Cyn dyfod y gyfundrefn hon yr oedd cadw'r heddwch yn gyfrifoldeb yr ustusiaid.

Ac er y gellir barnu bod y dro%edigaeth ysbrydol yn un gonfensiynol iawn, y mae profiad o'r fath yn llawer llai dibynnol ar gyfundrefn resymegol y mae'n rhaid ei gweithio allan yn ofalus, ac mae hefyd yn nes at draddodiad y nofel Gymraeg y dylanwadwyd arni i gymaint graddau gan y cofiant.

Gwyddai pa anghyfiawnderau yr oedd am eu dileu, ond pa fath o gyfundrefn a fedrai weinyddu'r chwyldro?

Mewn gwirionedd, dyma'r peth agosaf a gawsom erioed at gyfundrefn addysg genedlaethol Gymraeg.

Yn sgil grym y tractor a'r JCBs a pheiriannau eraill, y diwydiant agrocemegol, had gwell a phatrymau newydd o werthu ac o ddosbarthu, fe chwalwyd y ddibyniaeth ar lafur a'r gyfundrefn rhannol hunan-gynhaliol.

Mae llawer o'u cynnwys yn opiniynau dynion y cyfnod hwnnw am y gyfundrefn addysg honno a'i diffygion.

Cyflwynodd Cymdeithas yr Iaith ei hymateb i'r canllawiau newydd ar berthynas y Gymraeg a'r gyfundrefn gynllunio i'r Swyddfa Gymreig heddiw.

Oherwydd hynny, galwa'r Gymdeithas ar y Swyddfa Gymreig i drefnu symposiwm o'r awdurdodau cynllunio lleol, y Bwrdd Iaith, y Mentrau Iaith, a'r Gymdeithas er mwyn trafod syniadau newydd i ddefnyddio'r gyfundrefn cynllunio ar gyfer defnydd tir i ddiogelu a meithrin y Gymraeg.

Beth yw perthynas fewnol y gyfundrefn hon?

Wna-i ddim ar hyn o bryd geisio esbonio sut y mae'r gyfundrefn arbennig hon yn sefyll ychydig ar wahân i'r rhannau ymadrodd eraill, heblaw crybwyll nad yw mor gysylltiol gystrawennol â'r lleill (fel arddodiaid a chysyllteiriau) ac mai hon yn anad dim sy'n cynnwys y deunydd ystyrlon mwyaf 'diriaethol' ymhlith geiriau.

Beth bynnag, er nad yw'n fater gwleidyddol llosg heddiw, fe fu adeg pan oedd telerau tenantiaeth o dan 'landlord' yn rhai anodd; ond bellach mae'r gyfundrefn wedi newid, a'r rhan fwyaf o'r ffermwyr a'r tyddynwyr yn berchen eu lle; a chyfrifir y cynllun hwn yn un delfrydol.

Ar ôl i gynghorau lleol etholedig ymddangos o dan y gyfundrefn gyfansoddiadol yn y chwedegau, daeth tro ar fyd.

Gyda'i gilydd yn un gyfundrefn y maent yn anorchfygol!

Bellach, mae arna i ofn, mae toreth o reolau newydd eto ar ein cyfer ni sy'n defnyddio'r ffordd fawr, a alwaf, os caf fathu ymadrodd Cymraeg, y gyfundrefn 'dirwy ar y pryd'.

Trwy gyfundrefn addysg a gadwai eu gorffennol yn guddiedig oddi wrthynt, ni wyddent ddim am y cyfoeth llenydddol enfawr sydd ar gael yn Gymraeg.

Ac nid yw medru dweud Fe ddwedon ni yn rhoi dim pleser i'r rhai hynny ohonom a rybuddiodd y byddai gwasanaeth a diogelwch yn dioddef wrth i gyfundrefn drafnidiaeth gyhoeddus o'r fath droin ffynnon broffid.

Bydd cyfrifoldeb ar yr AALl (a'r Cyngor Cyllido Ysgolion wedi i'r corff hwnnw ennill diddordeb yn y gyfundrefn leol) i sicrhau lleoliadau a darpariaeth addas i blant DAA.

