Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

minnau

minnau

Yn y blynyddoedd hynny byddai llawer yn mynd i'r traeth o ddiwedd Ebrill hyd ddechrau Mehefin i ddal llymriaid, a chawn innau godi gyda'r wawr i fynd efo 'Nhad - y fo yn palu efo fforch datws a minnau'n dal y llymriaid arian, gwylltion a'u rhoi yn y bwced.

Ond i ryw greadur bach ofnus a swil fel fi, a minnau'n edrych i fyny felly o ddyfnder fy sêt wrth yr organ tuag at ei uchelfan ef yn y Sêt Fawr wrth Fwrdd y Cymun, yr oedd edrych i'w ddwy ffroen aruthrol ar un eiliad fel edrych i ddau dwll blwmars hen ffasiwn yn bochio yn y gwynt.

'No, it really is' meddai y fenyw ac wedyn dyma hi yn cyflwyno ei hun wrth ei henw a minnau yn sythu i fyny yn y gwely mewn panig ac ymddiheuriadau llawn.

Ef yn alto a minnau'n soprano, er na fyddai sicrwydd y byddem yn cadw at ein llinell gerddorol o gwbl.

A chynigiodd yr un gwr ddau swUt i minnau os awn, dywedais wrtho yr awn; a rhedais o heol y Bont Pawr oddi amgylch yr HaU yng nghanol y dref yn noethlyrnun; a dychrynodd rhyw wraig feichiog wrth fy ngweld, nes yr aeth yn sal.

A minnau drwy'r ystryw seicolegol a elwir yn ddisodliad a dirprwyaeth yn bachu ar ei drwyn ac yn hoelio fy nghasineb at y Parch.

Yr oedd Sean yn anelu am Luimneach a minnau eisiau mynd drwy'r dref honno am An Daingean.

Yn y prynhawn daeth dau fyfyriwr draw i holi Kate a minnau ynglyn â gwneud rhaglen deledu ar gyfer Yiyang Education TV.

"Dos di yn syth i nôl Cymro, ac i ddweud yr hanes am Dad wrth Mr Bassett, Idris," meddai Cadi, "ac fe aiff Deio a minnau i'r tŷ i gynnau tân ac i hwylio swper." "O'r gore," meddai Idris, ac i ffwrdd ag ef.

Ew, rhyngoch chi a minnau o'n i'n teimlo'n reit falch ohonaf fy hun!

Daliai Jock a minnau i gadw llygad arni, a'i gweld yn dod i lawr, yn benderfynol ond ychydig yn arafach.

Jones a minnau â dwy fach arall yn y dref hon.

Wedi camu drwy'r drws yn y wal goncrid-flocs, neu'n hytrach drwy'r agendor lle buasai, gan ei fod wedi cwympo ar ei ben i'r llaid yng ngenau'r twnnel, tynnwyd llun arall o Eluned a minnau - y tro hwn, yn fwy llwyddiannus, ar gamera wincad llygad llo David Lewis, sy'n dangos yn amlwg ein bod yn falch o'n gorchest yn dwyn y cerdyn.

Nid twymyn bregethu Llandinam a yrrodd Sarah a minnau i Drefeca, y rheswm lleiaf oedd hynny.

A dyna fi, yn hollol anfwriadol, wedi taflu dþr oer ar yr 'ha ha' a minnau wedi bwriadu codi'ch calonnau chi, a f'un innau i'ch canlyn.

Fydd dim iws i chi fynd wedi iddo foddi!' Cychod a chychwyr oedd o'm cwmpas bob dydd, a chwch wedi i 'Nhad ei wneud oedd un o'r teganau cyntaf a gefais.Fel bron bawb o'r dynion lleol, 'roedd gan fy Nhad gwch, a chofiaf yn dda am Elizabeth fy chwaer a minnau yn hwylio efo fo.

Aethpwyd â Siwsan, y plant a minnau i swyddfa er mwyn ein holi eto gan swyddogion oedd yn awyddus i wybod sut roedden ni'n ein hadnabod ein gilydd.

"Mae hi wedi bod yn flwyddyn ddigon anodd i minnau hefyd," meddai'r ych.

