Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

gwladol

gwladol

Mae Mr Garel-Jones bellach yn Weinidog Gwladol yn nhîm Douglas Hurd yn y Swyddfa Dramor ac yn dderbyniol gan bawb.

Mae cyhoeddiad diweddaraf yr Ysgrifennydd Gwladol dros Gymru i fabwysiadu'r cynigion hyn fel ei 'Lwybr Dewisiol' ef ar gyfer ffordd osgoi Llanbedr, yn dilyn ymateb ffafriol y mwyafrif i'r arddangosfa ym mis Chwefror.

Atebolrwydd: Mae'r Quango hwn fel pob Quango arall yn atebol i'r Swyddfa Gymreig trwy'r Ysgrifennydd Gwladol nid i bobl Cymru.

Un o brif ddigwyddiadau newyddion y flwyddyn oedd ymddiswyddiad Ron Davies yr Ysgrifennydd Gwladol ar y pryd, y'r amgylchiadau a arweiniodd at ei ymddiswyddiad a'r frwydr a ddilynodd dros arweinyddiaeth y blaid Lafur yng Nghymru.

Mae'r cyfarfod hwn yn un o gyfres o gyfarfodydd y mae'r Gymdeithas wedi eu cynnal gyda'r Ysgrifennydd Gwladol, Plaid Cymru a'r Rhyddfrydwyr Democrataidd.

Ionawr 1997 Meddianwyd Swyddfa'r Ysgrifennydd Gwladol ar y pryd -- William Hague -- yng Ngogledd Lloegr i brotestio'n erbyn rheolaeth ar Gymru o Loegr.

Mater i'r Ysgrifennydd Gwladol yw sicrhau'r ddarpariaeth," meddir.

Yn ei gynigion, mae'r Ysgrifennydd Gwladol yn derbyn awgrym y gweithgor y dylid gweithredu eu hargymhellion mewn dau fodd :

Derbyniwyd llythyr gan yr Ysgrifennydd Gwladol yn hysbysu nad oedd yn dymuno ymyrryd yn y cais ac yn gofyn i'r Cyngor hwn ei benderfynu.

Roedd Katherine Harris, Ysgrifennydd Gwladol Florida, yn cefnogi cais Mr Bush ac, er gwaetha'r dyfarniad, cyhoeddodd na fyddai'n derbyn canlyniad yr ailgyfri.

Dibynna'r drydedd dybiaeth, sef mai'r incwm gwladol sy'n pennu treuliant, ar egwyddor cyfranrediad, egwyddor sy'n ganolog i astudiaethau macro-economeg confensiynol.

Cynghori'r Ysgrifennydd Gwladol a'r system ar sail y wybodaeth hon fydd dyletswydd y Bwrdd, nid mynd ati i'w chasglu ei hunan.

Dyna neges y Pwyllgor Datblygu Addysg Gymraeg (PDAG) i'r Ysgrifennydd Gwladol ar drothwy'r flwyddyn newydd.

Dyn i'w ofni oedd John Kellett - y swyddog trethi gwladol.

Iwan Edgar a'r Ysgrifennydd Gwladol newydd

Hyd yn oed mwy bygythiol ar y pryd oedd nerfusrwydd yr awdurdodau gwladol ynglyn â gweithgareddau'r gwahanol fudiadau anghydffurfiol.

Mae aelodau Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi disgrifio'r cyfarfod fu rhyngddynt a'r Ysgrifennydd Gwladol Alun Michael ddoe (Dydd Mercher Ionawr 6ed) fel un adeiladol.

Ni fyddai'n dderbyniol i'r Pwyllgor fod yr Ysgrifennydd Gwladol, wrth ystyried cais gan ysgol am gael ymadael â gofal awdurdod, yn medru caniata/ u i'r ysgol newid natur ei bolisi iaith yn sylweddol.

Erbyn troad y ganrif, disgwylir gan rai sylwebyddion y bydd Cynnyrch Gwladol Crynswth China yn agos at yr America.

Yn ôl llythyr y Gweinidog Gwladol, yr Awdurdod hwnnw "fydd y prif awdurdod yng Nghymru ar addysg Gymraeg".

Awdurdod Cymwysterau, Cwricwlwm ac Asesu Cymru (ACCAC) yw prif gorff ymgynghorol Ysgrifennydd Gwladol Cymru ar bob agwedd ar gwricwlwm yr ysgol, arholiadau, asesu a chymwysterau galwedigaethol.

Yr anhawster pennaf ynglŷn ag osgoi gwahaniad rhwng y twf yn y cynnyrch gwladol a llinell twf ILI.