Mewn ymerodraethau heb genedl lywodraethol gref, datblygodd y gyfundrefn addysg er budd y cenhedloedd bychain.

Gwlad amlieithog a fu Prydain erioed ond ni wneir hyn yn amlwg yn y gyfundrefn addysg yn Lloegr.

Nid yw'n eglur o gwbl, ychwaith, sut y bydd modd ariannu darpariaeth ar gyfer plant ag anghenion arbennig oddi fewn i'r gyfundrefn addysg arbennig na'r gyfundrefn prif-ffrwd.

Ar wahân i'r gyfundrefn newydd, bydd dau ddewis arall yn agored i'r heddlu þ ac mae'r ddau'n bodoli eisoes.

Deuai sain bandiau milwrol yn gyson dros yr awyr, a rhwng hynny clywem areithiau tanbaid, i gyd mae'n siwr yn cyhoeddi rhinweddau y sustem gomiwnyddol, a chanu clodydd y chwyldro mawr a arweiniodd at y fath gyfundrefn lweyrchus.

Disgwyliwn i'r Cynulliad gefnogi a gweithredu tuag at greu Trefn Addysg Annibynnol a Democrataidd i Gymru sy'n gyfundrefn addysg agored ac yn atebol i bobl Cymru.

Wfftia (yn gwrtais iawn) Paul Bourget, 'un a gododd o'r werin, yn ceisio cyfyngu hawliau'r bobl, ac yn lladd ar y gyfundrefn addysg a'i manteision a fu'n achos mawr o'u llwyddiant eu hunain'.

Canlyniad mwy arwyddocaol i'r adroddiad pwysig hwn oedd y symudiad a ddaeth yn ei sgîl tuag at gymhathu plant ag anghenion addysgol arbennig i brif-ffrwd y gyfundrefn addysg.

Ond ar y cyfan cyflawnodd y gyfundrefn wasanaeth mawr drwy roi sicrwydd i lefel prisiau allanol mewn byd lle yr oedd prisiau mewnol yn newid yn weddol raddol; ac yn ychwanegol fe orfodwyd ambell i drysorlys i gadw ei fantolen yn fwy gwastad.

Gan fod amaeth Gymreig mor ddibynnol ar y gyfundrefn gynhaliol (y grantiau) - ofnir i'r newidiadau yn y PAC achosi yn y man gwymp pellach yn incwm y ffermwyr ac yn eu nifer.

Maen nhw'n dweud y bydd y gyfundrefn newydd 'ma yn help i'r heddlu ac i'r llysoedd.

Canlyniad yr adroddiadau hyn gan yr ysbi%wyr yw fod y Llywodraeth yn eu derbyn â chroeso ac yn penderfynu ar gyfundrefn newydd o addysg gan y wladwriaeth, ac mae'r cythreuliaid wrth eu bodd, ac yn hedfan yn ôl i Gymru'n orfoleddus (tt.

Fe'i gwelwyd gan yr Uchel- Galfiniaid fel gwyriad tuag at Arminiaeth y Gyfundrefn Newydd ac fe'i condemniwyd yn chwyrn gan John Elias ei hun.

Hanes ydyw'r testun sydd wedi dioddef mwyaf o dan bwysau anwastad ac anghyfartal y behemoth yma o gyfundrefn addysg sydd gennyn' ni yng Nghymru, a'r canlyniad yn aml ydyw ein bod yn ansicr ac yn anwybodus am ddigwyddiadau ein gorffennol ni ein hunain.

O sbio'n ol, cildwrn tila iawn a gaent am eu gwasanaeth, ond cynhyrchodd y gyfundrefn honno genhedlaeth o wragedd ty a theuluesau dan gamp.

Pe ddigwyddodd hyn oll, ond er hynny efallai nad ar y gyfundrefn yr oedd y bai i gyd.

Yn amlach na pheidio, âi pob gofyniad o eiddo'r gweithwyr i rownd derfynol y gyfundrefn, lle 'roedd y cymrodeddwyr yn grintachlyd iawn eu dyfarniad oherwydd y dirwasgiad masnachol.

