Mae John Elias fel Napoleon yn y pulpud.

Pan oedd John Walter II, perchennog The Times, yn methu â chael adroddiadau dibynadwy o Ewrop am ymgyrchoedd Napoleon, fe drefnodd fod Robinson yn mynd yno i anfon ei straeon ei hun.

Cyfnod penllanw'r pregethu teithiol hwn oedd y blynyddoedd o ddiwedd rhyfeloedd Napoleon hyd agoriad y rheilffyrdd ym mhedwardegau'r ganrif.

ni lwyddodd y brwdfrydedd a amlygwyd yn ystod y gynhadledd i barhau am yn hir yn ei ymchwydd ac i ddylanwadu ar drigolion prydain gan i louis napoleon bonaparte, tua deufis ar ôl y gynhadledd, ddymchwel gweriniaeth ffrainc drwy coup d' tat a gwneud ei hun yn ymherodr napoleon y trydydd.

Yn y modd hwn, fel yn rhyfeloedd Napoleon a rhai ein canrif ni, a'r Cymry yn falch o'u campau mewn cydweithrediad â'r Saeson, fe'u tynnwyd yn nes atynt; er i'r Cymry gartref barhau i deimlo yn o fileinig o wrth-Seisnig, fel y gwelir yng ngwaith y beirdd.

Erbyn heddiw hawdd credu y buasai'n beth da i Gymru pe bai Napoleon wedi goresgyn Prydain Fawr; ond ar y pryd codai fwy o ofn ar y bobl nag a wnâi'r Caisar neu Hitler y ganrif hon.

Bryd hynny hefyd, fe gafodd pobol leol waith ac enwognwydd fel ecstras, gyda helyntion dau o gymeriadau mwya' lliwgar Caernarfon ar y pryd - Wil Napoleon a Mons - yn dod yn rhan o chwedloniaeth y Cofis.

Ymunodd â Milita Sir Gaernarfon ar ddechrau'r ganrif ddiwethaf a dyma ddechrau cyfnod o deithio fel un o filwyr byddin Dug Wellington yn ystod rhyfeloedd Napoleon.

Cafodd hwb gan ryfeloedd Napoleon, a barhaodd am bron i chwarter canrif.