Yn y grwp, felly, mae Gwlad Pwyl ar y brig gyda 13 o bwyntiau, Belarws gyda deg pwynt a Iwcrain ar wyth.

Ni welodd y math hwn o feirniad erioed y gwahaniaeth rhwng gwlad fechan yn ceisio'i rheoli ei hun a gwlad fawr yn ceisio rheoli eraill.

Er mai yn y blynyddoedd 1909 ­ 1915 y cyrhaeddodd y Mudiad Rhamantaidd ei anterth, gyda 'Gwlad y Bryniau', 'Yr Haf' ac 'Eryri', yr oedd y llanw wedi troi yn erbyn Rhamantiaeth erbyn hynny, gan fod darllenwyr wedi syrffedu ar yr awdlau a'r pryddestau hyn a oedd wedi eu lleoli mewn rhyw orffennol chwedlonol, ac wedi syrffedu hefyd ar eirfa'r Rhamantwyr.

Y mae miloedd yno yn ddigartref au gwlad yn fôr o ofid a gwae.

Mae hyfforddwr Awstralia, Rod McQueen, wedi dweud y bydd yn rhoi'r gorau i'w swydd ym mis Medi ar ôl taith y Llewod a Phencampwriaeth y Tair Gwlad.

Ers pasio'r ddeddf hon, newidiodd hinsawdd ieithyddol Gwlad y Basg.

Doedd yna ddim goliau yn y gêm rhwng Cymru a Gwlad Pwyl yn Warsaw, neithiwr.

Yng ngemau eraill Grwp 5, cyfartal 1 - 1 oedd y sgôr rhwng Armenia a Gwlad Pwyl.

'Ym mhob gwlad y megir glew', medd yr hen ddihareb, a thristach na thristwch yw gweld dynion disglair yn ein gadael a hwythau ym mlodau eu dyddiau.

Ond yn ôl Cadeirydd Pwyllgor y Chwe Gwlad, Alan Hosie, fe allai'r sefyllfa newid ar unrhyw adeg.

Ymrithiai Sir Gaerfyrddin gerbron llygaid Myrddin Tomos fel gwlad yn llifeirio o laeth ac uwd.

Yn y lifft i'r ystafell, rhewais pan ofynnodd yn ei Saesneg prin, 'Do you have Scotch?' Doedd bosib bod y swyddog hwn mewn gwlad Islamaidd yn derbyn llwgrwobrwyon alcoholaidd!

Er mai edrych ymlaen at arddangos trin gwallt yr oedd yr aelodau, cawsom gystal gwledd a llond gwlad o ddifyrrwch.

I, ddim yn nabod neb a dieithrwch gwlad newydd i gyd yn ein rhwystro rhag parhau â'r gwaith.

Tywyn Mehefin 2 Elfyn Llwyd, Aelod Seneddol Meirionnydd; John Lloyd Jones, Cadeirydd Cymdeithas Cefn Gwlad; Graham Worley, cyn-ymgeisydd y Democratiaid Rhyddfrydol.

Mae Gwlad Pwyl wedi enwi 8 o'r 11 a ddechreuodd y gêm yn erbyn Cymru ym mis Hydref ar gyfer y gêm nesaf rhwng y ddwy wlad yn Stadiwm y Mileniwm, Caerdydd ar Fehefin 2.

'Dos i'w lys', meddai Rhisiart Phylip am Siôn Salbri o Lyweni ac yno, meddai ymhellach, y ceir 'gweled unben' sydd gystal â 'gweled nerth ein gwlad'.

a ydych am ddweud wrthynt eu bod i fynnu cael gan y gelyn y mesur iawn o gyfiawnder i'w gwlad, a bod cael mymryn yn rhagor na hynny yn eu gwneud, o fod yn weinidogion cyfiawnder, yn weithredwyr gormes a chamwri ?...

Mae hi'n bwysig am ei bod yn ddogfen ddelfrydol o weithgareddau Waldo yn ei swydd o fardd gwlad.

I'r teithiwr dieithr a ddeuai am dro o Lundain, dyweder, i berfeddion gwlad Cymru, rhan o Loegr oedd y wlad o'i gwmpas.

