Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

gwybod

gwybod

v) roi gwybod ar unwaith i'r Cyfarwyddwr neu Uwch Swyddog pan ddigwydd damwain.

Ymhen ychydig wedyn aeth ei weinidog i weld y weddw er mwyn cael gwybod beth oedd hi am wneud a llwch ei gŵr.

'P'run bynnag, rydyn ni'n gwybod y gyfrinach rŵan.' 'Ydyn,' meddai Iestyn, gan ddal i graffu rhwng y cerrig yn y mur fel pe bai yn disgwyl gweld y dyn yn dod yn ôl.

'Dydw i ddim yn gwybod mwy amdano na'r cerrig yma,' gan gyfeirio at bentwr o gerrig gerllaw.

Safai yn ei hunfan, yn oer, annifyr ac yn gwybod yn ei chalon mai y fo oedd yn llygad ei le.

Mynd yno, ac er nad oedd neb yn ein disgwyl nac yn gwybod dim oll amdanom, cawsom gyngor gan gapten i osod ein pabell gyda hwy, fel petaem yn ddau westai yn cael eu croesawu gan wr ty caredig, na wyddai am eu bodolaeth cyn hynny, i fwrw noson dan ei gronglwyd.

Da gwybod fod athrawon y coleg o'r farn fod Fferyll yn hawdd.

Teimlaf petai'r rhan yma wedi cael ei ddatblygu ymhellach fe fyddai wedi cryfhau'u ddrama, roedd fel petai'r awdur wedi cyrraedd man ac nad oedd yn gwybod sut i'w ddatblygu.

Hoff gennyf eiriau trawiadol Amig yn nrama Saunders Lewis Amlyn ac Amig am yr hyn yw ffydd: Rhodio fel un a wêl a gwybod nos y deillion Yw bywyd beunyddiol ffydd.

Beth bynnag, mae Blair yn gwybod y gall ef adfer ei boblogrwydd trwy foddir tabloids yn fuan iawn â lluniau neis, cwtsi-cwtsi-cw, ohono fo a Cherie ar Babi Blair newydd.

Roedd pawb yn y dre yn gwybod fel roedd hen brifathrawes ysgol y babanod yn rhodio strydoedd gweigion y dre bob nos.

Twpdra a dichell bwriadol 'newyddiadurwr' eilradd ddylai, a sydd, yn gwybod yn well oedd sail ymosodiadau rhyfeddol Betts.

Ymateb Nigel Aubrey, Rheolwr Adnoddau - "Ein hamddiffynfa gynta' yw nad yw llawer o bobol yn gwybod am y mesurau sydd ganddon ni."

Prawf trawiadol o'i ddiddordeb yn yr ieuenctid, ac o'i ynni diorffwys, oedd ei waith yn lansio'r cylchgrawn, Gwybod: Llyfr y Bachgen a'r Eneth.

Mae'n gwybod gormod,' Edrychodd Mwsi yn gas ar y bachgen.

Mae'n anodd gwybod beth fydd ymateb Abertawe.

Un peth sydd sicr, 'roedd yn gwybod am y profiad o 'weledgiaeth'.

A ellwch chi roi gwybod Imi ym mh?

Neb yn gwybod dim amdanom, ddim hyd yn oed y Commandant.

Wedi cyrraedd diogelwch y mur wrth gefn y ffynnon gwnaethant yn siŵr eu bod yn gwybod ym mhle'r oedd y tyllau yn y muriau fel y gallent wylio drwyddynt.

Yr oedd o leiaf yn gwybod am fy modolaeth ac yn wahanol iawn i Heath yn fy nghofio.

'A beth bynnag, mae 'na lawer o bethau dwyt ti ddim yn eu gwybod; deffra wnei di!' 'Da 'te,' meddai Robat John.

A dydyn nhw ddim yn gwybod ble mae'r llyn hyd yn oed!

