Ac fe ddaeth y dydd pan godwyd baneri ar ben pob glofa, uwch y ddrifft hon, a'r pwll acw, ac fe dynnwyd lluniau'r glowyr buddugoliaethus, gwynder eu gwenau yn hollti'r du%wch a orchuddiai'u hwynebau, yn dathlu'r dydd pan ddaeth y cyfan oll yn eiddo i blant yr addewid.

Pen tua hanner awr daeth Is-Bennaeth yr ysbyty i'n gweld gan dywys dyn tynnu lluniau'r ysbyty a dynnodd lun ohono yn edrych yn bwysig gyda Kate ac yn ysgwyd llaw â mi.

Ar ryw ystyr mae'r lluniau'n ein hatgoffa mai môr a mynydd a daear a grymoedd natur yw'r unig bethau cyson yn hyn o fyd.

Yn ei swyddfa, rhoddodd y camera ar y bwrdd, a dyna pryd y sylweddolais beth roedd am ei wneud nesaf; wrth chwarae'r tâp yn y camera, gallai weld y lluniau oedd arno.

Nid condemnio'r cigydd oedd y bwriad drwy dynnu'r lluniau, na drwy'u dangos.

Tudalen diddorol lluniau 'Ddoe a Heddiw' a hyd yn oed copi o cofnodion cyfarfod diweddaraf o Gyngor Tref Penrhyndeudraeth ar gael ar-lein.

Cliciwch ar un o'r lluniau isod i weld cerdyn maint llawn.

Oni bai am yr adroddiadau gafaelgar yn y wasg a'r lluniau grymus a ddaeth yn dystiolaeth feunyddiol o dynged y Cwrdiaid, dwi'n ofni mai troi cefn fyddai ymateb gwledydd y byd.

Beth bynnag, mae Blair yn gwybod y gall ef adfer ei boblogrwydd trwy foddir tabloids yn fuan iawn â lluniau neis, cwtsi-cwtsi-cw, ohono fo a Cherie ar Babi Blair newydd.

O'i chwmpas, mi roedd y ffasiynau'n newid yn gyson - y lliain bwrdd yn toi o lês synthetig i fformeica, y lluniau ar y wal yn newid o Winston Churchill i dair hwyaden a'r tridarn eistedd o Regency ffug i ledr plastig, gwichlyd.

Fel gyda gweddill y llyfrau, mae'r lluniau sy'n cyd-fynd a'r stori yn ddeniadol o syml a'r llyfr ei hun yn fach ac yn dwt ac o faint cyfleus i'w ddarllen yn y gwely.

Pe bai o'n medru glanio gallai gael lluniau o'r wagenni a'r rheiliau o'r tu mewn i'r ogof.

Dyw tasg y gohebydd ddim yn gyfyngedig chwaith i egluro pwy yw pwy yn y lluniau hynny, fel y gall y gwyliwr cul ei feddwl ddathlu ergyd sy'n taro'r gelyn a thrista/ u pan fo'r un darlun o alanast a dioddefaint yn digwydd dilyn ergyd a drawodd un o'n `bechgyn ni'.

Ar gyfer y diwrnod arddangoswyd lluniau, posteri, lamp glowr a hyd cyn oed gwrwgl.

Rhwng canghennau coeden arall y mae tynnwr lluniau yr El Chubut wedi clwydo yn chwilio am y llun gorau i'w bapur.

Ond cafodd pawb ail dynnu eu lluniau am ddim.

Roedd Jabas wrthi'n brysur yn tynnu lluniau, a chyda'r lens sbienddrychol diweddara a gafodd gan Ab Iorwerth credai ei fod yn cael lluniau gwych o hen simne'r gwaith yn syth uwchben yr ogof ar y clogwyn.

Mewn theori mae tâp fideo - recordio lluniau teledu ar dâp electro-magnetig i'w chwarae yn ôl trwy gyfrwng recordydd ar sgrîn deledu - yn ateb yr holl broblemau hyn.

Gall sleidiau lliw o safon dda ddod â phobl a lleoedd yn llawer nes atom na'r lluniau du a gwyn gorau, diolch yn bennaf i'w hansawdd clir, eu manylion a'u realiti.

