Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

iechyd

iechyd

Wrth orwedd yn ei ymyl ar y gwely, a'r llenni ar agor i adael golau dydd i mewn, teimlai Hannah'n eiddigeddus o'i iechyd.

Mae'r awdurdodau iechyd yn poeni fod yr arfer o ddefnyddio tatws parod ar gynnydd gan fod y mwyafrif o bobl eisoes yn tueddu i fod yn brin o fitamin C.

Mi ellid fod wedi gwario'r arian ar addysg, iechyd a'r amgylchedd, medden nhw.

Gyda'r pwyslais diweddar ar iechyd corff a chadw'n heini drwy chwaraeon daeth yr arferiad o smocio o dan y lach.

Mae rhwydwaith o ganolfannau iechyd yn yr ardaloedd gwledig, a polyclinics yn y trefi, sy'n cynnig gofal iechyd o safon i bawb, am ddim.

EFFEITHIAU: AWYR, DWR, SWN UCHEL A DIRGRYNIAD Y TIR: Arolygir y rhain yn uniongyrchol gan y Grwp a chan Swyddog Iechyd yr Amgylchedd yr Awdurdod Dosbarth.

CYFLWYNWYD adroddiad y Prif Swyddog Iechyd Amgylchedd.

CYFLWYNWYD adroddiad y Swyddog Cynllunio Lleol y cyflwynwyd ers y pwyllgor diwethaf polisi%au tai y cynllun lleol newydd i gyfarfod arbennig o'r Pwyllgor Iechyd a Thai a pholisi%au diwydiant a chyflogaeth i gyfarfod arbennig o Bwyllgor Datblygu'r Economi.

Rhagdybiai y diwygiadau hyn rwydwaith o weision suful ar y raddfa ranbarthol a digonedd o ŵyr yn y pentrefi a fedrai ddarllen gorchmynion yr awdurdodau ynghylch iechyd, amaethyddiaeth a phethau 'buddiol' eraill.

A phan ddirywiodd ei iechyd, roedd bron yn gymaint o boen, hyd yn oed i'r 'nhw', â brad y siopwr o Brifweinidog a werthodd ryddid Tsecoslofacia am ddarn o bapur diwerth.

A dyna ddiod ragorol i roi iechyd da!

'Dy iechyd di sy'n bwysig.'

Trwy gyfrannu'n weithredol tuag at iechyd y boblogaeth y mae Sefydliadau'r Merched yn helpu i ymgyrraedd at y nod hwn'.

ARGYMHELLWYD cymeradwyo gweithrediad y Prif Swyddog Iechyd Amgylchedd yn ymateb i'r adroddiad o fewn y cyfnod penodol ar y llinellau a nodir yn ei adroddiad.

Ers ei sefydlu ym 1996, bu Iechyd Morgannwg Health yn gweithio gyd phartneriaid i sicrhau gwell iechyd i'r bobl sy'n byw yn Ninas a Sir Abertawe a Bwrdeistrefi Sirol Castell-nedd Port Talbot a Phen-y-bont.

CYFLWYNWYD adroddiad y Prif Swyddog Iechyd Amgylchedd fod y wasg wedi dangos cryn ddiddordeb yn adroddiad NURAS ar yr Arolwg Cyflwr Tai yn y Dosbarth a gyflwynwyd i gyfarfod arbennig o'r Pwyllgor ac ymatebwyd i nifer o holiadau ganddynt.

Mae toreth yr hysbysebion am insiwrans iechyd yn eich hatgoffa nad oes cyfle cyfartal i bob corff yma.

ii) cymryd diddordeb uniongyrchol personol mewn rhaglenni iechyd a diogelwch, ac yn cefnogi'n gyhoeddus bob person sy'n eu gweithredu;

Gohirwyd cwrs ar Iechyd a Diogelwch gan obeithio'i drefnu yn ddiweddarach yn y flwyddyn.

