Roedd Fidel yn ymwybodol iawn o bwysigrwydd addysg, a doedd e byth wedi anghofio'r modd y gwnaeth ei fam, na fu mewn ysgol erioed, ymdrech i sicrhau'r addysg orau iddo.

Gwnaeth y Priodor ei orau glas i guddio'i ofn tan haenen o ymresymu llee%nog ynglŷn â natur pechod a'r modd y dewisodd Duw ddatguddio'i hun i'r ddynoliaeth.

Gwnaeth un o brif gynyrchiadau animeiddiedig S4C a BBC Cymru gryn farc yn seremoni 51fed Gwobrau Blynyddol Primetime Emmy a gynhaliwyd yn Hollywood ar Awst y 4ydd 1999.

Estynnodd ei bensal sbâr a gwnaeth nodyn ar lawes ei grys.

Ni fedraf feddwl am well diwrnod i neb sy'n byw o fewn cyrraedd Bro Morgannwg na dilyn y daith arbennig yma a fedr eich ysbrydoli i ddechrau eich casgliad daearegol eich hun - fel y gwnaeth lolo Morgannwg yn ei ddydd.

Gwnaeth y morwyr siglen iddynt gyda chadair bosyn a rhaff wrth un o'r stays ac yn bur debyg cylchau gyda rhaff iddynt eu taflu i fwced.

Mae yna enghreifftiau o lenorion a sgrifennodd ryddiaith o safon mewn iaith ddieithr, fel y gwnaeth Conrad.

Wrth fynd at y drws, fe groesodd ei meddwl yn sydyn, fel y gwnaeth droeon yn ddiweddar, tybed beth fuasai ymateb ei mam - a'i thad, ran hynny - i'r fath ddarpariaeth a spaghetti i swper.

Fel y dywed Islwyn Lake, Cadeirydd Cymdeithas y Cymod yng Nghymru, yn ei Ragair i'r gyfrol hon, gwnaeth Dr Gwynfor Evans gymwynas â ni wrth gofnodi "stori'r dystiolaeth heddwch" mewn dull mor hwyliog a hwylus.

Gan fod Syr John Wynn wedi etifeddu tiroedd Gwedir wedi marw ei dad Morys Wynn, gwnaeth ei orau i greu ystad helaeth a gwethfawr.

A gwnaeth crempog hynny heddiw.

Gwnaeth daith dros y mor i Buenos Aires ac wedyn taith hir arall mewn tren i dref General Pico.

Rhythodd i fyw llygad y gath fel y gwnaeth filoedd o weithiau o'r blaen a rhyfeddodd unwaith yn rhagor at ddawn gynnil y gŵr o'r Eidal.

O Swyddfa'r Blaid yng Nghaerdydd gwnaeth J. E. Jones waith enfawr dros yr amddiffyniad gyda'i drylwyredd arferol.

Nid y cyfrwng a'i gwnaeth yn 'ddewin' ond ei feistrolaeth dros y cyfrwng.

Yno y gwnaeth waith mawr ei fywyd.

Gwnaeth stafell dywyll iddo'i hun yn y seler y tŷ lle y cedwid y glo ac y gwneid cwlm i'r roi ar y tan.

"Rydw i wedi gwneud peth tebyg o'r blaen." Ond yn anffodus, gwnaeth gamgymeriad.

Ffanffer ydyw sy'n gorffen yn ddisymwth, fel y gwnaeth, yn ôl y chwedl, ganrifoedd yn ôl pan laddwyd y trwmpedwr a oedd wrthi'n rhybuddio'r trigolion fod milwyr estron y Tartar gerllaw'r ddinas.

Gwnaeth hi anwybyddu Mr Windsor.

Ni bu raid i Bowys, tywysogaeth y Canolbarth, ddioddef fel y gwnaeth Gwynedd.

Gwnaeth benderfyniad dewr.

Gadawodd y fugeiliaeth ar ôl llai na blwyddyn, a gwnaeth gais am gael ei dderbyn i Eglwys Lloegr.

Yr oedd y gwaith yn gofyn teimladrwydd bardd, a gwybodaeth gŵr a fedrai fanteisio ar holl adnoddau'r Gymraeg ac am fod y ddeupeth hyn mor gytu+n yn natur Morris-Jones y gwnaeth ef y fath wrhydri o'r cyfieithiad hwn.

