O'i safle saff yn un gornel o'r stafell fe wnaeth ystumiau a oedd yn groes rhwng stumiau babŵn gwyllt a dawns y blodau.

Chwiliwch am y rhain: pren y ddannoedd Sedum rosea, teim gwyllt Thymus drucei, mantell Fair fynyddig Alchemilla vulgaris, tormaen coch Saxifraga oppositifolia, llafn y bladur Narthecium ossifragum, tormaen mwsogaidd Saxifraga hypnoides, bara'r gôg Oxalis acetosella, tormaen serennog Saxifraga stellaris, eglyn Chrysoplenium oppositifolium, suran y mynydd Oxyria digyna.

Oddi ar yr adeg pan ddechreuwyd dofi anifeiliaid gwyllt am y tro cyntaf, mae'n debyg bod dyn wedi bod yn gyfrifol am ddewis a magu mathau arbennig o anifeiliaid.

Yr unig swn yno oedd peiriannau amaethyddol, bywyd gwyllt, anifeiliaid fferm a nentydd.

Gwallgo gwyllt a gwirion bost wrth gwrs.

Teimlodd pawb oedd ar y bwrdd sigl y tonnau ar unwaith, a'u sŵn yn golchi ei hochrau gyda'r ewyn gwyllt.

Gydag ysgyfarnogod fel gyda phob anifail gwyllt arall 'trechaf treisied, gwannaf gwaedded' yw eu hanes ac mae'n ddiddorol sylwi mor bwysig yw deddf etifeddeg yn eu bywydau.-Trosglwyddir i'r genhedlaeth newydd ymddygiadau ac arferion eu cyndadau.

Ond y mae dau actor a ddaeth i enwogrwydd oherwydd eu henw fel dynion gwyllt yn Gladiator.

Gwelais ddigonedd o bys y ceirw, teim gwyllt, clustog Fair, a thresgl y moch fodd bynnag.

Ac yn ail, yn y seiat neu'r rhyddymddiddan a ddilynai'r ddarlith, gallech fentro y byddai'r hybarch Fyfanwy, o fewn pum munud eto, wedi mynd a ni oddi ar lwybr cul ein pwnc i ryw borfeydd gwyllt, os nad gwelltog.

ei dirwedd, bywyd gwyllt, amaethyddiaeth, adnoddau naturiol neu ddiddordeb hanesyddol.

Roedd hi'n gyffro gwyllt ar y strydoedd.

Pris arall a dalwyd yw'r newid ym mherthynas amaeth â bywyd gwyllt a'r tirlun.

Wedi cyrraedd Tai'r Peilotiaid piciwch i mewn i weld yr arddangosfa o fywyd gwyllt a'r hen ddodrefn.

Ar ôl dehongliad llawn bywyd o Land of Hope and Glory, daeth y digwyddiad yng Nghymru i ben gyda'r emyn Calon Lân a gyfansoddwyd yn Abertawe wedii ddilyn gan Hen Wlad Fy Nhadau ac arddangosfa tân gwyllt drawiadol.

Daeth Bedwin ar gefn camel i'r gwersyll un prynhawn mewn brys gwyllt i ddweud bod patrol yn symud yng nghyfeiriad gwarchodwyr y criw, a'i fod wedi aros, am y noswaith mae'n debyg, rai milltiroedd i ffwrdd.

Mae'r BSA wedi gosod safonau caeth ynglyn â lefelau 'aflatoxin' mewn cnau ar gyfer adar gwyllt, ac wedi lansio 'Sêl Cymeradwyaeth' a arddangosir ar gnau 'diogel', i sicrhau y bydd defnyddwyr yn eu hadnabod.

Pa mor iach yw ein bywyd gwyllt?

Bryd hynny, ugain mlynedd yn ôl, arferai heidiau bychain o Wydau Droed-binc ddod yno, ac ychydig ddwsinau o Hwyaid Gwyllt.

Mae rhai i'w cael yn y gwyllt ar Ynys St.

Yn hytrach, yn ogystal â mân swyddi y tu allan i'r tþ, byddaf hefyd yn rhoi help llaw i gadw'r lle yn dwt o'r tu mewn, megis dilyn hwfar fel dilyn ci gwyllt, polishio'r darnau pres a rhoi sglein sbesial ar fwrdd a chadair a chwpwrdd.

