Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

morynion

morynion

Canfyddir yr un syniad o undod hefyd mewn cyfeiriadau at warchodaeth gwraig dros ei theulu neu feistres dros ei morynion neu fam dros ei phlant.

Diwrnod mawr i ni pan oeddem yn yr ysgol oedd diwrnod te parti Plas Gwyn (ni allaf gofio y flwyddyn), ond yr arfer oedd te parti yn y pnawn a "concert" gyda'r nos, a byddai wythnosau o baratoi, canu ac adrodd a "drillio%, ac roedd meibion y sgweiar a rhai o'r gweision a'r morynion yn cymryd rhan yn y "concert" mawr yma.

Fel y caent drafferth i gadw gweision a morynion, ac yn y diwedd gorfod gwerthu'r ffarm, a'r modd y bu iddynt gweryla'n chwerw, a hynny yng ngŵydd pawb, ar ddydd yr arwerthiant.

Roedd yr haul yn disgleirio ar wydr y ffenestri mawr a deuai swn lleisiau'r morynion prysur o'r gegin.

Bydd y llyfr o gymorth mawr i dorri sawl dadl pwy sy'n gyfrifol am beth - rhieni'r briodferch i dalu am ffotograffydd, trafnidiaeth, y wledd ac ati er enghraifft ond y gwr yn gyfrifol am daliadau yn gysylltiedig a chapel, y modrwyau a blodau i'r briodferch, y morynion a'r ddwy fam ond nid y blodau sy'n rhan o'u haddurniadau.

Mewn rhai ardaloedd roedd ceffyl yn cael eu gwaedu, ond mewn rhai eraill arferai llanciau ifanc redeg ar ôl morynion neu ferched eraill o'r un dosbarth gan chwipio eu breichiau â chelyn nes eu bod yn gwaedu!