"Roedd fy nhad gyda'i anffurfioldeb arferol yn dymuno i mi atgoffa Miss Davies fod perffaith ryddid iddi ddod â ffrindiau neu deulu i aros yn y fflat unrhyw adeg, ond os bydd rhywun yn dod yno i fyw ar sail fwy parhaol, efallai y byddai hi garediced â gadael iddo fo gael gwybod er mwyn iddo gael trefnu ynglŷn â'r rhent.

Y Gwarchodwyr yw'r unig rai sydd yn gwybod beth sy'n digwydd yn y byd, ac yn cadw cyfrinachau technoleg.

Mae'n ddigon dof a di-arogl heddiw, ond fe ddaw'r prynhawn pan fydd pawb yn gwybod ei fod e' yna.

un o bysgotwyr gorau 'r ardal oedd griff, ac yn gwybod am bob pwll a cherrynt yn afon afon afon a efallai(taf:falle) y medr o hel rhywun arall i ddod i chwilio - a mi obeithiwn ni am y gorau(taf:gore) gorau(taf:gore) nte?

Yn y pen draw, waeth faint o waith manwl fydd wedi ei wneud yn ddistaw bach gan swyddogion ac aelodau'r Bwrdd, maen nhw'n gwybod fod llawer yn dibynnu yn y pen draw ar ewyllys gwleidyddol.

Os bydda ganddo fo stori newydd, mi fydda ar y ffôn - "Glywaist ti hon?" neu, "Dwi isio mynd i lle ar lle heno, sgin ti rwbath i mi?" Mae llawer yn gwybod iddo deimlo i'r byw na chafodd arwain y 'Steddfod Genedlaethol.

A phan welsant fi yn dyfod atynt, ac yn gwybod fy mod yn ddirwestwr, daeth un ohonynt o'r tu ôl i mi ac ymaflodd am fy nghanol a gwasgodd fy mreichiau, a chymerodd un araU hanner peint o gwrw, gan feddwl ei dywaUt i fy ngenau, er fy ngwaethaf, gwasgais innau fy nannedd mor dynn ag y medrwn, nes y methasant yn eu hamcan."

Yn yr un cyfnod, aeth Morris Williams, perchen Gwasg Gee ers rhyw flwyddyn ar y pryd, yn aelod o gyngor Bwrdeistref Dinbych; a gallodd roi gwybod am ei lwyddiant i'r Tri yn eu carchar, drwy lunio stori fer am lwyddiant y Blaid Ddirwestol mewn etholiad yn Nhretomos (Tomos Gee, wrth gwrs) a'i hanfon i'r Eisteddfod Genedlaethol i'w beirniadu gan DJ Williams, yntau wedi cael caniatâd yr awdurdodau i feirniadu o'r carchar.

Fel yr oedd darllenwyr yr Almanaciau gynt yng Nghymru yn ymhe/ l ag arwyddion y sidydd neu'r sodiac, dengys y colofnau poblogaidd mewn papurau Cymraeg a Saesneg y diddordeb mawr sydd heddiw (yn arbennig ymhlith merched) mewn astroleg - credu neu led-gredu yn arwyddion y planedau a darllen horosgôb - yr un hen awydd am gael gwybod yr anwybod.

Mi ges i hwyl yn yr eglwys, achos mi oedd y bobl yn codi ar 'u traed ac yn eistedd i lawr ac yna'n codi wedyn, nes 'mod i ddim yn gwybod lle'r o'n i.

Gwaethygodd eu priodas yn arw wrth i Eileen helpu ei chwaer, Gina, ac ym mis Mai 1996 gwahanodd y ddau ar ôl i Denzil gael gwybod fod Eileen yn cael affêr gyda Jon, cyfreithiwr Gina.