Ar ddydd Sul roedd dirprwyaeth yn cyfarfod ag arlywydd y wlad, Heng Samrin - cyfle i gael lluniau prin o'r Arlywydd.

Bydd y Llyfr Mawr y Plant newydd yn cynnwys straeon cyfarwydd (yr awduron gwreiddiol, J O Williams a Jennie Thomas) am gymeriadau bythwyrdd megis Wil Cwac Cwac a Siôocirc;n Blewyn Coch, posau hen a newydd a lluniau o'r llyfr gwreiddiol.

Tra mae Dick Chappell yn gynnil yn ei ddefnydd o ofod a lliwiau, fel petai am dynnu popeth i mewn i fyd bach agos ato, mae lluniau'r artist hwn yn rhoi argraff gyffredinol o ehangder.

Llyfr lluniau yw hwn yn y bon, yn dangos taith Pam a "Fi" o gwmpas y fferm.

I sillafu'n gywir, mae'n bwysig gweld y gair yn ogystal â'i glywed; a hwyrach bod plant sy wedi cael eu codi o'r crud ar luniau'r teledu yn ei chael yn haws i ddarllen lluniau na darllen geiriau.

Dydi ras i ffilmio'r lluniau mwya' trawiadol o ysglyfaeth ddiniwed newyn ddim yn ras braf i'w gwylio.

Roedd gan yr hogiau lenni du bits ar eu ffenest: syniad gwych Dad oedd yn bwriadu defnyddio'u llofft yn stafell dywyll i ddatblygu lluniau rywbryd, ymhen tuag ugain mlynedd, ar ôl iddyn nhw adael cartre.

Lluniau dyfrliw, sialc, siarcol neu bastel yw'r rhain, ond mae ganddo hefyd nifer o doriadau pren a leino ar destunau tebyg.

Ond does wiw ichi holi beth yn union y mae'r lluniau yn ei olygu, oherwydd ni chlywodd y gofalwyr erioed am y Drindod, y Forwyn Fair, y Geni Gwyrthiol, y Swper Olaf ac yn y blaen.

Hanes yr aelodau; yr atebion i gwestiynau sy'n cael eu gofyn yn aml; digon o ryngweithio; cyfweliadau; siop; lluniau.

Yn llenwi tudalen ac yn aml yn ddarlun dros ddwy, mae'r lluniau'n cyfleu personoliaeth hoffus Tedi.

Mae'n cynnwys geiriau, discograffi, hanes, adolygiadau a lluniau.

Trosi gem (Ness Arnold) sy'n cysylltu geiriau a lluniau

Byddai'n peintio lluniau dyfrliw o'r Eifl a'r Fenai a'r golygfeydd o amgylch, ac ni fyddai dim yn well ganddo na dod â nhw i'w dangos.

Cafwyd prynhawn difyr yn ei chwmni a daeth eu lluniau efo hi i'w dangos.

Deud wrthi mai trwsgwl oeddan ni tro dwytha, trwsgwl a blêr, glaw ifanc oeddwn i, yn goesau i gyd fel ebol newydd, doeddwn i heb arfer wrth bwrdd - cofia ddeud wrthi bod yn ddrwg gen i am y llestri - a beth bynnag, chdi oedd y drwg yn y caws go iawn, chdi ddaru droi'r byrddau a chwalu'r lluniau a chwythu'r tân i fyny'r simdde.

Roedd y lluniau'n dweud y cyfan ac yn dangos chwyldroadwr mwy dynol na'r darlun stereoteip arferol.

Gan weiddi a chwifio'i freichiau, ymbiliodd dros y miloedd o Kurdiaid a fyddai'n marw oni châi'r lluniau eu dangos yn y Gorllewin.

Detholiad o hwiangerddi poblogaidd Cymraeg, gyda lluniau lliwgar.

Ni allai ddyfalu er ei fod wedi llygadu a llygadu'r lluniau lliw yn yr enseiclopidia nes roedd ei lygaid yn brifo.

Giglodd Mam yn sydyn, yn union fel hogan ysgol, a chodi i gadw'r albwms lluniau ar y silff.