Er mwyn iechyd moesol Cymru ac er lles moesol a chorfforol ei phoblogaeth, rhaid yw dad-ddiwydiannu Deheudir Cymru.

Daeth y gwasanaeth iechyd â chyfnewidiadau sylweddol i filoedd.

CYFLWYNWYD, cadarnhawyd ac arwyddwyd cofnodion cyfarfodydd o'r Pwyllgor Iechyd a Thai a gynhaliwyd ar:-

Cyngor Iechyd Cymdeithas: gweler adroddiad amgaeedig.

i) ymgyfarwyddo â deddfwriaeth, rheoliadau, gorchmynion a Chôdau Ymarfer Iechyd a Diogelwch fel y maent yn berthnasol i'w rôl;

Felly sefydlodd Grwp Iechyd Lleol Gwynedd y cynllun ac mae Nyrs Angela Roberts wedi cael ei phenodi'n arweinydd.

Mae'r anghenion a'r oedrannau yma wedyn, wrth gwrs, i'w cael yn yr holl amrywiaethau ieithyddol-addysgol sydd yng Nghymru ac mae plant ag anghenion addysgol arbennig yn derbyn gwasanaethau ar draws y sectorau: iechyd, cymdeithasol, addysg, gwirfoddol, preifat.

Roedd o'n bictiwr o iechyd.

Bob iechyd a hapusrwydd i'r ddau ohonoch i'r dyfodol.

Ofnai nad oedd y barwniaid diwydiannol goludog yn malio'r un ffeuen am iechyd, lles a dedwyddwch y gweithiwr cyffredin.

Dylai hyn ddarparu digon o galoriau i chi i aros o fewn yr ystod pwysau y dymunwch fod ynddo, heb ychwanegu llawer mwy o fraster a siwgr a allai effiethio ar eich iechyd.

Fe aeth drosodd i Efrog Newydd am rai blynyddoedd, a daeth yn ol i Gymru, ond yr oedd ei iechyd wedi torri i lawr a bu farw yn fuan a'i gladdu gyda'i ferch fach ym mynwent Capel Soar, Brynteg.

Cyngor Iechyd - gweler adroddiad amgaeedig.

Salwch ac Iechyd

Ond fel yn achos addysg feithrin a chyfundrefn iechyd, nid yw'r bobl gyffredin - a merched yn arbennig - yn barod i groesawu Moslemiaeth Iran yn sicr.

Cysylltodd yr Awdurdod Iechyd a ni ynglyn a mewnbwn y sector wirfoddol i rai o'u Paneli Hybu Iechyd.

iv) roi gwybod ar unwaith i'r Cyfarwyddwr neu Uwch Swyddog os yw Arolygydd Iechyd a Diogelwch yn rhoi Gorchymyn Gwahardd neu Orchymyn Gwella;

Mae'r gyllideb hon yn agored i gynigion gan y grwpiau cleient/defnyddwyr, yn ogystal â'r Adran Gwasanaethau Cymdeithasol, yr Awdurdod Iechyd a'r sector annibynnol.

Os oedd yn wael ei iechyd rhaid ei fod yn dal i obeithio y derbyniai hi awdurdod dros y Teulu.

Os yw yn ddamwain ddifrifol mae'n rhaid ffonio'r Arolygaeth Iechyd a Diogelwch a rhaid peidio ag amharu ar unrhyw beth yn y man lle ddigwyddodd y ddamwain nes ei fod wedi'i archwilio gan yr Arolygydd.

Na - rwy'n hollol hyderus mai yn yr un modd yn union y trinir y ceisiadau am y swyddi hyn ym myd Iechyd.

Mae Gwasanaeth Gwaed Cymru yn uned o'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol, yn rhan o Awdurdod Iechyd Arbennig, sy'n atebol i'r Swyddfa Gymreig.

Felly mi ddyliwn fod yn dathlu gyda'r newydd fod golchi llestri yn gallu peryglu eich iechyd.

