Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

gwyddoniaeth

gwyddoniaeth

Mae'n teimlo ei fod yn dueddiad cyffredinol ym maes gwyddoniaeth: "Dydi'r diwylliant Cymraeg ddim yn ymwybodol o wyddoniaeth rhywsut.

Ac iddo ef ni all fod tyndra rhwng gwyddoniaeth a ffydd.

Llawlyfr astudio ar gyfer plant sy'n dysgu gwyddoniaeth drwy gyfrwng y Gymraeg.

Gellir hefyd ddadlau fod gwyddoniaeth wedi rhoi i ni arfau dieflig a llygredd byd-eang.

bydd blychau gwneud tail ar gael i ysgolion sydd eisiau eu defnyddio mewn prosiectau gwyddoniaeth.

Megis yn achos gwyddoniaeth, nid un fiwsig sydd, ond amryw fathau arni: y clasurol a'r ysgafn, yr offerynnol a'r lleisiol, cerddoriaeth gyfoes a cherddoriaeth gynnar, gan gynnwys caneuon ac alawon gwerin ac yn y blaen.

Mae'r rhaglen yn cynnwys adolygiadau sinema, newyddion gwyddoniaeth a llinell gymorth brysur i ddefnyddwyr, yn ogystal â storïau'r dydd.

Eu cred oedd y gallai gwyddoniaeth sicrhau gwir ryddid i'r dyn modern a'i ryddhau o lyffetheiriau ofergoel a chredoau gormesol yr eglwysi.

Yn ei ddarlithiau Reith dywedodd, " Mae gwyddoniaeth yn newid holl ddull dyn o fyw; mae syniadau gwyddoniaeth yn newid y ffordd mae dyn yn meddwl am y byd ac amdano'i hyn".

'prun ai yr hoffwn ni hynny ai peidio, gwyddoniaeth sy'n rheoli'r hyn sy'n digwydd ".

byd gwyddonol Gwyddoniaeth a thechnoleg fu'n gyfrifol am y newid; rhagwwelodd Dr J.

Mae pren gwastraff yn cael ei losgi i wresogi'r adeiladau ac mae'r glaw yn cael ei ddefnyddio hefyd yn ein toiledau, meddai Rhodri Clwyd Griffiths, Swyddogol Gwyddoniaeth.

Yr oedd yr Arwr yn yr awdl yn cynrychioli'r Arwr Rhamantaidd, gwaredwr y ddynoliaeth ac amddiffynnydd cyfiawnder a rhinwedd, tra oedd 'Merch y Drycinoedd' yn cynrychioli'r Awen, creadigolrwydd dyn, ysbryd gwarineb, camp y celfyddydau a dyfeisgarwch gwyddoniaeth, hynny yw, y ddynoliaeth ar ei mwyaf creadigol a chadarmhaol yn hytrach nag ar ei mwyaf dinistriol a negyddol.

Mae cenhedlaeth newydd o wyddonwyr Cymraeg bellach sy'n ystyried trafod gwyddoniaeth yn Gymraeg mor naturiol ag anadlu.

Defnydd crai gwyddoniaeth, yn ei farn ef, yw'r casgliad o brofiadau, sylwadau, a mesuriadau.

Graddiodd Arshad Rasul mewn Peirianneg Electronig o Sefydliad Gwyddoniaeth a Thechnoleg Prifysgol Manceinion (UMIST) yn 1976 ac mae ganddo dros ugain mlynedd o brofiad ym maes peirianneg teledu.

Yn fy marn i, mae dau reswm fod y clefyd wedi cael cymaint o afael mewn cyfnod pan rydd gwyddoniaeth fesurau mor effeithiol i reoli afiechydon.

Ond cymaint fu'r ysgaru artiffisial rhwng y gwyddorau a'r celfyddydau mewn addysg uwch nes bod gwŷr llen a gwŷr gwyddoniaeth yn dra anwybodus am weithiau y naill a'r llall, nid yn unig yng Nghymru ond trwy Brydain.

Beth yw'r sefyllfa ym myd gwyddoniaeth go-iawn heddiw?

