Ond mwy rhyfeddod yw'r bersonoliaeth gymhleth -þ ddireidus, ddifrif, ofnus, feiddgar, fyfyriol, weithgar - a dreuliodd ddyddiau a nosau ei blynyddoedd "er mwyn Cymru%.

Y mae disgrifiad Lingen o nos Sadwrn a nos Sul ym Merthyr yn rhyfedd o debyg yn ei hanfodion i ddisgrifiad D J Williams o'r nosau hynny yn Ferndale.

Fe ddisgynna'r holl fes o fewn ychydig wyth- nosau i'w gilydd i ffurfio carped trwchus ar y llawr.

Gyda'r nosau, teithiai o amgylch y ddinas gan genhadu ym mhobman.