Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

oedolion

oedolion

Cyllidir y rhan fwyaf o waith Cymraeg i oedolion gan Gynghorau Cyllido Addysg Bellach ac Uwch Cymru.

Cyfrifoldebau: Ariannu Addysg bellach dros 16 oed; ariannu Cymraeg i oedolion.

Casgliad y llyfr yw mai mudiad oedolion ifainc dosbarth canol addysgiedig oedd y Gymdeithas rhwng 1962 a 1992, proffil sy'n gyffredin i lawer o fudiadau ymgyrchu eraill; yn wir, un o gryfderau'r astudiaeth hon yw'r modd y defnyddir astudiaethau ar fudiadau megis CND a Chyfeillion y Ddaear i oleuo datblygiad y Gymdeithas a'i rhoi hi yn ei chyd-destun fel mudiad pwyso.

Ni ddylid rhoi'r flaenoriaeth yn gyfan gwbl i ieuenctid: yr oedd angen targedu grwpiau eraill yn ogystal (fel mamau/teuluoedd o oed cenhedlu, ac oedolion sy'n arwain barn yr ifanc).

Ac yn addas iawn, mae'r brifysgol yn gweld golau dydd yn ystod Wythnos Addysg Oedolion.

Croesdoriad yn cynrychioli nifer o asiantau oedd yno: awdurdodau addysg, adrannau gwasanaethau cymdeithasol, colegau addysg bellach, colegau hyfforddi, y cyfryngau, maes Cymraeg i Oedolion, y sector wirfoddol, cymdeithasau rhieni.

Y dulliau mwyaf effeithiol o ddenu oedolion i ddosbarthiadau ac anghenion yr oedolion hynny o ran darpariaeth.

Theatr fyw a bywiog i blant, i bobl ifanc ac i oedolion, mewn ysgolion ac yn y gymdeithas.

Ieuenctid ac oedolion ifainc sydd yn cael eu heffeithio fwyaf gan ddiweithdra cynyddol, prinder tai addas a rhesymol ac amgylchfyd greithiol a threuliedig.

Beth yw natur gwaith yr athrawon a'r oedolion eraill sy'n ymwneud ag addysgu'r plant ifancaf yn ein hysgolion?

Gyda chân rap, er enghraifft, roedd rhaid i'r oedolion gydnabod fod y bobol ifanc yn gwybod mwy na nhw.

Hynny yw, y larfae sy'n barasitig tra bod yr oedolion yn medru byw heb ddibynnu ar organeb arall.

Dau sy'n sefyll yn y cof yn arbennig yw Philip Jones, Porthcawl a Morgan Griffith, Pwllheli; er y byddai Mam yn dweud mai defnyddio plant fyddai Philip Jones i ddangos ei hun a chreu difyrrwch i'r oedolion.

Gall y plant chwarae'r gêmau ar eu pennau'u hunain ond bydd angen i oedolion/athrawon fod gerllaw i helpu darllen y wybodaeth ar y sgrin a darllen y stori.

Trychineb Aberfan pan laddwyd 116 o blant a 28 o oedolion.

(Yng ngwledydd Canolbarth Affrica, y mae'r tyfiant hwn yn effeithio ar blant yn hytrach nag oedolion, ac nid oes sicrwydd fod y ddau yn union yr un afiechyd.) Eto, y rheswm sylfaenol dros ymddangosiad y tyfiant yw cyfundrefn imwn ddiffygiol.

Nofel arbrofol i oedolion.

Cyfrifiaduron Sycharth - Safwe sy'n llawn o lenyddiaeth i blant ac oedolion.

Y ffactorau sy'n pennu agweddau oedolion at y Gymraeg.

Yn y dosbarth hwn mae'r oedolion a'u hepil yn barasitig, gan amlaf ar naill ai aderyn neu famolyn.

Maent i'w gweld mewn rheolau a deddfau, mewn blaenoriaethau, a hefyd yn ymddygiad rhai oedolion ac ieuenctid.

Does neb, am wn i, wedi amau'i gamp fel nofelydd plant, ond am y nofelydd oedolion - awdur Gŵr Pen y Bryn a Gyda'r Glannau - cymysg iawn fu'r farn.

Nodiadau defnyddiol ar gyfer tiwtoriad sydd yn dysgu Cymraeg i oedolion.

Geilw'r Pwyllgor am gadw addysg yn wasanaeth barhaus i blant, pobl ifanc ac oedolion, sy'n atebol i'r gymuned gyfan, sy'n cydnabod ei hanes a'i thraddodiadau ac sy'n fyw i'w dymuniadau a'i hanghenion ar gyfer y dyfodol.

Set o CD a CD-ROM ar gyfer oedolion sy'n dysgu Cymraeg.

Rhywun ym maes dysgu Cymraeg i oedolion yn cael ei orfodi i ffonio'r Bwrdd Iaith oherwydd ei waith.

