Os nad wyf yn camgymryd fe fydd dyfodol Gruffudd eto yn y fantol ac fe gaiff ei ergydio fel ceiliog gwynt rhwng y Tywysog a Dafydd yr hanner Norman o Lys Aber." Erbyn hyn 'roedd y sbi%wr yn awyddus i gychwyn i'w daith.

Yn ôl John Cottle, sydd wedi plannu hadau GM ar ei fferm yn Sealand, mi fydd o'n parhau i dyfu'r corn nes y bydd yn cael cyfarwyddyd gan y Cynulliad neu lys barn.

'Dos i'w lys', meddai Rhisiart Phylip am Siôn Salbri o Lyweni ac yno, meddai ymhellach, y ceir 'gweled unben' sydd gystal â 'gweled nerth ein gwlad'.

Yn yr adran gyntaf y mae edafedd nifer o hanesion yn ymwâu trwy ei gilydd wrth i'r olygfa symud o lys Arthur yng Nghaerllion-ar-Wysg i Gaerdydd ac i helynt Edern ap Nudd.

Codwyd dwy fil o bunnau mewn cyfraniadau, a'r bwriad yw gofyn i Lys-gennad Prydain yn Nicaragua i ddyblu'r swm ar gyfer prosiectau ar yr arfordir.

Y mae Geraint wedi'i addysgu, nid yn nyletswyddau marchog fel y bu rhaid gwneud yn achos Peredur wladaidd, ond fel llywodraethwr, a'i gyfrifoldeb ef bellach yw cynnal ei lys ei hun, amddiffyn ei derfynau ac ymgymryd â dyletswyddau arglwydd.

Yn hytrach, cwmpasai holl oblygiadau perchtyaeth yn yr union ffordd y bu i lys y brenin daenu ei warchodaeth dros holl ddeiliaid y deyrnas ac amddiffyn eu buddiannau gorau, sef sicrhau heddwch a threfn a fyddai'n hybu cynnydd a golud gwlad ac yn clymu'r deiliaid hynny'n fwy ffyddlon i'r frenhiniaeth.

Fel esgob Tyddewi cynhaliodd Daveis lys yn Abergwili a oedd yn rhyfeddod i'r beirdd a'r ysgolheigion.

Dysgai ei ddawn i drin ei lys ei hyn iddo sut y gallai drin ei gymdogaeth a materion y wladwriaeth sofran.

Fe allai tri phlentyn o Went newid y gyfraith mewn achos Uchel Lys heddiw.

Mi heriodd Mr Godfrey'r gorchymyn yn yr Uchel Lys yn Llundain ond yn aflwyddiannus.

Am y clod hunanol a enillai Geraint mewn twrnameintiau y sonnir ar derfyn adran gyntaf y 'rhamant' ac wrth gyfeirio at ysblander ei lys yn yr ail adran, ond ar ddiwedd y chwedl y mae Geraint yn wir lywodraethwr ac yn rhannu'r clod â'i wraig.

Roedd Ynadon Conwy eisoes wedi gwrthod cais Mr Godfrey yn Rhagfyr 1998 ac mi gafodd hyn ei gadarnhau gan Lys y Goron Caer yn ddiweddarach.

Mae'r Uchel Lys ym Mhortiwgal wedi caniatau cais Ffrainc i estraddodi dyn sy'n cael ei amau o lofruddio myfyrwraig o Brydain.

Pan fydd y Cyngor yn gweithredu mewn unrhyw lys barn neu unrhyw dribiwnlys arall boed fel pleintydd, diffynnydd erlynydd neu mewn unrhyw ffordd arall, awdurdodir Cyfreithiwr y Cyngor ac unrhyw gyfreithiwr arall a fo o bryd i'w gilydd yn gweithredu ar ran y Cyngor ac i bob swyddog arall a gyflogir gan y Cyngor i wneud unrhyw beth a fydd ei angen er mwyn hyrwyddo'r achos ar ran y Cyngor gan gynnwys, ond heb ragfarn i unrhyw beth arall a fyddai angen ei wneud, cymryd pob cam gweinyddol i ddwyn yr achos gerbron y llys ac yn y llys, ymddangos mewn achosion i gyflwyno achos y Cyngor, casglu tystiolaeth ar gyfer yr achos, rhoddi tystiolaeth yn y llys, gwneud affidafidiau, cymryd pob cam angenrheidiol i orfodi penderfyniad y llys, adennill costau ac amddiffyn yn erbyn a negodi costau a ganiateir yn erbyn y Cyngor.

Mae'r planhigion blynyddol fel llau'r perthi a'r ffrom- lys a'r pys per yn gwasgaru'r had, yn gwywo a marw, a'r hadyn wedyn goroesi'r gaeaf i egino yn y gwanwyn.

