Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

mawl

mawl

Fel y dengys y Salmau, y mae byd natur yn achos rhyfeddod ac yn ddeunydd mawl.

Yno fe'i cawn yn ei ffurf Roegaidd, Alelwia Aeth y mawl Iddewig bellach yn rhan o'r mawl Cristnogol, oherwydd dathlu buddugoliaeth yr Oen mae'r alelwia yn Llyfr y Datguddiad.

Mawl i Ti, fy Arglwydd, am ein brawd nobl, yr Haul, Mawl i Ti am ein chwaer, y Lleuad, a'r sêr i gyd, Mawl i Ti am ein chwaer, Dwr...

A chyd-destun mawredd yr Oen a ysbrydolodd Handel wrth gyfansoddi Corws yr Halelwia, sy'n dal i godi tyrfaoedd ar eu traed gan mor orfoleddus yw'r mawl.

Ar un wedd y mae hon yn rhoi camargraff inni, am ei bod yn llawer mwy personol na chrynswth gwaith y clerwr, ond eto i gyd y mae'n gwbl nodweddiadol o'i waith o ran ei hanfod, am fod tynerwch dynol o fewn y teulu yn wedd ar fywyd a bwysleisir yn arbennig yn ei gerddi mawl, ac am fod ei arddull seml ar ei mwyaf effeithiol yma yn cyfleu argraff o deimlad dwfn a diffuant.

Y mae'n ei wrthgyferbynnu gyda beirdd clasurol y traddodiad mawl, hwynt-hwy yn eu cyrndeithas' sefydlog a threfngar' yn dal mai' peth qmdeithasol' oedd barddoniaeth; a Williams yn fardd' ei brofiadau'i hun'.

Gallai adolygiad ar Mawl i'r Goruchaf (Vernon Lewis) roi cyfle iddo, wrth sôn am y ddawn o gyfieithu, gyfeirio at ei hoff syniad o ymgnawdoliad cyffredinol, a'r gallu sy'n eiddo i bawb o blant dynion i ddatguddio cariad Duw mewn bywyd, a'i gyfieithu i air a gweithred.

Yn hwnnw eglurwyd pa gyfiawnhad Beiblaidd oedd tros gynnal cyfarfodydd o'r fath ac esboniwyd mai "canu mawl a gweddi%o% ac "agoryd ein calonnau i'n gilydd" oedd i ddigwydd ynddynt.

Mae Lewis yn un o feirdd mawl mwyaf y bymthegfed ganrif, fel y ceir gweld yn glir pan gyhoeddir ei holl waith o'r diwedd, ond y mae'n bennaf adnabyddus am un gerdd eithriadol, sef ei farwnad deimladwy i'w fab ei hun.

Canent awdlau mawl hefyd i Dduw a'r saint, er bod y rhain yn llawer llai niferus.

Derbyn ein mawl yn dy drugaredd, trwy Iesu Grist.

ARWYR GLEW ERWAU'R GLO 'Caner, a rhodder iddo - glod dibrin Y werin a'i caro: Nydder y mawl a haeddo I arwr glew erwau'r glo.'

Yn ddieithriad, mae'r canu mawl yn parchu'r confensiwn o gyfeirio at ardderchogrwydd llys a'i gydnabod yn fan cynnal 'cyd- wyliau', ac yn eisteddfa uchelwr 'a urddai wlad â'i hardd lys'.

Canent awdlau ac englynion mawl a marwnad crefftus ryfeddol i'r tywysogion Cymreig, ac ar dro i'r gwŷr mawr a wasanaethai'r tywysogion hynny.

Cyfrwng i fynegi teimladau personol yw barddoniaeth i ni heddiw, ac felly gallwn ymateb yn haws o lawer i gerdd fel hon nag i'r cerddi mawl confensiynol.

Craffer ar eiriau Powel ac fe welir mai'r hyn sy'n waelodol bwysig yw'r clod a'r mawl i Arthur: yr oedd ar y Cymry, mae'n amlwg, angen y parch a'r bri a ddoi iddynt yn sgil yr hanes.