Rhannau Ymadrodd a sut i ddefnyddio'r wybodaeth wrth ymdrin a chywirdeb yng ngwaith y disgyblion.

Ar gyrion y nofel Gymraeg y bu gwleidyddiaeth - hyd yn oed yng ngwaith Kate Roberts a T.

m : rhaid i bobl eraill benderfynu i ba gategori mae fy ngwaith yn perthyn.

Yng ngwaith Llwyd y mae'r mynegi ei hun yn rhyfedd: yr ymbilio hyf, y tawtolegu hir, y trosiadu a'r cyffelybu a'r personoli, yr aml ddefnydd o similiter cadens, repetitio, contrarium, expolitio, lamentatio, sermocinatio, - y mae'r oll mor syn, mor dynn, mor daer.

Dilyn rhaeadrau oedd fy ngwaith yr ochr draw, saith milltir o raeadrau rhwng copa'r bwlch a phentref bach Susauna, a milltir ar ben milltir arall o raeadr a phistyll yn ymuno a phrif afon y cwm o grognentydd clasurol, o'r pantiau eira disglair y tu ol i'r cymylau, ac o lasierau cudd Piz Vadret.

Pan benderfynes i fod yn wyddonydd rown i'n meddwl mai dyfeisio pethe i neud yr hen fyd 'ma'n fwy hapus ac yn well lle i fyw ynddo fe, fydde 'ngwaith i.

Trwy'r Ysbryd y caiff yr egwyddor hon ei mynegi a thrwy'r Ysbryd hefyd y caiff y credadun gyfrannu yng ngwaith gwaredigol Duw ar ei ran.

Roedd yn beth anarferol i ferch fod yn annibynnol (er bod y Rhyfel Mawr wedi rhoi mwy o gyfle iddynt), a'r duedd yng ngwaith Kate Roberts yw dangos merched yn dilyn y drefn gonfensiynol - mynd i weini a phriodi.

Gellir barnu i ba raddau mae'r ysgol yn llwyddo i ddatblygu'r dimensiwn Cymreig a'r themâu trawsgwricwlaidd drwy ansawdd dealltwriaeth, gwybodaeth a sgiliau disgyblion fel yr arddangosir hwy mewn gwersi ac yng ngwaith y disgyblion.

Yng ngwaith Harry Hughes Williams nid yw techneg trin paent byth yn nod ynddo'i hun.

"Rwyf wedi meistroli ambell frawddeg sy'n fantais wrth fy ngwaith" meddai'n gellweirus wedyn.

Nid oes modd osgoi'r cyntaf, ac i ddod dros yr ail, y mae'n rhaid wrth droed-nodiadau dirif, megis a geir yng ngwaith David Jones, a fydd yn andwyo'r effaith, yn enwedig os mai cerdd ydi hi.

Mae'r hanes diddorol hwn am etifedd olaf Llywelyn ap Gruffudd yn ceisio ennill yn ôl ei hawl i fod yn Dywysog Cymru wedi'i gadw i ni yng ngwaith Ffrancwr o'r enw Froissart.

Ydi'n llawenydd ni yn yr Arglwydd, ac yng ngwaith yr Arglwydd o ran hynny wedi mynd yn rhywbeth bas, 'sgwn i?

Yn wir, ychydig iawn o son o gwbl a geir am Forgannwg yng ngwaith y Gogynfeirdd hyd at gwymp y Llyw Olaf, ac eithriad llwyr yw awdl foliant Prydydd y Moch i Wenllian ferch Hywel o Gaerllion tua diwedd y ddeuddegfed ganrif.

Mae'r ysgrif drwyddi'n enghraifft odidog o'r tyndra a geir yn aml yng ngwaith R.

Gwelir cychwyniadau'r ymchwil yng ngwaith Joshua Thomas yn gwneud Bedyddiwr o Penri.

"Bob yn ail ddiwrnod," ebe Owen Owens, gan aros i boeri i'r tân, 'y ngwaith i oedd mynd lan ar hyd llwybr mynydd i ryw hen dŷ allan tua milltir o'r tŷ ffarm, a llanw'r rhastal â gwair o'r dowlad, a rhoi gwellt glân o dan y bustych ac edrych eu bod nhw'n iawn.

