Fe roddodd ddarn o bapur yn fy nwylo a'r geiriau arno 'It gives me great pleasure to be here again in Wales'.

Yma yn ei chartref rhwth nid yw 'fy nghariad' yn ddim byd bellach ond 'rhyw-ers-talwm-lygaid/yn pwyo'r distawrwydd rhwng cledrau fy nwylo'.

"Cymrwch," medda fi, "fy mod i allan ar noson dywyll, a bod yna rywun yn intyffirio hefo fi - rhyw hen genod drwg neu rywbath felly - caniata/ u fy mod i'n gallu cadw fy nwylo i mi fy hun, mi fydda i'n chwythu hon, ac os y clywch chi hi, mi fydda i'n disgwyl i chi olwng pob dim a rhedag ata i."

Erbyn hyn nid oes unrhyw reolaeth democrataidd dros Addysg Bellach - mae'r holl gyfrifoldebau yn nwylo'r Quangos.

Yr oedd yn ddigon call i beidio â'm llusgo pan oeddwn yn anymwybodol." 'A dyma chi'n cyrraedd, o'r diwedd, at waelod grisiau'r feranda?" "Do, ac yr oeddwn yn falch iawn o deimlo'r pren dan fy nwylo," meddai'r tad.

Yn aml mae cynllunio a rheoli technoleg newydd yn nwylo'r sawl sy'n darparu'r gwasanaeth ac nid defnyddiwr y gwasanaeth.

'Roedd tynged pob pregethwr yn llwyr ac yn hollol yn nwylo'r dyn llyfr bach.

Golygfa fythgofiadwy gyda'r baneri yn chwifio yn nwylo'r plant bach.

Sicrhewch fod yr holl ddogfennau perthnasol yn nwylo'r cyfieithwyr.

Mae De Libanus bellach yn nwylo'r ymladdwyr Mwslemaidd eithafol - Hezbollah.

Peidiwch a'i adael yn gyfangwbl yn nwylo'r Cyfarwyddwr Artistig.

A gostyngeiddrwydd mawr, atebais innau fy mod yn credu y defnyddiai'r Arglwydd fi yn gyfrwng i'w hiacha/ u hi A'm calon yn llosgi ynof, dodais fy nwylo ar ei phen a gweddi%ais ag angerdd am i'r Arglwydd gyffwrdd â hi y foment honno yn ei gwendid a'i hiacha/ u.

Ym mis Awst, creodd y math o ddelwedd gosod ffiniau/ trwyddedau teithio/ gwrth-Seisnig o'r blaid a fu'n bastwn hwylus yn nwylo beirniaid di-ddeall byth ers hynny.

Wedi chwarter canrif o brofiad gwelwn mai gwaith cyson y Swyddfa Gymreig - ar wahan i'w chyfrifoldeb am y Gymraeg - yw (a) gweinyddu gyda help y cyrff annemocrataidd sydd dan ei rheolaeth, bolisiau craidd Adrannau nerthol Whitehall, boed y polisiau yn gyson â'n dyheadau yng Nghymru a'i peidio, a (b) cymryd cyfrifoldebau iddi ei hun a ddylai fod yn nwylo cynrychiolwyr etholedig y bobl.

Y mae'r ddogfen hanesyddol hon yn nwylo Llywodraeth Ffrainc ar hyn o bryd ac mae'n gyndyn i ollwng gafael arni.

Mae democratiaeth ynghlwm â rhoi'r grym yn ôl yn nwylo cymunedau.

Rhoddodd Hector yr holl drefniadau yn nwylo cwmni teithio.

Doeddwn i ddim yn mynd i godi o'r gadair fach yr eisteddwn ynddi er iddi wneud ei gorau glas i ryddhau fy nwylo oddi ar y breichiau.

Ar y dechrau, er enghraifft, croniclo natur y gymdeithas bentrefol Gymreig oedd y stori fer Gymraeg yn ei wneud yn nwylo R.

Sylweddolodd fod byw mewn cymdeithas o'r fath yn gadael llawer o gyfrifoldeb yn nwylo'r llenor unigol a'i ofn oedd y buasai caniata/ u i bob unigolyn ddilyn ei drywydd ei hun yn arwain at anarchiaeth a diffrwythdra.

Ond hwyrach mai'r hysbyseb gwaetha un dros roi grym yn nwylo'r werin yw'r portread ci%aidd a gawn o Wil James.

Roedd - - yn awyddus i weld y cyfrifoldeb o gynhyrchu yn nwylo'r cynhyrchydd a'r materion golygyddol yn gyfrifoldeb ar y cyd rhwng y cynhyrchydd a'r comisiynydd.

Mae'r Swyddfa Gymreig wedi rhoi'r bel yn nwylo'r Cynghorwyr - boed iddynt ymateb yn ddoeth ac yn gadarn.

