Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ia

ia

Cynhelir cyfarfodydd heddiw rhwng clwb Hoci Iâ Devils Caerdydd a Phrif Gynghrair Hoci Iâ Prydain i geisio penderfynu dyfodol y tîm.

meddai wil wil ow, ia !

Mi wnawn ni iddi feddwl fod 'ma ysbryd, ia?

Ydy hithau'n dwad Ddolwyddelan?" "Ydy, yn ôl pob sôn." "A'r un mor barod i frwydro?" "Ia, ddyliwn." "Gwytnwch a rhuddin hil Rhodri ac Owain Gwynedd o Benychain ym mêr yr esgyrn." Yna sibrydodd Elystan o dan ei anadl rhag i'r ddeuddyn arall ei glywed, "Os byth y bydd angen Ysgrifydd arni i ysgrifennu drosti mewn llythrennau cain, fe ŵyr hi at bwy i droi.

Wedyn, fel petai'n dod yn ôl i fyd pobl, cododd o'i blyg a dweud, 'Ia, wel, gadwch i mi ca'l golwg arnoch chi, Musus Williams.' Ac allan â'r stethosgop!

Ond mae mudo yn act reddfol erbyn hyn ac mae un ddamcaniaeth yn sôn bod y mudo yn gysylltiedig â diwedd yr oes iâ ddiwethaf.

Nhad wedyn yn trio codi'r blancedi efo'r llaw oedd yn dal y 'long johns', ia dyna'n union ddigwyddodd, fe ddisgynnodd y 'long johns' am ei draed, a nhad yn sefyll yng nghanol y 'stafell yn union fel daeth i'r byd.

'Ia?' Agorodd ei ddau lygad y tro hwn.

'Dwn i ddim pwy rôi i gi yno, heb sôn am blentyn." "Ia, 'ntê, a'r cyflogau'n fychan." "Bychan, i%a; meddyliwch chi rŵan am John yma, yn cael dim ond pymtheg swllt yn yr wythnos ar ôl gweithio blynyddoedd am ddim, a sefyll tu ôl i'r cownter o fore gwyn tan nos, a'r hen ddyn hwnnw'n cerdded o gwmpas y siop, efo'i hen lygada ym mhob man.

"Ble'r aeth eira llynedd?" fydd Mam yn ei ddweud pan fydd y gacen siocled wedi diflannu i gyd a neb yn gwybod i ble!' 'Ie,' torrodd Delwyn ar fy nhraws a "Caws o fola ci% fydd hi'n ei ddweud pan ofynna i iddi am arian i brynu hufen iâ, ac addo'i thalu'n ôl yr wythnos wedyn.'

Ia, ella cei di dy neud yn Barchedig William Cadwaladr.

Ia, Charles y teledu ma' pobl Cymru yn ei gofio, a teledu Charles ma' pobl Bodffordd yn ei gofio.

Ia, mi ddo' i.' Roedd Rhys yn ddryslyd ei feddwl.

Wrth ei fwyta efo reis yr oedd ei flas fel blas cyw iâr tew.

Cychwynnwyd y cyfan gyda buddugoliaeth gyfforddus ond bwysig oddi cartre o bedair gôl dros Wlad yr Iâ.

'ia, ydyn.' Botwm melyn ...

Anaml iawn mae'r bobol sydd â'r diddordeb gynnyn nhw'n newid 'u plaid.' 'Ia, ella.' 'Ia siwr.

'Ia.'

ia?

'Pechod mawr iawn.' 'Ia.

Mae dyfodol clwb hoci iâ Caerdydd - y Cardiff Devils - yn y fantol.

Ia o bosib, ond beth am droi at 'Hwyl yr ŵyl'?

Golyga 'Halelw' molwch; a thalfyriad o Iafe, Iehofa, neu Yahweh yw Ia.

O ia, y freuddwyd .

Ia, fwy na heb.' 'A'r brwdfrydedd ddim cweit digon ysol.' 'O bosib.'

Cesglir hyn yn ôl tystiolaeth ddaearegol sydd yn awr ym meddiant y seryddwyr mai cyfres o lifeiriannau iâ anferth ynghyd â llifogydd anrhaethol fawr o ddŵr sydd wedi llunio neu foldio siâp arwyneb y blaned.