Mae Nia eisoes yn paratoi teithiau i Gaergrawnt ac i'r Iwerddon i weld pobl sy'n arbenigo yng ngwaith Nansi Richards.

Ond bu rhai eraill o'i gyfoeswyr yn dangos diddordeb dwfn yn y gorffennol - boed hwn yn orffennol chwedlonol a rhamantaidd fel yr un yr ymhyfrydai T Gwynn Jones ynddo, neu yn orffennol hanesyddol, gwareiddiedig ac aristocrataidd fel eiddo Saunders Lewis, neu yn orffennol Cristnogol fel yr un a ymddengys yng ngwaith Gwenallt.

Mae'r ymholiad hwnnw yng ngwaith Daniel Owen yn cychwyn, fel y gellid disgwyl iddo wneud, mewn cyd-destun Calfinaidd.

Bu'r eglwysi yn flaenllaw yng ngwaith yr undebau hyn.

Roedd hyn hefyd yn thema amlwg yng ngwaith BBC Cymru yn ystod y flwyddyn wrth i'w dimau cynhyrchu ddenu'r nifer mwyaf erioed o gomisiynau gan rwydweithiau radio a theledu'r BBC. Mae'r gostyngiad ymddangosiadol mewn cynyrchiadau rhwydwaith yn deillio o amseru cyflwyno'r cynyrchiadau a dylai'r flwyddyn nesaf fod yn un llewyrchus iawn.

Yn y modd hwn, fel yn rhyfeloedd Napoleon a rhai ein canrif ni, a'r Cymry yn falch o'u campau mewn cydweithrediad â'r Saeson, fe'u tynnwyd yn nes atynt; er i'r Cymry gartref barhau i deimlo yn o fileinig o wrth-Seisnig, fel y gwelir yng ngwaith y beirdd.

Nid oedd yr ymchwil am hunaniaeth yn llenwi byd y sgrifenwyr Cymraeg i'r un graddau, efallai, ac eto yr oedd pryder ynghylch dyfodol Cymru yn destun cyson yng ngwaith y goreuon ohonynt hwythau, - Gwenallt a Waldo Williams, er enghraifft.

Ond chefais i fawr o hwyl ar fy ngwaith am tua deunaw mis.

'Ond mae'n rhaid i mi wneud fy ngwaith ysgol,' protestiodd Llio.

Pa wedd bynnag am hynny, yr oedd rahid i bawb deallus gydnabod nad oedd Dafydd ap Gwilym yn sui generis yn llenyddiaeth Ewrop, hyd yn oed os oedd yn ymddangos fellyn yn llenyddiaeth Cymru, ond fel yr oeddid yn dod yn fwy hysbys yn llenyddiaeth y cyfnod a flaenorodd ei gyfnod ef, deuai'n fwyfwy tebygol fod rhai o wreiddiau barddoniaeth serch a barddoniaeth natur Dafydd ym marddoniaeth ei flaenorwyr, sef ym marddoniaeth y Gogynfeirdd neu Feirdd y Tywysogion, ac y gallai fod y dylanwadau cyfandirol y mae'n bosibl dadlau eu bod i'w gweld yng ngwaith Dafydd, mwen gwirionedd, yn rhai a effeithiodd ar farddoniaeth ei flaenorwyr.

Gan nad oedd yn flwydd oed pan foddwyd ei dad yng ngwaith glo Argoed, ei fam fu'r prif ddylanwad ar Ddaniel Owen.

Bydd fy ngwaith yn helpu Paul yn siwr o'i frifo a gwneud iddo feddwl fy mod yn benderfynol o bwysleisio'r diffyg ffafr y mae ynddo ar y foment.'