Dychwelwyd adref ychydig cyn y Nadolig Penderfynodd Edward a minnau mai'r peth gorau fyddai gwneud ei Nadolig yr un hapusaf a allem.

Y mae'r tair merch sydd heddiw, a minnau'n sgrifennu, yng ngharchar Bryste wedi eu rhwystro rhag siarad yn eu mamiaith wrth eu mamau, yn pigo cydwybodau hyd yn oed aelodau seneddol Cymreig y Blaid Lafur.

Os ydi Krusty ddigon da i Bart, mae o ddigon da i minnau hefyd.

Minnau'n dweud fod gen i ferch yn byw yn Exeter heb fod ymhell o Topsham Road.

Wedi cael ychydig o fwyd, aeth Peter i geisio cysylltu â'i gyfeillion, tra bu Larry a minnau'n crwydro Sgwâr Wensylas.

Rwy'n credu i mi gael fy ngwahodd gan Alun Evans a'i gydweithwyr i gymryd at y gwaith o baratoi cyfrol ddathlu o ryw fath am i minnau unwaith fod yn gynhyrchydd gyda'r Gorfforaeth.

Ac yn peri i minnau feddwl; nid yn unig i lawer iawn mwy na Saith Seithug Mr Hague fod yn gwyntor mygau melys ond i ryfeddu fod yr effaith yn para cyhyd.

Ond Ysgol Eglwys o'dd y ddwy, ac mi ro'dd mam yn nabod sgwlyn Llangoedmor, ac oblegid hynny, rodd hi'n haws ganddo faddau i mam a minnau am y mynych ddyddiau a gollwn o'i ysgol.

Sylweddolodd Jock a minnau mai un o'r sefydliadau 'milwrol' hyn oedd yr adeilad yng nghwr yr iard.

Y ddwy wedi prynu ein hoff lysiau i baratoi'r pryd a choginio cymaint o chillies nes bo llygaid Kate a minnau'n diferu, a'r ddwy ohonom yn tagu yn y fflat.

O ran hynny mi wnaeth y cawg anfon cardyn i minnau yn ymddiheuro am y pen.

Roedd ei fys ar ei geg a siarsiai Klon a minnau i ddod gydag ef yn ddistaw.

Profiad oes yn tystio i minnau werth ei gyngor.

A minnau yn ymyl talcen gwesty bychan, daeth cerbyd â'i lond o Americaniaid heibio a chynnig fy nghludo hyd ben pellaf y ffordd.

Ond nid cyn edrych fel y gŵr drwg i gyfeiriad Delwyn a minnau.

Aeth Jim i fyny am Bwll y Bont a chan fod yr ystlumod yn eu hanterth meddyliais ei bod yn amser i minnau ddechrau.

Pa ryfedd, a minnau wedi fy magu yn y Blaenau yng nghanol creigiau a mynyddoedd?

Mi gei lonydd bellach." Pan oeddwn yn cael te y prynhawn hwnnw a minnau'n ceisio ateb cwestiynau Mam ynghylch yr ysgol a chelu oddi wrthi hanes yr ymladdfa, daeth cnoc ar y drws.

Nid oedd yn addo gwyrthiau a minnau'n falch o ddychwelyd adref.

Un nos Sul, a minnau erbyn hynny wedi symud o'r fro a chartrefu yn ardal Dinmael, daeth neges teliffon yn gofyn imi frysio adre i fro fy mebyd am fod Mam yn ddifrifol wael.

Rhaid iddi gael ei llwyfannu fel 'roedd o a minnau wedi cytuno.

Cyrhaeddai adre o'r môr yn llwythog; creiriau'r Almaen a Ffrainc i ymuno â'r rhai oedd yma'n barod o'r India, Japan a lleoedd pellennig eraill - ambarel o ffasiwn newydd a blygai'n dwt i fag llaw fy Mam; llathenni o sidan i wneud ffrogiau i Mam a minnau; melfed wedyn i wneud trowsusau "dydd Sul" i 'nau frawd.

A minnau'n minnau'n mynd i lawr stryd wedi ei phlastro â phosteri Llafur, dywedai, "Dyna ni.