Disgwylir i hwnnw dalu'r ddirwy yn y fan a'r lle, a does dim sôn am lys barn.

Ond þ a dyma'r pigiad sydd yn ngholyn y ddeddf þ os ceirr y modurwr yn euog gan lys barn, bydd y ddirwy'n uwch (yn sylweddol uwch, mae'n debyg) nag a fuasai'r ddirwy ar y pryd.

Ond penderfynodd yr Uchel Lys y byddai raid gyntaf i'r cytundeb fynd allan i dendr.

Pan welant gorff Alcwyn dywed Maelgwn Magl mai gwastraff amser fyddai dy ddwyn i lys barn ac mai'r unig beth i'w wneud yw dy grogi ar unwaith.

Iawn yw i arglwydd ennill clod a bod yn batrwm i'w farchogion, oherwydd nid gweithgarwch 'diffrwyth' mohono bellach gan ei fod yn foddion cyfoethogi 'ei lys a'i gydymddeithon a'i wyrda o'r meirch gorau ar arfau gorau ac o'r eurdlysau arbenicaf a gorau'.' Trwy'r adran hon gwelir yr awdur, ac mae'n debyg ei gynulleidfa a'i noddwr, yn ymhyfrydu ym mhasiant y llys, gloywder lliwiau a helaethrwydd anrhegion a gwleddoedd ac yn urddas gosgorddion 'yn wympaf nifer a welas neb erioed', fel na ellir peidio â sylwi ar ei ddiddordeb byw yn ystyr arglwyddiaeth a'r mynegiant gweladwy ohoni.

Mynnu fod pob gwŷs i lys yn Gymraeg.

Mae'r Democratiaid yn sicr o apelio i lys uwch.

Yn awr, ag yntau tua deg ar hugain oed, mae'n barod i fwynhau bywyd moethus gyda'i deulu yn ei lys dymunol yn Sycharth.

a '...' Keats, ond cynhwysa hefyd y dyfyniad hwn gan Samuel Roberts: 'Yr wyf yn credu nad yw canonau na chredoau na thraddodiadau dynol yn meddu dim awdurdod ar ymarferiad Cristnogion.' Er nad yw'r geiriau ynddynt eu hunain yn ychwanegu dim at ddadl Peate mai ym mhrofiad yr unigolyn y mae chwilio am Dduw, ac er y gellid eu hystyried yn fawr mwy nag allweddeiriau hwylus i gael gwrandawiad yn uchel lys Annibynia, camgymeriad fyddai eu hanwybyddu.

I ychwanegu sen at sen, derbyniodd Rhys ffurflenni uniaith Saesneg gan Lys Ynadon Caernarfon.

Pwysleisid ei awdurdod dros bopeth o fewn ei lys.

Er na ellir rhoi llawer o goel ar hynny, mae'n werth crybwyll bod yr hanesydd Rhys Amheurug o'r Cotrel yn son am feirdd Rhys ap Tewdwr yn ymweld a llys Iestun ap Gwrgant ym Morgannwg - dywed mai hyn fu dechrau'r ymrafael rhwng y ddau dywysog; mewn un copi'r hanes, dywedir mai beirdd Morgannwg a aethai lys Rhys, ac fe'u disgrfir hwy'n ei foli mewn cerdd.

Pan adawodd Kath gartre yn 1994 oherwydd ymddygiad Mark arhosodd Stacey ar ôl a symudodd i fyw i Lys Helyg at Doreen.

Y peth mwyaf dramatig ymhlith yr achosion hyn oedd gwaith Ferrar yn ceisio rhoi terfyn ar yr ymgecru rhyngddo a'i swyddogion trwy apelio at Lys Mainc y Brenin i ddyfarnu ar ei hawliau fel esgob.

Yn ddieithriad, mae'r canu mawl yn parchu'r confensiwn o gyfeirio at ardderchogrwydd llys a'i gydnabod yn fan cynnal 'cyd- wyliau', ac yn eisteddfa uchelwr 'a urddai wlad â'i hardd lys'.

Mae'r gwrandawiad Uchel Lys yn debyg o bara' diwrnod, wrth i fargyfreithiwr ar ran Sion Aburey ddadlau pwyntiau a allai weddnewid y berthynas rhwng y gwasanaethau cudd a'r bobol.

Dechreuodd Jini ddarllen, 'Cymerwch: Chwe owns o hylif o lys brogaid, Hanner pwys o afu tramp, Dau ddwsin o hadau dannedd ieir, Dwsin o wyau clwc, Tri phwys o eira llynedd, Hanner pwys o gaws o fola ci...'