Os teimlodd haneswyr llên Cymru'r rheidrwydd i gydnabod, er yn betrus, ddylanwad y Trwbadwriaid ar y Rhieingerddi, mae'n siŵr y buasai haneswyr llên y Trwbadwriaid eu hunain yn barod i hawlio dylanwad y llên honno arnynt, petasent yn gwybod amdanynt hwy, oblegid un o ryfeddodau'r canu Trwbadwraidd ydyw belled y cyrhaeddodd ei ddylanwad a chyflymed.

Yn ystod y blynyddoedd cyn hynny, hyd yn oed, roedd The Times yn cael gwybodaeth well na'r llywodraeth ei hun ac fe gyhoeddodd y papur newyddion am frwydr Trafalgar ddeuddydd cyfan cyn i'r Swyddfa Dramor gael gwybod dim.

`Ond Dad, mae'r cwch yn mynd i suddo.' `Rydw i'n gwybod hynny, ond mae'r dŵr yn dod i mewn yn araf iawn.

Roedd o mewn byd newydd sbon a neb yn gwybod pwy oedd o.

"Ble'r aeth eira llynedd?" fydd Mam yn ei ddweud pan fydd y gacen siocled wedi diflannu i gyd a neb yn gwybod i ble!' 'Ie,' torrodd Delwyn ar fy nhraws a "Caws o fola ci% fydd hi'n ei ddweud pan ofynna i iddi am arian i brynu hufen iâ, ac addo'i thalu'n ôl yr wythnos wedyn.'

Pan ydach chi'n gorfod ffilmio rhywun sy'n diodde' ac rydach chi'n gwybod mai hwn ydi'r llun sy'n mynd i wneud yr eitem.

'Mae'n amlwg 'i fod o'n gwybod rhwbath, ond mae'n anodd deud fase hynny'n ein helpu ni a i peidio.

Ni ddylid gosod cyfarpar trydanol heb fod Grolygydd y Cynllun neu swyddog cymeradwy yn gwybod amdano ac wedi caniata/ u hynny.

Rydw i'n gwybod y byddwch yn cyfarfod â llawer o hen gyfeillion o Lanfairfechan a Threfor.

Nid oedd dim yn y ddeddf hon i atal unrhyw un rhag symud gwrthrychau o longddrylliad hanesyddol neu achosi difrod difrifol cyn belled ag y byddai ef neu hi yn rhoi gwybod am y darganfyddiadau i'r Derbynnydd Llongddrylliadau lleol.

Roedd Stuart Williams, o ardal y docie, yn gwybod pan oedd 'na rym trech na fe'n 'i wynebu.

Pam y dewisiad yma 'dwy ddim yn gwybod.

Ac fe aethon nhw ar goll yn yng nghanol y bobol cyn imi gael gwybod rhagor.

Os yw'r rhyfel yn cael ei ymladd dros frenhiniaeth annemocrataidd sy'n coleddu agweddau tuag at drosedd a chosb, hawliau merched, a rhyddid yr unigolyn sy'n atgas i'n diwylliant ni, fe ddylai'r cyhoedd gael gwybod hynny hefyd.

Ymddangosai pamffledyn Ieuan Gwynedd fel amddiffyniad wedi ei amseru'n berffaith i ateb ymosodiadau'r Dirprwywyr ar gymeriad y Cymry: 'Pe buasai yr Awdur yn gwybod pob gair a gynwysai yn adroddiad y Dirprwywyr', meddai'r Diwygiwr ym mis Ionawr, 'ni ysgrifenasai well ateb i'w cabldraethau ar wlad ei enedigaeth.

Go brin ei fod yn arbenigwr yn y maes nac yn gwybod llawer mwy na chi a fi.

Rydw i wedi meddwl sawl tro a oedd Miss Jones Bach yn gwybod ein bod ni yn ein cuddfan pan oedd hi'n mynd heibio.

Roeddwn i'n gwybod mai fe oedd y dyn, a oedd yn ôl y sôn yn dad i mi; doeddwn i ddim yn ei adnabod.

Dim manylion ynglŷn â'r mater ond mae cael gwybod yn foddhaol - briwsionyn ar bwnc sydd wedi creu distawrwydd rhyngom.