Wedi llawer o ddiolchiadau ar ôl i mi ddweud sut i gysylltu ag o, a minnau erbyn hyn yn llawn effro, rhoddais Y ffôn i lawr.

Prin le i grogi cath." A minnau'n syth yn meddwl am Negro'n disgwyl am ei ginio, a lwmp yn codi yn fy llwnc i.

Mi gofiaf y dull haerllug y penderfynasom yn union fel y rhannai brenhinoedd Sbaen a Phortiwgal yn yr Oesoedd Canol y byd rhyngddynt - fod John Bwlchyllan yn mynd i helpu i sefydlu mudiad iaith, a minnau i edrych ar ôl yr agwedd wleidyddol.

Mae'n rhaid ichi siarad hefo minnau eto,' taranodd yr Arolygydd.

Ar ôl i'r ddau adael chwaraeodd Kate a minnau Scrabble cyn derbyn galwadau ffôn gan ffrindiau sy'n dysgu yma hefyd.

Roedd ganddynt saith o blant yn dod i'r ysgol yr un amser â minnau.

Daliodd Meinir a minnau i bwyso ar y rheilen er fod pawb arall wedi troi i mewn i'r salwn.

Côf da gennyf gael cyfle a minnau'n efrydydd glas yn y Brifysgol, i ymweled ag un Coleg Diwinyddol a mynd i'r dosbarth ar y Testament Newydd.

Hawdd yw teimlo ei fod mewn cariad â hi; minnau'n hapus o dan lewyrch ei deimlad.

"Mae nhw'n hen fel minnau, a'u meddwl heb fod mor glir ag un Rex" atebodd Alphonse.

Gorfod gohirio pryd gyda'r myfyrwyr gan fod yr Adran Saesneg wedi trefnu pryd i Kate a minnau i ddathlu fy mhen-blwydd fory.

Wrth fynd yn hyn tri ohonom fyddai'n cystadlu yn erbyn ein gilydd sef Margaret Davies, Brynffynnon Terrace, Glenys Kirk (y ddiweddar, erbyn hyn, gwaetha'r modd) a minnau.

A minnau'n gyfrifol am oriad y safe oedd yn llawn o ddogfennau cyfrinachol, pwysig ar y pryd!

Deallodd Jock a minnau yr arwydd bron yr un pryd, a brysio i ateb fel deuawd, "Dim cythral o berig." Yna troi ein cefnau, a chymryd arnom nad oeddem wedi ei gweld.

Roeddan nhw wedi cael eu chwistrellu hefo pob math o sothach drud at bob dim nes yr oedd yn syndod nad oedd eu crwyn nhw'n gollwng!y misus, Anti Lw mewn unigrwydd urddasol ar y naill ochr, Huw Huws a minnau ar y llall.

A minnau'n meddwl fy mod i uwchlaw castiau dosbarth canol o'r fath, cefais fy hun un p'nawn ar Faes y Brifwyl, yn gwthio merched parchus mewn cotiau plastig yn ddi-seremoni o'm ffordd er mwyn i mi gyrraedd yn gyntaf at y cardiau 'Dolig yn un o'r pebyll elusennol.

Ni chymerasai ddim diddordeb yn y pethau yr arferai Abel a minnau ymgomio yn eu cylch; a bu+m yn synnu lawer gwaith wrth feddwl mor ddiamgyffred oedd hi am y pethau yr oedd ei brawd yn enwog ynddynt.

Pan gyrhaeddodd y dyn camera a minnau'r Laleh mewn tacsi, roedd e'n disgwyl amdanom yn y cyntedd.

Mam yn darllen cofiannau'r cewri Cymraeg a nofelau rhamantus Saesneg; minnau'n pori mewn meysydd gwleidyddol a stori%au byrion.

Athro o adran arall yn galw hefo'i ferch, ond Kate a minnau wedi blino gormod i gael sgwrs.

(Bu'r wraig a minnau'n dadlau'r pwnc am awr!) Mae yna bosibiliadau diddorol.

Roedd Ann Clwyd yn benderfynol o weld beth yn union oedd yn digwydd i'r Kurdiaid, ac roedd yn awyddus i ohebydd o ITN a minnau gyd-deithio â hi.

