Symudodd JE o Lundain i Gaernarfon, ac mewn ystafell tu cefn i Westy Pendref lle lletyai bu Swyddfa'r Blaid nes y symudodd yn ddiweddarach i ystafelloedd ehangach yn Heol y Castell.

Cafodd JE groeso brwd gan aelodau'r Blaid yn Arfon, llawer ohonynt yn gymdeithion coleg iddo.

Adroddiad digon digalon fyddai gennyf y rhan amlaf, ond chwarae teg i JE gwerthfawrogai bopeth a wnawn a diolchai am y gymwynas leiaf.

Yn y cyfarfod rhybuddiodd DJ Williams, Abergwaun, dan gyfarwyddyd JE yn ddiau: "Pe byddem ni ym Mhlaid Cymru, neu unrhyw blaid arall, yn gwneud y Ddeiseb yn fater plaid,-byddai'n ddinistr sicr i'r ddeiseb honno%.

I ni aelodau ieuainc y Blaid yn y tridegau, JE oedd y Blaid a'r Swyddfa ym Mhendref oedd ein Meca.

Gweithiai JE yn ddiwyd a thawel gan gano pen trymaf y baich ei hunan bob amser.

Ar y penderfyniad arall, yng ngeiriau JE Jones, "aeth Saunders Lewis o'r gadair .

Wedyn dyma'r ddwy nesaf - Nel Blewyn Hir a Catrin Jên.

Manteisiodd llawer ohonom ar y dosbarth hwn; fe'n hyfforddid yn egwyddorion cenedlaetholdeb Cymreig ac ym mholisi'r Blaid o dan arweiniad JE Daniel ac Ambrose Bebb.

Yr oedd y ddau ddirprwy swyddog arall, JE Daniel ac Ambrose Bebb, yn fwy profiadol ac yn gallach, a gwnaethant un peth a ddangosodd fwy o syniad am wleidyddiaeth ymarferol nag a oedd yn gyffredin yn y Blaid yn y cyfnod hwnnw.

Un dydd Gwener ar ddiwedd darlith olaf y bore dyma JE Daniel, ar ôl gorffen darlithio ar Athrawiaeth Gristnogol, yn dod ataf ac yn gofyn imi fynd gydag ef y noson honno i annerch cyfarfod y Blaid yn festri Capel Maes y Neuadd, Trefor.

Tra bu+m yn fyfyriwr ym Mangor bum am gyfnod yn cynorthwyo JE a Phwyllgor Sir Gaernarfon i drefnu cyfarfodydd cyhoeddus yma a thraw yn y sir.

JE Caerwyn Williams, yn ei ddull manwl arferol, a sicrhaodd gywirdeb y testun, ac achubodd hefyd ar y cyfle i ychwanegu, o'i wybodaeth hynod eang am lenyddiaeth Cymru ac Ewrop yn y cyfnod canol, doreth o nodiadau tra defnyddiol ar fanylion iaith a chynnwys a fydd yn goleuo'r testun mewn modd amheuthun i bawb a fydd yn ei ddefnyddio.

Biti garw am hynny, achos mi oedd Mrs Robaits, Cae Hen, wedi gaddo ers talwm y caen ni'n tri fynd efo hi a Jên a Jim i draeth y Foryd am ddiwrnod.

je vous felicite.

Mae yn Tros Gymru JE Jones ychydig gyfeiriadau cynnil dros ben at y barnau gwahanol hyn; ac mae'n sicr, wrth edrych yn ôl, fod yr awgrym sydd ganddo, mai crychni bach ar y tywod yn unig a adawyd ganddynt, yn weddol gywir.

Gyda dyfodiad JE i Gaernarfon a sefydlu Swyddfa'r Blaid yn y dref agorwyd pennod newydd yn ei hanes.

Mewn unrhyw wlad arall, mi fuasai Bholu yn y jêl am wneud yr hyn a wnaeth, ond doedd neb yn meiddio rhoi bys arno yn y Punjab.