Ac mae'r ddadl ynghylch dyfodol y baedd gwyllt yn Sweden yn dal i fod yn un ffyrnig hyd heddiw - y ffermwyr yn sicr o ddifetha'r anifail yn llwyr o'r wlad, ond y naturiaethwyr yn ymfalchio yn y ffaith bod anifail newydd wedi dod i fyw i'r wlad a hyn oll yn rhoi cyfle bendigedig iddyn nhw astudio anifail a oedd ychydig yn ol yn ddim ond ffaith diddorol mewn llyfr hanes.

Mae Parciau Cenedlaethol i'w cael ym mhob rhan o'r byd ac wedi eu sefydlu i amddiffyn golygfeydd a bywyd gwyllt mwyaf gwerthfawr y gwledydd hynny.

Byddai dianc oddi yno, meddai, yn anodd; 'roedd y tywydd yn gymhedrol a'r wlad heb anifeiliaid gwyllt na brodorion gelyniaethus.

Byddai arni ryw frys gwyllt i gael ei phen yng nghyfeiriad y drws.

Ês i ddim am beli gwyllt - ond ymysg y peli o'n i'n sgoro'n dda.

Mae mathau prin o blanhigion, adar a thrychfilod yn byw mewn mawnogydd; y Cwtiad Aur, Picellwr Wynepgwyn (math o was y neidr) a'r Rhosmari Gwyllt, ac enwi dim ond ychydig ohonynt.

Anghofia'i byth y teimlad ofnadwy o ofn oedd arnaf wrth weld yr anifeiliaid gwyllt, er eu bod mewn cewyll, a gweld dyn yn mynd i fewn at y llewod, a hwythau yn gwneud yn ol gorchymyn y "trainer", a chlywed y llew yn rhuo.

Sythodd, a'i dilyn, gan sefyll yn y ddôr am funud, fel petai'n gorfod cynefino â'r llanast gwyllt.

(dd)Gwarchod Bywyd Gwyllt.

Os gwrandwch chi yn astud mi ellwch jest glywed, yn y pellter, swn y Gorila Gwyllt, sef 'y mrawd mawr, hynod o siaradus, Gari.

Hwyliodd Edward am ei brynhawn i'r parlwr cynnes a'i dân braf a'i lyfr cowboi gan edrych ymlaen at ymgolli'n llwyr yn swynion a champau'r bechgyn a'r gwartheg gwyllt - credaf ei fod wedi dymuno llawer am fod yn un ohonynt ar y paith pell a gwyllt.

Hedfannai ei gwallt yn gudynnau brith o gylch ei phen, fel petai newydd gael sioc drydan, ac roedd ei chap nos lês wedi ei luchio'n ôl yn gam ar gefn ei phen gan y mwng gwyllt.

A'r nos a'i lluoedd ser a'i lleddfol si, Ei gwlith a'i haden lwyd a'i dwyfol daw, Ni chawn i weini a'i heneidiol glwy; Ond gwyllt ymwibiai rheswm yma a thraw Drwy'r cread mawr a thrwy'r diddymdra mwy, Nes dyfod Cwsg ac Angau law yn llaw, I'm hudo dan eu du adennydd hwy.

Nid oes gwybodaeth fanwl pryd y gosodwyd i lawr derfynau'r plwyfi ond yn ddiamau fe fu nodweddion ffisegol y wlad fel afon a bryn, toriad y dŵr ynghyd â hen lwybrau dyn ac anifail gwyllt a dof yn help i benderfynu'r ffin.

Dro arall, chwarddai peilot Messerschmitt wrth weld awyren o Brydain yn ffrwydro, a'r gweddillion yn plymio fel tân gwyllt i'r môr.

'Does dim brys gwyllt.' Pwysleisiodd yn fwriadol, 'Pobl ddiarth, weldi.' Gŵr ifanc tal, tenau, yn gwisgo sbectol oedd o Edrychodd ar yr ymwelydd, ac edrychodd yntau'n ôl arno.

Dyfodol Baedd Gwyllt Sweden.

Ar hyn o bryd, mae yna ddadl ffyr- nig yn mynd ymlaen ymysg pobol Sweden ynghylch dyfodol y baedd gwyllt sy unwaith eto i'w weld yn rhai rhannau o'r wlad.