At hyn wrth gwrs, mae wedi cyfrannu gweithiau i antholegau, llunio nofelau a cherddi i oedolion ac ennill y gadair genedlaethol ddwywaith, yng Nglynebwy a Chaernarfon.

Nid yw pethau mor hawdd o safbwynt trefniadaeth dysgu Cymraeg i oedolion.

Gwahanol yw chwaraeon y plant, a newydd yw diddordeb yr oedolion.

* bod cyfrifoldeb arbennig ar yr oedolion sy'n ymwneud â phlant dan bump i ofalu amdanyn nhw a'u diogelu.

Llyfrau Cymraeg a Saesneg i oedolion a phlant.

Y pryd hynny nid oedd pobl ieuainc yn rhoi'r gorau i'r Ysgol Sul wedi cael eu derbyn, ac ysgol oedd dosbarthiadau'r bobl ieuainc i ddringo i ddosbarthiadau'r oedolion.

Trwy sbectol oedolion a sbectol y ddosbarth broffesiynol, mae gan bob teulu o leiaf ddau gar, ac nid yw'n achosi unrhyw broblem i ddilyn bywyd symudol.

Mae yna sawl cyfle iddyn nhw gael gwneud hwyl am ben yr hyn sy'n digwydd mewn ysgolion ac i ddychanu agweddau oedolion, eisteddfodau a phethau o'r t`ath.

Un o flaenoriaethau'r Cynulliad ddylai fod i sicrhau adnoddau digonol i ddatblygu dysgu Cymraeg a dysgu trwy gyfrwng y Gymraeg ar draws y sbectrwm addysg o'r oed meithrin at addysg oedolion.

Rydym yn meddwl yn aml iawn fod pobl hŷn yn `wahanol' a hwyrach nad ydyn ni'n eu trin nhw fel oedolion urddasol pan fyddwn ni'n siarad â nhw.

Cais llawn - addasu ac ymestyn adeiladau allanol i ddarparu llety ar gyfer oedolion gyda salwch meddwl Rheswm: I roddi cyfle i'r Is-bwyllgor Ymweliadau ymweld â'r safle a chyflwyno adroddiad.

I ddynodi'r anghenion ym meysydd addysg feithrin, dysgu'r Gymraeg i oedolion ac addysg bellach, defnyddiwyd gweithgorau arbenigol a sefydlwyd eisoes.

Roedd efelychu oedolion yn rhan bwysig o addysg y cyfnod, a dis gwylid i fechgyn ddysgu trin arfau'n gynnar iawn, fel y gwnâi Siôn gyda'i fwa bach a'i gleddyf pren (arfer sy'n cyferbynnu'n ddigrif ag ofnusrwydd y plentyn bach).

Y mae modd adnabod tri chyfnod o addysg: cyfnod addysg cyn- statudol, cyfnod addysg statudol, a'r cyfnod addysg ôl statudol sy'n cynnwys addysg bellach, addysg uwch ac addysg gymunedol barhaus, a'r ddarpariaeth ar gyfer dysgu Cymraeg gan oedolion yn brif ystyriaeth ynddo.

Fel rhan o'r broses o godi ymwybyddiaeth ymhlith ieuenctid ac oedolion yr ydym wedi darparu tapiau sain o gerddoriaeth Gymraeg gyfoes i dafarndai a chlybiau'r ardal i'w chwarae fel cerddoriaeth cefndir.

Cais adeilad rhestredig - addasu ac ymestyn adeiladau allanol i ddarparu llety ar gyfer oedolion gyda salwch meddwl Rheswm: I roddi cyfle i'r Is-bwyllgor Ymweliadau ymweld â'r safle a chyflwyno adroddiad.

Terfynodd Ffactri Wlân Glasfryn ei gwasanaeth ers llawer blwyddyn bellach, ac atgofion gan yr oedolion yn unig sydd am weithdy'r crydd.

Yn achos Rhaglen neu Raglenni a wneir ar gyfer ysgolion neu addysg oedolion bydd talu'r Tal Gwaith a'r Tal Atodol yn rhoi'r hawl i'r Cynhyrchydd ganiatau darlledu'r Rhaglen ddwywaith cyhyd a bod yr ail ddarllediad o fewn pedair wythnos i'r cyntaf.

Swyddogaeth PDAG yw cynnig arweiniad i'r system ar sut i hwyluso'r fath ddarpariaeth gyd-lynus, ar gyfer plant yn eu blynyddoedd cynnar trwy'r system statudol a'r colegau, i'r addysg barhaus ar gyfer oedolion yn eu cymunedau.

Beth bynnag fo'r patrwm ieithyddol mewn unrhyw gymuned yng Nghymru, mae gan faes dysgu Cymraeg i oedolion le pwysig o fewn y gymuned honno.