Gall yr Ysgrifennydd Gwladol hefyd, ar ôl derbyn cyngor gan y Pwyllgor Ymgynghorol ar Safleoedd Llongddrylliadau Hanesyddol, roi trwydded i gloddio safleoedd o'r fath.

Sylwer : Os am gopi o resymau yr Ysgrifennydd Gwladol dros ddewis yr opsiwn hwn - cysyllter ag : Adran Priffyrdd Swyddfa Gymreig, Ffordd Dinerth, Bae Colwyn, Clwyd.

Mae Gwasanaeth Gwaed Cymru yn uned o'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol, yn rhan o Awdurdod Iechyd Arbennig, sy'n atebol i'r Swyddfa Gymreig.

Maen fater o farn a yw'r gwr a ddaeth yn Ysgrifennydd Gwladol Cymru yn haeddu y fath deyrnged ac y maen destun dadl air trwy gyfres deledu o'r fath y dylid talu'r deyrnged honno i arweinydd gwleidyddol, beth bynnag.

Achos John Profumo, yr Ysgrifennydd Gwladol Dros Ryfel, a'i berthynas anweddus â Christine Keeler a Mandy Rice-Davies.

Buasai cyfle i cynghorau cymuned roddi eu sylwadau bryd hynny, mewn da bryd i'r Ysgrifennydd Gwladol wneud ei benderfyniad.

Ein prif nod yw cael cyfarfod gyda'r Ysgrifennydd Gwladol.

Gwasanaeth Gwaed Cymru - Mae Gwasanaeth Gwaed Cymru yn uned o'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol.

Mae Rheol XV yn eu rhybuddio i beidio â thrafod eiddo wedi ei smyglo ac y mae Rheol XVI yn trafod ymddygiad tuag at yr awdurdodau gwladol.

Peter Thomas yn Ysgrifennydd Gwladol Cymru.

Cynnar iawn, wrth gwrs, yw'r gerdd (neu'r ddwy gerdd) yn Llyfr Du Caerfyrddin, ond yr unig ffeithiau pendant yno yw ei bod yn cyfeirio at hanes am Drystan a March (sef yr elfen fwyaf sylfaenol yn yr hanes), a hanes arall am 'ddial Cyheig' - cymeriad na wyddys fawr ddim amdano, ac na ddaw ar gyfyl hanes Trystan mewn unman arall." Yn ôl y ddysgeidiaeth hon, felly, y mae'n rhan o swyddogaeth y llywodraeth i ddefnyddio'r gyllid lywodraethol i reoli galw cyfanredol yn yr economi er mwyn sicrhau lefel cynnyrch gwladol sy'n cyfateb i gyflogaeth lawn.

Pan geisiodd Ysgrifennydd Gwladol Cymru, Nicholas Edwards, adael maes yr ^Wyl yn Nyffryn Lliw ar ddydd y coroni, eisteddodd nifer o aelodau o Gymdeithas yr Iaith o flaen ei gerbyd i'w rwystro.

Ar yr un adeg, sefydlodd Yr Ysgrifennydd Gwladol dros Gymru weithgor, dan gadeiryddiaeth yr Athro Gwyn Thomas, i'w gynghori ynghylch Targedau Cyrhaeddiad a Rhaglenni Astudio priodol ar gyfer y Gymraeg.

Gellid dweud, felly, fod modd i unrhyw berson neu asiant neu gorff gael ei ystyried gan y Bwrdd, ac felly (o bosibl) gan yr Ysgrifennydd Gwladol, yn "berson sy'n cyflawni gwaith o natur cyhoeddus".

Penodi James Griffiths yn Ysgrifennydd Gwladol cyntaf Cymru gyda sedd yn y 'cabinet'. 'Roedd y Swyddfa Gymreig newydd â gofal am dai, llywodraeth leol, trafnidiaeth ffyrdd a rhai agweddau ar gynllunio lleol.

I alluogi hyn, rhaid cael caniatâd yr Ysgrifennydd Gwladol cyn gall y cwmni ddechrau masnachu.

Croesawyd yn arbennig y cyfle i drafod yn helaeth ddau adroddiad sy'n allweddol i ddyfodol addysg Gymraeg, sef adroddiad gweithgor yr Ysgrifennydd Gwladol a'r gorchmynion drafft ar y Gymraeg ac adroddiad interim y gweithgor Hanes dros Gymru.

Nod polisi rheoli galw erbyn hyn, felly, yw ceisio osgoi unrhyw wahaniad rhwng twf y cynnyrch gwladol a thwf gallu cynhyrchu'r economi.

Y mae PDAG yn gweithio er mwyn hybu addysg Gymraeg yn ei holl agweddau trwy gynghori'r system, gan gynnwys Yr Ysgrifennydd Gwladol a'i swyddogion, yngln â'r anghenion a'r blaenoriaethau.

