Eithr nid ym Mhwllheli yn unig y bu anniddigrwydd; daeth yn glir fod eraill, yn gysylltiedig ag uchel-lysoedd y Brifwyl, yn teimlo'n anesmwyth iawn oherwydd swm yr arian ychwanegol a dalwyd i'r Ysgrifennydd Cyffredinol.

Rywfodd, gallaf fu nychmygu fy hun yn awr yn sefyll yn reit ofnus o flaen y sbectol hynny mewn un o'i lysoedd yn Aberdar neu Ferthyr - am resymau amlwg efallai - ac yntau'n syllu'n ddigon llym ac eto'n eironig chwareus ar y fath ffigur llipa, ac ar ol tawelwch hir go arwyddocaol yn ebychu'n wlyb i ganol fy llygaid - 'Eilradd, ai e?' Oedd roedd yn bryd i mi ostwng pen ryw ychydig.

Roedd un o brif lysoedd tywysogion Gwynedd yn Aberffraw, ac mae hanes canoloesol y pentref hwn wedi ei arddangos o amgylch Llywelyn a'i orsedd.

Tra gwahanol i lysoedd brenhinoedd yr Oesoedd Canol ydoedd natur y llys Tuduraidd; tyfodd hwnnw yn aelwyd genedlaethol ac i fod yn gymhlethdod o ystafelloedd neu siambrau ysblennydd a'r brenin yn ganolbwynt yr olygfa odidog a'r mynych seremoniau.