Wrth gwrs, yr oedd hyn yn amlycach yn yr ardaloedd poblog nag ym mherfeddion gwlad.

Mae dinasyddion swyddogol ac answyddogol ein gwlad yn siarad sawl iaith ac mae hynny yn cyfrannu at gyfoeth ieithyddol ein gwlad.

A'n dysgu sut i atseinio Halelwia trwy gymoedd a bryniau'n gwlad.

Mae grŵp bychan o feini hir yn Langon ac yn ôl llafar gwlad yr ardal honno, criw o ferched ifanc ydynt a benderfynodd fynd i'r cae i ddawnsio yn lle mynd i'r eglwys un dydd Sul.

EFFEITHIAU: Yn fras, gellir rhannu effeithiau fel a ganlyn:- llai o lygredd a thagfeydd traffig, llai o alw am gerrig mâl, gwell ansawdd bywyd yng nghefn gwlad a hyrwyddo ymwybyddiaeth o'r amgylchedd drwy gynllunio teithiau cludiant cyhoeddus i hybu canolfannau ymwybyddiaeth o'r amgylchedd.

Mewn man arall yn y Deg Pwynt Polisi, dywedir fod cyfalafiaeth ddiwydiannol a chystadleuaeth economaidd rydd oddi wrth reolaeth llywodraeth gwlad (h.y.

Ar ôl rhybudd amserol a difloesgni Mr Saunders Lewis ynglyn â thynged yr iaith, fe aeth Cymdeithas yr Iaith ati i fynnu i'r Gymraeg ei phriod hawliau yn ei gwlad ei hun, ac ni wnâi ond y crintach warafun i'r mudiad hwnnw y clod am ennill yn ôl i'r iaith beth o'r bri y mae'n ei fwynhau heddiw.

Urmyc yn y Niwl Gwlad fechan ddinod iawn ydi Urmyc.

Ond ychydig olion arwynebol sydd ar ôl o bobl Oes yr Haearn, a nemor un traddodiad o'u gweithgareddau heblaw eu bod hwythau fel eu disgynyddion yn gorfod byw ar gynnyrch gwlad.

Mudiad y Ffermwyr Ifanc yw prif Fudiad Ieuenctid Cefn Gwlad Cymru, sy'n darparu cyfleoedd arbennig i bobl ifanc Cefn Gwlad i fwynhau, i ddatblygu, ac i ddysgu.

Gellir sylwi, hefyd, nad yw'r dadrithiad ynghylch cefn gwlad ond yn rhan o ddadrithiad llwyr y bardd.

Cerddi ychydig yn fwy cofiadwy i mi oedd y rhai am y Gymru gyfoes.Mae Croesawu'r Cynulliad yn felys chwerw ei naws wrth i'r bardd gymharu sefyllfa o lawenydd yn ein gwlad ni a sefyllfa boenus barhaus Iwerddon.

Cefaist fwy na digon o gynghori a phregethu, a blino cael dy lusgo ar draws gwlad, ond uchel oedd ei fwriad.

Dewisodd droi yn ôl at y Gymru werinol, at gefn gwlad am ei ddeunydd.

Ac yna, meddai'n feiddgar, Yr Ysgol Sul 'yw MAM llênyddiaeth ein gwlad'.

Cymru ar hyn o bryd sy'n bedwerydd yng ngrwp pump, ar ôl colli ym Melarws a chael gemau cyfartal gyda Norwy a Gwlad Pwyl.

Y peth sy'n drawiadol am y traddodiad Cymreig yw'r argyhoeddiad fod y gwerthoedd a'r safonau sy'n ysbrydoli'r rheolau'n rhai ar gyfer gwerin gwlad, nid yn unig ar gyfer clerigwyr, mynachod a lleianod.

