Bu'r perthi a'r goedlan yn crynu er diwedd Chwefror gyda sgrech, chwiban a chrawcian, a gollyngwyd pob offer o law i wrando'r deryn du o'i gangen ar y pren ysgawen; ac yn y distawrwydd hwyrnosol, deuai nodau trist y gylfinir o'r ffridd uchaf drwy ffenestr ystafell fy ngwely.
Yn fuan wedi hyn cefais fy nharo'n sâl gan disentri a bu raid imi aros yn fy ngwely am gyfnod.
Beth bynnag, mae'r giard yn amlwg yn amddiffyn fy ngwely i, oherwydd mae'n rhoi ei law arno, yn ysgwyd ei ben yn filain, ac yna'n troi ataf gyda gwen nefolaidd...
Mynd i 'ngwely'n gynnar.
Ble mae 'ngwely i ?" gan edrych o i gwmpas.
Fy ngwely i yw e.
"Edrychwch ar ei ôl o'n ofalus nes cyrhaeddwn ni'r gwersyll newydd." "Reit, syr." Ond wedi meddwl am y peth dechreuais deimlo braidd yn flin fod y Capten mor hunanol, a phan ddaeth y lori heibio i lwytho'n taclau, a minnau'n helpu gyda'r gwaith, dechreuais ddyfalu sut y gallwn i ei ffidlan hi i gadw fy ngwely.
'Ma fe'n ngwely fi.
Ymddangosodd crochan gweddol o faint wrth droed fy ngwely, a'r un mor ddisymwth dyma bob math o bethau yn hedfan i mewn iddo!
Yn eu plith roedd fy ngwely i fy hun, sef yr un a chwenychai'r Capten.
Er pan rydw i yma, mi dwi'n methu cysgu ar ôl i mi fynd i 'ngwely, achos mae 'na dŷ tafarn mawr dri drws i lawr, ac mae sŵn dychrynllyd yn dod o' 'na, bob awr o'r nos bron iawn.
"Rhaid ei fod wedi mynd ar goll." Ar hyn dyma'r Capten yn gweiddi dros bob man, "Oes rhywun wedi gweld fy ngwely i ?" Ond ni chafodd ateb oherwydd yr oedd pawb yn rhy brysur yn gofalu amdanynt eu hunain.
Cododd arswyd o'i weld yn sefyll wrth ochr fy ngwely, a thybiwn o hyd na allai lai na sylwi ar beth oeddwn i'n gorwedd.
Y mae deall sut y mae llong â'i phen wedi ei blannu yng ngwely'r môr yn gallu gwrthsefyll grymusterau organig a mecanyddol yn dal i fod yn gryn ddirgelwch ond yn ddirgelwch, pe'i datrysir, sy'n rhwym o ddweud cymaint am yr hyn a ddigwydd i beirianwaith tanfor diwydiannau y dyfodol ag am draddodiadau morwrol y gorffennol.
Felly, wrth i mi godi i fynd i 'ngwely dyma fi'n rhoi fy nwy law ar ben Joe Louis a dweud wrth y lleill: 'Mae bwrw cythreuliaid o ddyn yn eitha hawdd.
Fy ngwely i yw hwn'na, dere ag e'n ôl." "Dim ffiar !