Rhaid cyfaddef nad ydym yn cael cnwd trwchus ers rhai blynyddoedd bellach ac mae'r sawl sydd yn barnu eu bod yn gwybod, yn beio'r effaith tþ-gwydrol y mae llygredd y Ddaear yn ei gael ar y tywydd, am hynny.

Doedd Ysgrifennydd Cefn ddim yn gwybod chwaith.

'Mae'n rhaid i mi gael gwybod.' Beth oedd yr ysfa yma ynddi i beidio â bod mewn dyled i neb?

Mi fyddant i gyd o'r capel 'rŵan, ac mi fydd pawb yn Nhraethcoch yn gwybod fy mod i ar goll,' meddyliodd.

Awdurdodwyd y Prif Swyddog Cynllunio, mewn ymgynghoriad â Chyfreithiwr y Cyngor, i erlyn mewn achosion clir (yn eu barn hwy) dan y ddeddfau cynllunio heb gyflwyno'r achosion i'w hystyried gan y Pwyllgor ond ei fod i roi gwybod i'r aelod lleol am y sefyllfa cyn erlyn.

"Mi rydw i'n cofio amsar," medda fi, pan ges i gyfla i dorri ar ei draws o, "pan oeddwn i'n mynd hyd y ffyrdd yma hefo ceffyl a throl, ac wrth ddþad adra, yn gorfadd ar wastad fy nghefn yng ngwaelod y trwmbal yn sbio ar y cymyla, a'r gasag yn mynd ei hun, a phan fydda'r drol yn dechra sgytian, roeddwn i'n gwybod fy mod i wrth Tþ Gwyn, achos doeddan nhw ddim wedi tario ddim pellach na'r fan honno." "Rwyt ti'n drysu yn y fan yna," medda fo.

Hyd yma, mae trefnu cyfieithu ar y pryd i'r Gymraeg wedi cael ei weld fel faux pas gan y bobl sy'n gwybod, ond rhaid derbyn bod rhai elfennau yn niwylliant dwyieithog y Cynulliad yn mynd i fod yn newydd i ni hefyd.

Llwyddodd i wneud ffrindiau a bachgen gan ei bod yn gwybod gymaint am bel-droed.

"Ydych chi eisiau gwybod y manylion?

O wneud hon yn rheol gyffredinol byddai pawb yn gwybod lle mae o - cyn brifo a chyn cael ei frifo.

Mae ymgyrchydd iaith amlwg wedi galw ar i Fwrdd yr Iaith gynnal cyfarfodydd cyhoeddus a chyhoeddi cylchlythyron newyddio i roi gwybod i bobol Cymru beth sy'n digwydd ynglŷn â'u gwaith.

Os oedd Therosina eisiau gwybod cyfrinachau Seros, dim ond dangos neidr i Meic Jervis fyddai'n rhaid iddi ei wneud!

Mae hi'n anodd gwybod beth i'w ddisgwyl gan grwp mor flaenllaw â Big Leaves.

Mae'r dynion hyn yn gwybod yn o dda faint o bowdr fydd ei eisiau i chwythu'r darn hwn o'r graig allan, ac felly y maent yn rhoi rhywbeth o gan pwys i fyny o bowdr ynddo ac yn gosod fuse, sef math o weiren wedi ei llenwi â phowdr, yr hon sydd yn tanio'n araf hyd nes y daw at y powdr, a dyna ergyd ofnadwy a'r graig i'w chlywed yn rowlio i lawr.

Ydyw, mae'r dyn yn gwybod 'tydi - onid ydyw efe wedi gweithio i Mr Rothchilds ei hun, ac wedi preifateiddio pob chwarter moliciwl o fewn ei gyrraedd o'r gias i'r glaw.

