Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

llygaid

llygaid

'Ty Ddewi,' "Mae eigion golygon glas/ Ac o'u mewn y gymwynas" a 'Gwanwyn', "Chwychwi sydd a'r llygaid dwfn, a'u gwib trwy'r golau i rin eich gilydd").

Roedd ei llygaid bron â chau wrth ddarllen.

Dywedodd y dieithryn ei fod yn dod o Northampton, a bod ganddo neges bwysig iddo Culhaodd llygaid Edward wrth wrando arno'n siarad.

Cynhyrchir 'aflatoxin' gan ffwng a gall fod yn farwol i adar os bwytant ddigon ohono, - felly cadwch eich llygaid yn agored am y 'Sêl Cymeradwyaeth'.

Ymrithiai Sir Gaerfyrddin gerbron llygaid Myrddin Tomos fel gwlad yn llifeirio o laeth ac uwd.

Os arhoswn allan yn ddigon hir i'r llygaid allu addasu i'r tywyllwch, eu os yw'n noson ddi-leuad, fe welwn fod llawer mwy i'w weld yn yr awyr na'r cytserau a'r ser amlwg.

Croesodd ei choesau siapus a hoeliodd ei llygaid ar wyneb y bachgen.

Bysedd a'i rhybuddai i fod yn llonydd ac i gofio bod llygaid y Gwylwyr ym mhobman.

Wrth iddi agor ei llygaid gwelodd bod ei llofft yn llawn o fwg.

O drwch blewyn yr wythnos hon, llwyddodd Plaid Unoliaethwyr Ulster i ddyrchafu eu llygaid uwchben greddfau hanesyddol y llwyth Protestannaidd.

Yn llygaid y gyfraith, Twrciaid yw plant a anwyd yn yr Almaen i rieni Twrcaidd, hyd yn oed.

Gwylio a deall y sêr Er ei bod hi'n bosib gwylio'r sêr gyda dim mwy na llygaid ac amynedd, mae seryddion wedi dysgu llawer mwy ers i Galileo droi ei delesgop ar y wybren uwchben am y tro cyntaf a gweld pethau nad oedd yn bosib eu gweld gyda'r llygaid yn unig.

Sefydlent eu golygon ar y cerfiwr, Huw Huws - llygaid awchus, a'r ddwy wraig hwythau - llygaid llym-feirniadol.

Mae'r pentrefi'n amlwg yn amrywio o ran maint a staws - rhai gyda nifer o dai sylweddol, a gerddi, a llwybrau dymunol rhwng y coed ar y ffiniau - darlun chwedlonol a rhamantaidd o flaen fy llygaid - eraill yn fwy clod a diaddurn.

Fflachiodd ei llygaid.

'Roedd un o bob deg â phroblemau difrifol gyda'u llygaid, dau o bob cant yn dioddef problemau gyda'r galon ac un o bob cant â'r diciâu a tharwden.

Yn ol arlunwyr y Canol Oesoedd, hen ddynionach crebachlyd oedd y cemegwyr cyntaf, yn cymysgu rhyw gawl rhyfedd o ymennydd ystlumod, llygaid brogaod a thafodau madfall mewn crochan enfawr, gan fwmian geiriau swyn dieithr.

Buom yn osgoi llygaid ein gilydd drwy'r bore.

A deigryn bach yn llygaid sawl ur wrth weld yr hen foi yn diflannu i lawr Twnel Conwy am yr olaf dro...

Yma, mewn man gwag yn cynnwys fflagiau siâp hecsagon, taenwyd hen ryg Twrcaidd coch ar lawr ac ar y ryg roedd cadair olwyn, ac yn y gadair olwyn roedd gŵr oedrannus, yn amlwg yn darfod, yn ein gwylio ni'n dod gyda llygaid du y diffoddwyd yr holl dân ynddynt ers amser maith, ond a gynhwysai o hyd uniongyrchedd glo-ddu y llygaid yn y darlun a grogai uwchben y silff ben tân yn y cyntedd.

