Roedd yr hogiau wedi rhoi digon o goed ar y tân, y fflamau yn saethu i'r awyr ac yn taflu cysgodion digri o gwmpas.

Pwrpas y pwyllgor hwn oedd cyd-drefnu ymgeision i archwilio a diogelu safleoedd llongddrylliadau hanesyddol o gwmpas Prydain.

Syrthiodd ei dors allan o'i boced ac wrth iddo ymbalfalu o'i gwmpas amdani gafaelodd ei ddwylo yn rhywbeth a oedd yn debyg i brennau.

Fyddai'r bechgyn byth yn strancio fel hyn pan fyddai eu tad o gwmpas.

Penllanw difyrrwch y sioe honno oedd gweld amryw o ferched corffol Univeristy Hall (fel yr oedd y pryd hwnnw) yn prancio o gwmpas y llwyfan bob un wedi ei gwisgo mewn croen llewpard.

cyn hynny yn niwl y cynoesoedd ardal lle crwydrai y dyn cyntefig o hendref y glannau o gwmpas Gronant, Mostyn a Llannerch y Môr i'w hafodai byrhoedlog i hela ceirw, sgwarnogod, grugieir - a physgota y nentydd a'r hen hen lynnoedd am y brithyll brown naturiol...

'Roedd yn amlwg ei fod yn rhydd i fynd o gwmpas i'r fan a fynnai.

Ond yr oedd y cŵn yn awyddus i chwilio ym mhob llwyn o goed ac ym mhob gwrych o gwmpas.

Crwydro o gwmpas y ffair, felly, a wnai ef, arogli'r sŵn, a lled gyfarfod a hwn a'r llall, heb dorri'r un gair a neb yn iawn, megis mewn sioe amaethyddol.

Oherwydd cyflwr bregus y llongau a pheryglon y môr o gwmpas arfordir Gogledd Cymru, enillodd morwyr yr ardal barch ac enw da fel rhai medrus a meistrolgar wrth eu gwaith.

Ymunodd â llong hwyliau a hwylio am Pisagua yn Peru a chael tywydd mawr o gwmpas yr Horn.

Bydd arolygwyr yn mynd o gwmpas yn gwirio labeli, gwybodaeth a/neu hysbysebion.

Dim angen ei ddenu erbyn hyn, rhuthrodd i mewn i'r fflat o 'mlaen a chwarae o gwmpas.

Pentref bychan oedd Sipi, - tair siop ac ysgol Gatholig fawr gyda llawer o ffermydd bychain o gwmpas.

I'r teithiwr dieithr a ddeuai am dro o Lundain, dyweder, i berfeddion gwlad Cymru, rhan o Loegr oedd y wlad o'i gwmpas.

Yr hyn syn ddiddorol yw sut y mae'r Just Gay Enoughs wedi esgor ar fathau eraill o ddynion - fel yr NQGEs (Not Quite Gay Enogh) syn gyrru o gwmpas mewn picyps.

Defnyddiwch y saeth dewis i lusgo ar draws y diagram i gyd (o'r top chwith i'r gwaelod dde) fe gewch linell fylchog grynedig o gwmpas y diagram, wrth ichwi adael i fotwm y llygoden godi bydd pob gwrthrych yn cael ei ddewis fel yn y diagram ar y dde isod.

Mae'n dilyn mai er mwyn dyn y mae pob sefydliad yn bod, ac o gwmpas urddas dynol y dylid adeiladu pob trefn.

Yn awr, trwy'r ffenest, fe pe'n croesddweud popeth a ddywedais eisoes, dyma dŷ ar ei ben ei hun gyda mur o'i gwmpas - tŷ tua'r un maint a'n tŷ ni gartref.

Pan oedd neb o gwmpas, mi'r oedd pethau'n go dawel, er yn amal mi fyddai 'na ryw gnofa eiriol rhwng y ddau, ond y tro yma roedd y cydddealltwriaeth mor berffaith a chrefydd y Piwritaniaid, ac roedd 'na obaith am lasiad yn y fargen, 'dach chi'n gweld.