Ar y grib nefolaidd cawsom hufen iâ, gwin a gwledd o olygfa i lawr dros y pîn i'r smotiau tai a'r twr eglwys a oedd fel rhithlun yn nhes haul y dyffryn.

'Aros wnaethoch chi, felly?' Ia.

Dibynna yr amrywiaeth llystyfiant i raddau helaeth ar natur y creigiau ac effeithiau Oes yr Iâ arnynt.

Welais i erioed iâr-fynydd ar yr ucheldiroedd hynny.

Yr iâr yn unig sy'n eistedd ar yr wyau gan fod ei lliw brown tywyll yn ei galluogi i ymdoddi'n rhwydd i'r cefndir grugog, ond byddai'r ceiliog, gyda'i blu llwyd yn sicr o dynnu sylw at safle'r nyth.

Mae Chelsea wedi talu £4 miliwn i Bolton am yr ymosodwr o Ynys yr Iâ, Eidar Gudjohnsen.

Cwpanodd ei fysedd amdani ac ar unwaith teimlodd drawiad o iâ ar hyd ei fraich.

Wrth i derfynau yr iâ encilio fwy-fwy i'r gogledd bob blwyddyn, roedd yr adar hefyd yn ymestyn eu man bridio ac yn dychwelyd i rannau cynnes Affrica yn y Gaeaf.

Ia!

Wedi darganfod dull o wneud rhyw fath o hufen iâ - rhewi llefrith a ffrwythau neu fisgedi siocled wedi eu cymysgu.

Nid chdi 'di'r gynta'.' 'Ifan Ifans?' 'Ia?' ''Dwi'n mynd i gal babi rwan.' Brysiodd William Huws i lawr grisiau'r bus, gan ddarn-lusgo'r hwch i'w ganlyn, wedi gwerthu'i gymydog am lai na chawl ffacbys.

A go brin y byddai dau esgob o Gâl wedi mentro mor bell i'r gogledd ar yr adeg honno, er yn wir fod llawer llan yn y gogledd wedi cael ei chyflwyno i Garmon, gan gynnwys Llanarmon yn Iâl sydd heb fod nepell o Faes Garmon.

'Ifan, Ifans?' 'Ia?

'Ia, Dei, un da am gellwair fuoch chi 'rioed.' "Does 'na neb o'r gangen wedi tramgwyddo, gobeithio?' 'Bobl annwyl nac oes.' 'Mae Sioned wedi bod yn brysur, meddai Lleucu fel pe bai'n egluro wrth blentyn.

'Ia, Mrs Lloyd.

A deud wrtha chdi am beidio'u maeddu nhw, ia?

Dengys y digwyddiad hwn ei bod yn bosibl i berson gael y dolur oddi wrth berson sy'n dioddef wrtho, ond fe all gael Brech yr Iâr yn lle'r Eryrod; ac mae'n bosib i'r digwyddiad fod yn wrthwyneb i hyn hefyd - hynny yw, cael naill ai Brech yr Iâr neu'r Eryrod oddi wrth berson sy'n dioddef o'r Frech.

ia, a iaith pobol oedd yn mynd i ryw focsys cerrig go blaen sawl gwaith mewn wythnos.

charthffosiaeth - ia wir!

Roedd Rwsia a Siecoslofacia yno hefyd gyda Thwrci a Gwlad yr Iâ.

ia, taranau yn rowlio i lawr o Gwm Silyn.

Mr Owen?" "Ia.

'Anodd deud, achan.' 'Wel, triwch graffu, bendith y nefoedd i chi.' 'Ifan Ifans?' 'Ia?' 'Ma' rwbath yn deud wrtha' i bod ni wedi pasio'r lle...

"Browning, ynte, Mr Francis?" "Ia, Aled." "Browning?" meddai Sam, yn hurt.

'Dwi'n cofio iddo wneud hynny mewn dwy fferm nid nepell o Fodffrodd sef, Cerrig Duon a Frogwy Fawr, ia fel yna y bydda nhad yn cael ei 'Supplementary Benefit'.