Dyna fe, ddarllenydd - yn llafn main, tal, teneu, gwledig, - mewn gwisg ddiaddurn a digon cyffredin yn dyfod trwy ddrws y capel - am dano y mae coat winlliw o frethyn gwlad wedi ei wau yn lled fras, a hono wedi gweled ei dyddiau goreu; ac oblegid ei fod wedi tyfu ar ol ei chael, edrychai yn fer a chwta - gwasgod o stwff ac un rhes o fotymau yn cau i fynu yn y glos am ddolen ei gadach India oedd yn dorch am ei wddf - llodrau o ffustian rhesog; a phar o esgidiau mawrion cryfion, gyda dwbl wadnau am ei draed, wedi eu pedoli yn ol ac yn mlaen; a'u llenwi â hoelion, ac ymylau hoelion y rhesau allanol yn amgylchu ymyl y gwadnau, fel y gallesid tybio y buasai eu cario yn ddigon o faich i unrhyw ddyn, heb sôn am gerdded ynddynt.

'Rwy'n siŵr fod nifer o ddarllenwyr wedi clywed stori gyffelyb i hon, neu wedi ei darllen fel stori newyddion - byddwn yn falch iawn o'u clywed - danfonwch hwy ymlaen i Llafar Gwlad.

Yn hytrach, cwmpasai holl oblygiadau perchtyaeth yn yr union ffordd y bu i lys y brenin daenu ei warchodaeth dros holl ddeiliaid y deyrnas ac amddiffyn eu buddiannau gorau, sef sicrhau heddwch a threfn a fyddai'n hybu cynnydd a golud gwlad ac yn clymu'r deiliaid hynny'n fwy ffyddlon i'r frenhiniaeth.

Mewn ffaith, does dim argoel bod llawer yn digwydd i fynd i'r afael a'r gwelliannau hollol angenrheidiol yn ardal y Bedol ond mae'r sefyllfa yn debyg i nifer o ardaloedd eraill yng nghefn gwlad Cymru.

Ar ddiwrnod cneifio yn Llannerchirfon ar ddechrau'r ganrif ddiwethaf fe ganodd Selby Price, bardd gwlad hynod ffraeth o'r fro, fel hyn i'r gyllell y cafodd ei benthyg gan Nedi Pen-dre, Tregaron:

Yr oedd eu gwir elynion hwy yn eu gwlad eu hunain, gorthrymwyr eu tadau a threiswyr eu hynafiaid.

'Gêm Lloegr oedd tro cynta i fi ddechrau gêm yng Nghystadleuaeth y Chwe Gwlad.

'Mae pob fersiwn o'r darlun symbolaidd ac adnabyddus yma yn gosod nid yn unig sialens dechnegol ond yn ein galluogi i godi nifer o gwestiynau am sefyllfa bresennol ei gwlad.

Cafodd lawer o wybodaeth oddi ar lafar gwlad wrth fynd heibio i hen bobl a chadw cofnodion o'r hyn a gofient ar bytiau o bapurau a hen amlenni llythyrau.

Er gwaetha'r ansicrwydd oherwydd clwy'r taed a genau mae gêm fawr y penwythnos ymlaen - Cymru yn erbyn Ffrainc yng Nghystadleuaeth y Chwe Gwlad.

Canolfan Felin Fach ym Mhwllheli - partneriaeth gyda MIND, Cais a'r Cyngor Gwlad - a agorwyd gan ein Is-Lywydd, Mr Dafydd Wigley, AS

Disgynyddion adar a fagwyd mewn parciau yw'r Gwyddau Canada estronol hefyd, ond credaf fod y ddwy rywogaeth yn ychwanegiadau difyr i adar ein gwlad.

Yn y gynhadledd hon y penderfynwyd cyhoeddi - diolch i'r Weinyddiaeth - Atlas Ceredigion, Detholiad o Bant a Bryn, Cerddi Gwlad ac Ysgol, Stori%au o Chwedlau Sir Aberteifi a Cen Ceredigion.

Mae cytundeb pur gyffredinol erbyn hyn ymysg llenorion a beirniaid llenyddol ein gwlad fod Gruffydd yn un o brif feistri rhyddiaith Gymraeg ac y mae dwy gyfrol a gyhoeddwyd ganddo yn y tridegau yn dangos hyn yn glir, sef Hen Atgofion, rhan o'i hunangofiant, a'r gyfrol gyntaf o gofiant OM Edwards.