Bydd hyn yn eich helpu i ddod yn gyfarwydd a dogfennau Gwyddoniaeth.

Daeth y Gymdeithas Brydeinig er Hyrwyddo Gwyddoniaeth i Gaerdydd i ddathlu Wythnos Wyddoniaeth eleni, ac, yn awyddus i roi'r pwnc o fewn cyrraedd pawb, dangosodd BBC Cymru Mad on Science, a gynhyrchwyd gan Cambrensis, a sicrhaodd brwdfrydedd heintus y cyflwynydd Gareth Jones gynulleidfa fawr i bwnc difrifol.

Ond o ystyried anghenion y Cwricwlwm Craidd pwysleisiwyd meysydd Mathemateg a Gwyddoniaeth.

Y dull gwyddonol yng nghyd-destun eich prif bwnc chwi eich hun Lle Gwyddoniaeth yn y cwricwlwm a'r berthynas rhwng y gwahanol wyddorau a rhwng gwyddoniaeth a thechnoleg, mathemateg a phynciau eraill Datblygiadau diweddar mewn meysydd megis technoleg gwybodaeth, micro- electroneg, a biotechnoleg Perthynas gwyddoniaeth a thechnoleg a bywyd bob dydd ar bob lefel Defnyddio'r amgylchfyd ar gyfer dysgu Asesu Sgiliau sylfaenol asesu a sut i'w cymhwyso wrth ddysgu Sgiliau cadw golwg ar gynnydd a chyrhaeddiad disgyblion a'u cofnodi, gan gynnwys swyddogaeth gwaith cartref Sgiliau angenrheidiol ar gyfer cloriannu gwerth gwersi, defnyddiau dysgu a meysydd llafur Iechyd a Diogelwch Yn ogystal â gwybodaeth am ddeddfwriaeth ynglŷn ag iechyd a diogelwch yng nghyd-destun yr ysgol, cynhelir sesiynau ar gyfer pob myfyriwr gwyddoniaeth ar beryglon arbennig labordai bioleg, cemeg, ffiseg ac astudiaethau maes Ymarfer diogel wrth wneud gweithgareddau ymarferol gyda disgyblion Storio a chynnal cemegau a chyfarpar Gofalu am greaduriaid a phlanhigion cyffredin y labordy Egwyddorion sylfaenol ac ymarfer Cymorth Cyntaf Datblygiad Personol a Phroffesiynol Paratoi'r myfyriwr ar gyfer profiad ysgol Datblygu hyder fel athro ac ymwybyddiaeth o gryfderau a gwendidau personol wrth ddysgu Hyrwyddo cyfranogi bywiog gyda chydweithwyr wrth ddatblygu a dysgu cwricwla newydd, cynlluniau gwaith, ymarferion theoretig ac ymarferol Bod yn ymwybodol o'r cynnydd mewn ymchwil addysgol, yn arbennig ym maes dysgu'r gwyddorau Astudiaethau Addysg a Datblygiadau Arloesol Bod yn ymwybodol o bwysigrwydd dysgu 'sgiliau proses' mewn gwyddoniaeth Dod yn gyfarwydd a mentrau megis, Cofnodi Cyrhaeddiad, Disgwylir i bob myfyriwr archwilio posibiliadau Gwybodaeth Technoleg, eu heffaith ar arddulliau addysgu a dysgu, a dod i'w defnyddio'n hyderus.

Cymdeithas Addysg yn y Gwyddorau Argymhellir bod pob myfyriwr gwyddoniaeth yn ymuno â'r ASE.

Y mae gwyddoniaeth, meddai, yn dibynnu ar allu'r deall i roi trefn a dosbarth ar y deunydd crai y mae'r synhwyrau'n eu trosglwyddo i'r ymennydd.