Cydweithredwyd gyda'r Cynghorau Iechyd Cymdeithas i baratoi cais i sylw'r Awdurdod Iechyd am arian i dalu am weithiwr ymchwil.

Gwasanaeth Gwaed Cymru - Mae Gwasanaeth Gwaed Cymru yn uned o'r Gwasanaeth Iechyd Gwladol.

CYFLWYNWYD adroddiad y Prif Swyddog Iechyd Amgylchedd yn egluro'r drefn o ganiatau trwyddedau gwaredu gwastraff.

Pob tro mae rhywun yn dymuno iechyd da, rhaid sefyll a 'ganbei'.

Ychydig ddyddiau cyn y Nadolig diwethaf, anfonais lythyr i'r Wasg yn amddiffyn penodiad Mr Graham Hulse yn gadeirydd Awdurdod Iechyd Gwynedd.

Rhoddir pwyslais ar bartneriaeth rhwng yr holl gyrff (ysgolion, AALl, awdurdodau iechyd dosbarth, adrannau gwasanaethau cymdeithasol, cyrff gwirfoddol ac, wrth gwrs, rhieni).

Yna, gyda rhediad amser ganwyd tri o blant iddynt ond cyfansoddiad gwan oedd ganddi a dadfeiliodd yr iechyd yn enbyd a gorfu i'r gŵr, yn erbyn ei ewyllys, erfyn am help i gael arbenigwr i'w gweld.

Nododd fod cymunedau Cymraeg yn cael eu bygwth gan y dirwasgiad a diweithdra, a bod gwasanaethau iechyd a llyfrgelloedd yn cael eu cwtogi.

'Bydd y gerdd yma yn iechyd i farddoniaeth Gymraeg heddiw, oherwydd fe ddengys y gellir cynhyrchu gwaith o radd uchel yn y dull newydd yn ein hiaith ni, a hynny heb fod yn euog o rai pethau ag y bydd condemnwyr y canu modern yn hoff o'u hanelu ato,' meddai J. M. Edwards yn ei feirniadaeth.

Mae potash yn hybu iechyd a chryfder planhigion, yn fodd iddynt wrthwynebu heintiau, ac yn cadw lliw eu dail a'u blodau.

Y diwrnod cyn achub y babi bach Abbie Humphries, fe brofodd gohebwyr Golwg ei bod yn hawdd mynd i mewn i wardiau babanod yn rhai o ysbytai Cymru a bod rheolwyr iechyd wedi'u dal rhwng diogelwch a chynnig gwasanaeth.

Mae'n wir fod rhai o'r credoau y daethom ar eu traws yn ymddangos yn ddigon diniwed, megis y gred gyffredin fod maes magnetig y ddaear yn peryglu iechyd pobl ar ddiwrnodau penodol ym mhob mis, a'i bod hi'n well peidio a gweithio'n rhy galed bryd hynny.

vii) sicrhau bod pob aelod o staff yn gwybod beth i'w wneud os bydd tân, yn gwybod ble mae cyfarpar diffodd tân wedi'i leoli a sut i'w ddefnyddio os bydd angen; cymryd cyngor yr Awdurdod Tân o bryd i'w gilydd; profi'r trefniadau Dril Tân yn achlysurol trwy gynnal ymarferion (i'w trefnu gan y Cyd-Gysylltydd Iechyd a Diogelwch), a phob ymarfer i'w gofnodi mewn Atodiad i'r Polisi Diogelwch hwn;

Rowland Hughes adref i Gaerdydd o'r Nature Cure Clinic yn swydd Bedford, â'i obeithion am adferiad iechyd oddi wrth yr afiechyd blin a'i poenai, yn chwilfriw.

Rhaid rhoi gwybod i'ch Arolygydd Iechyd a Diogelwch lleol ar y ffôn am ddamweiniau difrifol.

Cychwyn y Gwasanaeth Iechyd.

