Ond er mai apel gyfyngedig sydd i'r nofel mewn cymhariaethau, mae iddi role ddiwylliannol o bwys, ac mae'n bwysig nad yw'n cael ei gwasgu i farwolaeth am resymau economaidd yn unig.

Dyw tasg y gohebydd ddim yn gyfyngedig chwaith i egluro pwy yw pwy yn y lluniau hynny, fel y gall y gwyliwr cul ei feddwl ddathlu ergyd sy'n taro'r gelyn a thrista/ u pan fo'r un darlun o alanast a dioddefaint yn digwydd dilyn ergyd a drawodd un o'n `bechgyn ni'.

Cafwyd rhywbeth hefyd nad oedd yn gyfyngedig i sefyllfa Cymru'n unig.

Lle bo'r safonau'n anfoddhaol, bydd disgyblion yn ddihyder wrth siarad ac yn methu cyfathrebu'n effeithiol; dealltwriaeth gyfyngedig sydd ganddynt o'r hyn a glywant ac ni allant gynnal sgwrs estynedig; cyfyngedig yw'r rhan y maent yn ei chwarae mewn cyflwyniadau a thameidiog yw eu cyfraniadau at drafodaeth grŵp a dosbarth.

Mae'n debyg, petai modd mesur y Seisnigo, y gwelid mai proses pur gyfyngedig oedd hi mewn gwirionedd, o ystyried y boblogaeth gyfan.

Nid oedd yr ysgolion yn gyfyngedig hyd yn oed i aelodau eglwysig.

Hwy a dderbyniodd sialens y Weinyddiaeth, y byddai'n rhaid i'r llyfrau hyn fod â'u hapêl yn gyfyngedig i sir Aberteifi.

Cymraeg oedd iaith pob aelwyd ac amryw ohonynt a'u gwybodaeth o'r Saesneg yn gyfyngedig i ddau air yn unig, 'Yes' a 'No'.

Anaml y bydd disgyblion yn ysgrifennu; gall eu gwaith fod yn gyfyngedig ei amrediad, heb ei drefnu'n dda, yn anghyflawn, yn anniben neu'n fle/ r yn sgîl sillafu gwael a gwallau gramadeg; ychydig a wyddant am ddiben neu gynulleidfa a chyfyngedig yw eu gallu i wella ar eu hymdrechion cyntaf.

Dim ond nifer gyfyngedig o senglau fydd yna a phob un mewn clawr ecstotig.

Ar wahân i rai ceir Ladas, a oedd yn gyfyngedig yn bennaf i swyddogion y llywodraeth, ceir Americanaidd o'r pumdegau a welid ar y ffyrdd.

nid ar ddechrau neu ddiwedd blwyddyn) bydd hawl y cynghorydd hwnnw i lwfans sylfaenol yn gyfyngedig i gyfran o'r lwfans sylfaenol yn unol â'r berthynas rhwng nifer dyddiau ei dymor swyddogaeth a nifer y dyddiau yn y flwyddyn honno.

* Amser-gyfyngedig?

Mae'r hen ddeddf iaith yn gyfyngedig i'r sector cyhoeddus, ac nid yw'n cyffwrdd â darparwyr yn y sector preifat, fel y banciau, cwmniau ffôn, nwy, trydan, dăr.