Yn hwyrach heddiw mae rheolwr Abertawe, John Hollins, yn disgwyl cael gwybod a fydd cyn-ymosodwr Chelsea, Mark Stein, am ymuno âr clwb tra bod rheolwr Caerdydd, Billy Ayre, yn gobeithio arwyddo amddiffynnwr Colchester, David Greene.

Pwy mewn gwirionedd ydi'r Eingl-Gymro bondigrybwyll yma, ond un sy'n gwybod ei fod yn Gymro, neu sy'n dymuno meddwl amdano'i hun felly, ond sy'n ymwybodol byth a hefyd ei fod yn siarad iaith estron?

mae'r lliw coch yn addas iawn i ti ar hyn o bryd, ac yn gwneud i ti edrych yn dda! Gwnan siwr dy fod tin gwybod ble tin mynd oherwydd fe all tro i'r cyfeiriad anghywir dy fwrw di oddi ar dy echel am amser hir.

Pan es lawr yn ôl i'r bar yr oedd fy ffrindiau i gyd eisiau gwybod lle 'roeddwn wedi bod.

Cymer Hiraethog gyfrifoldeb am y rhannau hyn o'i waith; ysgrifenna fel petai'n agos iawn ato ac yn gwybod popeth amdano.

Roedd gwybod am ei berthynas ag Ifan Jones hefyd wedi ychwanegu at ei lawenydd ac at ei bryder.

Gwyddai Gwyn nad oedd hithau'n gwybod fawr am y sefyllfa ond 'roedd clywed ffasiwn eiriau yn gysur.

Ar ei fynediad i'r ystafell gafaelodd yr Yswain yn ei law, ac ysgydwodd hi yn galonnog a chroesawgar, a datganodd ei ofid am ei golled, a'i lawenydd am nad oedd Harri wedi derbyn niwed, a dywedodd yn ddistaw yn ei glust: `Oni bai mod i'n gwybod fod ti wedi cael llawer o arian ar ôl dy dad, mi f'aswn i yn dy helpio di i neud y golled i fyny.

Yn naturiol, does dim modd bwrw golwg feirniadol o ddifri ar bum cyfrol wahanol iawn i'w gilydd o fewn cwpas erthygl fer: hwyrach, serch hynny, fod rhywfaint o bwrpas mewn croniclo bras- argraffiadau sy'n codi o ddarllen cynifer o stori%au gwahanol y naill ar ôl y llall o fewn ychydig ddyddiau, a'r cyfan ohonyn nhw, rhaid dweud, yn gynnyrch llenorion go iawn sy'n grefftwyr yn y maes ac sydd, o'r herwydd, yn gwybod beth y maen nhw'n ceisio'i wneud.

Peryg Mewn Ffrig - Pan glywson ni hon yn cael ei pherfformio'n fyw yn Sesiwn Fawr Dolgellau mi oedden ni'n gwybod ei bod yn mynd i fod yn un dda.

'Doedd neb arall i gael gwybod.

Mae'n siŵr mai'r gwaethaf iddi hi - gwaeth hyd yn oed na cholli ei harian - oedd y gwaradwydd fod pawb yn gwybod iddi gael ei gwneud.

Gwyddoch o'r gorau fod cariad y bardd mor fyw â dyn-hel-y-dreth a bod y llabwst yn gwybod hynny'n burion.

Nid wyf wedi llwyddo i ddarganfod fawr o hanes yr ysgol hon er fy mod yn gwybod bod rhai o ferched Llannerch Gron, chwiorydd fy nhaid, wedi bod yno.

Pan ddywedodd yr Iesu wrth y disgyblion i fod e'n mynd i baratoi lle iddynt, a'u bod nhw'n gwybod y ffordd, a'r lle 'roedd e'n mynd, a thra oedd y gweddill o'r disgyblion yn meddwl dros y peth, yn pwslo ac yn ceisio dyfalu beth i'w ddweud, Tomos oedd yr un, y very one a ddwedodd wrtho yn blwmp ac yn blaen nad oedden nhw ddim yn gwybod o gwbwl, y ffordd na'r lle.

