Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

gymydog

gymydog

Nid chdi 'di'r gynta'.' 'Ifan Ifans?' 'Ia?' ''Dwi'n mynd i gal babi rwan.' Brysiodd William Huws i lawr grisiau'r bus, gan ddarn-lusgo'r hwch i'w ganlyn, wedi gwerthu'i gymydog am lai na chawl ffacbys.

Yn ardal Caerdydd, nid oedd pobl yn medru dewis rhwng Christmas a'i gymydog a'i ffrind, Griffith Hughes, y Groes-wen, pregethwr tebyg iawn i Christmas o ran ei ddull.

Mae ei ymddygiad dirwestol a chyfiawn yn gosod Robert Pugh y Trawscoed - ei gymydog agosaf - yn y cysgod gydol y nofel o ran synnwyr cyfiawnder a phob dim arall.

Cafodd Bowser y gair o fod yn gymydog caredig a rhadlon ond tuag at ei deulu mynnodd ddisgyblaeth haearnaidd ac erys hanes y driniaeth a gafodd Elisabeth ganddo yn staen annileadwy ar ei gymeriad o hyd.

Ni chymrodd yntau, mwy na'i gymydog, unrhyw sylw ohoni, ond ymhen deng munud a John heb ddychwelyd efo'r gwningen, aeth allan a chael ei fab yn gorwedd ar lawr.

cafodd griff tomos afael ar seth harris, ei gymydog, i ddod gyda nhw, a chyda gethin ym mlaen y car gyda 'r sarsiant cychwynasant am y ffordd a arweiniai i lawr y dyffryn ymron ochr yn ochr ag afon afon.

Siaradai Gymraeg ag ambell gymydog neu ymwelydd.

'Edrych dithau am oleuni Duw yn dy feddwl 'Deffro, Deffro, Deffro, a rhodia fel plentyn y dydd, a Derbyn yr annerch yma (oddifry) drwy law dy gymydog'.

Aeth ati wedyn i adeiladu set i ŵr dall o gymydog a oedd yn byw gyda'i chwaer gerllaw.

Os felly, yr oedd yn wahanol iawn yn hynny o beth i Mari Lewis, y cymeriad y dywedir ei fod wedi ei batrymu arni, fel yr oedd yn wahanol iawn i honno yn ei dewis o briod, oblegid priododd hi ŵr a oedd yn 'gymydog da, yn ddyn gonest ac yn Gristion cywir'.