Neidiodd un o'i llygaid o'i phen yn wyrthiol pan geisiodd ei thad drefnu priodas iddi.

Edrychwch i fyw eich llygaid.

Mae canhwyllau eu llygaid yn fawr, a medrant weld yn dda mewn golau gwan.

Ar un olwg gwelaf HANES yr ardal drwy ffenestri fy ystafell a thrwy ffenestri'r meddwl, a dod i'r farn nad oes angen croniclo hanes plwyf di-nod yng nghanol sir Aberteifi gan fod y cyfan o flaen fy llygaid.

Nodiodd Nain gan sychu'i thrwyn drachefn a'r dagrau'n cronni yn ei llygaid hi ac yn cychwyn rowlio i lawr ei bochau hi wedyn.

Cadernid ei gorff; breichia yn gneud imi deimlo'n ddiogel; 'i farf undydd yn crafu 'ngwynab i a'n 'sgwydda, a'r gwefusa 'na'n gwefreiddio 'nghlustia i a'n llygaid wrth i'w law gofleidio 'mhen-ôl i!

Dibynnant lawer am eu diogelwch ar gyfeiriad neu drawiad y gwynt ac ar eu gallu i arogli gelyn cyn iddo'u goddiweddyd, yn fwy felly nag ar eu llygaid, sydd wedi'u lleoli ymhell yn ôl ar ochr y pen.

Mae'r Adran Dechnegol yn cadw llygaid ar safleoedd megis harbwr Pwllheli.

Mentrodd i fyd rhyddiaith â llygaid agored a hynny'n gwbl ymwybodol.

Mi fydda i'n sleifio heibio'i gawell o am fod yn gas gen i ei weld o'n edrych i lawr ei hen drwyn hir main arna'i efo'r llygaid melyn lloerig yna.

"Daeth fy mhrofiad o wneud colur yn handi, achos oedd angen gwneud y llygaid yn drawiadol, felly oedd e'n neis gallu gwneud hynny." Tra'n gwneud Twm Sion Cati gyda Chwmni Whare Teg, fe ddaeth i gysylltiad â Catrin Fychan - Gina yn Pobol y Cwm.

Sylwodd Alun fod llygaid ei ffrind yn pefrio ac ni allai beidio ƒ gwenu.

Ambell i waith, mewn cwrdd gweddi, byddai Anti yn darllen rhan o'r Ysgrythur ac yn ei egluro, gan ddal ei spectols o flaen ei llygaid gyda'i llaw.

Roedd egni bywyd yn gryf yn y llygaid tywyll, a doedd dim rhwnc yn ei gwddf.

Yn y llofft lle roeddynt hwy yn awr pwysodd Del ar y pared a rhoi ei llaw dros ei llygaid a chwyno fod yr holl wynder yn ei dallu.

"Dydyn ni byth yn cael dim i'w yfed, dim ond cael te yn ein llygaid, te yn ein gwallt, te yn ein trwynau, a the ar ein crysau." A dyma'r dyn trwsio sosbenni yn cau un llygad ac yn meddwl yn galed.

A fedrwch weld cannwyll eich llygaid yn newid ei ffurf?

Prin y ceir dim harddach nag ysgyfarnog fechan newydd ei geni pelen feddal o gynhesrwydd gyda'r llygaid mawr diniwed hynny sydd fel pe'n gyfarwydd ag oes o dosturio.

Ac mae'r wyau toredig a pherfedd ceiliogod yn siarad rhwng y meini ac o dan y cromlechi am genedlaethau diflanedig sydd yno o hyd yn llygaid ac yn llafar y Casiaid.

Chwipiwyd cudyn o wallt gwyn yn rhydd o dan ei sgarff wlân a neidiai hwnnw i'w llygaid a'i cheg fel mynnai'r gwynt.