Oherwydd nad oes angen unrhyw ddatblygu cemegol ac argraffu i wneud y lluniau terfynol fe all y cynhyrchydd chwarae'r deunydd newydd ei recordio yn ôl yn y man a'r lle i sicrhau fod yr ansawdd o safon dda.

Roedd o'n crwydro'r byd ar danceri olew ac yn anfon llythyrau yn llawn lluniau i mi o bedwar ban byd.

Byddai'n rhaid iddo aros nes i Ab Iorwerth ddod yn ôl cyn datblygu'r ffilm, felly, fedrai o ddim rhoi'r lluniau gwerthfawr o'r gwatih plwm i mewn yn y project.

Gall recordydd fideo recordio'r sain yn ogystal â'r llun, fel bo'r lluniau a'r siarad neu'r effeithiau sain yn cydamseru'n berffaith.

Lluniau, hanes ac enghreifftiau o ganeuon.

Hedfan dros y byd, ymweld â gwledydd gwahanol a thynnu lluniau.

Dro arall bydd Ffeil yn derbyn lluniau gan wlad arall.

Fe gododd hen ddadl arall ei phen yn Somalia - lle bydd un garfan yn cyhuddo gohebwyr o ymhyfrydu mewn dangos lluniau o ddioddefaint a'r llall yn wfftio'r syniad fod rhaid amddiffyn y gwylwyr rhag ambell i wirionedd yn enw chwaeth.

O drefnu taith yn ofalus ac amseru pethau'n berffaith, fe fyddai modd cael `gorau deufyd' - lluniau rhesi di-ddiwedd o feddau, o dorwyr beddau wrthi'n claddu'r meirw, o blant a'u rhieni'n gorweddian rhwng byw a marw, a'r lluniau cynta' o wynebau gwynion yn cyrraedd gyda'r lori%au i adfer gobaith.

Mae'r lluniau lliwgar yn hyfryd gyda digon o fanylder i gadw diddordeb plentyn bychan yn y cymeriadau a'r anifeiliaid.

Ym mis Mai eleni, hedfanodd Aled i Iran i dynnu lluniau'r Cwrdiaid oedd yn llifo allan o Irac, o afael erlyn di-drugaredd Saddam Hussein.

Canlyniad yr ymweliad yw'r lluniau a welir ar y tudalennau nesaf, sy'n ddetholiad o gasgliad llawer mwy.

Gall camerâu teledu wneud llawer o'r gwaith disgrifiadol erbyn hyn ond mae lluniau mud, heb eu dethol a'u pecynnu gan ohebydd, yn rhyfeddol o ddi-ystyr.

Oherwydd i rywun golli'r lluniau i'w gludo ar y pas i'r lifft sgio rhaid aros am ddwy awr.

Ef, neu hi, sy'n gyfrifol am y bwletin newyddion a fydd yn asgwrn cefn i'r rhaglen, am ysgrifennu peth ohono ac am ddewis lluniau, mapiau a diagramau ar ei gyfer.

Y lluniau teledu byw cyntaf yn cael eu trosglwyddo ar draws yr Iwerydd drwy ddefnyddio'r lloeren 'Telstar'.

Mae'r lluniau'n lliwgar a chlir ond heb y gwreiddioldeb a geir yng Nghyfres Rwdlan.

Ynddo ceisiodd egluro sut y ffurfiwyd yr ynys wedi'r Dilyw, a holai beth oedd iaith y trigolion, ai o'r Hebraeg y tarddodd y Gymraeg: disrifiodd gyfraith a chrefydd gynnar yr ynys, athroniaeth a defodau'r Derwyddon, eu tamlau, eu hallorau a'u canolfannau yn y llwyni derw, gan atgynhyrchu'r lluniau o'r henebion derwyddol a gynhwysodd yn ei atebion i Queries Lhwyd.

Pan ddatblygwyd ffotograffiaeth ar ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg cafodd seryddion fodd i gymryd lluniau hir o ddelweddau gwan iawn, a darganfuwyd nifer o bethau newydd oherwydd y datblygiad hwn.