Pan ddychwelai Dafydd Dafis a minnau o'r fynwent, dychmygwn glywed fy hen feistr yn dweud wrthym, ``Thanciw, Rhys thanciw, Dafydd Dafis; gwnaethoch yn dda,'' a Dafydd a minnau megis yn cydateb, ``Yr hyn a ddylasem yn unig a wnaethom i ti''.

Yr oedd ci llwynog bach o gwmpas ac meddai John yn llawn athrylith am anifeiliaid: "Mi 'rwyt ti'n berffaith iach, y baw, mae dy hen nosi di'n reit oer." A byddai'r plant yn teimlo trwyn pob ci ar ôl hyn os byddai rhyw arwydd o salwch arno i weld a fyddai ei "nosi yn oer." A minnau wedi dechrau sôn am John Preis daw llawer hanesyn i'r cof am ei ymweliadau mynych â ni.

Rhybuddiwyd yr Ysgrifennydd Cyffredinol, y Trysorydd a minnau rhag dweud dim mwy nag a oedd yn angenrheidiol am gyllid yr Eisteddfod.

Pan brioda Shôn a minnau Fe fydd cyrn ar bennau'r gwyddau Ieir y mynydd yn blu gwynion Ceiliog twrci fydd y Person.

Aeth wythnosau lawer heibio a minnau heb wella fawr.

Mae gobaith i minnau.

Felly, bachgen o'r wyrcws oedd fy nghymwynaswr, a minnau wedi fy nysgu mai bechgyn drwg oedd yno.

Am tuag awr fe aeth Jock a minnau ymlaen gyda'n gwaith yn eithaf diwyd, ond braidd yn hamddenol.

Edrychodd Delwyn a minnau ar ein gilydd.

Buasai llawer yn dweud, a minnau'n eu plith, fod y gwerinwyr sosialaidd a chomiwnyddol a aeth i Sbaen i ymladd yn erbyn Ffasgaeth yn well Ewropeaid, ac yn well Cymry, hefyd, ar y pryd, nag aweinwyr bwrgeisaidd y Blaid Genedlaethol.

Os bydd dyn cyfiawn yn troi oddi wrth gyfiawnder ac yn gwneud drwg, a minnau wedi rhoi rhwystr o'i flaen, bydd hwnnw farw; am na rybuddiaist ef, bydd farw am ei bechod, ac ni chofir y pethau cyfiawn a wnaeth; ond byddaf yn ceisio iawn gennyt ti am ei waed.

Felly y sicrhawyd nifer calonogol iawn o dderbynwyr newydd - a minnau'n rhyw ddirgel hyderu, yn y misoedd wedyn, na fyddent yn darllen y papur yn rhy ofalus: fe ddaw'r rhesymau am hynny'n amlwg yn nes ymlaen.

Bu'n gwlwm rhwng Mam a minnau - drwy'n hiraeth.

"Edrychwch ar ei ôl o'n ofalus nes cyrhaeddwn ni'r gwersyll newydd." "Reit, syr." Ond wedi meddwl am y peth dechreuais deimlo braidd yn flin fod y Capten mor hunanol, a phan ddaeth y lori heibio i lwytho'n taclau, a minnau'n helpu gyda'r gwaith, dechreuais ddyfalu sut y gallwn i ei ffidlan hi i gadw fy ngwely.

I eraill ohonom yr oedd yn braf cael bod yn un o'r kids am wythnos er i'r lle droi yn dipyn o stomp erbyn dydd Sadwrn ac i minnau, fel sawl un arall, godi llaw a dweud ta-ta yn gynnar ar warchodwyr y maes parcio a'i hel hi am adra.

Rwyn cofio hefyd, a minnau'n ddeuddeg oed, fynd yn groes i erfyniad fy nhad, i syrcas a oedd yn cael ei chynnal ar un o gaeau fferm y Neuadd sydd bellach yn fynwent.

Oed newidiais fy meddwl -- roedd hi'n ormdod o drafferth i minnau, ac hefyd nid oedd y papurau yn gallu cyhoeddi fy llythyron o brostest nes i'm achos dod i ben.