Mae Hybu Iechyd Cymru eisoes yn chwarae rhan mewn amryw fentrau sy'n annog bwyta'n iach ymhlith oedolion a phlant.

Oedolion a phlant yn gweld yr FA Cup - a ninnau fel plant yn derbyn y peth fel rhan o'n bywyd.

Mae'r gêmau'n addas ar gyfer plant Y Blynyddoedd Cynnar sy'n rhugl eu Cymraeg, ac ar gyfer dysgwyr yng nghwmni rhieni/oedolion/athrawon.

Trefnwyd cyfres o 'gigs' Cymraeg yn cynnwys rhai o'n grwpiau roc mwyaf blaenllaw a nifer o nosweithiau gwerin i'r oedolion ifainc hyn!

Nodweddion, cymhelliad a sefyllfa bersonol oedolion sy'n llwyddo (hy y cysylltiad rhwng llwyddiant a'r newidiadau mawr ym mywydau unigolion, fel cael plentyn, dychwelyd i Gymru, ymddeol, ysgariad).

Mae'r arholiadau yn cael eu cynnal o dan nawdd Cymdeithas Ryngwladol i Athrawon Dawnsio ac ar y Noson Wobrwyo roedd saith deg o blant ac oedolion yn derbyn eu gwobrau gyda balchder.

Er y gellid yn hawdd bod yn ddigalon ynglŷn â sefyllfa'r Gymraeg heddiw a'r treialon sydd yn wynebu plant ac oedolion ifainc, y mae un peth yn sicr, y mae unrhyw fuddsoddiad a wneid i'w hybu a'u cynnal yn y Gymru sydd ohoni yn un o'r buddsoddiadau pwysicaf a mwyaf gwerthfawr.

Nid llys cyfreithiol, llawn oedolion mo llys Mae Gen i Achos.

Ar y llaw arall, mae'n bwysig bod maes dysgu Cymraeg i oedolion yn gallu ymateb i'r her yn yr ardaloedd traddodiadol Cymraeg trwy ddysgu Cymraeg i fewnfudwyr.

Trefnir gweithgareddau arbennig ar gyfer y plant yn ystod yr haf yn ogystal, ac wrth gwrs cynhelir Pythefnos Addysg Oedolion ddiwedd mis Awst er mwyn darparu gwybodaeth am gyfleoedd addysg.

Pan yn blant ni chaem lawer o fwynhad yn Seiat yr oedolion.

(c) y llythyr yn cynnig newidiadau yn y system i reoli'r ddarpariaeth o wersi Cymraeg i oedolion, REORGANISATION OF

Gynt roedd awydd plant ac oedolion am gael profi blas byd natur, hud a lledrith a'r goruwchnaturiol yn cael ei ddiwallu helaeth drwy wrando ar chwedl; gwerin, megis chwedlau arwrol a chwedlau'r Tylwyth Teg.

Maes arall sy'n mynnu sylw yw maes Cymraeg i Oedolion, lle mae pobl yn dewis dysgu Cymraeg wedi iddynt adael y gyfundrefn addysg.

Mae'r nosweithiau Bingo yn gwella, ar y dechrau roedd y plant yn wyllt i'r eithaf bod un wedi poeri arnaf, ond nawr mae pethau wedi tawelu ac mae'r plant a'r oedolion yn mwynhau.

Adlewyrchir yr amwysedd hwn yn y disgrifiad o Siôn yn yr ail baragraff, y diniweidrwydd annwyl a'r anwadalwch ar y naill law, ac ar y llall y duedd i efelychu oedolion.

Yn yr ardaloedd fu'n rhai di-Gymraeg yn draddodiadol ond lle mae twf aruthrol wedi bod yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae dysgu Cymraeg i oedolion yn cyfrannu at y twf a'r bwrlwm ac yn elfen bwysig wrth sicrhau bod y plant sy'n dysgu'r Gymraeg yn yr ysgol yn cael y cyfle i'w siarad hi y tu allan.

Mae Oriel Ynys Môn hefyd yn cynnal gweithdai ar gyfer plant ac oedolion, yn seiliedig ar amryw o wahanol bynciau.

Mrs Megan Rees oedd yn llywyddu yng nghymanfa'r plant yn y prynhawn a Mr C D John oedd llywydd cymanfa'r hwyr i'r oedolion.

Ar ôl y gwasanaeth dechreuol gelwid ni'r plant i'r blaen a gelwid ar un o'r oedolion "i wrando adnodau'r plant".

Oedolion a phlant sy'n byw yn y dref yw'r actorion, a daw llawer o bobl i wylio'r performiadau.

marchnata Cymraeg i Oedolion, ar y cyd ag eraill sy'n gweithio yn y maes.

Cyhoeddwyr llyfrau Cymraeg a rhai Saesneg am Gymru i oedolion a phlant.