Dichon ein bod yn rhy agos i'r rhain i sylweddoli eu dylanwad ar fywyd gwerinol amaethyddol Cymreig cefn gwlad.

Y llongau rhyfel yn tanio eu gynnau er cof am y rhai anffodus a fu farw dros eu gwlad yn y Rhyfel.

Mewn cyfres bwysig o'r enw Y Byd Hirgrwn (chwaer raglen The Union Game a gynhyrchwyd gan BBC Cymru ar gyfer BBC Two), bu Huw Llewelyn Davies yn olrhain hanes rygbi ac yn amlinellu sut y datblygodd y gêm o fewn ffiniau gwleidyddol a diwylliannol sawl gwlad.

Mae croeso iddi hi fyw yn ôl patrwm Ledi Gysta os ydi'n dewis hynny, ond mae disgwyl i mi siopwr ynghanol gwlad, drefnu 'mywyd ar yr un llinella â rhyw sprigyn o Syr hefo mwy o bres neg o synnwyr, yn afresymol.

Dywed y capten dros dro, Adrian Dale, y byddai'n hwb mawr i'r tîm tasai James yn gallu wynebu Gwlad yr Haf yng Nghaerdydd yfory.

Ffermwyr cefn gwlad, ysgolheigion, athrawon a gweision sifil oedd swmp y siaradwyr Gwyddeleg ers oes.

Erbyn hyn wrth gwrs, nid Cymry oddi cartref yw'r Archentwyr-Cymraeg sydd yma ond Archentwyr sydd yn dilyn calendr eu gwlad eu hunain.

Dyma wlad o'r fath dlysaf - gwlad wedi bod unwaith, y mae yn amlwg dan driniaeth uchel; palasau a ffermdai mawrion ar bob llaw i mi, ond heb neb yn byw ynddynt - eu ffenestri yn yfflon, y muriau o'u cwmpas wedi syrthio, y perllanau mawrion a'r gerddi yr un ffordd â'r meysydd, a'r meysydd yn anialwch.

Cred Cymdeithas yr Iaith Gymraeg fod lle unigryw ac arbennig i'r iaith Gymraeg yng Nghymru fel priod iaith Cymru ac y dylid cydnabod yr egwyddor hon yn swyddogol mewn deddf gwlad.

Mae'r gêm hon yn rhan hollbwysig o gynllunie Graham Henry ar gyfer Pencampwriaeth y Chwe Gwlad a Chwpan y Byd nesa.

Yn eu tro cyhoeddwyd enw pob grþp a'u gwlad a dawnsient i mewn i gymeradwyaeth fyddarol.

Mae'n addas inni ein cyflwyno ein hunain, ein teulu, ein ffrindiau, ein hardal, a'n gwlad i'r Duw trugarog sy'n cofio mai llwch ydym ac yn ein cylchynu â'r gras a ddatguddiodd mor ysblennydd inni yn ei Fab, Iesu Grist, sydd yr un ddoe, heddiw ac am byth.

Yn ôl cyfraith gwlad yr oedd rhaid ei gladdu wedi machlud haul gan nas bedyddiwyd.

Wedi clywed hanesion gan gyfeillion yn Amman, fe aeth llond dwrn ohonom at y ffin honno rhwng Gwlad Iorddonen fel y mae - ar y lan orllewinol a gipiwyd oddi arni gan Israel.

Synnwn i ddim na fyddai plant heddiw yn mynnu cael eu cwnsela cyn - ac yn sicr ar ôl - gwneud y daith hir i'r siop bapur i ganfod eu canlyniadau a chael eu cywilyddio weithiau yng ngwydd gwlad.

Mewn gwlad ddwyieithog fel Cymru, lle mae'n naturiol ac yn ofynnol i bawb ddysgu'r Saesneg sy'n fyd eang ei defnydd, mae'r rheidrwydd i ddysgu a defnyddio iaith carfan leiafrifol o'r boblogaeth ac iaith sydd wedi ei chyfyngu o ran defnydd i dir Cymru yn dibynnu ar wahanol gymhellion.