Doedd y Cymry yn yr ardal lle y cafodd hi ei magu ddim yn gwrthwynebu tai haf, ac roedd nifer go lew ohonyn nhw o gwmpas: rhai'n perthyn i enwau cyfarwydd megis Mackintosh, Dunlop, a Rowntree, teuluoedd a oedd yn berchenogion ar geir crand a chychod hwylio.

Mae'n amheus faint hyd yn oed o'r graddedigion diwinyddol a welsai gopi cyflawn o'r Beibl erioed namyn cael cip ar ddarnau ohono, neu lyfr unigol fel y Sallwyr, ynghyd â phob math o ddeunydd eglurhaol ac esboniadol o gwmpas y testun ei hun.

Rhoddwyd Dei i eistedd ar gadair fregus yng nghanol y garej, a cherddodd Bilo o'i gwmpas gan edrych arno fel pe bai'n edrych ar fuwch cyn ei phrynu.

Petai'r goeden gyraints duon honno gan yr estate agent , ac yntau eisiau ei gwerthu, ni fuasai'n chwarae o gwmpas gyda rhyw lol am haul a lleuad.

Ar y pryd, yr oedd ef yn mynd i ryw wersyll o gwmpas Caeredin.

Llyfr lluniau yw hwn yn y bon, yn dangos taith Pam a "Fi" o gwmpas y fferm.

Er rhyddhad iddo gwelodd ddau ben yn dod i'r golwg yn y trochion dŵr o gwmpas gweddillion yr hofrennydd.

Cred rhai y bydd y claf farw os daw dwy ochr yr Eryrod ynghyd o gwmpas y corff ond ni wyddys beth yw sylfaen y gred.

Mae'r lleidr yn gosod deg neu ugain hwyrach o'r cewyll gwifrog yma yn y pentref bob nos wedi iddi nosi, ac yna mae'n mynd o gwmpas i'w casglu yn y bore bach.

Chei di ddim mynd o gwmpas yn cario baich pechodau'r byd ar dy ysgwyddau, mewn sefyllfa lle nad oes bai arnat ti o gwbl, pr'un a wyt ti am wneud hynny ai peidio.

Yn bersonol, roeddwn yn falch iawn o'r esgus i ymuno gyda'r dorf oedd yn codi ar eu traed ac yn y martsio o gwmpas yr awyren bob awr.

I gadw'r gelyn a'r bwystfilod allan, codid cloddiau cedyrn o bridd a cherrig o gwmpas y ddinas, a ffosydd tu hwnt i'r cloddiau; Byddai i bob amddiffynfa ddwy ran, un at gadw'r anifeiliaid a choed tan a phethau eraill, ac un arall gadarnach i'r bobl fyw ynddi.

Fe'm trawyd heno, wrth edrych o gwmpas y clos, mor wag ac mor ddistaw oedd y sgubor.

'Dwn i ddim pwy rôi i gi yno, heb sôn am blentyn." "Ia, 'ntê, a'r cyflogau'n fychan." "Bychan, i%a; meddyliwch chi rŵan am John yma, yn cael dim ond pymtheg swllt yn yr wythnos ar ôl gweithio blynyddoedd am ddim, a sefyll tu ôl i'r cownter o fore gwyn tan nos, a'r hen ddyn hwnnw'n cerdded o gwmpas y siop, efo'i hen lygada ym mhob man.

O gwmpas y rhain y tyfodd cylchoedd barddol bywiog Cwmaman a Brynaman, a thrwy eu dylanwad hwy a cholofn farddol Caledfryn yn Y Gwladgarwr, y meistrolodd cynifer o'r beirdd y cynganeddion.

Roedd o o gwmpas Cri'r Wylan yma mor aml, ac yn gwibio yn ol ac ymlaen yn ei fen ar negeseuau hollol ddiniwed.

Petai o o gwmpas ei bethau fe fyddai wedi sylweddoli bellach fod Dad yn ardderchog am gael ei ffordd ei hun.

A'r bore wedyn ar ôl codi, dilynodd hi o gwmpas yr ardd ac yna i fyny'r berllan.

A gwylia wrth ymlafnio o gwmpas nad ei di ddim yn fwy o ffwl nag wyt ti.