I ddiffinio bwriadau, targedau ac amcanion I drefnu profiadau dysgu mewn gwyddoniaeth sydd yn ystyrlon a pherthnasol ar gyfer disgyblion a phob math o allu ac o bob oed yn amrediad yr ysgol uwchradd I ddethol, defnyddio a rheoli'n effeithiol y cwmpas llawn o ddefnyddiau ac adnoddau sydd ar gael I drefnu a chadw trefn ar wersi theori a gwersi ymarferol fel ei gilydd I fod yn sensitif i anghenion disgyblion ag anawsterau dysgu, disgyblion a gallu arbennig a grwpiau ethnig lleiafrifol I feithrin y sgiliau rhyngbersonol priodol ar gyfer cyfathrebu â disgyblion, rhieni a phobl broffesiynol Sgiliau Labordy Paratoi defnyddiau labordy ar gyfer dysgu Arddangos arbrofion a thechnegau ymarferol i'r disgyblion Rheoli gwahanol fathau o wersi ymarferol Gwybodaeth Wyddonol Y mae gan y myfyrwyr i gyd radd yn y gwyddorau ond bwriad arbennig y cwrs yw estyn ac ehangu eich profiad yn y canlynol:

Yn y rheini, gan amlaf, pwysleisir gogoniant y diwylliant a fu, a'i bwysigrwydd yn hanes Ewrob; fe roddir i ni ddarlun o gampau'r Groegiaid mewn celfyddyd, llenyddiaeth, gwyddoniaeth ac athroniaeth, gyda'r canlyniad y gwahoddir ni i'w hedmygu yn hytrach na'u deall.

mae'n debyg y caiff y ganolfan newydd ei sefydlu ar y parc gwyddoniaeth yn aberystwyth.

Yn ystod y ganrif hon bu cynnydd anhygoel yng ngwybodaeth dyn, er enghraifft mewn gwyddoniaeth a thechnoleg.

Y mae hon yn ddolen gyswllt ag athrawon gwyddoniaeth eraill ac y mae'n darparu gwybodaeth am ddatblygiadau diweddar mewn addysg wyddonol.

Gobeithiwn y byddwch yn datblygu'n athrawon ymroddedig a brwdfrydig a fydd yn ceisio hybu dysgu gwyddoniaeth fel profiad sydd yn cyfoethogi'r unigolyn ac fel pwnc sydd o bwys yn ein bywyd beunyddiol ac yn berthnasol iddo.

Meddyliwch am yr atom neu'r electron - dau o bileri gwyddoniaeth gyfoes.

Ar waethaf y datblygiadau syfrdanol ym myd gwyddoniaeth a thechnoleg, yr un yw'r natur ddynol o hyd ac mae'r gred fod anlwc a ffawd yn rheoli ein bywydau yn dal mor gryf ag erioed.

Ymhlith y pynciau a drafodir ar gyrsiau Gwyddoniaeth TAR y mae: Y Cwricwlwm Cenedlaethol Datblygu gwybodaeth a dealltwriaeth a fydd yn eich galluogi chwi:

Ac felly, mae gwyddoniaeth yn tyfu ac yn datblygu, yn creu yr hyn a alwodd JB Conant yn Grand Conceptual Patterns.

yr oedd ganddo hefyd ddiddordeb angerddol yn y gwyddorau ffisegol a mecanyddol, ac ar ôl treulio diwrnod o waith yn dysgu cerddoriaeth, ei arfer oedd astudio gwyddoniaeth yn ei amser hamdden.

Ond mae'n nodi'r diffygion hefyd: "Er mor bwysig yw'r datblygiadau hyn, erys llawer bwlch, yn enwedig o ran yr angen i gael helaethach amrywiaeth o ddeunydd cyfeirio ac adnoddau i gynnal gwaith project a gwaith topig yn y dyniaethau ac mewn gwyddoniaeth".

Ni thâl cyhoeddi mai gwyddoniaeth a'r method y mae hi'n ei ddefnyddio yw'r allwedd i bob gwedd ar realiti.

Newyddion gwell ydi fod gwyddoniaeth fodern wedi darganfod nad oedd yr hen AStecs a Sbaenwyr yna ddim yn siarad cymaint â hynny o lol wrth ddweud mai siocled ydi'r petrol sy'n mynd i roi nwydau rhywun mewn ofyrdreif.