Mae dyfodol y ganolfan - ac felly hefyd swyddi'r rhai sy'n gweithio yno - o dan fygythiad o hyd ac fe fyddwn i'n argymell i unrhyw un sy'n chwylio am le i gynnal cwrs, neu hyd yn oed am wyliau gyda chriw o ffrindiau, i fentro i'r ganolfan hyfryd hon yn y gorllewin gwyllt.

Mewn amrywiol lefelau o fewn y mawnogydd, mae cofnod o amodau tywydd y gorffennol ynghyd â ffurfiau diflanedig o fywyd gwyllt a hefyd weddillion dynol wedi'u cadw.

Trowyd ffriddoedd serth a'r ucheldiroedd yn borfeydd bras, traenwyd y corsydd, plannwyd miloedd o erwau o goed bytholwyrdd felly collwyd cynefinoedd gwyllt, - y coedlannau derw a'r rhosydd a'r grug, a hefyd yr arferion hynafol a ganiataodd i laweroedd o blanhigion ac anifeiliaid ffynnu mewn cydberthynas â dyn.

heb betruso dim dringodd yn eon i ganol canghennau agosaf yr helygen, ac oddi yno fe 'i gollyngodd ei hun i lawr nes cael ei ddwy ar y gangen fawr uwchben y dyfroedd gwyllt gwyllt paid a bod yn ffŵl ^ l, ffred, gwaeddodd wil arno arno mae 'r afon 'na 'n ddofn cofia !

Aeth popeth yn gylch gwyllt o'i chwmpas, ac yna'n dywyllwch.

Gallai'r Uned feithrin cysylltiadau ag elusennau'r amgylchedd, megis yr Ymddiriedolaeth Goedlannau, drwy ofyn yn rheolaidd iddynt nodi safleoedd sy'n werthfawr o ran bywyd gwyllt ond a allai ymelwa ar waith a fyddai'n ychwanegu at eu gwerth i'r amgylchedd neu'u diogelu er mwynhad y cyhoedd.

Gwyllt a chaled a diwyro fyddent bob amser.

O safbwynt Hanes, Daeareg, Bywyd Gwyllt, cysylltiadau crefyddol, a diwylliant prin bod yr un ardal arall yng Nghymru neu wledydd Prydain yn cynnig gymaint.

Mi gafodd y pedwar eu hachub oddi ar arfordir Penfro ac aed â nhw i Ysbyty Achub Bywyd Gwyllt y Môr yn Aberdaugleddau.

yr oedd eira chwefror a glawogydd tros w ^ ŵyl ddewi wedi chwyddo nentydd yr ardal a chreu rhaeadrau yn hafnau 'r bryniau, a 'r cwbl yn llifo i afon afon nes ei bod hi, erbyn cyrraedd y dyffryn lle safai aberdeuddwr, yn genllif gwyllt gwyn, ar frys i gyrraedd y dolydd tu hwnt i trillwyn isa lle gallai orlifo i 'r caeau a chael ymwared a 'i ffyrnigrwydd.

Ni fu erioed lawer o fywyd gwyllt ar Foel Hebog, Mynydd Brithdir na Mynydd Tyddyn.

Dyfod pan ddel y gwgw, Myned pan el y maent, Y gwyllt atgofus bersawr, yr hen lesmeiriol baent.

Tir gwyllt yw'r creigiau yn y blaendir.

Darparwyd disgos gwyllt ar eu cyfer gan aden ieuenctid y blaid gomiwnyddol.

Os am ymlacio'n llwyr, gan ddianc yn gyfangwbl o reolaeth y byd o'i chwmpas, aiff Judith o dan y tonnau gwyllt.

Felly rhaid adnabod y ddau lwyn yma yn iawn cyn mentro i'r gwyllt yn yr America.

Wedi ysbaid yn edmygu gwaith cywrain yr arlunydd bywyd gwyllt, ceir cyfle i gael blas ar fywyd yn ystod Oes Newydd y Cerrig wrth gerdded i mewn i dywyllwch siambr gladdu Barclodiad y Gawres ger Aberffraw.