Fel cyfarwyddwr theatr y gwnaeth ei farc hyd yn hyn, gan weithio'n helaeth yn Llundain ac Efrog Newydd.

Gwnaeth Anti gyw wedi ei rostio erbyn cinio, ond ni adawodd i mi fwyta'r croen!

Erbyn hynny nid angen athro oedd arnom ond "referee%, a gwnaeth Bob Edwards y gwaith hwnnw'n orchestol gan daflu ambell sylw neu gwestiwn bachog i ganol y stormydd geiriol.

I ddangos nad oedd dim drwgdeimlad, er bod pawb yn gwybod fod, gwnaeth Affos frawd-yng-nghyfraith ei wraig yn Swyddog Cynllunio gyda'r teitl o Bennaeth ac er mai dyna'r teitl isaf yn y wlad mynnodd Ynot o hynny ymlaen gael ei alw wrth ei deitl, a phan arwyddai lythyr, swyddogol neu breifat, torrai ei enw, 'Ynot Benn.' Rhyfeddodd erioed i'r Brenin Affos gydsynio iddo briodi i mewn i'r teulu brenhinol, ond wedi'r cwbl roedd Arabrab yn ddychrynllyd o hyll, a'r blynyddoedd yn cerdded.

Mae'r cefnwr Pepito Elhorga wedi ei gynnwys yn lle David Bory, er mae'n bosib mai Jean-Luc Sadourny fydd yn chwarae yn y safle hwnnw, fel y gwnaeth yn erbyn Yr Eidal.

Ei ysgolheictod yn y cyfeiriad hwn a'r ffaith ei fod yn gyfarwydd â cheinion llenyddol ei genedl ac â chelfyddyd y beirdd a'i gwnaeth yn gynorthwywr mor addas ac yn gynghorwr mor dda i William Morgan.

Gwnaeth yr obsesiwn gyda chreu cystadleuaeth ddinistrio llawer o'r adrannau o'r gwasanaeth addysg Gymraeg.

Ar bwyntiau y gwnaeth y Cymro ennill yn erbyn y rheini ond buasai llorio a churo Sheika yn hwb mawr i Calzaghe ar ôl blwyddyn ddi-nod.

Os torrodd y modernistas trwy dir gwyryf yn eu harbrofion gyda mydrau newydd, a chydag ieithwedd a ddaeth o Ffrainc, gwnaeth beirdd y pum a'r chwedegau yng Nghymru rywbeth tebyg gyda'u defnydd o'r vers libre.

I gyflawni'r gwaith mor fanwl ag y gwnaeth William Hobley gyda'i chwe cyfrol ar hanes Methodistiaeth Arfon, dywedir y byddai angen deuddeg cyfrol ar gyfer llþn ac Eifionydd.

Ar ôl ei ryddhau gwnaeth ymdrech fwy i fod yn onest a llwyddodd i gadw allan o ffordd yr heddlu.

Troes yn ôl i siarad efo rhywun a gwnaeth y ffordd y daliodd ei ben am ennyd i lun Sonia Lloyd lenwi meddwl Sioned unwaith eto.

Mi fyddai'n nosi cyn hir; tir anhysbys oedd llwybr y camelod ac roedd y petrol ar fin cyrraedd pwynt dim dychwelyd Roeddent eisoes wedi treiddio ymhellach i'r anialwch nag y gwnaeth neb mewn modur o'r blaen.

Aeth ymlaen i'r Brifysgol ym Mangor i astudio mathemateg ac er i'w ddiddordeb afieithus mewn ieithoedd barhau (gall ddarllen Ffrangeg, Almaeneg, Eidaleg a Rwseg) ym maes mathemateg y gwnaeth ei fywoliaeth.

Yn ystod fy nhri mis cyntaf yn BBC Cymru, gwnaeth ystod fawr o weithgareddau argraff dda iawn arnaf.

Yn y gêm honno yn erbyn y Gwyddelod gyda llaw y gwnaeth Ian Rush ei ymddangosiad llawn cynta i Gymru, ar ôl ennill ei gap cynta fel eilydd ddeuddydd ynghynt yn yr Alban.

Gwnaeth Jean Marcel wyneb hyll ar Marie a safai wrth ei ymyl, cododd goler ei gôt dros ei glustiau a gwthio ei ddwylo rhewllyd i waelodion ei bocedi.