Bydd y sawl sy'n cymryd rhan yng ngwaith awdurdodau cyhoeddus a sefydliadau elusennol yn gyfarwydd â'r drefn o wneud amcangyfrif am y flwyddyn, ac un ffordd i edrych ar sefyllfa'r sefydliad ydyw drwy gymharu'r cyfrifon ar derfyn y nwyddyn â'r amcangyfrif a wnaethpwyd ymlaen llaw.

Yng ngwaith yr athronydd Immanuel Kant y cafwyd yr ymdrech fwyaf trylwyr i ddiogelu'r briodas.

Er enghraifft, petawn i'n derbyn disgrifiad Einion Offeiriad o farddoniaeth þ 'Ni wneir cerdd ond er meluster i'r glust ac o'r glust i'r galon' þ byddai'n rhaid i fiwsig chwarae rhan bwysig iawn yn fy ngwaith.

Pan gefais fy hel gan fy ngwr i'r llofft i ddarllen y llyfr (yn debycach i dad yn fy siarsio i wneud fy ngwaith cartref), gwnes hyn ag ebychiad ac yn ddi-fwynhad.

Cyfeirir at y saint yn aml yng ngwaith y beirdd, yn enwedig yng ngwaith y Cywyddwyr.

Mae fy nhad wedi ymddeol yn awr, ond arferia weithio yng ngwaith y British Rail yma, cyn iddo gau."

Gwelir gwreiddiau'r syniadaeth honno yng ngwaith athrawon iaith y saithdegau.

ch) y traddodiad offeiriadol aberthol yn dod i'w uchafbwynt a'i gyflawniad yng ngwaith Duw yn aberthu'r aberth eithaf ar ran dyn.

Mae hyn yn peri peth syndod, oherwydd gallasai Parry-Williams fod wedi dod o hyd i lawer o syniadau yng ngwaith yr hen feirdd a oedd yn gyson â'i syniadau ef ei hunan - yr amheuaeth ynglŷn â materion crefyddol neu athronyddol, y weledigaeth lem o flinder y cyflwr dynol, a'r cariad tawer at ddyn a natur heb wneud delfryd rhamantus o'r naill na'r llall.

Gwelir rhyw gymaint o ddylanwad Lladin a Groeg yng ngwaith rhai o awduron rhyddiaith y Dadeni Dysg: meddylier, er enghraifft, am ragymadrodd Gruffudd Robert i'w Ramadeg Cymraeg, lle y mae'r awdur yn amlwg yn efelychu dulliau Plato a Cicero o ysgrifennu deialog.

Yn ein dyddiau ni, yng ngwaith Oscar Cullmann, S.

Rhoddodd y beirniaid fwy o sylw i genedlaetholdeb yng ngwaith Ffowc Elis nag i Gomiwnyddiaeth/Marcsiaeth/ Sosialaeth, oherwydd, yn ddiddorol iawn, wrth bleidio'r achos cenedlaethol yn anad yr un achos gwleidyddol arall y beirniedir llenorion am lunio propaganda ar draul creu llenyddiaeth, gan ragdybio fod y ddau yn bethau hollol ar wahân, a bod y naill o reidrwydd yn difetha'r llall.

Yng ngwaith glo Argoed y collodd Daniel Owen ei dad a dau frawd.

Yn y cyfrwng hwn yn union y daeth T Gwynn Jones i'r maes gyda'i astudiaeth o Rieingerddi'r Gogynfeirdd, a chan dderbyn rhai o awgrymiadau'r ysgolheigion a fu'n gweithio ar Ddafydd ap Gwilym a gwrthod eraill ohonynt, ceisiodd ddangos fod yn y 'rhieingerddi' yr un math o farddoniaeth ag a geir yng ngwaith y Trwbadwriaid, a bod rhai o arferion y Trwbadwriaid gan y beirdd Cymraeg.

Pwyswr yng ngwaith glo Tu-draw, Blaenrhondda ydoedd cyn ymddeol, er iddo gael ei brentisio'n deiliwr.

Dyna'r lle y gwelir ar ei anterth gyfuniad o'r elfennau gwahanol yng ngwaith Davies fel esgob, sef, y gwladweinydd, y bugail, a'r ysgolhaig.