Roedd cyffro gwyllt yn yr aer a hwnnw wedi'i achosi gan y llwch a chwyrli%ai i fyny oherwydd y gwres, dwi'n credu.

alarch dof, alarch gwyllt ...

Cors anferth yn llawn anifeiliaid gwyllt, a thir brown cochlyd na welais liw tebyg iddo erioed.

Rwyt wedi dal bwci - os mai dal yw'r gair iawn, gan ei fod yn strancio ac yn cicio fel peth gwyllt.

Ymestynnai'r canghennau'n fwa ar draws y ffordd ac yma ac acw dyma ddibyn serth neu graig ddanheddog yn ymddangos rhyngddynt, yn union fel rhyw anifail gwyllt.

Ymhlith yr aberoedd sydd mewn perygl mae Dyfrdwy, a Hafren yr olaf wrth gwrs yn yn fannau bwydo o bwys rhyngwladol i adar megis y gylfinir, a hwyaid a gwyddau gwyllt.

Mae'n cilio oddi wrth glybiau gwyllt y ddinas ac yn cyfaddef mai creadures digon cartrefol yw hi.

Cynghorwyr statudol y Llywodraeth ar gynnal harddwch naturiol, bywyd gwyllt a'r cyfle i fwynhau cefn gwlad Cymru a dyfroedd ei glannau.

Tri thei o'r dror acw, wedi eu clymu yn ei gilydd oedd am ei gwddf" Gwaethygodd y briwiau bob awr ar garlam gwyllt.

Pwniai llifeiriant gwyllt o gofion am helyntion y noson cynt ei hymennydd, a nawr wele lythyr Hannah Dim gwahoddiad i Fryste!

Ni welid Elyrch Gwyllt yn taro heibio ychwaith, ond crewyd pyllau a chorsydd ar y porfeydd.

Y tro y cafodd ei chipio gan sipsiwn, y tro y rhwystrodd geffyl gwyllt drwy gydio yn un o'r afwynau a chael ei llusgo am hanner milltir - roeddem yn eu credu fel efengyl.

.' Hoffai Ieuan Gwynedd hefyd ei ddisgrifio ei hun fel mab y bwthyn neu wladwr mynyddig, a thelynegai yn ei ysgrifau a'i gerddi am fryniau gwyllt Gwalia, am lili%au a rhosynnau coch, am wenyn yn suo, am furmur y nant, ac am blant bochgoch yn chwarae'n hapus ar feysydd gwyrddlas.

Ni fwriadai chwaith gael tân gwyllt i gyfarch ei chymdogion, pob un yn cael ei danio fel rhyw saliwt.

CYFAREDD Y GWYDDAU GWYLLT - Ted Breeze Jones

Yn eu hadroddiad Her Bio-amrywiaeth rhaglen ar gyfer ymgyrch gadwriaethol ym Mhrydain ceir rhybudd bod amrywiaeth eang o blanhigion ac anifeiliaid gwyllt a'u cynefin dan fygythiad.

lluniwyd yr adroddiad gan arbenigwyr o Cadwraeth gloy%nnod Byw, Cyfeillion y Ddaear, Plantlife, Y Gymdeithas frenhinol er Partneriaeth Ymddiriedolaethau Cadwraeth a Bywyd Gwyllt Cymdeithas Frenhinol er Gwarchod Adar, a Chronfa Natur y Byd, Nature sydd, gyda'i gilydd yn cynrychioli oddeutu dwy filiwn o bobl ym Mhrydain yn unig.

Oedd ganddo ych anferthol wedi ei ddofi a'i ddysgu fel pan oeddent yn llwyddo i ddal anifail gwyllt yn y goedwig, 'roeddent yn ei rwymo wrth gyrn yr hen "Dic" ac yntau yn eu harwain i lawr at y tŷ.

Llyfr yn dadlau nad oedd Gorllewin Gwyllt Hollywood yn ddim byd ond myth.

Y Cyngor yw'r awdurdod cenedlaethol ar gadwraeth bywyd gwyllt.

Rwyt yn disgyn i dwll dal baedd gwyllt.

Rhyw dair acer oedd maint y ffridd, a'r flwyddyn honno yr oedd un acer dan erfin gwyllt, un acer yn datws a maip, a'r llall yn ffacbys.

Iawn,' meddai,'dim brys gwyllt.