Ac felly hawdd oedd iddo gredu mai gwaith da oedd distrywio'r diwylliannau bach - fel y gwnaeth Sbaen yn Ne America ac fel y gwnaeth yr ymfudwyr i ogledd America â diwylliannau'r Indiaid brodorol.

Pan ddaeth Bowser i wybod am hyn gwnaeth bopeth a fedrai i'w atal a hyd yn oed garcharu'r ferch yn ei hystafell wely am gyfnod a dywedir i Jasper, y ci, fod yn llatai ar adegau, i gario negesau rhyngddynt.

Nid oedd neb wedi cyflawni gweithred fel hon yn enw Cymru ers dyddiau Owain Lawgoch yn y bedwaredd ganrif ar ddeg, na neb ar ôl Owain Glyndwr wedi gweithredu fel y gwnaeth Pearse a Connolly.

O'r pedwar ban ac ar eingion amser y lluniwyd inni wreiddiau i brofi sut y meithrinwyd brogarwch, capelgarwch, ysgolgarwch a thylwythgarwch, a dysgu drwy brofiad sut y gwnaeth gwaed a gwead greu un gymdeithas ddi- ddosbarth er bod rhaniadau emosiynol ynddi, megis rhwng capel ac eglwys, llawr gwlad a'r mynydd.

Gwnaeth yr hen gi ffyddlon sŵn crio yn ei wddf.

Gwnaeth fyd o les i mi, beth bynnag.

Arhosodd Dilys yr ochr draw i'r bont a gweiddi, 'Rydw i'n mynd - wela i di heno.' Gwelodd Merêd fod rhaid ufuddhau ond gwnaeth hynny'n anfoddog iawn.

Ynddynt ceir dyddiadau marw a chladdu y rhai y gwnaeth ef eirch iddynt.

Gwnaeth y teulu hefyd gymwynas fawr â dynoliaeth trwy gymysgu eli o lysiau at wella'r eryr - Eli Dremddu sydd wedi bod yn fodd i wella pobol ar draws y byd o'r dolur eryrod.

Gwnaeth y ddau gymhelliad hyn eu cyfraniad tuag at gyflyru'r arweinwyr Cymreig i feddwl na allai Cymru ymgynnal fel cymundod ymreolus.

Cafodd ddalen o Destament Groeg ar ffordd Pen y Foel, a phenderfynodd ddysgu yr iaith honno, a gwnaeth hynny i raddau lled berffaith.

Eithr yng Nghymru a thrwy gyfrwng y Gymraeg y gwnaeth y ddau ŵr mawr hyn eu gwaith.

Gwnaeth Jabas yn fawr o'i gyfle gan fod y mor yn hollol lonydd o hyd ac yn agos i ben llanw.

Er ei fod yn gwybod hanes Cymru'n dda, ac er iddo ysgrifennu erthyglau a llyfrau arno, ni theimlodd erioed ar ei galon gloddio am wybodaethau newydd fel y gwnaeth Lleufer Thomas.

Gwnaeth Joni ei wddf yn dew fel gwddf hipopotamws, a'i gorff yn fain fel corff jira/ ff.

Gwnaeth glamp o ymdrech i ddod ati ei hun, sychodd ei dagrau gan obeithio nad oedd wedi sylwi, a throi'n ôl ato.

Ambell dro yr oedd Ferrar yn gweithredu trwy eraill - Stephen Green, er enghraifft - y gwr a'i gwnaeth yn amhosibl i Young gael curadiaid.

Gyda ffilmiau B am gymeriadau mytholegol, Groegaidd a Beiblaidd yr ydym yn cysylltu Reeves a gwnaeth 18 o ffilmiau i gyd.

Gwnaeth yntau hynny ac yn y cyfarfod hwnnw penderfynwyd rhoi cychwyn i gylchgrawn chwarterol newydd gyda Gruffydd yn olygydd arno.

Gwnaeth y ffaith fod Gwynn yn adnabod amryw o staff yr egin gwmni TV Breizh - neu Tele Breizh fel y'i gelwir - wedi gwneud tipyn o argraff ar yr ymwelwyr.

Gyda'r esgus eu bod yn archwilio'r gwahanol bosibiliadau, gwnaeth Awdurdod Addysg Ceredigion arolwg yn nechrau 1998 o'r ddarpariaeth o addysg gynradd yn y sir.

