'Do, fe welais Jonathan,' ochneidiodd Mathew, 'ond mae gen i newydd enbyd.' 'Mae wedi marw,' casglodd Non yn dawel.

Mae gen i dasg i'w gwneud drosto, ac mae'n rhaid imi'i gwneud hi ar unwaith, cyn iddi fod yn rhy hwyr.' 'Rhy hwyr?' meddai Non.

'Buon ni farw'n ôl yn y gofod, yn nhrobwll y seren ddu,' meddai Non yn fyfyriol.

Mae'r ffaith fod y tir yn ymyloll hefyd yn golygu mai cyfyng iawn fydd unrhyw gyfle i arall gyfeirio i gynhyrchion "non-surplus", fyddai'n angenrheidiol dan yr adolygiad ar y Polisi Amaethyddol Cyffredinol sydd yn effeithio ar eidion, defaid a llefrith.

"Mae angen ffeindio pethau sy'n gyffredin i'r genhedlaeth hŷn a'r ifanc." Mae'r mudiad eisoes wedi dechrau crelu 'canghennau' newydd i aelodau iau o dan yr enw Clybiau Gwawr ac mae Non Griffiths yn bwriadu parhau gyda'r polisi.

O'r diwedd, rhoddodd Non ddiweddglo i'r sgwrs.

Ni sydd wedi marw, Non.' 'Beth wyt ti'n feddwl?' Roedd arswyd yn llygaid Non a Dafydd.

Mae'r ddadl na ellir gwneud y Gymraeg yn swyddogol yng Nghymru am nad oes dogfen yn datgan fod Saesneg yn swyddogol yn non sequitur. 04.

'Welaist ti Jonathan?' mentrodd Non ofyn.

De minimus non curat lex. Nid estyn y Llywodraeth fys i achub lleiafrif sy mor boliticaidd aneffeithiol, mor druenus ddihelp, mor anabl i'w amddiffyn ei hun ag yw'r lleiafrif Cymraeg yng Nghymru.