Weithiau byddai'n darllen o Lyfr Del neu Lyfr Nest, neu weithiau o gyfrol dreuliedig o Chwedlau Grimm, a'n llygaid ninnau'n grwn dan arswyd 'waeth faint mor aml roeddem ni wedi clywed y stori o'r blaen.

'Rwy'n meddwl i mi arogli llwyddiant, a bodlonais gau fy llygaid ar reolau a galw heibio eto nos Fercher.

Ond mwya tebyg, ar yr arian mawr y mae eu llygaid nhw'n go iawn.

Yn yr Almaen, mae ymosodiadau'r 'Neo-Natsi%aid' ar bobl o dras estron yn parhau, ond cau eu llygaid ar y broblem y mae'r llywodraeth fel y rhan fwyaf o Almaenwyr, yn ôl MARION L™FFLER o Berlin.

Edrychau'r ddau gariad i fyw llygaid ei gilydd, ac yn araf...

Y ddwy wedi prynu ein hoff lysiau i baratoi'r pryd a choginio cymaint o chillies nes bo llygaid Kate a minnau'n diferu, a'r ddwy ohonom yn tagu yn y fflat.

"I gerdded lôn Plas Madyn er mwyn gweld y fan lle cwympodd y merlod." Disgleiriodd llygaid Einion a Llinos.

Yr oedd i'w glywed ym mhobman, mewn tŷ a siop, ar fynydd ac ar draeth, nes o'r diwedd i fasnachwyr llygadog weld cyfle i farchnata'r setiau bach i'w rhoi mewn poced a'u gwifrau'n cysylltu i gyrn ysbwng am y clustiau nes bod y gwrandawyr yn edrych fel pe baen nhw yn rhan o ryw 'dyrfa lonydd lan' a hanner gwen ar eu hwynebau a golau byd arall yn eu llygaid.

Ac yr oedd dyn yn ffyrnigo a ffieiddio am fod y Philistiaid dienwaededig yn mathru'r lle sanctaidd, yn gwaredu am fod yr inffidel ddiddymwr a'i griw mor ddihidio ag a fu Antiochus Epiphanes a'i lu 'rioed, yn halogi'r cysegr a'i droi'n ffieidd-dra an~hyfaneddol yno o flaen ein llygaid:

'Mae'n ddigon hawdd gweld y gwahaniaeth,' meddai yntau'n fyfyrgar, gan syllu ar ei gwallt, ar ei llygaid mawr agored, ei gwefusau llawn addewid.

Roedd eu llygaid yn glir a di-syfl yn awr, wrth iddynt edrych arno'n croesi'r trothwy.

Drwy gil fy llygaid, gwelaf Bigw yn edrych ar y pethau am amser hir iawn.

A lladd eu cywion o flaen eu llygaid!' Chwarddodd y chwilen wrth gofio'r gyflafan.

Caeodd ei llygaid.

Ond ei llygaid, ac nid ei gwallt, a wreichionai heno.

Roeddem ni'n hoffi'r rhain oherwydd, heb lyfr yn ei llaw, roedd hi'n rhydd i actio'r stori, actio efo'i llygaid a'i dwylo.

Ffroenodd yr awyr gan edrych i gyfeiriad y trwyn o graig, ei llygaid yn rowlio a'i thafod yn saethu o'i cheg.

Wrth graffu gwelai fod miloedd ohonyn nhw yno, ac er na fedren nhw symud roedd llygaid pob un wedi eu hoelio arno ac yn ei ddilyn wrth iddo hercian i ganol y llawr.

Awgrymir fod mwy i 'hagrwch' a thristwch y gwaith na'r hyn oedd yn weladwy i'r llygaid.

Nid ffrwyth edrych ym myw llygaid cyfanrwydd y ffeithiau hanesyddol yw'r damcaniaethau hynny, ond gwneud gosodiadau cyffredinol ar sail ffeithiau a ddetholwyd yng ngoleuni rhagdybiau athronyddol digon hysbys.

