Mae Bob Hilyer a'i wraig Mona yn anfon dymuniadau da ar Ddydd Gwyl Dewi.

Fel plentyn 'roeddwn wrth fy modd yng nghwmni nhad, ac i Gerrig Duon yr awn ni efo fo bob cyfle gawn i, mynd ar ffrâm y beic ar draws 'camp Mona'.

Try'r fentr yn ddiwydiant proffesiynol, rhwng gweithgaredd June yn trefnu archebion dros y ffon gyda chwsmeriaid fel Mr Sainsbury, Dave yn dosbarthu'r cynnyrch gefn nos ar ei fotobeic, a Mona yn teipio'r cyfrifon.

Agorir y noson gan Mona Williams, Henryd.

Ond nawr, wedi ichi gael ryw hwb bach, does dim dal arnoch chi', chwedl Mona wrth iddo droi'n fwyfwy hyderus.

Wrth i Mona adael Siop Gwilim gyda llond ei chol o fwcedi, ceir arwydd ffordd yn dynodi stryd unffordd ar lun saeth yn pwyntio'n obeithiol tuag i fyny tu cefn iddi.

Daw Mona a'r newydd yng nghanol yr olygfa heintus hon fod Eli wedi ei daro'n wael - ond addawa'r creadur wneud ei orau glas i ddal 'mlaen cyhyd ag y gall, er mwyn Tref!

Ar ol y ffilm caiff Mona'r usherette a Trefor y projectionist wybod gan Eli y rheolwr sydd ar fin ymddeol fod y lle i'w gau - penderfyniad ciang o ddynion di-Gymraeg na fu erioed ar gyfyl y lle.

Perthynas chi-a-chithau fu rhwng Mona a Tref gynt ond wrth iddynt gydweithio closiant fesul tipyn: unwyd hwy yn eu consyrn a'u nod.

Bwrir ymaith ei unigrwydd hefyd wrth iddo ef a Mona glosio'n gariadus at ei gilydd.

Yn sydyn reit, a Tref wrthi'n trefnu ei gynhebrwng, daw Mona a'r newydd fod dynion y cyngor ar riniog y Rex.

Mae'r cymeriadau hwythau'n llawn ac yn annwyl: Eli'r hen gocyn bach ffwdanus; Mona'r rasberry ripple a'i thraed yn solat ar y ddaear; Tref llipa, llwfr a diddychymyg.

Mona sy bellach yn hawlio'r llwyfan ac yn meimio'r gan a gwel Tref hi drwy wydrau lledrith fel seren.

Fel anrheg i Mona am ei thrafferth, rhydd Tref flodau a bwcedaid o fadarch i'w tyfu gartref iddi.

Yn unol ag athroniaeth Tebbit, aiff June - merch Mona a mam ddi-briod - ar gefn ei beic i Birmingham am gyfweliad ar gyfer joban croesawraig gyda'r cynllun Youth Opportunity.

Delweddau negyddol sy'n ein pledu yn ystod hanner cynta'r ffilm: yn wir, golygfa lom sy'n agor y ffilm wrth i Mona'r 'fenyw eis-crim' frasgamu drwy'r glaw fin nos i dŷ sinema'r Rex sydd a phoster uwch ei fynedfa yn hysbysebu'r ffilm nesaf a ddangosir: Coming Soon: Raiders.

Caewyd yr eglwys yno, a symudodd HS i Lanfairfechan i Mona Terrace ac ymaelodi yng Nghaersalem.

Ag yntau mewn coblyn o gyfyng-gyngor, daw Mona ato gyda'r bwcedaid o fadarch a brifiodd yn gnwd addawol a pherswadia'r llo a'r golwg 'Be wnai?' ar ei wep i fuddsoddi mewn rhagor o fwcedi a'u dodi i dyfu yn nhwllwch rhynllyd yr hen sinema wag.

Dyma Richard Prise eto, yn egluro paham yr aeth ati i gyhoeddi'r Historia Brytannicae Defensio o waith ei dad, (a De Mona Llwyd ynghyd ag ef): 'Yr oedd llawer ffactor yn wir a'm darbwyllai na ddylwn esgeuluso cyhoeddi'r llyfr.

Daw Eli ato a'r newydd fod y darpar brynwyr ar fin ymweld a'r sinema a daw Mona draw i'r helpu i lanhau'r hen adeilad yn y gobaith y bydd gwaith ar gael iddi.