Ganol haf, a'r haul yn taro'r dyfroedd, ni welwch las tywyllach, disgleiriach, yn unman, ond heddiw llwydaidd, iasoer ydoedd.

Gellir gweld ogof Lloches Lewsyn yn y graig lefn sy'n codi'n serth o'r dþr ar ochr ddwyreiniol Llyn Cerrig Llwydion Isaf ond rhaid cymryd gofal wrth fynd ati gan mor ddwfn ac iasoer yw'r dþr yn y fan honno.

Mae rhywbeth mwy treisiol a dinistriol, ar y llaw arall, yn gorwedd islaw diwethafiaeth byd Gwilym Meredydd Jones, ac mae casineb oeraidd y stori-deitl, Chwalu'r Nyth, yn iasoer yn ei diffyg tosturi.

O'r Groeg krystallos, sy'n golygu iasoer, y daw'r gair crisial.