Ymhlith y rhannau ymadrodd (parts of speech) yn ein gramadeg mae yna un gyfundrefn gryno sy'n berthnasol yn y cyd-destun hwn.

Disodlwyd llawer o hen gyfundrefn yr apparatchiks, mae'n wir.

Fe welsoch y gyfundrefn honno ar waith droeon mewn ffilmiau Americanaidd ar y teledu.

'Roedd y gweithwyr yn dechrau hawlio gwell amodau gwaith, ac 'roedd y gyfundrefn addysg yn gwella.

Bellach, mae'r gyfundrefn honno wedi'n cyrraedd ni yng Ngwledydd Prydain.

O dipyn i beth gorseddwyd yr argyhoeddiad deublyg fod Natur yn gyfundrefn fecanyddol yn gweithio yn ôl ei deddfau mewnol ei hunan a bod y bersonoliaeth ddynol, trwy ymarfer ei gallu i ddadansoddi ac ymresymu, yn gallu olrhain ac esbonio'r deddfau hynny a'u defnyddio i reoli byd Natur.

I'r genhedlaeth a oedd yn cofio erchylltra'r gyfundrefn a alltudiodd filoedd o garcharorion am droseddau mawr a man, roedd sibrwd yr enw Botany Bay yn ddigon i greu hunllef.

Mewn marchnata y mae'r gyfundrefn amaethyddol wedi newid, a rhywfodd neu'i gilydd deuir i'r casgliad nad oes dim o waith llaw dyn yn byw nac yn aros byth; mae'n tyfu ar ôl ei eni nes cyrraedd ei uchafbwynt as yna mae'n gwywo a marw.

Tueddu i rethregu a wna Gwylan wrth ddisgrifio a delfrydu'r gyfundrefn Gomiwnyddol yn Rwsia a'r Balcanau.

Mewn gair, gyda'r gyfundrefn o gyfnewid amrywiol, nid oedd rhaid wrth yr un elfen o ddisgyblaeth fewnol ar wariant, buddsoddiant, prisiau a chyflogau.

I'n cenhedlaeth ni yng Nghymru, sy'n rhoi bri ar ryddid pobl i wneud fel y mynnont mewn materion moesol, y mae bron y tu hwnt i ddirnadaeth sut y gallai corff o bobol fabwysiadu'n wirfoddol gyfundrefn sy'n ymddangos i ni'n orthrymus.

Nid oes angen ailadrodd eu hanes yma felly, ond rhaid pwysleisio un agwedd o'r gyfundrefn ddieflig a greodd gymaint o greulondeb a thristwch i filoedd o'r rhai a alltudiwyd.

Trychfilyn yw hwn sydd yn ymosod ar unigolion a chanddynt gyfundrefn imwn ddiffygiol, megis cleifion sy'n dioddef o lewcemia neu sydd wedi derbyn triniaeth sy'n gwahanu'r gyfundrefn imwn, er enghraifft, triniaeth â steroidau neu belydr-X.

Ni fyddwch yn datgelu'r fath wybodaeth (ar wahan i pan fo hynny yn rhan o drefn briodol eich dyletswyddau) i unrhyw berson, cwmni, neu gyfundrefn arall.

Gellid defnyddio'r gyfundrefn gryno hon mewn ymadrodd: e.e.

Dyna'r esboniad cryno llawn ar gyfundrefn Rhannau Ymadrodd Traethiadol.

Yn yr adroddiad hwn dadansoddir y gyfundrefn bresennol a gwneir cynigion ar gyfer gweithredu yn y dyfodol.

Hefyd mae pwysau o gyfeiriad GATT a'r trafodaethau gyda UDA a chost cynyddol yr holl gyfundrefn yn araf danseilio ei werth economaidd a gwleidyddol.

Yr oedd y frwydr hir yn dechrau troi o blaid y Cymry blaenllaw hynny a fu'n pwyso mor daer ar yr awdurdodau i gydnabod arwahanrwydd cenedlaethol y Cymry y tu fewn i gyfundrefn radio'r Deyrnas Unedig.

