Ac o blith y mewnfudwyr hyn y caem ni ein cynulleidfa.

Caiff y symudiad yma mewn poblogaeth effaith amlwg ar economi'r ardal gan fod y mwyafrif o'r mewnfudwyr a grym economaidd sylweddol uwch na'r brodorion.

Mae'r peth yn hunan-amlwg pan feddyliwch amdano þ wedi'r cyfan, ni fedr mewnfudwyr newid lliw eu crwyn, ond mi fedran nhw ddysgu iaith.

Yn ychwanegol mae'r mewnfudwyr yn gosod pwysau cynyddol ar awdurdod lleol ac ar yr adnoddau sydd ar gael ar ffurf cymorthdal i wella tai.

Mae hyn wedi bod yn arbennig o bwysig i blant mewnfudwyr.

Parhaodd hyn trwy gydol y rhyfel, ond gyda hyn o ddirywiad yn y sefyllfa: perswadiwyd glowyr Cymru i fynd i'r lluoedd arfog wrth yr ugeiniau o filoedd a chymerwyd eu lle gan Saeson a mewnfudwyr eraill.

Yr ail elfen yw cyfraniad y mewnfudwyr a'r newydd- ddyfodiaid a ddaeth i'r cylch yn sgîl diwydiannu'r ardal, gwŷr megis Gomer ab Tegid a D.

Roedd yr Ymneilltuwyr yn fwy hyblyg, a chynyddai nifer y capeli o bob enwad wrth i'r mewnfudwyr dyrru i'r gweithfeydd o gefn gwlad Cymru.