Lluniau: Bob Neale.

Roedd y lluniau'n debycach i 'nhad nag i'r person anhysbys o'm blaen.

Ac os yw lluniau Dick Chappell yn deillio i raddau helaeth o ddiddordeb manwl mewn daeareg, mae a wnelo rhai Bert Isaac yn fwy uniongyrchol â'r hyn sy'n weladwy i'r llygad, er nad oes dim oll yn ffotograffig yn eu cylch.

Ei hobi yr amser yma oedd ffotograffiaeth, tynnu lluniau a'u datblygu.

Ond y canlyniad rhesymol yw mai lluniau symudol ynghyd â sain sy'n fwyaf effeithiol: gweld gwlad bell, ei phobl a'i blaenoriaethau wrth ddatblygu trwy gyfrwng darlun lliw symudol a sylwebaeth sain yw'r nesaf peth at fynd yno ein hunain.

Ac o sylwi ar natur farddonol y lluniau, nid yw'n syn canfod mai un o arwyr mawr Bert Isaac yw Ceri Richards, yr artist o Abertawe a oedd yn un o'i ddarlithwyr yng Ngholeg Celf Caerdydd.

Oes rhywun wedi tynnu lluniau ohoni?

Roedd y lluniau'n ymwneud â phroblemau Iwerddon, pobl dduon yn Lloegr, a materion pwysig eraill...

Teimlai Mam yn reit ddigalon ar ôl y ffiasgo amser swper a'r ffrae wedyn ac i'w chysuro'i hun aeth i nôl tomen o hen albwms lluniau i sbio drwyddynt.

Rhythai ei llygaid agored drwy'r tywyllwch, a lluniau o'i thri phlentyn fel lledrithiau niwlog yn dawnsio'n araf o'i blaen.

Ar y waliau, lluniau mewn fframiau gwneud yn dangos gwrthrychau ei ddiddordeb.

Newyddion, recordiau, manylion taith, a lluniau.

Erbyn hyn mae modd ymweld a'r eglwysi hynafol sy'n llechu oddi mewn i waliau'r Kremlin ei hun, ac yno gwelir lluniau hardd yn addurno'r muriau.

Felly, yn ogystal â'r ffaith bod y lluniau yn 'ddyfnach' na lluniau a dynnwyd â phlatiau ffotograffig, gellir chwarae gyda nhw ar y cyfrifiadur a chanolbwyntio'n haws ar wahanol rychwantau disgleirdeb yn y llun.

Trwy'r lluniau hynny y clywais gyntaf am Ryfel Cartref Sbaen a'r Maes Cenhadol yn yr India; ac yn hynny o beth yn sicr fe roedd JH yn flaengar.

Y bennod nesaf, 'Lledu Gorwelion Ysgolheictod ...' , a'r bennod ar ei hôl yw'r ddwy feithaf yn y llyfr, yn ymestyn dros ddau draean ei hyd ac yn llawn o ddeiagramau a mapiau a lluniau pwrpasol.

Gwybodaeth am gigs; adolygiadau; sain; lluniau; geiriau a newyddion.

A lluniau, yn sicr, yw un o gryfderau amlwg y llyfr hwn.

Ond er fod teitlau amryw o'r rhain, fel y lluniau, yn cyfeirio at fannau penodol, cyfleu awyrgylch ac ymateb personol yw nod yr artist, yn hytrach na chofnodi'n union yr hyn a welodd.

Yr hyn a'm trawodd i (ar wahan i ambell i sgonsan!) o edrych ar y lluniau o ferched clodwiw y Dybyliw Ai yn bychanu Blair oedd y prinder wynebau ifanc yn y gynulleidfa.

Ers marwolaeth Diana bu rhyw fath o râs ymataliol ac maen debyg mair lluniau dros o Sul ydoedd y gwyro gwirioneddol cyntaf oddi wrth hynny - a hynny dan sêl bendith y Frenhiniaeth ei hun a oedd yn siwr o fod yn ymlawenhau yn yr holl sylw canmoliaethus.