Er bod un mlynedd ar hugain wedi mynd heibio ers i mi groesi'r ffordd o Fryn Meirion i'r Coleg ar y Bryn, erys ynof yr ymdeimlad o falchder imi gael y profiad gwerthfawr o berthyn i'r gyfundrefn ddarlledu enwocaf a'r fwyaf ei pharch yn y byd.

Dyma'r arwydd cyntaf fod y brawd ieuengaf yn gwrthod dilyn y llwybr a gymerwyd eisoes gan Henry Rees, a ennillasai ymddiriedaeth John Elias fel cynrychiolydd yr hen gyfundrefn ymhlith y Methodistiaid.

Fe fyddai eraill yn ceisio annog y Cwrdiaid i drefnu rhyw fath o gyfundrefn lywodraethol ymysg ei gilydd, fel y gallent yn y pen draw ddisodli'r byddinoedd rhyngwladol.

Dyna pam y cafodd y geiriau hyn eu hysgrifennu yma, lle bu cymaint o blant yn llefain am eu rhieni, a lle heddiw y saif ysbyty mwyaf modern America Ladin, fel carreg fedd i'r gyfundrefn ofnadwy honno.

Wedyn, ac yn olaf yn y gyfundrefn hon, yr Adferf, sy'n dibynnu naill ai ar Ferf neu ar Ansoddair.

Dau achwyniad arbennig yn erbyn y drefn yma oedd ei bod yn gwneud yr economi mewnol yn israddol i gyflwr y fantolen allanol a lefel y gyfradd ac, yn ail, fod unrhyw gyfundrefn sefydlog yn debyg o fagu rhyw grynofa afiach o hapfasnachu yn y farchnad gyfnewid dramor.

O'i ran yntau, drwgdybiai Murry unrhyw gyfundrefn o werthoedd diwrthdro mewn crefydd a llenyddiaeth.

Mae'r ddeddfwriaeth yma'n datganoli grymoedd pellach i ysgolion a'u llywodraethwyr ac yn hwyluso ac annog ysgolion i ymeithrio oddi wrth y gyfundrefn addysg leol, gwelir eisoes effaith ar cydlynu a darparu gwasanaethau i blant ag anghenion arbennig.

Yn ystod y flwyddyn, cryfhawyd y gyfundrefn i adnabod anghenion at y dyfodol gan gytuno mai paneli Adran Gymraeg CBAC fyddai'r ffordd fwyaf effeithlon o wneud hyn.

Mae gwyddonwyr eraill o Rwsia wedi dangos fod dynion yn gweithio'n well ac yn gywirach wedi cael ginseng am ei fod yn symbylu'r gyfundrefn nerfol.

Maes arall sy'n mynnu sylw yw maes Cymraeg i Oedolion, lle mae pobl yn dewis dysgu Cymraeg wedi iddynt adael y gyfundrefn addysg.

Ond un o brif nodweddion y cyfnod comiwnyddol oedd ardderchogrwydd y gyfundrefn addysgiadol.

Gan fod y gyfundrefn yn un gwbl gyfrannol, rhaid cystadlu ar lefel rhanbarth sylweddol.

Mae merched yn Rwsia, yr Almaen a Gwlad Pwyl yn cymryd te betys yn rheolaidd i gadw trefn ar y gyfundrefn genhedlu.

Roedd i'r gyfundrefn Sofietaidd rhyw lun o sadrwydd ac roedd yr hanfodion ar gael i hwyluso hedfan a theithio ledled yr ymerodraeth.

Ac yna, yn goron ar y gyfundrefn, bydd Senedd Ffederal i'r wlad yn gyfan, yn gyfrifol am bolisi tramor ac am bob agwedd ar fywyd cenedlaethol y wlad.

Beirniada'n llym y gyfundrefn addysg sy'n peri diffyg ymglywed â gorffennol y genedl.

A pham eu bod mor benderfynol o barhau yn y gyfundrefn Seisnig?

Yr ateb i iacha/ u'r halogiad hwn yn ôl y dehongliad offeiriadol yw'r gyfundrefn aberthol.