Nid oes amheuaeth nad oedd ganddo, fel sawl bardd arall, synhwyrau main ond gan mor angerddol oedd ei ymserchu yn nodweddion y byd o'i gwmpas dymunai iddynt fod yn feinach byth.

'Mae buzz mawr o gwmpas y Stadiwm.

Roedd Smwt wedi codi trywydd traed rhywun dieithr o gwmpas y cawell.

Dro arall yr oedd yn noson serog braf yn gynnar yn y gwanwyn a safem yn y drws yn syllu o gwmpas gan fwynhau'r tywydd braf mor gynnar yn y flwyddyn.

Bu'r llyfr yn foddion i'm hatgoffa o'r newydd fod rhywbeth reit drist o gwmpas gyrfa Christmas Evans.

Yna os ewch chi o gwmpas trwyn y Mwmbwls i lawr i fae Bracelet gallwch gasglu esiamplau o ffosil gwymon môr sy'n edrych yn debyg i ddarnau deg ceiniog crwn ar y creigiau ger gorsaf gwyliwr y glannau.

Chymerodd o ddim siwgr, ac edrychodd o'i gwmpas ar yr annibendod.

Fel yn y byd llyfrau, mae hi'n rhatach ac yn haws marchnata o gwmpas y ddwy Eisteddfod yn yr ha', a'r Nadolig yn y gaea'.

Roedd y ddau feddyg wrth eu bodd yn meddwl am fod o dan gynfas am bythefnos ac eistedd o gwmpas y tân coed bob nos.

Deuai o hyd i'r defnyddiau 'ail-law' hyn ar hyd y strydoedd o gwmpas Coleg Sant Martin, a gwelai'r broses o greu a'r gwrthrych gorffenedig fel perfformiad.

Bun gyfrifol am sawl tacl allweddol yn ystod y cyfnod wedi i Charvis gael ei hel oddi ar y cae gan ganolwr nad oedd yn gweld pob peth a ddigwyddai o'i gwmpas.

Rhaid oedd cytuno a'r ficer pan ddwedodd e ma rhodd o'r galon oedd hon ac y gellid codi eglwys newydd, bron, gyda'r arian - codi wal newydd sbon o gwmpas y fynwent, a thalu i ddyn am ofalu ar ol y bedde.

Mae rhai o gwmpas sy'n ddigon pethma i godi cywilydd ar y diafol, ac maent yn dda ar eu gliniau yn y capel, er bod eu gweddiau cyn wanned a dwr'.

edrychodd y dyn o gwmpas yr ystafell.

Oes ma na rai 'hen wynebau' yn dal o gwmpas.

Diolch byth bod yr hen roddwr hael yn cymryd ei dalu mewn darnau plastig meddyliaf wrth fy hun wrth ymuno â'r ffyliaid dyledus eraill sy'n llifo o gwmpas honglaid o warws a'i lond o deganau a rheiny res ar res o'r llawr i'r to ugain troedfedd a mwy uwch fy mhen.

Ar un olwg, gallech daeru bod yna ddau ohono o gwmpas y lle, - rhyw fath o ddwy natur mewn un doctor, megis.

Ond daliai'r bêl i droi o gwmpas ei ben, fel pe bai yn ei annog i fynd yn ei flaen.

Cynyddai'r cynnwrf a'r siom ynddi a chododd yn sydyn a gwisgo'i gwn werdd gynnes, anrheg pen blwydd ei thad iddi, a mynd allan i'r berllan gan gerdded yn gyffrous rhwng y coed, 'nôl a mlaen ar hyd ac o gwmpas y llyn pysgod am hanner awr gyfan gan fwmian iddi ei hun: 'Hannah ddim yn deall .

Mae'r gweinyddwyr eisoes wedi dod a the a darn o gacen o gwmpas.

Sylwodd hefyd fod ffens uchel o weier bigog o gwmpas y lle i gyd, a rhybuddion Saesneg "PROHIBITED AREA" - "KEEP OUT!" ymhobman.