Ond mae yna anghytuno ymhlith ffermwyr wrth i nifer leisio eu barn fod y dip OP yn beryg i iechyd y ffermwyr.

Mae gan Guba y gwasanaeth iechyd gorau ymysg y gwledydd sy'n datblygu.

Daeth anhwyldeb iechyd i'w luddias rai blynyddoedd yn ôl, ond yr oedd yn edrych ymlaen yn eiddgar at gael 'sefyll' fel dyfarnwr yr haf hwn eto.

Sefydlwyd prosiect a ariennir gan y Swyddfa Gymreig, y Gwasanaethau Cymdeithasol, yr Awdurdod Iechyd a'r Awdurdod Gwasanaethau Iechyd Teulu.

Mae ar Awdurdod Iechyd Gwynedd angen rhagor o Gymry da fel chi.

Y dull gwyddonol yng nghyd-destun eich prif bwnc chwi eich hun Lle Gwyddoniaeth yn y cwricwlwm a'r berthynas rhwng y gwahanol wyddorau a rhwng gwyddoniaeth a thechnoleg, mathemateg a phynciau eraill Datblygiadau diweddar mewn meysydd megis technoleg gwybodaeth, micro- electroneg, a biotechnoleg Perthynas gwyddoniaeth a thechnoleg a bywyd bob dydd ar bob lefel Defnyddio'r amgylchfyd ar gyfer dysgu Asesu Sgiliau sylfaenol asesu a sut i'w cymhwyso wrth ddysgu Sgiliau cadw golwg ar gynnydd a chyrhaeddiad disgyblion a'u cofnodi, gan gynnwys swyddogaeth gwaith cartref Sgiliau angenrheidiol ar gyfer cloriannu gwerth gwersi, defnyddiau dysgu a meysydd llafur Iechyd a Diogelwch Yn ogystal â gwybodaeth am ddeddfwriaeth ynglŷn ag iechyd a diogelwch yng nghyd-destun yr ysgol, cynhelir sesiynau ar gyfer pob myfyriwr gwyddoniaeth ar beryglon arbennig labordai bioleg, cemeg, ffiseg ac astudiaethau maes Ymarfer diogel wrth wneud gweithgareddau ymarferol gyda disgyblion Storio a chynnal cemegau a chyfarpar Gofalu am greaduriaid a phlanhigion cyffredin y labordy Egwyddorion sylfaenol ac ymarfer Cymorth Cyntaf Datblygiad Personol a Phroffesiynol Paratoi'r myfyriwr ar gyfer profiad ysgol Datblygu hyder fel athro ac ymwybyddiaeth o gryfderau a gwendidau personol wrth ddysgu Hyrwyddo cyfranogi bywiog gyda chydweithwyr wrth ddatblygu a dysgu cwricwla newydd, cynlluniau gwaith, ymarferion theoretig ac ymarferol Bod yn ymwybodol o'r cynnydd mewn ymchwil addysgol, yn arbennig ym maes dysgu'r gwyddorau Astudiaethau Addysg a Datblygiadau Arloesol Bod yn ymwybodol o bwysigrwydd dysgu 'sgiliau proses' mewn gwyddoniaeth Dod yn gyfarwydd a mentrau megis, Cofnodi Cyrhaeddiad, Disgwylir i bob myfyriwr archwilio posibiliadau Gwybodaeth Technoleg, eu heffaith ar arddulliau addysgu a dysgu, a dod i'w defnyddio'n hyderus.

Gyda Iechyd Da (Bracan/S4C) fi sy'n cychwyn yn y lle anghywir gan nad ydwyf wedi gwylio'r cyfresi blaenorol.

(ii) Adroddiad y Prif Swyddog Iechyd Amgylchedd yn rhoddi braslun o hawliau'r Cyngor o dan y ddeddf.

Erbyn diwedd yr ugeinfed ganrif y mae agweddau eraill ar yr hyn a gyflawnodd y llywodraeth yna, yn enwedig y gwasanaeth iechyd a chymorth i amaethwyr, dan fygythiad.

