Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

milwr

milwr

Bellach, roeddwn yn dechrau amau y milwr yn stesion Corwen y diwrnod cynt a ddywedodd fod digon o gantîns ar gael; soniodd o ddim am y chwarter milltir o giw a welech ymhob lle felly.

Mynegodd un arall o gaplaniaid y Methodistiaid Calfinaidd ei bryder fod y gagendor rhwng y milwr a'r Eglwys mor llydan fel na ellid ei bontio heb ddyfalbarhad ac amynedd mawr o'r ddeutu.

Dyma felly gyfeiriad sy'n nodi Arthur fel patrwm o'r milwr perffaith, a phe gallem gredu fod holl destun y Gododdin, fel y mae traddodiad yn honni, yn waith bardd o'r chweched ganrif, gallem ddweud fod gennym yma grybwylliad o Arthur o fewn canrif, neu lai, i'w gyfnod ei hyn.

Y mae'r arfer o enwi plant ar ôl enwogion yn gyffredin ac y mae yma dystiolaeth i'r tebygolrwydd, o leiaf, fod milwr neu bennaeth enwog o'r enw Arthur wedi blaenori'r cyfnod hwn.

Rwy'n siwr y cawn ni groeso cynnes yng Nghymru.' A'r geiriau hyn ffarwelia'r milwr â ni i gychwyn ar ei fordaith o Harfleur am Gymru.

Ymddangosodd milwr arfog dros y gorwel a rhedeg i lawr y llechwedd.

Cyn i'r milwr arall gael cyfle i gael ei draed dano mae yntau hefyd yn cael ei daro'n anymwybodol.

Glynne Davies, gwelwn i ba raddau yr oedd parodi yn gyfrwng i fynegi'r bywyd o'i amgylch fel milwr yn ystod blynyddoedd y Rhyfel.

"Wel," medd y milwr gan dynnu ei gleddyf o'r wain, "efallai ei fod yn farw, ond gwell i mi wneud yn siŵr," Mae'n codi'r cleddyf uwch ei ben ac ar fin dy drywanu pan wyt yn troi'n sydyn, yn codi dy goesau ac yn ei gicio yn ei stumog.

Ar un wedd y mae'n gofiant hefyd i bob milwr o Gymro a fu farw yn yr heldrin fawr.

Yr ail oedd Elwyn Evans, mab Wil Ifan, a oedd wedi llunio pryddest afaelgar, gref am ei brofiadau fel milwr yn yr Ail Ryfel Byd.

'Ond mi glywaist eiriau'r milwr yn do?

'Na.na, does dim pwynt!' 'Syr Troes y milwr a cherdded allan o'r neuadd, a'i esgidiau'n atseinio ar y llawr caled.

Cododd y milwr ei wn yn fygythiol wrth i'r eira daflu ei helmed ddur oddi ar ei ben bron.

Cerddi eraill: Yr ail oedd Elwyn Evans, mab Wil Ifan, a oedd wedi llunio pryddest afaelgar, gref am ei brofiadau fel milwr yn yr Ail Ryfel Byd.

Nid fy acen i'r tro hwnnw oedd yn milwrio yn fy erbyn, ond na, diolch yn fawr, 'doeddan nhwtha' ddim yn ystyried bod deunydd milwr yno' i, chwaith!

Roedd cledd yn llaw y tri milwr wrth iddyn nhw adael diogelwch y coed a mentro i'r tir agored.

Mae'r milwr yn sefyll yn dy ymyl â'i law ar garn ei gleddyf.

Ydyn nhw'n cefnogi'r milwr yma sy'n dweud mai ef yw eu gwir dywysog' 'Ydyn, yn ôl pob sôn.

Daeth rhai o'r corachod at yr hafn, yn barod i fentro drwyddi, heb weld y tri milwr a safai yno.

Tynnodd y milwr ei fapiau allan ac egluro'r cynllun arfaethedig i'r dynion o'i amgylch.

+ CAPTION: Milwr Bychan]

Cafodd y milwr ei ladd a dau arall eu hanafu ger tref Iddewig yn Llain Gaza yn ystod ymosodiad ar doriad gwawr gan un o grwpiau Fatah sydd â chysylltiad ag Arlywydd y Palesteiniaid Yasser Arafat.

Un diwrnod cyrhaeddodd milwr newydd o'r enw John Lamb, wersyll Owain o Gymru.

Mae'r milwr arall yn troi i weld beth sy'n digwydd, ac mae hynny'n ddigon o gyfle i Eiryl, Elgudd a Cedig neidio arno a'i darno'n anymwybodol.

Gwenodd ar y milwr urddasol a ymsythai wrth ei ochr, cyn ychwanegu, "Mae Herr Von Kleist wedi gorchymyn bod y ddogn fara i godi dros gyfnod y Nadolig.

Roedd dau lanc o'r Llu Awyr a merch o'r Groes Goch, un milwr o gatrawd Albanaidd a ni'n dau yn ysmygu.

Yr oedd yn gymeriad lliwgar, yn heddychwr y rhoddwyd min ar ei dystiolaeth gan y clwyf a ddioddefodd fel milwr yn y brwydrau yn Nyffryn Somme yn ystod Rhyfel Byd I.

Yr unig beth a amharodd ar bleser y daith oedd gweld milwr Prydeinig yn neidio allan o'i gerbyd i fonclustio a chicio Eidalwr a fethodd â chilio o'i ffordd mewn pryd.

Pa feddyliau bynnag a fartsiai drwy ben y milwr y diwrnod hwnnw, ni fedrai byth ddirnad ymlyniad y gwladwr wrth ei fro, na mesur dymder ei deimladau wrth glywed fod rhaid iddo ei gadael.

Daeth y gwn i lawr o ysgwydd y milwr ac yna cerddodd y ddau yn nes i wrando.