Yr un parodrwydd i rodio llwybrau newydd a'i gwnaeth yn arloeswr dihafal ym maes dieithr darlledu yn nes ymlaen ar ei yrfa.

Yn y gêm arall yn y grwp, gwnaeth Yr Eidal barhauu record gant y cant yn y gystadleuaeth drwy guro Sweden 2 - 1 efo gôl hwyr gan Alessandro Del Piero yn Eindhoven.

Gwnaeth y ddwy hwylbren lanast ofnadwy o gwmpas y dec, llwyddwyd i gael un ohonynt dros y bylwarc ac i'r môr ond cawsant drafferth gyda'r llall cyn ei rhwymo unwaith eto.

Gwnaeth pawb bopeth i roddi'r Nadolig gorau i bawb ac aeth y Nadolig hwnnw a'i dristwch i blith y llaweroedd eraill.

Yr hyn a'i gwnaeth yn unigryw ymhlith ei frodyr oedd y ffaith ei fod yn ddi- fai: '...

Gwnaeth hynny dasg yr Eglwys yn anodd, ac nid ar chwarae bach y gallai eu hargyhoeddi o berthnasedd yr Eglwys i ffrâm gymdeithasol y byd.

Mewn gwirionedd, ef a'i gwnaeth yn bosibl i haneswyr sylweddoli fod i Penri fwy o arwyddocâd nag y tybid cyn hyn.

Gwnaeth y bwtler ei orau i'm tywys drwodd heb i mi gael peltan yn fy wyneb gan y dail soeglyd, ac ymhen amser daethom i fan agored yng nghanol y jyngl o dan y to crwn uchel.

Er nad yw canser y pancreas bron byth yn digwydd mewn pobl o dan ddeugain oed, ac er ei fod yn amlygu'i hun trwy achosi clwyf melyn yn hytrach na phoen, gwnaeth y llawfeddyg ddiagnosis o ganser y pancreas.

Go brin fod cyn-bencampwr y byd erioed wedi chwarae'n well nag y gwnaeth e brynhawn ddoe.

Gwnaeth osgo ar i'r gwerthwr llysiau fynd ymaith.

Ar ôl sgorio chwe gôl yn eu dwy gêm gynta yn y grwp, dim ond dwywaith y gwnaeth Gwlad Pwyl greu cyfle clir i ychwanegu at eu cyfanswm.

Gwnaeth Dafydd Jones, Dremddu gymwynas â'r ardal trwy gasglu a chrynhoi hen benillion, arferion a llên gwerin y fro mewn traethawd swmpus.

Hylô, hylô!" Gwnaeth fy nghyfaill Williams ruthr sydyn ymlaen dros riniog y "ffau%.

A llwyddiant drwy chware rygbi agored, cynhyrfus a chreadigol--dyma'r adladd a adawyd gan hyfforddiant athrylithgar pobol fel Ieuan Evans, Carwyn James a Norman Gale I orffen y flwyddyn arbennig hon, roedd y Clwb i gyflawni taith genhadol i Ganada, a dyna pryd, o bosib, y gwnaeth Carwyn un o gamgymeriade prin ei yrfa, pan fynnodd bod gwragedd y chwaraewyr i gael y cyfle i ddod ar y daith Ar y pryd, roedd iwfforia'r tymor dros bawb oedd yn gysylltiedig â'r Clwb, ac ...

Yr ymweliad brenhinol o bwys gafwyd yn Aberystwyth ddiwethaf oedd yn 1969 pan ddaeth ddaeth Charles i'r Brifysgol lle gwnaeth ymdrech llai na llwyddiannus i ddysgu Cymraeg.

Gwnaeth Penri y rhan fwyaf o'i waith yn sir Northampton, yn esgobaeth Peterborough ac ni ellir gwerthfawrogi'n llawn gymhellion ei weithgarwch heb gymryd hynny i ystyriaeth.

Allen ni ddechre lladd y defaid 'co os bydd raid.' Gwnaeth y ddau ymgais dila i chwerthin.

Gan afael yn ei ferch, Janice, gwnaeth Mr Parker hyn a llwyddodd hi i gropian i ddarn uwch a diogelach o'r llong.