Mewn diwydiant mae'r swm a werir ar yswiriant iechyd o'r fath yn gyfran mor sylweddol o gostau cynhyrchu, bellach, nes bod pris y cynnyrch yn aml yn mynd yn amhosibl ac yn afrealistig o uchel.

Dim ond trwy roi statws swyddogol i'r Gymraeg fel priod iaith Cymru y gallwn ni wedyn fynnu bod banciau a siopau a chwmnïau ac ymddiriedolaethau iechyd, a.y.y.b. yn gweithredu'n drwyadl ddwyieithog. Siân Howys yn gwneud ei marc ar ddechrau'r ymgyrch

Y mae'n anodd credu nad oedd y canser, a oedd yn prysur gydio yn ei ymysgaroedd, hefyd wedi effeithio ar ei iechyd yn gyffredinol ac wedi pylu ei gyneddfau beirniadol dros y misoedd hyn.

Trwy gyd-gysylltu a Chyngor Henoed Gwynedd a'r Uned Hybu Iechyd llwyddwyd gyda'r cais wnaed i'r Swyddfa Gymreig i sefydlu swydd hybu iechyd yr henoed.

Ivor Thomas, Maer Llanrwst, Cynghorydd John Thomas, Mr Yould, Swyddog Iechyd Cyngor Aberconwy, cynrychiolydd o Gwmni Bob Parry ac Emlyn Davies yn cynrychioli'r NFU Darparwyd lluniaeth yng Ngwesty'r Queens yn dilyn yr agoriad swyddogol.

Roedd rhai pethau wedi newid, a hynny er gwaeth, er enghraifft, meddwdod a chyflwr tai, a chyfleusterau carthffosiaeth fel yr amlygwyd hwy yn ail adroddiad Dirprwywyr iechyd trefi gan Syr Henry De la Beche.

Dylent hefyd nodi unrhyw faterion sy'n ymwneud ag iechyd a diogelwch.

Dymuniadau gorau hefyd i Mr Merfyn Simlett, Talbot St, sy'n wael ei iechyd ar hyn o bryd.

Yn ystod fy nhymor yn fyfyriwr yn y Brigysgol yng Nhaerdydd, yn athro yn Nhonyrefail ac ym Mhenbre, Llanelli ac yn ddiweddarach yn Arolygydd Ysgolion ei Mawrhydi yn y Rhondda y cefais wir gyfle i hel y ffeithiau a hynny oddi ar berthnasau pell ac agos ac o archifdai, llyfrgelloedd a cherrig beddau, a bu'r wybodaeth yn gaffaeliaid ac yn iechyd i'm meddwl a'm hysbryd.

Daeth y Gwasanaeth Iechyd i fodolaeth, ond bach iawn a sylweddolwyd i ba raddau y bu'n rhaid cyfaddawdu er mwyn cyrraedd y nod.

Dengys adroddiad a gyhoeddwyd ym mis Hydref gan Hybu Iechyd Cymru fod angen gwella deiet pobl ifanc yng Nghymru.

Ac yr oedd peth felly yn iechyd i ymysgaroedd ar nosweithiau gaeaf di-deledu a di-radio.

oedd iechyd Anti yn fregus braidd, ond ni welais hi erioed yn ei gwely.

viii) sicrhau nad yw unrhyw aelod o'r cyhoedd yn wynebu peryglon iechyd a diogelwch oherwydd gweithgareddau'r busnes.

Cyngor Iechyd: gweler yr adroddiad amgaeedig.

Yn ychwanegol at bynciau, mae gofyn i arolygwyr ystyried dwy agwedd arall ar y ddarpariaeth gwricwlaidd: (i) y Dimensiwn Cymreig a (ii) y themâu trawsgwricwlaidd (addysg yrfaoedd, dealltwriaeth gymunedol [gan gynnwys dinasyddiaeth], dealltwriaeth economaidd a diwydiannol, addysg iechyd ac addysg yr amgylchedd).

