Y mae gan adferiad dyn, fel ei gwymp, ganlyniadau cosmig.

Felly, yr oedd hi'n anochel i gwymp dyn effeithio ar y ddaear.

Aelodau Plaid Cymru oedd barotaf i siarad Cymraeg (40.5% dros y flwyddyn i gyd) er bod yna gwymp o 10% dros y flwyddyn.

Yn wir, ychydig iawn o son o gwbl a geir am Forgannwg yng ngwaith y Gogynfeirdd hyd at gwymp y Llyw Olaf, ac eithriad llwyr yw awdl foliant Prydydd y Moch i Wenllian ferch Hywel o Gaerllion tua diwedd y ddeuddegfed ganrif.

Ond efe a ystyriodd yn ei galon y byddai hwyl a miri mawr ymhlith gweithwyr yr adeilad hwnnw pe gwyddai pawb am ei gwymp.

Gan fod amaeth Gymreig mor ddibynnol ar y gyfundrefn gynhaliol (y grantiau) - ofnir i'r newidiadau yn y PAC achosi yn y man gwymp pellach yn incwm y ffermwyr ac yn eu nifer.

Daliai'r Gnosticiaid i gwymp ddigwydd yn achos dyn, o ysbryd pur i feidroldeb materol.

Peidiodd Y Rhondda a bod yn gwm diwydiannol a rhannodd gydag ardaloedd tebyg y cyfnewidiadau ysgytiol a ddilynodd gwymp yr hen ddiwydiannau trymion - glo, dur a llechi.

Wedi'r cwbl, yr oedd y dyn yn adnabyddus drwy Gymru gyfan, a byddai hanes ei gwymp oddi wrth ras ymhob papur drannoeth.

Felly dylem roddi ein hunain yn nwylo'r hwn sydd a'r gallu i'n cadw yn ddi-gwymp.

Pan gwymp y rheini fe fydd marciau gwyn ar eu hôl, ac os yw'r person wedi bod mor anffodus â chael heintiad ...