd adeg streiciau'r glowyr yn 1973 ac 1974 ac yn fwy fyth yn adeg streic 1984-85.

Gwelwyd yn ystod dyddiau cynnar Menter Cwm Gwendraeth fod unrhyw sôn am achub iaith yn ymarfer cwbl ofer oni chyplysir yr iaith â'r gymdeithas sydd yn ei chynnal.

Crai - Ar ddechrau'r 90au gwelwyd Sain yn ymateb i ofynion y Sîn Roc yng Nghymru trwy sefydlu is-label i'r cwmni, yn bennaf ar gyfer cerddoriaeth ifanc y Gymru gyfoes.

Dinas a choleg Caerdydd yw man genedigaeth y cylchgrawn hwn, yma y gwelwyd bod tir newydd yn ein disgwyl yng Nghymru, i'w ddarganfod gennym a'i weithio a'i feddiannu, er lledu teyrnas diwylliant Cymreig.

Ers cyflwyno trefn gyllido newydd gwelwyd cynnydd sylweddol yn y nifer o gartrefi a ddarperir yn flynyddol.

Gwelwyd datblygiad oherwydd dulliau newydd o gynhyrchu dur yn Nowa Huta, nid nepell o ganol Krako/ w.

Gwelwyd ugain o gystadleuwyr ar y maes, ond yn anffodus trodd yr hin yn stormus a drycinog - a throdd y beirniaid i'r dafarn leol, gyda'r canlyniad nad oeddynt mewn unrhyw gyflwr i feirniadu'r gystadleuaeth - a rhaid ydoedd gohirio'r dyfarnu hyd at y Llun dilynol.

Gwelwyd y dirywiad mwyaf yn yr ardaloedd gwledig.

Cyn gadael tir, dichon bod y rhan fwyaf ohonynt wedi clywed am longau tebyg a adawodd Afon Lerpwl ar ben llanw, ac nas gwelwyd byth wedyn.

Yn y grwpiau oed ifancaf y gwelwyd y duedd fwyaf calonogol, lle'r oedd ffigurau 1991 yn dangos parhad yn y twf a gofnodwyd yn gyntaf ym 1981.

Ymhlith y Bedyddwyr gwelwyd adwaith yn erbyn y dylanwadau Efengylaidd.

Ac yn goron ar y cwbl gwelwyd cyhoeddi'r Cytundeb mewn Gwyddeleg gan y Llywodraeth -- ac fel ymarfer ar gyfer y dyfodol roedd yn rhaid gofyn yn arbennig amdani, a chwedyn nid oedd sicrwydd y byddai'n cyrraedd.

Ac ar ddalen deitl y gyfrol honno y gwelwyd yn argraffedig am y tro cyntaf y Nod Cyfrin y byddid yn ei weld yn ddiweddarach yn arwyddnod ar sgroliau cyhoeddi gorseddau Beirdd Ynys Prydain.

Gwelwyd nifer o artistiaid talentog iawn yn cyflwyno amrywiaeth eang o eitemau.

Pan agorwyd sinc newydd yn Hafod Owen gwelwyd fod yn rhaid adeiladu twr uchel i gynnal cadwyni'r 'Blondin', ac i Francis yr ymddiriedwyd y gwaith o'i godi.

Gwelwyd nifer o ymwelwyr rhyfedd a threisgar hefyd yn glanio ar draethau Ynys Môn yn ystod yr ail ganrif ar bymtheg.

Ond hyd yn oed mewn gwledydd mwy rhanedig, megis yr Almaen a'r Eidal, gwelwyd yr un duedd i gryfhau a chanoli llywodraethau'r wlad ymhlith tywysogaethau'r Almaen a mân wladwriaethau'r Eidal, bob un ohonynt o'r bron â'i hunben erbyn hyn.

Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf gwelwyd twf sylweddol y sianel ddigidol, wrth i BBC Cymru ddatblygu'r gwasanaeth newyddion Deg o'r gloch a rhaglenni SportswRap, tra'n darparu cyfle i'r dalent cyflwyno a newyddiadurol ifanc sy'n dod i'r amlwg fel Rebecca John a Jason Mohammad gyflwyno rhaglenni.

Ond mewn un ffordd, efallai mai da o beth yw fod brwydr yr iaith bellach yn ol yn nwylo'r bobl, a gwelwyd ymgyrch gref eisoes i herio Awdurdod Iechyd Gwynedd.

Yr wythnos diwethaf gwelwyd sefydlu sianel deledu ddiweddaraf y gwledydd Celtaidd - yn Llydaw.

Buan y gwelwyd mai camgymeriad oedd hynny.

Ond waeth i ni heb ~ meddwl y gallwn iawn ddchongli'r pregethau hyrmy heddiw, oherwydd nid ydynt ar gad i ni: rywfodd, ys dywed Cynhafal Jones, pan gymerwyd y pregethwyr i ogoniant, fe gollwyd eu pregethau.~ Yr ychydig bregethau y gwelwyd yn dda eu cyhoeddi mewn print sy'n weddill.

Aberglasney: A Garden Lost in Time - William Wilkins Gwelwyd ffrwyth y ddaear o wahanol fath yn Aberglasney: A Garden Lost in Time, cyfres ardderchog a baratowyd yn wreiddiol ar gyfer BBC Cymru a ddangoswyd hefyd ar y rhwydwaith.

Fel y gwelwyd eisoes, nid y coleg fel y cyfryw a noddodd yr awdur, nac unrhyw arweinydd crefyddol, ond yn hytrach leygwr o'r enw Gruffydd ap Llywelyn ap Phylip ap Trahaearn.

Pa bryd, os erioed, y gwelwyd llyfr Cymraeg yn cipio dychymyg pobol i'r fath raddau dydw i ddim yn gwybod.

Gwelwyd sawl achos yn y blynyddoedd diwethaf lle'r oedd pobl wedi lladd fel ymateb i gamdriniaeth annioddefol neu am na allent oddef yn hwy gweld rhywun annwyl iawn mewn ing dychrynllyd.

Daeth tro ar fyd a gwelwyd bywyd newydd mewn pethau Cymraeg.