"Ydy, Elystan." "Mi ddaw'r hogiau adre' o'r Deheubarth, adre o'r rhyfel gyda hyn efo byddin y Tywysog, Gwgon." "Ia, yn fuddugoliaethus." "Ac heb ddim i'w wneud am nad oes ar y Tywysog eisiau brwydro 'chwaneg yn erbyn ei hanner brawd yng nghyfraith, brenin Lloegr." "Fedar y sawl a aned i ryfal ddim diodda' segura.

Efalla' am fy mod i ar y pryd yn darllen Alun Mabon." "Ceiriog?" "Ia..

Wedi curo yng Ngwlad yr Iâ ac yna curo Twrci hefyd o bedair gôl i ddim yng Nghaerdydd, roedd geirie Mike yn llifeirio.

Mewn ymateb i'w ymdrech i'w fynegi ei hun, bydd y siaradwr aeddfetach yn cynnig adborth iddo, adborth o fath unigryw sy'n ystyr ganolog ac sydd hefyd yn amddifad o unrhyw elfen fygythiol ee Plentyn Ifanc: "pan" ethin Plentyn Hŷn: Ia, cwpan Gethin ydi honna ynte neu Plentyn: "nath fi myn i Wrecsam efo nain fi Dydd Sadwrn" Athro: "Mi es ti i Wrecsam hefo dy nain Dydd Sadwrn.

Collodd Devils Caerdydd eu gêm yn y Cynghrair Hoci Iâ yn erbyn Ayr Scottish Eagles neithiwr.

Heblaw, Saeson bia hannar tai'r ardal 'ma erbyn hyn a dim ond yn yr ha mae'r mwyafrif ohonyn nhw yma." "Ia...ond mae 'na Gymry ar ôl yma ac acw," atebais yn ddiargyhoeddiad.

Ia.

'Ia, hwyrach y dylwn i fod wedi meddwl am hynny,' meddai Merêd yn ddigon cyndyn.

Prynodd guazi (hadau blodyn haul), bisgedi blas chilli, siocled a phapur i Kate a finnau, a rhyw fath o hufen iâ od wedi ei wneud o ffa soya.

'Mae'n drueni mawr i feddwl bod nhw'n chwarae i Brydain a does dim hoci iâ yn eu cartre nhw.

'Rwyn credu bydd hoci iâ mewn rhyw ffurf yn parhau yng Nghaerdydd ond hwyrach ddim o'r safon uchaf.

Efallai mai'r hen Nan Elias oedd wedi dwndran gormod arno; y hi'n iâr un cyw ac yntau'n hen lanc, heb ddangos unrhyw awydd i adael y nyth.

'Ia, wn i'n iawn.

Ceisiwch ychwanegu dŵr soda at eich gwin, yfwch ddiodydd calori-isel a gwnewch i'ch diod bara'n hwy drwy ychwanegu ia ato.

Mae'r person sy'n ei gael wedi bod mewn cysylltiad â rhywun sy'n dioddef o'r dolur, neu o Frech yr Iâr, rhyw bythefnos yn gynt.

'Ia.

Firws arbennig yw'r drwgweithredwr, un tebyg i'r firws sy'n achosi Brech yr Iâr ...

Aderyn y gweundiroedd agored ydyw, gyda'r iâr yn dodwy rhwng tri a saith þy glaswyn mewn nyth llac ei adeiladwaith, ynghanol y grun.

Erbyn iddynt fwyta eu sosej a'u sglodion a'u hufen iâ bob tamaid a mynd i'r lle chwech efo Owain ac i'r ystafell newid clytiau efo Guto, roedd awr a hanner wedi mynd heibio er pan adawsant y car, ac yr oedd Carol ar bigau'r drain yn poeni am Emyr ar ei ben ei hun yn tŷ yn pryderu amdanynt hwythau.

'Isio bod yn ffarmwr, ia?' gwaeddodd Ifor.

Hefyd roedd nifer o fasgedi yn cynnwys cig iâr a sglodion ar fwrdd yn y gwesty, yn barod i'w dosbarthu a neb yn cadw llygad arnynt.

Yr oedd yn sefyll ar un goes, sylwodd, fel iâr.

