Yn 1990 y cyrhaeddodd Hywel Llewelyn Cwmderi a hynny pan gafodd swydd fel athro yn yr ysgol gynradd gyda Beth James.

Mae'r hyn a alwodd Alun Llewelyn-Williams yn "ddiwethafiaeth" yn gorwedd yn drwm arnyn nhw i gyd.

Y Bwrdd Hyfforddi sy'n gweinyddu'r profion bellach a Choleg Meirionnydd gyda Llewelyn Evans a Dewi W.

Cerddi eraill: Gosodwyd pryddest John Llewelyn Roberts yn uchel yn y gystadleuaeth.

Llewelyn Williams o Goleg y Trwyn Pres ar y Ficer Prichard), a chymaint o wir hanes yr amser fu sydd i'w gael mewn cymdeithas fel hon wrth wrandaw ffrwyth ymchwiliadau rhai eraill; a phan feddylier fod tro pawb ohonom i chwilio drosto'i hun, ni raid petruso dywedyd fod dibenion gorau'r gymdeithas yn cael eu hateb yn llwyr".

Mewn cyfres bwysig o'r enw Y Byd Hirgrwn (chwaer raglen The Union Game a gynhyrchwyd gan BBC Cymru ar gyfer BBC Two), bu Huw Llewelyn Davies yn olrhain hanes rygbi ac yn amlinellu sut y datblygodd y gêm o fewn ffiniau gwleidyddol a diwylliannol sawl gwlad.

Yn eu plith yn ei gyfnod ef yr oedd ei gyd- letywr, Iorwerth Jones, Gwilym Bowyer, Trebor Lloyd Evans, O. M. Lloyd, R.Gwynedd Jones, Idwal Jones, W. T. Owen, Leonard Hugh, Llewelyn Lloyd Jones, Brynmor Jones, D.Morlais Jones ac eraill nid llai dawnus.

'Roedd Stacey'n llwyddo'n academaidd yn yr ysgol a hynny, yn fwy na dim, fagodd ddiddordeb Hywel Llewelyn ynddi.

Yn 1996 cyrhaeddodd Nia, merch Llew, ac achosodd Nia helyntion di-ri iddo wrth iddi yn gynta redeg i ffwrdd o gartre ac yna cael ei hun yn feichiog gyda phlentyn Hywel Llewelyn.

'Roedd Euros Bowen yn dymuno coroni Dafydd Rowlands, Waldo Williams o blaid L. Haydn Lewis a Thomas Parry yn ffafrio pryddest H. Llewelyn Williams.

Ar yr wyneb, fe fydd y filltir neu ddwy nesa' trwy fideoland Sgiwen yn cadarnhau rhagfarnau: Does yna ddim byd o werth yng Nghwm-nedd heblaw am y rygbi - a byddai Crysau Duon Gareth Llewelyn yn glwb ceiniog a dime heblaw am gyfraniad ffermwyr ifanc cyhyrog Cymraeg o sir Benfro.

Eu rhoi'n fenthyg i Fangor a wnaeth Ward Williams er mwyn i'r efrydwyr ar y pryd - Huw Llewelyn Williams, yn un - gael gwneud defnydd ohonynt.

Daeth yn ffrindiau agos gyda Hywel Llewelyn a chafodd waith yn y caffi gyda'i fam.

Y person olaf a adwaenwn i yno oedd Llewelyn Jones, a fu yn cadw Ty Capel, Penygarnedd, gyda'i wraig, yn hynod o dwt a glan.

Gosodwyd pryddest John Llewelyn Roberts yn uchel yn y gystadleuaeth.

Fel gweddill ei deulu agos, cyrhaeddodd Mark Gwmderi yn 1993 ac er fod gweddill y gymuned yn ei gasáu ceisiodd Hywel Llewelyn weld y gorau yn Mark ond talodd Mark ei garedigrwydd yn ôl drwy losgi car Hywel a dwyn ei draethawd ymchwil.