Mae hurling yn gêm roes ias yng nghalon y Gwyddyl ers mil o flynyddoedd.

Heb fentr newydd gwelir fel y gall y Wyddeleg ddirywio'n gyflym i fod yn ddim amgen na symbol ffurfiol o hunaniaeth y Gwyddyl.

Dyna'r dynged bosib sy'n destun pryder i rai Gwyddyl craff, ac yn eu profiad mae gwers i ninnau hefyd, a gwers y mae llawer ohonom am ei dysgu.

Felly, pan deimla fod Brên a'r uchelwyr wedi'i sarhau, ymetyb Efnysien ê chreulondeb erchyll yn erbyn meirch Matholwch, lladd y Gwyddyl sy'n ymguddio yn y sachau croen, llosga ei nai yn fyw, a phair ryfel a ddaw'n agos at ddifetha dwy genedl ac a gymer fywyd ei lysfrawd a'i lyschwaer.

Gellid dadlau mai amddiffyniad oedd lladd y Gwyddyl yn y sachau, ond ni ellir osgoi'r argraff bod Efnysien yn mwynhau'r weithred.