Ar hyd y bymthegfed ganrif gwelir yn amlwg gynnydd mawr ymhob gwlad yn rhif y rhai a ddysgasai ddarllen: lleygwyr yn ogystal â chlerigwyr, gwyr a gwragedd fel ei gilydd.

Mae'r ddeddf yn cydnabod Basgeg fel priod iaith Gwlad y Basg, yn rhoi statws swyddogol i'r iaith ynghyd â Sbaeneg ac yn datgan nad oes modd gwahaniaethu ar sail iaith.

Dibynna bardd gwlad yn gyntaf oll ar ddifyrru cylch bychan diolud.

Wedi Statud Awtonomi Gwlad y Basg ym 1979, cafwyd Deddf Normaleiddio'r Iaith Fasgeg ym 1982.

Un naw chwe tri oedd blwyddyn f'ordeinio'n weinidog yn Ebeneser Trawsfynydd, i ofalu am yr eglwys honno yn ogystal â Phenstryd a Jeriwsalem - Jeriw ar lafar gwlad.

Gan amlaf fe gymer genhedlaeth i'r bregeth rymusaf ddylanwadu ar feddwl gwlad, ond gellir dweud i'r ddarlith hon ddylanwadu ar unwaith ar feddwl Cymru.

Be mae Henry am wneud yn y ddwy neu dair gêm nesa fydd paratoi am Bencampwriaeth y Chwe Gwlad ar ôl Nadolig.

Dyna fyddai yn iachawdwriaeth i'n gwlad yn y ganrif yr ydym ar fyned iddi' (John Williams, Brynsiencyn, R.

Pryd wnewch chi sylweddoli unwaith ac am byth nad yw'r barbariaid yn eistedd ym Mynyddoedd y Carpathian, yn barod i ymosod ar eich gwlad fendigedig?

Ganwyd Phil ar ddiwedd y ganrif o'r blaen pan oedd nerthoedd grymus yn dygyfor ar bob llaw, mewn cymdeithas a gwlad a byd, ac ni allent lai na dylanwadu ar drigolion y cyfnod.

Fel Cymdeithas, mynnwn fod y Gymraeg yn perthyn i bawb yng Nghymru a'i fod yn hen bryd i'r Gymraeg gael ei normaleiddio fel prif iaith ein gwlad. Edrychwn at y Cynulliad i arwain a gweithredu strategaeth genedlaethol gynhwysfawr ac integredig fydd yn galluogi pawb yng Nghymru i gyfranogi yng nghyfoeth yr iaith gan fagu hyder cyffredinol ym mhwysigrwydd yr iaith Gymraeg.

(b) Dyluniad Cartrefi yng Nghymru Wledig Astudiaeth Ymchwil y Cyngor Cefn Gwlad CYFLWYNWYD adroddiad y Prif Swyddog Cynllunio y derbyniwyd yn ddiweddar gopi o'r adroddiad uchod gan Gyngor Cefn Gwlad Cymru gyda chais am sylwadau'r Cyngor arno.

Yn ystod y cyfarfod byddan nhw'n trafod syniadau weithiau, ond ei brif bwrpas ydy rhoi cyfle i raglenni gynnig straeon difyr sydd wedi codi yn eu gwlad nhw.

Baich gwŷr llys Aber oedd gwarchod gwlad wedi'r cwbl.

'I ba beth y gwnaed y Cymry?' , meddai'n guchiog rhyw dro, 'I durio y ddaear i'r Sais, a'i arbed ef rhag gweithio.' Loes calon iddo ef oedd gweld cynifer o Saeson yn ymgyfoethogi ar draul y Cymry, yn ysbeilio crombil y ddaear o 'frasder oesoedd' ac yn 'ddiwyd gasglu i'w llogellau gynnyrch trysorau ein gwlad'.

Gwaith cynnal a chadw mewn gwlad wag, ond yn waith hanfodol.

Oblegid creodd gatrodau o feirchfilwyr arfog, a wibiai'n gyflym ar draws gwlad gan beri dinistr i filwyr traed araf y Saeson.

Mae Robert Howley yn ôl yn y tîm ar ôl colli ei le yn ystod pencampwriaeth y chwe gwlad y tymor diwetha.