Nid er mwyn newid pethau er mwyn newid; nid er mwyn cael ymwneud â chyfalafiaeth; nid er mwyn cael rhwygiadau - ond er mwyn sicrhau bod gennym ni iaith fyw, nid yn ddibynnol ar ffafrau a chonsesiynau, ond yn fyw o fewn cymunedau a bod y grym i gadw'r sefyllfa yna yn nwylo'r cymunedau eu hunain.

Mae Zola hefyd yn dadlau y dylai rheolaeth cymorth, yn yr achos hwn offer technolegol, fod yn nwylo defnyddwyr offer o'r fath.

Hynny yw, y mae'r cyfrifoldeb am yr hyn a leferir yn nwylo'r defnyddiwr.

Na fydd angen Tai Cymru gan y bydd cyfrifoldeb tai yn nwylo cymdeithasau tai ac awdurdodau lleol; na fydd angen Quangos addysg gan y bydd yna system addysg annibynnol ac na fydd angen Bwrdd Iaith oherwydd y bydd deddf iaith fydd yn dod â dwyieithrwydd yn naturiol.

Bwriedir gadael y gofal am anghenion addysgol arbennig yn nwylo'r awdurdodau lleol.

"Does gen i ddim poen o gwbl yn fy nwylo rwan." Ond wedi gollwng gafael yr oedd o, heb sylweddoli hynny.

Y mae gan lywodraethwyr ysgolion lawer o bwerau a chyfrifoldebu statudol a chymdeithasol, fodd bynnag rhaid i ni sylweddoli fod y ddau brif rym bellach yn nwylo y llywodraeth ganolog.

Mae'r cyfrifoldeb am yr holl ffyrdd, heblaw am y priffyrdd, yn nwylo Cyngor Sir Clwyd ac mae Rhaglen Ffyrdd Clwyd yn rhestru nifer o gynlluniau i wella pethau yn ardal y Bedol o Landymog i Graianrhyd ac o Fetws Gwerful Goch i Landegla.

Yr oedd awenau'r llywodraeth yn nwylo ei ewythr, Dug Somerset, yr Arglwydd Amddiffynnydd.

Y mae yn rhaid bellach i'r awdurdodau addysg gydnabod fod mwy o rym yn nwylo y llywodraethwyr ysgolion nag yn eu dwylo hwy.

Yn nwylo medrus Tony Jones, llwyddwyd i greu yr awyrgylch gynhyrfus briodol yn y rhan gyntaf ac i gael tensiwn rhwng y Ficer a gŵr y Tollau yn yr ail ran.

Yr oedd penderfynu pwy oedd i arwain y seiadau a phwy oedd i deithio oddi amgylch i "gynghori% yn llwyr yn nwylo'r Gymdeithasfa.

`Mae digon o gilfachau i roi fy nwylo ynddyn nhw a digon o eithin yn tyfu hwnt ac yma.

Yn y cyfarfodydd hyn daeth y geiriau a ganlyn yn gyfarwydd: Daeth y geiriau'n gyfarwydd i bob un wrth i gylch ohonom gydio yn nwylo'n gilydd i'w canu.

Sylweddolodd ei fod gannoedd o filltiroedd o Ogledd Cymru ac yn nwylo pobl ddrwg.

Ond mewn un ffordd, efallai mai da o beth yw fod brwydr yr iaith bellach yn ol yn nwylo'r bobl, a gwelwyd ymgyrch gref eisoes i herio Awdurdod Iechyd Gwynedd.

"Yn nwylo'r bagad o bregethwyr a chlerigwyr, yn gystadleuwyr a beirniaid, a'i cynhaliai ni allai'r eisteddfod lai na bod ar bob gwastad, yn sefydliad ymatalgar a byddai'n annichon i feirdd a llenorion y dosbarth gweithiol a fynnai 'ymddyrchafu' drwyddi droseddu yn erbyn chwaeth...

Dydi'r drefn bresennol o roi y Gymraeg yn nwylo rhai unigolion ddim yn ei diogelu na'i datblygu.

Roedd gynnau yn nwylo'r ddau.

Felly dylem roddi ein hunain yn nwylo'r hwn sydd a'r gallu i'n cadw yn ddi-gwymp.

Effaith net y cynllun adnoddau felly yw cynnyddu'r cymorth grant/cyhoeddiad, tra hefyd yn cynyddu'r nifer o gopi%au sydd yn nwylo'r awdurdodau.

Cyfyngodd ar hawl yr undebau i fynd ar streic, collodd miloedd o weithwyr sifil eu swyddi wrth i fiwrocratiaeth gael ei chwtogi, a chafodd pob gwrthwynebiad i'r chwyldro newydd ei ateb gan fygythiad y rhoddid awdurdod llwyr yn nwylo Menem pe bai angen.