Dyma'r ymgais olaf a wnaeth yr Eglwys Ladinaidd i dra-arglwyddiaethu ar yr Eglwys Geltaidd a phrofodd yn llwyddiannus.

Ond wedi i Awstin ddod i'r gorllewin, i'r rhanbarth a elwir yn Gymru heddiw, canfu bobl a oedd yn parhau i ymarfer y ffydd Gristnogol er ei bod yn gwahaniaethu llawer mewn dull a ffurf oddi wrth yr hen ffurf Ladinaidd.

Ergyd y ddramodig, yng nghyd-destun Cwpanaid o De gyda Mr Bebb, yw nad oedd gan arweinwyr y Blaid Genedlaethol Gymreig, y pryd hwnnw, nemor ddim diddordeb yn y gwledydd Ewropeaidd lle na siaredid iaith ladinaidd, lle nad oedd yr Eglwys Gatholig yn unbennes eneidiau a lle nad yfid gwin yn helaeth.

Ni chadwai'r hen Geltiaid W^yl y Pasg ar yr un dyddiad â'r Eglwys Ladinaidd.

Roedd rhyw hynodrwydd yn perthyn iddynt a phenderfynodd eu hail-lunio a'u dwyn o dan awdurdod yr Eglwys Ladinaidd.