Ar yr un pryd, drwy ddarlledu lluniau o sachau bwyd a oedd yn amlwg wedi'u dwyn ac ar werth ar stondinau'r farchnad a thrwy adrodd straeon am famau'n `aberthu' eu babanod, doeddwn i ddim yn bwriadu darbwyllo'r Cymry i beidio â rhoi.

Y mae rhywun yn cydymdeimlo â'r Tywysog William pan yw ef a'i dad a'i daid a'i nain yn erfyn am lonydd iddo fyw ei fywyd heb ymyrraeth newyddiadurwyr a thynwyr lluniau.

Er enghraifft, gall lluniau sy'n dangos datblygiadau yng nghynlluniau amaethyddol De-Ddwyrain Asia gael eu dangos mewn rhaglenni a chynyrchiadau cwbl wahanol i'r ni wreiddiol.

Mae o faint hwylus ar gyfer poced a bag llaw er, efallai, y byddai rhai yn hoffi hefyd gyhoeddiad mwy cylchgronol gyda lluniau o wisgoedd, steils gwallt ac yn y blaen.

Yn ogystal â dangos lluniau rhai o arlunwyr enwocaf Môn, megis Kyffin Williams, mae Oriel Ynys Môn yn cefnogi celfyddyd a chrefft yr ynys yn gyffredinol drwy drefnu rhaglen o arddangosfeydd cyhoeddus (yn yr ystafell arddangosfeydd dros dro).

Roeddynt wedi gweld lluniau o bethau tebyg ar y teledu.

Doedd dim ysgol gelf yma, dim Cyngor Celfyddydau, dim gwerthwyr darluniau, prin ddim oriel arddangos lluniau.

Lluniau... fideos... cyfweliad...

Ambell waith bydd Ffeil yn rhoi gwybod iddyn nhw am stori ddiddorol yng Nghymru ac yn anfon lluniau a chyfweliadau atyn nhw ar y lloeren.

Yn wir mae'r lluniau eu hunain yn dweud y stori, sy'n ei wneud yn addas iawn i blant sydd heb ddysgu darllen eto - ac yn ychwanegu at bleser y rhai sydd yn gallu.

Er mai dim ond blwydd a hanner ydy Magi mae'n mwynhau dilyn straeon trwy gyfrwng lluniau.

Jones, Ficer Tregaron, ac Edward Lewis a minnau i fynd ar ddirprwyaeth i Loughborough i weld Cyfarwyddwr Wills & Hepworth, (cyhoeddwyr cyfresi 'Ladybird' sydd mor amrywiol, â'u lluniau lliw, llawn tudalen gyferbyn â phob tudalen o brint.

Maen rhaid ei fod yn sylweddoli mai'r un peth sydd debycaf o adfer ei ffawd wleidyddol yw lluniau teuluol o'r arweinydd Ceidwadol yn gwenun garuaidd wrth i Fabi Hague gymryd ei gamau cyntaf.

Lluniau gwych eto, ar ffurf "sbecian drwy dwll" i weld pa anifail sydd dros y ddalen.

Yng nghorff rhai o'r testunau hyn cynhwysid lluniau o rai o hanesion mawr y Beibl er mwyn i'r bobl edrych arnynt a'u dal yn eu cof; Ymhellach, paentiwyd llawer iawn o luniau o'r un fath ar furiau'r eglwysi ac ar wydr eu ffenestri gyda'r un amcan mewn golwg.

Beth pe bai ei thad wedi byw i weld yr erthygl a'r lluniau hynny?

mae'r lluniau trawiadol o drist a welir ar y tudalennau sy'n dilyn yn darlunio eu sefyllfa enbydus.

Fedrai o fyth fentro datblygu'r lluniau gwerthfawr ei hun rhag ofn difetha'r dystiolaeth ynglŷn a phwy oedd y cymeriadau yn Ogof Plwm Llwyd.

Mae lluniau o Juan ac Eva Pero/ n yn addurno cartref Menem yn La Rioja.

Ochr yn ochr â'r lluniau o bobl yn mwynhau a dathlu, mae eraill sy'n dystion prudd i'r dinist a'r lladd sy'n rhan o fywyd yng Ngogledd Iwerddon ers chwarter canrif.