Troes y twll, sy'n llawn dþr erbyn hyn, yn gartref yr iâr ddþr a'i chyffelyb, a hed brain ac ydfrain o gwmpas y ddysgl-â'i-phen-i-lawr o awyr sydd yn y dþr.

Ia, hwnnw oedd o.

'Ia?'

Bu Bro Gþyr yn gartref i ddynion ers cyn hanes ac mae'r sgerbwd a ddarganfuwyd yn Ogof Pafiland yn profi fod dyn wedi trigo yma am o leiaf ddeunaw mil o flynyddoedd, sef ers Oes yr Ia!

Ia - y gair yna eto.

Fi ydi'r Cadeirydd, wyddoch." "Ia?" "Ond mater arall ydi fy neges i'n awr, Mr Edwards.

Hen hogyn bach iawn ydi Owen." "Ia," meddai Jane Gruffydd.

ar ôl astudio'r fwydlen dewisodd hi blât o paella reis gyda darnau o gyw iâr a bwyd môr ).

Yn gwneud i mi deimlo'n euog, ac afiach, ia - ond ddim yn gyfforddus!

Fe'i cyflwynwyd iddo 'yn ysbryd Owain Glyndŵr', ond y cyfan a ddywedodd Mr Michael oedd, 'Gawn ni dipyn o ysbryd heddiw, ia?' cyn dechrau edliw cymaint oedd yn siarad Cymraeg yn y Cynulliad.

"Y...nid chi 'dy'r dyn diarth sydd wedi prynu'r Nefoedd 'ma?" "Ia...gwaetha'r modd." "Falch ofnadwy o'ch cyfarfod chi," a gwthiodd Elis Robaitsh ei law fawr drwy ffenestr y car i J.R gael ei hysgwyd hi.

'Ia, poor old Timothy.

Mami wedi llnau dy sgidia di, ia?

Bridio a Mudo Mae ceiliogod y pincod yn rhai craff iawn, neu mae'r iâr braidd yn gysetlyd gan mai hi sydd yn adeiladu'r nyth ac yn deor yr wyau.

Isio stîd, ia?'

Llafur rhonc ydi Cetyn wedi bod ar hyd ei oes, er na roddodd o erioed bleidlais iddyn nhw.' 'Felly, Sioned,' meddai Lleucu, 'mi welwch nad oes 'na waith canfasio am bleidleisia acw, dim ond am eneidiau.' 'O, ia.

Rhoddodd Duw ddiod felys iddi er mwyn gwella'r boen a achoswyd gan ei chariad a pharodd i Faelon droi yn dalpyn o iâ.

Llai na blwyddyn yn ddiweddarach roedd y ddau'n seiadu unwaith eto yn Reykjavik yng Ngwlad yr Iâ.

ia,' meddai Caradog, 'taswn i'n digwydd 'i weld o mi fuaswn innau'n diolch iddo fo hefyd.' Cymeriad arall y bu+m lawer yn ei gwmni oedd Hamilton, Nant y Gors.

Heno tro Leeds fydd hi - yn erbyn Valençia.

'Ia, Bigw.

'Ia ia, a finna'n nabod neb'.

Mae'n debyg y byddai 'na rai o drigolion Gwlad yr Ia a fyddai'n eu cyfri eu hunain yn Ddaniaid yn nyddiau'r oruchafiaeth Ddanaidd.

Mae Mark, fel ei dad, wedi treulio cyfnod yn y carchar a hynny am werthu cyffuriau i blant ysgol - defnyddiodd fan hufen iâ i guddio ei fusnes twyllodrus.

Y mae llifeiriannau-iâ hefyd wedi gadael eu hôl yn arbennig yng nghyffuniau Pegwn y Dê sy'n golygu i Fawrth, ar un cyfnod o leiaf, fod yn berchen ar gapanpegynol a ledaenai hyd at ledred o gryn ddeugain gradd.

'Chdi sy'n sbi%ena arnan ni, ia?' meddai'n gas wrth Meic.

Tair awr o amser yn y bore i ateb cwestiynau ar y Beibl - o ia, y Beibl i gyd o ddechrau Genesis i ddiwedd y Datguddiad.