Rywfodd, gallaf fu nychmygu fy hun yn awr yn sefyll yn reit ofnus o flaen y sbectol hynny mewn un o'i lysoedd yn Aberdar neu Ferthyr - am resymau amlwg efallai - ac yntau'n syllu'n ddigon llym ac eto'n eironig chwareus ar y fath ffigur llipa, ac ar ol tawelwch hir go arwyddocaol yn ebychu'n wlyb i ganol fy llygaid - 'Eilradd, ai e?' Oedd roedd yn bryd i mi ostwng pen ryw ychydig.

Yr holl ffordd yno ni pheidiodd y chwiws â dawnsio o flaen ei llygaid.

Mentrodd ambell un ofyn iddi yn chwareus wrth fynd heibio, "Morfudd, Morfudd, beth wyt ti'n ei wneud â'r holl wlân yna?" Chwerthin yn amwys fyddai hi wedyn, heb godi'i phen a heb roi'r gorau i drotian, ond sylwai rhai ar wawr o dristwch yn ei llygaid.

Yn sydyn dim ond y llygaid almond y gallai eu gweld o'i flaen yn llenwi ei olwg, yn llenwi ei feddwl.

Gwelai wyneb Heledd o hyd, bob tro y ceisiai gau ei llygaid.

Gorwedda'r ddau pollinium sy'n llawn paill ar ffurf pedol uwchben, ac mae'r ddisg ludiog ym môn y goes denau sy'n cynnal y pollinium yn glynu'n dyn yn llygaid mawr y gloyn.

Yn ystod oes o ildio i'r demtasiwn frown, un peth sydd wedi fy synnu fi'n fawr ydi gymaint mae gwnethurwyr siocled yn edrych tua'r ffurfafen am ysbrydoliaeth - tydi siopa petha da yn gyforiog o Farsus, Galaxis, Milky Wals a Star Bars yn union fel pe bydda'r gwneuthurwyr â'u llygaid o hyd ar y nefoedd honno o lle daeth yr hen Quetzalcoatl i chwilio am damaid o swpar a'i hada Cacao fo mor anhoddadwy â Treets yn ei law fach boeth o.

Agorodd ei llygaid a gofyn: '?Glwais i rywun yn sôn am ganeri?'

"Y cyfan rydw i ei angen yn awr ydi cornel fach glyd i roi fy mhen i lawr." "Mae'na le yn y stabal," meddai'r tafarnwr yn gyndyn, ond heb feiddio edrych ym myw llygaid tywyll y cardotyn.

Tynnodd neb ei llygaid oddi arni tra'n ei gwylio'n cynhyrchu tri threfniant gwahanol, pob un yn brydferth.

Creaduriaid bach addfwyn ydyn nhw, gyda llygaid mawr brown.

Pan fydd ein llygaid ar agor, gwelwn bethau oherwydd eu bod yn adlewyrchu goleuni, a'r goleuni adlewyrch sy'n dod i mewn i'n llygaid.

A'i chefn yn erbyn y llyw mawr gloyw lled-orweddai merch ifanc mewn siorts byr yn torheulo gyda'i llygaid ynghau.

Gwyliodd bob ystum o'i eiddo gyda llygaid barcud, ond ni ddywedodd air o'i ben.

Roedd ei llygaid yn llwydlas fel llechi, a phan edrychent arnaf roeddent yn gwbl ddi-fynegiant bron.

Mi ddaru Defi John a Jim ddechra' chwara'n wirion ymhen dipyn, ar ôl blino bod yn llonydd - a thaflu cregyn bach aton ni a ninna wedi cau'n llygaid, smalio cysgu.

Mae'n Rownd Derfynol Cwpan Lloegr yn Stadiwm y Mileniwm yfory, a llygaid y byd ar Gaerdydd.