Fe fyddan nhw'n gwybod ai ffrwydryn yw'r parsel.' Cyn bo hir roedd pobl yr ystad yn Longstanton yn cael eu symud o'u tai.

Mae'n rhaid imi'ch llongyfarch, Marged, am feddwl chwim yn gwneud esgus dros fod yn ei dŷ, ond roeddwn i wedi eich clywed yn blaen yn son am y sachaid bwyd, ac yn gwybod mai wedi dod yno i chwilio roeddech chi." Gwridodd Marged at fon ei gwallt.

Gyda chân rap, er enghraifft, roedd rhaid i'r oedolion gydnabod fod y bobol ifanc yn gwybod mwy na nhw.

Er i'w deulu ddianc o'r pentre, doedd e ddim yn gwybod beth ddigwyddodd iddyn nhw wedyn.

Ond roeddwn i'n gwybod am dŷ bwgan ym Metws-y-coed.

Y peth trist ynglŷn ag anifeilaid meddwn i wrthyf fy hun, yw eu bod yn peri i ddyn fynd yn dduw bach sy'n pennu eu ffawd ac yn gwybod y gwaethaf cyn i hynny ddigwydd iddynt.

'Dwi'n gwybod,' atebodd Adam yn dawel.

Darganfuwyd galaethau nad oedd neb yn gwybod amdaynt o'r blaen - pob un yn cynnwys miliynau o ser.

Yn gyntaf ac yn orau, trwy gael gwybod yn gyfrinachol fod y fferm a'r fferm yn mynd ar werth.

I ddangos nad oedd dim drwgdeimlad, er bod pawb yn gwybod fod, gwnaeth Affos frawd-yng-nghyfraith ei wraig yn Swyddog Cynllunio gyda'r teitl o Bennaeth ac er mai dyna'r teitl isaf yn y wlad mynnodd Ynot o hynny ymlaen gael ei alw wrth ei deitl, a phan arwyddai lythyr, swyddogol neu breifat, torrai ei enw, 'Ynot Benn.' Rhyfeddodd erioed i'r Brenin Affos gydsynio iddo briodi i mewn i'r teulu brenhinol, ond wedi'r cwbl roedd Arabrab yn ddychrynllyd o hyll, a'r blynyddoedd yn cerdded.

Yn wir, y broblem fawr yw gwybod beth i'w dorri allan.

Ffermwyr defaid oedd y rhan fwyaf ohonyn nhw, ffermio cymysg oedd yn Manafon, pobl oedd yn gweithio'n galed trwy'r flwyddyn, ond fel da chi'n gwybod mae bywyd y ffermwr defaid yn wahanol, mae o'n brysur ar adegau ond mae 'na adegau pan nad ydio'n rhyw brysur iawn, ac mae ganddo ddiddordeb mewn eisteddfodau a llunio englynion a phethe felly.

"Rwy'n siŵr dy fod tihau yn gwybod un arall o chwedlau Esop.

Yn wir, ni chai gyfle i ddweud fawr o ddim ac eithrio ambell 'Bobl bach!' neu 'Brensiach annwyl!' Roedd hi'n methu'n glir a dod dros y ffaith fod yr holl bethau hyn wedi digwydd a hithau'n gwybod dim amdanynt.

Mae e siwr o fod yn gwybod pa fath o dîm mae e eisie ar gyfer y gêm yn erbyn Lloegr wedi'r Nadolig - ac yn erbyn De Affrica ymhen ychydig wythnose.

Y mae'r llyfr ar ei hyd yn werslyfr ardderchog i unrhyw un sy'n dymuno gwybod rhywbeth am hanes Ieithyddiaeh a deall cefndir gwaith yr ugeinfed ganrif yn y maes hwn.

"Rwy'n ei gwybod hi - bob gair," meddai yn y derbyniad ar ôl y gystadleuaeth.