Doedd neb call eisiau byw yn y fath lefydd gwyllt ac anghysbell.

Er mod i wedi gwneud llond Chevette glas o'r enw Fflem o bethau gwallgo, pentwr go fawr o bethau gwyllt a llond casgen o bethau gwirion, a phob tro mae rhain yn cyfuno i fod yn wallgo gwyllt a gwirion bost elli di fentro bod Branwen ac Angharad nepell i ffwrdd; er mod i wedi gneud tomen o betha gwirion, y gwir ydi, a dwi yn meddwl hyn o ddifri, dwi ddim yn credu mod i'n difaru gwneud dim erioed.

Yn sicr, ni cheir golygfa fwy ramantus na heidiau o wyddau gwyllt yn croesi cynfas liwgar y machlud, a chefais gyfle i fwynhau hynny droeon ym Martin Mere.

Rhywbeth mor ddistadl a'r ci gwyllt yna, dyna oedd wedi cynhyrfu'r falen gymedrol hon ynddo, bid siŵr.

Glynai ychydig gudynnau o wallt gwyn sych i groen ei ben, fel blodau gwyllt yn ymladd am eu heinioes ar graig foel.

Fe allwn ddychmygu cymaint mwy yw eu hawydd i warchod yr eliffant a fu yn sumbol mor gryf o drachwant dyn yn treisio'r bywyd gwyllt.

Aeth â ni am ychydig o filltiroedd trwy goedwig dew nes inni ddod at wastadedd eang ynghanol y jyngl; yno safai Anghor Wat yn ei holl ogoniant wedi'i amgylchynu â llyn; yn y dþr gwelem ychen gwyllt yn nofio'n urddasol fel y gwelem ychen lawer gwaith o'r blaen yng ngwledydd De Ddwyrain Asia yn nofio yn unrhyw ddwr y caent afael arno.

Byddent hefyd yn hela'r arth a'r blaidd, y baedd gwyllt a'r carw coch yn y coedwigoedd ar yr iseldiroedd.

Mae pryder gan nifer o gwnmiau am safonau y cnau pys (peanuts) a fewnforir ar gyfer bwyd i adar gwyllt, wedi arwain at sefydlu'r Gymdeithas Safonau Bwyd Adar (y BSA), sy'n derbyn cefnogaeth a chyngor gan y Gymdeithas er Gwarchod Adar a'r Ymddiriedolaeth Adareg Bryneinig.

ie, llais rhywun, heb os nac oni bai, o gyfeiriad yr afon, a chlywodd ef ddwywaith, deirgwaith rhwng taranu gwyllt y dyfroedd, o rywle y tu isaf i 'r bont.

Ymgyrchu dros fywyd gwyllt Cymru MAE perygl i lafant y môr prin, lili Eryri a phlanhigion ac anifeiliaid eraill ddiflannu am byth o Gymru os na fydd ymdrechion newydd i amddiffyn ein harfordir a'n cefn gwlad.

Na, 'doedd e ddim yn un parti mawr gwyllt - yr oedd yn barti, ond 'roedd hefyd yn gyfnod pan oedd pob un yn gweithio'n galed iawn.

galwasant a galwasant, a 'u pryder yn graddol droi 'n ddychryn, a 'u lleisiau 'n mynd yn sgrech, a 'r tri 'n rhedeg i fyny ac i lawr y lan gan chwilio yma a chwilio acw, ond yn gwybod yn dda y gallai llifeiriant gwyllt fel hwn daflu ffred a 'i gludo ymaith mewn chwinciad.

Fe gychwynnodd y Mini ar y taniad cyntaf, a chyn pen dim yr oeddwn i'n gyrru drwy'r dref a heibio eglwys Y Santes Fair, ac i'r wlad, a'r fraich sychu'n siglo'n ol a blaen fel peth gwyllt ar y ffenestr o flaen fy llygaid i.

Aeth y neges hon trwy'r wlad fel tân gwyllt.

Mae tair rhan i Warchodfa o'r fath; y rhan addysgiadol sy'n arddangos adar dof i'r ymwelwyr, a'r rhan sy'n ymwneud â gwaith ymchwil, ac yn datblygu dulliau o fagu rhywogaethau prin a'u dychwelyd i'w cynefin gwyllt naturiol.