Gofynnodd ei thad a yw pawb ym Mhrydain yn gwrthod bwyta cig moch gan feddwl mai gwlad Fwslwmaidd yw hi.

Y SECT FACH Rhyw ddwy genhedlaeth yn ol fe gododd yna ryw sect ymysg pobl Urmyc oedd eisio medru torri'r penrhyn bychan o wlad oddi wrth gwlad fawr y Noseas.

Cyflwynwyd y noson thema, Noson Ewrop, gan Siân Lloyd a Karin Oswald a chafwyd portreadau ffilm am bobl o Gymru yn Ewrop, ymweliadau â'r Ffindir, Gwlad Groeg, Portiwgal ac Iwerddon gan Aled Samuel a deunydd archif.

Mor belled ni ohiriwyd y gêm rhwng Cymru a Ffrainc ym Mhencampwriaeth Rygbi y Chwe Gwlad sydd i'w chwarae wythnos i ddydd Sadwrn.

Ond yn ystod ac ar ôl yr Ail Rhyfel Byd, gwelwyd chwyldro arall yn camu ar draws cefn gwlad Cymru ac yn wir ar draws y rhan helaethaf o'r Byd Datblygiedig - sef yr Ail Chwyldro Amaethyddol - chwyldro oedd yn aml mewn gwrthdrawiad ag egwyddorion cynaladwyaeth.

Yn ail mae'r frenhiniaeth yn arwydd o'r diffyg democratiaeth yn ein gwlad, yr annhegwch cymdeithasol ac amharodrwydd y drefn wleidyddol i addasu a moderneiddio.

Dewiswyd 25 o unawdwyr ar gyfer cystadeleuaeth eleni, cystadleuaeth sydd yn cynnwys gynrychiolaeth gref o ddwyrain Ewrop - o Belarus, Bulgaria, Croatia, Georgia, Latvia, Macedonia, Gwlad Pwyl, Romania, Russia, Slovakia a'r Iwcrain.

Pwrpas 'Polska' oedd dathlu cyfoeth diwylliannol gwlad Pþyl ar draws y canrifoedd, a hithau'n dri-chwarter canrif ers ei hailsefydlu fel gwlad annibynnol ar ôl y Rhyfel Mawr.

Unwaith eto, dod ag erchyllterau dyn i sylw'r Cymry oedd y rheswm dros fynd i Kampuchea (Cambodia) - gwlad a gafodd ei hanwybyddu a'i hynysu am bron i ugain mlynedd gan y Gorllewin.

Mi ddaw gwlad fach Urmyc yn fwy clir ar y map yn y diwedd - wel, mae hi'n bownd o ddod yndydi, os can nhw wared ar yr holl niwl yna sydd wedi bod yn llesteirio eu datblygiad a'u gwelediad?

Mae gan Gymru hinsawdd arforol gyda gwyntoedd gorllewinol yn dod â glaw ym mhob mis o'r flwyddyn, ac yn aml meddylir am Gymru fel gwlad wlyb.

Byddai rhywun yn ei chael rywfaint yn haws maddau y pethau hyn hyn pe byddai Henry wedi profi ei hun yn dipyn mwy o wr gwyrthiau ers ei ddyfodiad i'n gwlad.

Yn ystod y dyddia' hynny 'roedd hi'n beryg' bywyd, onid oeddech wedi cael swydd yn rhywle, i chi gael eich galw i wasanaethu'ch 'gwlad a'ch cyntri', ys dywedai Jac Llainsibols ac erbyn i mi gyrraedd adre' yr oedd llythyr oddi wrth y Frenhines yn fy aros yn estyn croeso cynnes i mi ymddangos o'u blaena' nhw yn Wrecsam 'na!

Gyda llaw, dydw i ddim yn meddwl fod neb wedi iawn werthfawrogi cyfraniad siopwyr lleol i fywyd cefn gwlad.

Gofynnai hynny am lawer iawn o weithwyr ac o ganlyniad roedd byd amaeth a chefn gwlad yn llawer mwy lluosog eu poblogaeth.