Ar ol gweithio'n galed i fagu'r giang, ni chafodd Tomos Huws a'i wraig ddim am eu llafur ar wahan i'r hawl i lywodraethu'r ty.

Er mwyn cyfleu hyn ni wna ragor nag awgrymu ffurf y môr, y felin, y tir gwastad gan adael i'r awyr lywodraethu'r darlun cyfan.

'Yn y wlad hon, gellwch lywodraethu gyda'r fyddin, ond nid hebddyn nhw,' meddai.

Pan ddychwelodd, roedd wedi cael profiad o fywyd gorllewinol ac roedd ei syniadau'n llawer rhy ddieithr i hen ddull ei dad o lywodraethu.

Chwarae teg i'r Llywodraeth, trwy ryw bedair canrif o lywodraethu Cymru, er pob tro ar fyd, er pob newid ar ddull y Senedd a moddion llywodraeth, er pob chwyldro cymdeithasol, ni bu erioed anwadalu ar y polisi hwn o ddiddymu'r iaith Gymraeg yn iaith weinyddol mewn na swydd na llys nac unrhyw ysgrif gyfreithiol.

Bedd diwylliant a chamwedd diwydiant: symbolaui byw o gam-lywodraethu a cham-reoli.

Ymddiriedai'r Frenhines yn llwyr yn ei harchesgob newydd ac ar unwaith gallodd lywodraethu'r Eglwys gydag awdurdod na fu'n eiddo i'w ragflaenwyr.