Y mae yr holl balasdai ardderchog y cyfeirwyd atynt, a channoedd heblaw hwy, heddiw yn syrthio yn gyflym i adfeiliad; mwy na hanner y rhai sydd o gwmpas Huntsville yn weigion; y gerddi blodau a'r perllanau yn llawn chwyn a'r mulod yn eu pori; naw o bob deg ohonynt `To be Sold or Let'.

Gwnewch ffurfiau cerflun diddorol gyda'ch corff, a go- fynnwch i'ch ffrind dynnu amlinell o gwmpas y ffurf mewn sialc.

m : nac ydw, dydw i ddim yn mynd o gwmpas yn meddwl ew, dwi'n torri tir newydd yn y gymraeg'.

Mae gan bob un o'r baeau o gwmpas Bro Gþyr ei hynodrwydd daearegol ei hun megis ffawtiau Bae Caswel, neu ffosiliau cregyn Chonetes ym Mae Three Cliffs, ond fe awn ni ar ein hunion ar y daith fer hon i ben draw'r penrhyn ym Mae Rhosili a Phen Pyrod.

Yn ugeiniau'r ganrif hon sylweddolwyd bod ein haul ar gyrion ein galaeth, y llwybr llaethog, ac yn un o gannoedd o filiynau o sêr a oedd yn troi o gwmpas ei ganol.

Roedd Guto Llew yn parhau ar ufflon o fform ac wrth ei fodd yn gweld cymaint o hufen y genedl o gwmpas roedd presenoldeb cryf yr heddlu'n ei blesio i'r dim hefyd.

Gellwch symud y llinell o gwmpas ar y sgrîn trwy roi'r saeth ar y llinell (nid ar y bachau) a llusgo.

Am rai wythnosau bu Fred yn gyrru'r fen o gwmpas y dref, weithiau yng nghwmni Ali ac weithiau yng nghwmni Mary.

I oresgyn y broblem, bu gweithwyr maes yn gosod oel llwynogod o gwmpas safleoedd nythu, i rwystro mamaliaid rheibus, ac mae'r canlyniadau hyn yma'n galonogol.

"Mae'n debyg eu bod wrthi'n rhwyfo rownd yr ynys pan oeddwn i'n brysur yn chwilota o gwmpas y plas.

Dawn arall o'i eiddo oedd yr un i fathu llysenwau addas iawn i rai o'r bobol o'i gwmpas.

Hwyrach mai dyna sy'n esbonio pam y mae'r dilyniant yn aeddfetach nofel na'r un gychwynnol; rhyw ffureta o gwmpas a wnâi Harri'r myfyriwr yn ymhe/ l â maes nad oedd yntau'n fwy na'r nofelydd a'i creodd yn gwbl o ddifri ynglŷn ag ef.

`O gwmpas y dref, yn mhob cyfeiriad, y mae dyffryn wedi ei fritho â phalasau - rhai pur fawrion a gwychion, ac eraill llai; parciau, perllanau, a gerddi o'u cwmpas.

Diolch i'r drefn nad oedd y glas o gwmpas.

Mentrodd edrych o gwmpas y dosbarth.

Un o bleserau bywyd i mi yw crwydro o gwmpas y wlad yn edrych am rhyw gornel fach goll sy'n llawn o ryfeddodau daearegol.

Y morwr wrth yr olwyn lywio oedd un o'r lleill, a llongwr yn gwylio'r môr o gwmpas y llong oedd y llall.

Mewn cystadleuaeth wan ni chafodd Isaled, Cynddylan a Hawen ond pedair pryddest i'w beirniadu a phenderfynwyd mai Glanffrwd oedd wedi rhagori ar lapio'r hen gysuron o gwmpas yr iaith.

Hwy a aeth o gwmpas yr ysgolion dyddiol yn y tair sir, a'u holiaduron yn barod yn eu dwylo, gan gasglu atebion yn uniongyrchol gan yr athrawon a'r '...' .

O ystyried y rhesymau uchod mae'n dda efallai fod gan rai economyddion y fath sicrwydd, oblegid mae yna ddigon o anffyddwyr o gwmpas.