Yn ogystal â mapiau wedi'u peintio a rhai wedi'u cerflunio, gwnaeth eraill o ysbwriel a ludwyd ar estyll, ac o gortynnau clymog.

Ond ar y pwynt hwn gwnaeth gysylltiad uniongyrchol rhwng diffyg addysg ac ansefydlogrwydd natur y Cymro a'r duedd at derfysg fel y Beca.

Gwnaeth y pwysau ychwanegol i'r llong wyro i un ochr a throi drosodd.

Ar y llaw arall cadwai rhai gweinidogion ysgolion, megis y gwnaeth Roger Howells yn y Baran uwchben Cwmtawe yn nechrau'r bedwaredd ganrif ar bymtheg.

Os gwnaeth hi, ni chymerodd arni.

Yr oedd canghennau dwy siop lyfrau fawr Toronto - Chapters ac Indigo - yn rhai a wnaeth argraff ddofn arnaf yn ystod ymweliad diweddar - fel y gwnaeth siopau tebyg yn yr Unol Daleithiau.

Dechreuodd ef ddarllen llenyddiaeth Gymraeg yn llanc, ac wedi myned I Rydychen gwnaeth ffŵl o'r drefn afrywiog a ddechreuodd ei wneuthur yn fathemategwr, trwy ymroi i ddarllen Cymraeg a gwrando ar ddarlithiau John Rhys.

Gwnaeth tîm nofio Prydain yn salach y tro hwn nad ar unrhyw adeg yn eu hanes.

Wrth feddwl am drobwyntiau bywyd Daniel Owen, anodd credu fod yr un trobwynt wedi bod yn bwysicach na'i brentisio'n deiliwr gydag Angel Jones, blaenor gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, oblegid fel y cyfeddyf ef ei hun, gwnaeth hynny'r byd o wahaniaeth iddo yn foesol ac yn ddeallusol - yn foesol, oherwydd golygodd fod rhaid iddo fynd i'r capel dair gwaith ar y Sul ac i bob moddion yn yr wythnos yn y cyfnod pan oedd yn dechrau ymryddhau o lyffethair awdurdod ei fam, a phan oedd ei frawd Dafydd efallai'n dechrau mynd ar gyfeiliorn, - yn ddeallusol am yr un rheswm ac am fod gyda'r hen Angel 'hanner dwsin o ddynion call, sobr, a darllengar, a bu (bod gyda hwy) yn fath o goleg i mi'.

Fel roeddwn yn dweud, gwnaeth y ffilmio clyfar argraff ddofn.

Parhaodd y gêm banel unigryw Tutti Frutti, y cwis pop a gyflwynir gan Adam Walton sydd hefyd yn cyflwyno sioe nosweithiol, i ddenu cynulleidfaoedd mawr, yn yr un modd ag y gwnaeth Game On, lle mae Rupert Moon, y chwaraewr rygbi rhyngwladol, yn dyfarnu rhwng dau dîm o sêr o fyd chwaraeon i brofi eu gwybodaeth am chwaraeon.

Gwnaeth Mihangel Morgan lawer i ymestyn a datblygu terfynau y stori fer...

Priodolai Burgess hyn yn rhannol i Seisnigrwydd yr Eglwys Wladol ac anallu ei chlerigwyr i bregethu yn Gymraeg, a gwnaeth ei orau i osod clerigwyr Cymraeg eu hiaith mewn plwyfi Cymraeg.

Ai clywed y stori a berodd i'r Bnr Proter ymateb fel y gwnaeth?

Fel yn yr hanes go iawn, methiant yn y diwedd yw taith y mab i Dde America, yn yr ystyr nad yw fawr nes at ddeall pam y gweithredodd ei dad fel y gwnaeth - nid yw hwnnw'n dangos unrhyw edifeirwch wedi'r holl flynyddoedd.

Gwnaeth felly droeon cyn fy sicrhau ei fod yn farw.

Rhaglen fydd yn gofyn os y gwnaeth yr ugeinfed ganrif gyflwyno gwyl iach a ffyniannus i'r ganrif newydd.

Mae dyn 'yn pori yngwerglodd y cythrael i borthi y cnawd heb adnabod y Duw anweledig ai gwnaeth .

Gwnaeth ei orau i ddysgu'r modulator i ni, ac i wneud "boy soprano% ohonof fi.