Gwyddoniaeth, technoleg a'r gwyddorau eraill sy'n gyfrifol am y rhan fwyaf o eiriau Saesneg newydd y mae'n rhaid eu trosi i'r Gymraeg, ond yn union oherwydd y nifer cynyddol yma nid yw'r beirdd Saesneg wedi llwyddo i wneud llawer o farddoniaeth bwysig â nhw eto.

Bu Annes Glynn yn sgwrsio gydag ef am ei yrfa yn y coleg, y newidiadau a fu, y prinder o Gymry Cymraeg sydd yn dilyn gyrfa ym maes gwyddoniaeth, ei ddiddordeb mewn ieithoedd a'i gysylltiad ag ysbiwr i'r KGB...

Mae paratoadau yn barod ar gyfer y safle Cymraeg iaith gyntaf, Mathemateg a Gwyddoniaeth.

Mae dealltwriaeth seryddion wedi datblygu o'r cyfnod cynnar pryd yr oedd yn rhywbeth a seiliwyd yn bennaf ar ofergoel i amser Galileo a Newton, yn yr ail ganrif ar bymtheg, pan roddwyd seryddiaeth a gwyddoniaeth yn gyffredinol ar sail 'gwyddonol', sef cymharu, arsyllu ac arbrofi.

Mae pob agwedd ar ein bywyd bellach yn cynnwys elfen, o leia, o ddylanwad byd gwyddoniaeth a thechnoleg.

Mewn cyfnod gweddol fyr, mae gwyddoniaeth wedi rhannu'r byd yn ddau.

Yr oedd ynddo gymysgfa fywiog o wybodaethau am hanes Cymru, gwyddoniaeth, cerddoriaeth, crefydd a phersonau amlwg.

Aeth Arthur Compton gam ymhellach yn ei lyfr The Human Meaning of Science: " Gwyddoniaeth a Thechnoleg barodd i ddyn fagu'r nodweddion sy'n ei wahaniaethu oddi wrth yr anifail".

Rhaid cofio mai llawforwyn cymdeithas yw gwyddoniaeth a thechnoleg.

LLAWLYFR ASTUDIO GWYDDONIAETH: GWYDDONIAETH CA2 - Y LLYFR ASTUDIO Gol.

Yn ei anerchiad i'r Gymanfa yn y Rlhyl ar y testun 'Peryglon yr Eglwys yn Wyneb Her y Byd', soniodd am y peryglon o gyfeiriad meddyleg, athroniaeth, gwleidyddiaeth ac o gyfeiriad crefydd ei hun, yn arbennig "ysbrydegiaeth a Gwyddoniaeth Gristnogol".

Dylai arolygwyr nodi unrhyw enghreifftiau lle ni ellir addysgu rhannau o'r cwricwlwm yn effeithiol, er enghraifft, gwyddoniaeth neu addysg gorfforol, oherwydd nad oes digon o fannau arbenigol neu am eu bod yn amhriodol.

Trwy'r rhain eto daeth i gysylltiad a deallusion y cyfnod yn y Gymdeithas Frenhinol, cymdeithas a oedd wedi ei sefydlu'n arbennig ar gyfer ysgolheigion i hyrwyddo astudio gwyddoniaeth.

Bydd eich tiwtor gwyddoniaeth yn edrych arni o bryd i'w gilydd, a gall yr arholwr allanol edrych arni yn ystod tymor yr haf.

Mae pob math o bynciau yn cael sylw ar y rhaglen - chwaraeon, cerddoriaeth, gwyddoniaeth, ysgol, yr amgylchedd, straeon doniol a thrist, a hyd yn oed wleidyddiaeth weithiau.

Cyfres sy'n cynnig deunyddiau syml ar gyfer cyflwyno Gwyddoniaeth yng Nghyfnod Allweddol 2 gyda'r pwyslais ar adran 4 y Cwricwlwm - Prosesau Ffisegol: Y Ddaear a r tu hwnt.

Efallai y teimlwch mod i'n fwriadol danseilio gwyddoniaeth wrth bwysleisio ansicrwydd y cyfryngau a'r mesuriadau a ddefnyddia'r gwyddonydd.

Beth yw amcanion gwyddoniaeth?