Mae braint uniongyrchol gohebydd yn amlwg - cael bod yn llygaid ac yn glustiau i gynulleidfa na all fod yn dyst uniongyrchol i ddigwyddiad.

Credaf fod ei llygaid rhwng gwyrdd a brown, byddent yn tremio arnom yn ddwys.

Perfformiwyd rhai ou caneuon newydd megis Graffiti Cymraeg, Llenwi Fy Llygaid a Gweld y Llun - does dim dwywaith y bydd y caneuon yma yr un mor boblogaidd â Cae Yn Nefyn, Chwarae Dy Gêm, Dawns y Glaw ar clasuron eraill.

Roedd golwg wyllt arni, ei gwallt yn flêr a'i llygaid yn gochion ac ôl crio mawr ar ei hwyneb.

Roedd llygaid Bedwyr yn agored led y pen wrth iddo ryfeddu at y golygfeydd anghyfarwydd.

Rhedai ei llaw yn aml drwy gnwd o wallt coch a oedd bob amser ag angen ei gribo, ac edrychai arnom mewn distawrwydd cyn dechrau, y llygaid fel pinnau glas mewn papur gwyn.

Talcen uchel, llygaid byw a llwyth o benderfyniad.

Dim ond poen a straen a'u llygaid gweigion ar rhyw orwel pell.

Roedd gan y swyddog fwstas twt, du, imperialaidd, llygaid du, poeth a chaled fel y glo, a golwg cyffredinol dyn y byddai'n talu i gyd-dynnu ag o.

Caeodd ei llygaid am eiliad, yna'u hagor.

Mae'r awyrgylch hiraethus a'r ffordd rwydd o drin paent yn cuddio cyfansoddiad delicet o ofalus lle mae llygaid yr edrychwr yn cael ei arwain mewn cylch o gwmpas y das.

Yn awr ac eilwaith codai awel yn ddisymwth a chwythu llwch i'm llygaid, a rhaid oedd sefyll yn y fan a'r lle rhag of n i bwl sydyn o ddallineb fy nhywys dros y dibyn, gan fod y llwybr cul yn rhedeg yn bur agos ato ar brydiau.

Gwelais olygfa o'm blaen sydd bob amser yn ddolur i'm llygaid.

hoelient eu llygaid ar gorff eiddil ffred ac ar ruthr cynddeiriog yr afon lle suddai pen pellaf y gangen, dim ond hyd braich oddi wrth long ffred, i drobwll dwfn.

Rhedai'r bobl yn ôl ac ymlaen, trwynau'n goch a llygaid yn disgleirio yn yr oerni.

Gyda'i llygaid mawr llwydlas a'i chroen golau clir, mynnai ei chymdoges Mestres Sienet Watcyn, Ysgubor Fawr, a'i hadnabu ers ei genedigaeth, bod merch yr hen Sgweiar yn ferch ddeniadol tu hwnt, yn hynod o debyg i'w thad o ran cymeriad yn ogystal a phryd a gwedd.

Agorodd ei llygaid.

Cynllun y cyfansoddi sy'n rheoli: llinell letraws cwmwl yn cyd-bwyso â llinell letraws y graig ac yn tywys y llygaid ar lwybr igam-ogam trwy ofod y darlun at y bobol yn y blaendir.

Er bod llen y tywyllwch wedi dod dros ei llygaid ers rhai blynyddoedd bellach, mae ei chof yn dal yn fyw ac mi all ddweud llawer o hanes y Wladfa a'i phobl.

Nid yn unig ar anhrefn y cyfrif yn etholiadaur Unol Daleithiau y mae llygaid y byd ar hyn o bryd.

Sbaniel oedd Siwsi, ci Ifor, gyda chôt ddu sgleiniog a llygaid mawr brown.

Mae'n rhywbeth y mae'r Efengyl o dan eneiniad yr Ysbryd Glân yn ei bortreadu o flaen ein llygaid.

'Doedd ei llygaid craff hi ddim wedi ei bradychu.