Os yw'r Cadeirydd o ddifrif am sicrhau cyfle cyfartal i siaradwyr y ddwy iaith yn y Pwyllgor, dylid asesu a monitro pob cyfarfod.

Ond, y mae'n ddisgwyliad newydd fod gan y Bwrdd y ddyletswydd i gynghori'r system ar weithredu pob sefydliad addysgol, i'r graddau y mae'n gweithredu cynllun iaith beth bynnag, ac anhebyg y byddai gan y Bwrdd yr amser (sef y staffio) i fedru monitro neu arolygu'r fath bentwr o gynlluniau er mwyn cyflawni'r ddyletswydd statudol yn effeithiol.

Byddwn yn cadw mewn cysylltiad cyson â nhw ac yn monitro'r sefyllfa yng ngwahanol ardaloedd Cymru.

Bydd y tîm meithrin yn defnyddio'r wybodaeth yma wrth arsylwi, gwerthuso a monitro cynnydd y plant.

Cynnal arolwg o holl gynyrchiadau BBC Cymru er mwyn sicrhau eu bod yn adlewyrchiad digonol o amrywiaeth diwylliannol ac ethnig Cymru ac y caiff materion portreadu eu monitro'n systematig.

Caiff dyletswyddau y Cyngor Darlledu eu rhestru yn Siartr y BBC. Yn fyr, maent yn cynnwys: sefydlu a monitror farn gyhoeddus am raglenni a gwasanaethau drwy ymchwil cynulleidfa; cynghorir BBC ar sut mae'r amcanion yn adlewyrchu buddiannau Cymru; cynorthwyor Gorfforaeth i lunio amcanion, eu monitro a helpur gwaith o ddosrannu cyllid ar gyfer rhaglenni a gwasanaethau o fewn cyllideb gyffredinol Cymru; cyflwyno barn i'r BBC os oes newid arwyddocaol yn sail adnoddur Gorfforaeth; gwneud yn siwr fod unrhyw sylwadau, cynigion a chwynion a wneir gan gynulleidfaoedd yng Nghymru yn cael eu trin yn addas; adolygu a mynegi barn am raglenni â gynhyrchir gan BBC Cymru fel rhan o'r Adolygiad Perfformiad Blynyddol; gwneud yn siwr fod anghenion talwyr y ffi drwydded yn cael eu diwallu yn gyffredinol; gwneud sylwadau ar y cyd-destun cystadleuol a gwleidyddol yng Nghymru i'r graddau y maen effeithio ar raglenni a gwasanaethau BBC Cymru.

Trwy gynnal cyfarfodydd rheolaidd gyda'r Adran Wasanaethau Cymdeithasol sicrheir bod prosiectau yn cael eu monitro.

monitro ac adolygu'r polisi.

Mae'r uned hon ar y llaw arall wedi'i chyfeirio'n benodol atoch chi'r cydgysylltwyr (neu unrhyw un arall mewn ysgolion y tu allan i Wynedd sydd yn gyfrifol am arwain, cyflwyno syniadau, monitro ac yyb ym maes dysgu yn y sefyllfa ddwyieithog.

Mae hyd yn oed y cynlluniau iaith eu hunain yn dda i ddim am na all y Bwrdd Iaith eu monitro'n iawn. Pa fath o Ddeddf Iaith sydd angen i'r ganrif newydd?

Roeddwn yn arbennig o falch o'r ffordd y chwaraeodd Cyngor Darlledu Cymru ei ran yn y trafodaethau ar y cyfleoedd newydd sydd yn awr ar gael i'r rhwydwaith ac i wasanaethau radio a theledu Cymru yn y ddwy iaith, a bydd yr aelodau'n monitro'r ffordd y portreadir perthnasedd materion newyddion amrywiol i gynulleidfaoedd mewn gwahanol rannau o'r Deyrnas Gyfunol yn agos iawn.

Mae'r Cyngor wedi monitro effaith y newidiadau a gyflwynwyd i BBC Radio 4 ym 1998, a theimla'r aelodau fod y gynulleidfa'n awr yn dechrau dod i arfer â'r amserlenni a'r rhaglenni newydd.

A oes peirianweithiau i sicrhau bod y polisi%au hyn yn cael eu gweithredu, eu monitro a'u gwerthuso?

Nid yw'r ystyriaeth hon yn gwbl briodol ar gyfer y sefydliadau cyhoeddus sirol a chenedlaethol (megis yr awdurdodau lleol, CBAC, ACAC a'r Cynghorau Cyllido) sydd yn ymdrin â'r strwythur cyflawn ac yn monitro cyd-bwysedd y ddarpariaeth.

trefnir monitro blynyddol gan ystyried sylwadau myfyrwyr, staff ac arholwtr allanol a chyflwynir adroddiadau ynghyd ag unrhyw awgrymiadau ar gyfer addasu i'r Bwrdd Cyfadran Addysg Barhaol ac i'r Pwyllgor Sicrhau Ansawdd.

Fodd bynnag, mae'r Cyngor yn poeni o hyd na chynhaliwyd trafodaeth lawn eto yng Nghymru am yr opsiwn newyddion integredig, ac y bu diffyg data monitro rheolaidd.

A ydynt yn ymwneud â monitro a gwerthuso darpariaeth?

Byddai'n rhesymol, felly, i'r Bwrdd ddisgwyl i'r cynghorau cyllido a'r awdurdodau addysg lleol - neu'r Swyddfa Gymreig yn achos ysgolion a gynhelir dan grant - fod yn gyfrifol am gyfryngu polisi%au iaith y sefydliadau y maen nhw'n gyfrifol am eu hariannu a monitro gweithredu'r polisi%au hynny.

A oes trefniadau ar gyfer monitro a gwerthuso hyn?

Ymysg y prosiectau a gymeradwywyd gan Bwyllgor Monitro Rhaglen Dyfed,Gwynedd, Powys yw'r prosiect hwn ac felly yn dilyn ystyriaeth bellach yr wyf yn falch o ddweud fod y problemau hyn wedi eu goresgyn ac y bydd yr astudiaeth yn mynd yn ei flaen yn awr.