Gall yr Ysgrifennydd Gwladol anwybyddu argymhellion y Bwrdd Iaith.

Er gorfod wynebu gwg yr awdurdoadu gwladol ac eglwysig, ni wangalonnodd Piwritaniaid esgobaeth Peterborough.

Mae'r clwb wedi bod yn weithgar ac yn llwyddiannus iawn dros y blynyddoedd o dan arweiniad Tom, gydag aelodau o'r clwb yn mynd yn eu blaen i gystadlaethau sirol a gwladol, yn ogystal a chynnal gweithgareddau eraill.

Tynnai'r rhain oll nerth a swcwr at eu hamcanion o'r cynnydd mewn masnach, addysg, celfyddyd, diwylliant a balchter gwladol a lleol y buwyd yn cyfeirio atynt eisoes.

Mae car arall yn tarfu ar y dyfalu - gwleidydd y tro hwn - Paul Murphy, yr Ysgrifennydd Gwladol.

Dywedodd y bydd cyfle i dderbyn sylwadau ynghyd â chysylltu'n uniongyrchol gyda'r Ysgrifennydd Gwladol, pan geir manylion fwy manwl ynglŷn â chynrychiolaeth.

Byddai model cydbwysedd cyffredinol sy'n cynnwys yr holl farchnadoedd hyn yn pennu lefelau cytbwys prisiau, y gyfradd llog, a buddsoddiant, yn ogystal â'r incwm gwladol.

Mewn datganiad i'r wasg gan y Swyddfa Gymreig cafwyd ar ddeall bellach bod yr Ysgrifennydd Gwladol dros Gymru wedi rhoi sel ei fendith ar y cynlluniau ynglyn a ffordd osgoi Llanbedrog a roddwyd gerbron yn yr arddangosfa yn ol ym mis Chwefror.

c) cydnabod statws swyddogol yr iaith os ydyw datganiad Yr Arglwydd Roberts o Gonwy (pan oedd yn Weinidog Gwladol), Ty'r Cyffredin 15 Gorffennaf 1993 yn ddilys, a gadael i bobl Cymru fod yn ymwybodol o statws yr iaith.

Cydnabu'r Ysgrifennydd Gwladol fod yna wendidau yn y Ddeddf Iaith a rhoddodd ymrwymiad y byddai ef yn 'ymgeisio' i siarad Cymraeg yn y Cynulliad.

Roedd pobol yn eistedd arni'n ddigon aml ac ôl penolau sawl Ysgrifennydd gwladol i'w gweld ar ei chlustogau; weithiau, mi fyddai'n siglo ar ei phen ei hun fel petai yna ryw law anweledig yn ei gwthio; ambell dro prin, yn ôl y dyn ei hun, mi styfnigodd hi a gwrthod symud.

Prif Ddigwyddiadau Hanesyddol Penodi George Thomas yn Ysgrifennydd Gwladol Cymreig.

Sefydlwyd Yr Haul "mewn cyfnod neillduol yn hanesyddiaeth Prydain Fawr", meddai'r golygyddion, "oblegid yn adeg ymddangosiad y Rhifynnau cyntaf, yr oedd y llifddor wedi ei gyfodi, a'r ffrwd dinystriol, mewn agweddiad dychrynllyd, yn bygwth trangcedigaeth sefydliadau gwladol a chrefyddol y deyrnas hon".

Mae cais cynllunio Cyngor Sir Clwyd i godi ffordd osgoi i'r Fflint, ar draws y gors yn aber yr afon Dyfrdwy wedi ei alw i mewn am benderfyniad personol gan Ysgrifennydd Gwladol Cymru.

Yr Arglwydd Dafydd Êl -- Un o anifeiliaid anwes yr Ysgrifennydd Gwladol, y Bonwr William Hague.

Os ydych yn dymuno gwrthwynebu'r cynllun dinistriol hwn, anfonwch eich llythyrau i Ysgrifennydd Gwladol Cymru, Y Swyddfa Gymreig, Parc Cathays, Caerdydd.

Yn fy marn i, pe ceid unrhyw fath o hunan-lywodraeth i Gymru cyn arddel ac arfer yr iaith Gymraeg yn iaith swyddogol yn holl weinyddiad yr awdurdodau lleol a gwladol yn y rhanbarthau Cymraeg o'n gwlad, ni cheid mohoni'n iaith swyddogol o gwbl, a byddai tranc yr iaith yn gynt nag y bydd ei thranc hi dan Lywodraeth Loegr.