Ar ôl bwyta ac yfed cymaint aeth Kate a minnau am dro.

Mem yn mynd yn bwdlyd; minnau'n dweud wrthi am beidio â bod yn blentynnaidd.

Williams i minnau'r noson honno.

Aeth y wraig a minnau am wyliau i Iwerddon ar ôl priodi.

Daeth Seren a minnau i'r dref wrth ddau ben tennyn.

Ond, a minnau'n hoffi'r ddau, gwell gennyf ddweud eu tynghedu hwy i wrthbwyso'i gilydd fel y gwna deuddyn tal a byr neu dew a thenau yn rhwymau glân briodas.

Lawer noson, pan oedd Dave fy ffrind a minnau gartre ar wyliau o'r coleg ac allan dipyn yn hwyr fe ddeuem i gyfarfod Miss Jones Bach ar ei phererindod hithau.

Ond mi ddywedaf hyn, Mr Ernest, mai y sbort mwya' gawsoch chi heddiw oedd gweld fy ngheffyl yn torri ei goes, a minnau yn cael fy nhywlu i'r ffos.'

Jones, Ficer Tregaron, ac Edward Lewis a minnau i fynd ar ddirprwyaeth i Loughborough i weld Cyfarwyddwr Wills & Hepworth, (cyhoeddwyr cyfresi 'Ladybird' sydd mor amrywiol, â'u lluniau lliw, llawn tudalen gyferbyn â phob tudalen o brint.

Eisteddwn ein dau o boptu'r tân ar hirnos gaeaf - Mair y wraig a minnau.

Golygai gryn swm o arian i brynu peth felly, wrth gwrs, ond mi wyddai Nel yn eithaf da na fuasai gennyf byth ddigon o wyneb i;w gwrthod a minnau wedi gwario ugeiniau o bunnau ar lyfrau ychydig ddyddiau ynghynt.

Gan fod fy nhad oddi cartref ar y môr y rhan fwyaf o'i amser, a minnau'n unig blentyn, cawswn dipyn o faldod gan fy mam, a dyna pam yr oeddwn i'n fachgen mor swil ac afnus.

Rwy'n dewis cofio noson o'r fath a'r stori a adroddid pan oedd Dic yn grwt anfoesgar deuddeg oed, a minnau'n ferch bedair ar bymtheg hunan ymwybodol ac awyddus, pan oedd gennym ddwy forwyn, sef Gwladys - yr orau a fu gyda ni erioed, ac sy'n dal i ddod yma i'n helpu ar adegau arbennig megis cynhaeaf a chneifio a dyrnu - a Meinir, a briododd â Morus Ddwl a chael pump o blant ganddo, tri yn fyw a dau yn farwanedig.

meddwn, yn gwenu fel cath, dim ond am dy fod ti ar y ffordd yn ôl a minnau heb gyrraedd."

Wali, Rhys a minnau'n cerdded mil o ddefaid hesb i'r mynydd.

Un noson, a minnau yn fy nghaban yn paratoi i noswylio, daeth un o'r Siapaneaid i mewn ar sgowt i weld fod popeth mewn trefn, ac eisteddodd ar ochr y gwely yn f'ymyl.

Digwyddodd hyn gynifer o weithiau i Gwyn a minnau, eto daliem i obeithio.

Wedi wyth awr a deugain o gellwair â'r syniad difyr i ni gael ein symud i wersyll gorffwys, cafodd Mac a minnau ein gwysio'n sydyn o flaen swyddog yn y Gott Wing.

Trodd at ei chyfeillion gan alw, 'Mae'r soldiwr yma'n mynd i Scotland.' Ar hyn, daeth hogyn ychydig yn hŷn na mi i gyfeiriad y ferch a minnau.

Yna am dri o'r gloch - y Brenin Sior V yn cyfarch ei ddeiliaid, ac Ifan a'i dad a'i fam, ei fodryb Lydia a minnau yn gwrando'n ddistaw fel llygod.Drwy ein plentyndod hapus treuliodd Ifan, Eric a minnau y rhan fwyaf o'n hamser yn chwarae, un ai ar lan y mor neu ar lan afon Soch.