Roedd Huw Gwyn wrthi'n llwgu ei hun, neu ar fin cerdded o Langefni i Gaerdydd neu rhywbeth; naill ffordd neu'r llall ro'n i'n recnio na fydda fo o gwmpas yn hir iawn a'i bod hi'n saff i mi ymaelodi -- ysywaeth...

Roedd cadeiriau caled mawr gyda seddau crwn coch moethus wedi eu gwthio yn erbyn y bylchau gwag ar hyd y wal o gwmpas.

Roedd arwyddion drwg yn cyniwair o'i gwmpas o.'

Gwyliodd ef yn ymdonni o gwmpas ei hwyneb.

Pan roedd ei phen yn erbyn fy mrest fe'i trodd o gwmpas a phiffiodd chwerthin.

Y ffarmwr ei hun, fel rheol, fyddai'n cymeryd y "gwasanaeth", syml hwn, a'r gweision a'r merched yn gwrando ac yn ymuno yn y defosiwn o gwmpas y bwrdd.

Yn fuan cyrhaeddon fy ngwesty ac ar ôl i fi orffwys oherwydd y time lag roeddwn i'n barod i edrych o gwmpas y ddinas.

O holl amrywiaeth taclau'r gwareiddiad newydd, o raselydd i beiriannau golchi, mae'n debyg mai'r teledu ddaeth a'r chwyldro i'w anterth wrthi ganolbwynt yr aelwyd symud o'r lle tan, gyda'r gadair freichiau a'r setl a'r soffa yn gylch o'i gwmpas a phawb yn ei wynebu, i'r bocs yn y gornel, a phawb yn eistedd yn rhes a'u hochrau at y tan a'u hwynebau at y sgrin.

Fe ddaw cyn hir." "Ac er mwyn ceisio gwneud y Nadolig ychydig yn hapusach i bawb," roedd y Maer yn siarad eto, "rydw i wedi rhoi gorchymyn i holl blant ysgol y dref yma fynd o gwmpas i ganu carolau.

Ar ôl y brecwast Tsineaidd cyntaf, cawsom ein tywys o gwmpas y ddinas.

Ychydig a feddyliwn i bryd hynny fod y Garreg Galch Garbonifferaidd sy'n brigo o gwmpas y Mwmbwls mor hynod o ddiddorol ag y deuthum i sylweddoli'n hwyrach, yng nghwmni fy athrawon daearegol o Brifysgol Abertawe.

Ond gwelai hefyd fod nifer o gorachod o'i gwmpas.

Ar ôl cinio mynd i siopa o gwmpas y dref.

Ni allai'n ei fyw gofio ble'r oedd e na sut y cyrhaeddodd yno, ond wrth godi ar ei eistedd ac edrych o'i gwmpas gwelodd y bwthyn twt unwaith yn rhagor.

Hefo coed a llwyni mewn oed, gellir taenu llond dwrn o swlffad potas o gwmpas pob bonyn tua thair wythnos cyn y mwls.

Bu'n bnawn gwerth chweil gyda'r tri gŵr da, yn olrhain hanes 'Chwarel Bryn', y cymeriadau a weithiai yno, y teuluoedd oedd yn byw o gwmpas, ynghyd a thrafod nodweddion y tirwedd a'r ardal.

Cre%odd y plygiadau wendidau yn y creigia ac mae'r môr wedi manteisio ar mannau gwan yma i greu y baeau a'r cilfachau o gwmpas y Fro.

Yr oedd hwn wedi ei osod yn ffurfiol a chadeiriau o'i gwmpas, ond nid oedd neb yn eistedd arnynt.

"Roeddwn i'n meddwl mai pobl o gwmpas y lle yma'n unig oedd yn gwybod a does yna neb yn byw yma rŵan i ddweud wrthach chi." "Mae hynny'n ddigon gwir 'ngwas i.

Ond ddiwedd yr wythnos hon y llynedd pan oeddwn ar wyliau yn yr Alban yr oedd yno goblyn o le wedi i hogan bedair ar bymtheg oed redeg bron yn boeth at Tiger Woods ar ddeunawfed grîn y Scottish Open a rhoi clamp o sws iddo fo a dawnsio o'i gwmpas.