Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

malltraeth

malltraeth

Ar ôl dysgu am seintiau Ynys Llanddwyn a sylwi ar fanylder darluniau botaneg y chwiorydd Massey, denir yr ymwelydd i mewn i stiwdio Charles Tunnicliffe ym Malltraeth.

Islaw Pont Llangefni mae'r afon yn llifo'n araf a dioglyd ar draws Cors Ddyga a Morfa Malltraeth i'r môr.

Nid oedd Pwll Malltraeth a'i gyffiniau'n warchodfa natur bryd hynny, a byddai llu o hwyaid, rhydyddion ac ychydig wyddau'n cael eu saethu pan hedfanent i fyny'r afon o'r môr.

Yr ochr draw i Gob Malltraeth, mae Afon Cefni yn llifo'n naturiol unwaith eto, ac yn lledu'n aber eang.

Mae'r ty yn blasty hardd gyda'r tir yn rhedeg i lawr i fae Malltraeth ac yn wynebu ynys Llanddwyn.

Trefnwyd yr oriel barhaol ar ffurf cylch daearyddol, gan fynd â'r ymwelydd ar daith o gwmpas yr ynys o Ynys Llanddwyn a Malltraeth hyd at Foelfre a Biwmares, ac yna ar hyd Afon Menai.

Wrth syllu tua Bae Malltraeth fe welwch ol nerthoedd terfysgodd ieuenctid y byd yn gwasgu'r creigiau ar graig goch ynys fechan.

Mae'n bryd i ni gychwyn yn ol, gan gadw ar ochr Bae Malltraeth, fe welwch fwy ar y llwybrau bob ochr na'r un canol sydd allan o olwg y mor.

Mae ei phrif sianel yn glynu'n glos wrth lan orllewinol yr aber, ac ar ôl iddi fynd heibio i Ddinas Llwyd mae'n ymdoddi i'r môr ym Mae Malltraeth

Agorwyd dau draen sylweddol i draenio wyneb y gors, yn gyfochr â'r brif afon ond y tu allan i'w hargloddiau Rhoddwyd yr enw Traen Menai a Thraen Malltraeth arnynt; ond enw pobl yr ardal arnynt y rhan fynychaf yw Yr Afon Fain.

I arbed llifogydd, gosodwyd yr afon i redeg rhwng argloddiau sylweddol, a chodwyd llifddorau i reoli ei thaith i'r môr ym mhen gogledd orllewinol Cob Malltraeth.