Yna, gyda rhediad amser ganwyd tri o blant iddynt ond cyfansoddiad gwan oedd ganddi a dadfeiliodd yr iechyd yn enbyd a gorfu i'r gwr, yn erbyn ei ewyllys, erfyn am help i gael arbenigwr i'w gweld.

Nid am ei fod yn ddiniweityn prudd a bregus ei iechyd yr ymserchodd y genedl ynddo.

Mae Libyaid heddiw, fodd bynnag, yn gyfforddus eu byd ac yn derbyn gwasanaethau addysg a iechyd o'r safon uchaf yn rhad ac am ddim.

* Iechyd a Diogelwch

Yn awr, wele'r Awdurdod Iechyd yn gwahodd ymgeiswyr am swyddi holl-bwysig ac allweddol Prif Weithredwr yr Awdurdod, a Phrif Weithredwr Gwasanaeth Ambiwlans dros siroedd Gwynedd a Chlwyd.

Bu buddsoddiad Cuba mewn iechyd yn fodd i ennill doleri prin.

Awdurdodwyd Swyddog Diogelwch y Cyngor sef y Prif Swyddog Iechyd Amgylchedd mewn ymgynghoriad â'r Trysorydd, a'r Prif Swyddog Technegol mewn perthynas ag adeiladau'r Cyngor ac mewn achosion eraill unrhyw Brif Swyddog perthnasol i gytuno ar wariant ar unrhyw waith a fydd yn angenrheidiol yn eu barn hwy ar ôl gwneud arolwg dan y cyfryw reoliadau, - ond yn amodol ar gyflwyno adroddiad i'r Pwyllgor Gwaith priodol cyn cytuno ar unrhyw wariant neu waith sylweddol.

Mae Hybu Iechyd Cymru eisoes yn chwarae rhan mewn amryw fentrau sy'n annog bwyta'n iach ymhlith oedolion a phlant.

Adroddodd Cadeirydd y Pwyllgor Iechyd a Thai nad oedd sicrwydd y byddai'n gallu mynychu'r cyfarfod.

Wedi'r fath golledion arteithiol, gwaethygodd ei iechyd a soniai fwyfwy yn y pulpud ac yn ei ysgrifau am dymhestloedd geirwon, blin gystuddiau, chwerwder marwolaeth, y dywarchen olaf, lleithder y bedd, ac angau a thragwyddoldeb.

Chwiliwch am fwy o wybodaeth am fwyd ac iechyd.

* awdurdodau iechyd lleol sy'n darparu gwasanaeth asesu datblygiad plant a gwasanaeth ymgynghorol i deuluoedd ar ofal plant;

Etholwyd Llywodraeth Lafur yn 1945, gyda chymeradwyaeth trwch poblogaeth Cymru, a sefydlu'r wladwriaeth les a'r gwasanaeth iechyd cenedlaethol, yn creu sustem i gefnogi'r diwydiant amaeth, yn gwladoli nifer o ddiwydiannau – polisïau sy'n cael mesur helaeth o gefnogaeth, o leiaf tan y 1970au.

Dengys ymchwil gan Siambr Fasnach Llundain fod oriau hir yn y gweithle yn amharu ar iechyd saith allan o ddeg o weithwyr ac ar eu perthnasau personol.

Croesawyd y rhodd o bedair cadair olwyn gan y Ganolfan Gofal Iechyd yn Llanelwy; mae'r pedair cadair bellach yn cael eu benthyg yn helaeth o bob un o'n pedair swyddfa.

Yn nhermau strategol y Gwasanaeth Iechyd Cenedlaethol yng Nghymru byddai hyn yn "YCHWANEGU BLYNYDDOEDD AT FYWYD".

Yr wythnos hon, rhoddodd Dafydd Wigley arweinyddiaeth ei blaid heibio a hynny am resymau iechyd.