Roedd hyn yn cadarnhau penderfyniad Katherine Harris, Ysgrifennydd Gwladol Florida, i gyhoeddi canlyniad terfynol ar gyfer Florida, a'r Ty Gwyn, ddydd Sadwrn, nes y cafwyd penderfyniad y Barnwr Lewis.

(ii) Adroddiad y Prif Weithredwr bod y cyfle wedi ei roddi yn y cyfnod a fu pan ofynnwyd am sylwadau gan yr Ysgrifennydd Gwladol ar ad-drefnu llywodraeth leol, ac nid oedd yn rhagweld llawer o gyfle i ddylanwadu ar hyn mwyach.

Yr oedd gan Sgotland eisoes fesur o ddatganoli - ei sustem cyfraith ei hun ac Ysgrifennydd Gwladol gyda sedd yn y Cabinet.

John Morris yn Ysgrifennydd Gwladol Cymru.

Rhydd awdurdod i'w waith i gyd - gan gynnwys darllediadau o'r Uwch-gynhadledd Ewropeaidd yng Nghaerdydd ym mis Gorffennaf, yn ogystal â storïau newyddion mawr megis ymddiswyddiad Ron Davies fel Ysgrifennydd Gwladol Cymru.

O BEN Y DALAR: Mae ymdrechion yr undebau amaeth i gael yr Ysgrifennydd Gwladol, John Redwood, a'r Gweinidog Amaeth, Gillian Shepard, i ailgyflwyno dipio gorfodol ar gyfer clafr ar ddefaid yn cael peth gwrandawiad.

(c) Ymgynghoriadau ynglŷn â ffyrdd a thrafnidiaeth gan gynnwys polisi%au cludiant, gyda'r hawl derfynol i wneud argymhellion i'r Cyngor Sir neu'r Ysgrifennydd Gwladol neu unrhyw berson neu gorff arall.

Byddai'n dda gan y Pwyllgor gael cyfle i gyfarfod â'r Gweinidog Gwladol, gyntaf posibl, i drafod oblygiadau'r sylwadau isod.

Pan roddir caniatâd yr Ysgrifennydd Gwladol, yna bydd rhaid cau Llwyn Isaf, ac 'rydym wedi dechrau edrych ar yr opsiynau ar gyfer y safle.

Caiff y sgrol ei chyflwyno i swyddfa'r Ysgrifennydd Gwladol - Paul Murphy yn Llundain am 3.30pm dydd Gwener.

Mewn ymateb i'r pwysau am ddeddf iaith, cyhoeddodd yr Ysgrifennydd Gwladol ei fwriad i sefydlu Bwrdd Iaith Ymgynghorol.

Ron Davies yn ymddiswyddo fel Ysgrifennydd Gwladol wedi iddo fod mewn digwyddiad 'anffodus' ar Gomin Clapham.

Dywed yr Ysgrifennydd Gwladol bod plant ag anghenion addysgol arbennig yn

Dan y ddeddf hon gall Ysgrifennydd Gwladol yr Adran Fasnach roi gorchymyn i ddiogelu safle rhag unrhyw ymyrraeth gan bobl nad oes hawl ganddynt.

Y mae PDAG yn bod ers pum mlynedd oherwydd fod pobl Cymru yn awyddus i weld addysg Gymraeg yn ffynnu ac wedi galw am sefydlu corff i'w datblygu, corff annibynnol i'w gyllido'n gyfangwbl gan Yr Ysgrifennydd Gwladol dros Gymru.

Bydd y pwyllgor ymgynghorol lleol yn argymell ffiniau etholaethau i'r Ysgrifenydd Gwladol yn y dyfodol agos.

(v) lefel prisiau yn ddigyfnewid tra pery lefel yr incwm gwladol yn is nag incwm cyflogaeth lawn, ac unrhyw newid mewn incwm arian felly, yn gymesur â newid mewn incwm real;

Pe bai angen, gellid cynnal ymchwiliad cyhoeddus gan archwiliwr annibynnol, a byddai ei argymhellion ef yn cael eu hystyried gan yr ysgrifennydd gwladol, pan ddaw yn bryd gwneud y penderfyniad terfynol.

Penodi George Thomas yn Ysgrifennydd Gwladol Cymreig.

Costiodd y ddau ryfel yn ddrud i'r llywodraeth ganolog, a oedd yn benderfynol o amddiffyn undod gwladol Ethiopia, yn arbennig am fod Massawa, un o'i hunig ddau borthladd, ar dir y gelyn yn Eritrea.

Ac mae'r ffaith fod yr Ysgrifennydd Gwladol wedi cau'r drws ar ragor o ymchwil i unrhyw gysylltiad honedig wedi arwain at ragor o ddrwgdybiaeth o gymhellion y llywodraeth.