Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

ogwen

ogwen

Y sêr yn y ddrama oedd cyfaill da imi, John Ogwen gyda'i wraig Maureen Rhys, ac yn un o'r golygfeydd roedd bron yr holl gymeriade yn sefyll ar bont ac yn canu'r anthem genedlaethol.

Y mae actio David Lyn ar gyweirnod uwch nag un John Ogwen ond yna mae Williams yn ddirgelwch o gymeriad ac o bosibl ar y ffin rhwng gorffwylledd a normalrwydd.

Ymhlith yr actorion eraill mae John Ogwen, Trefor Selway, Olwen Rees, Nichola Beddoe a Huw Garmon a ddaeth i amlygrwydd yn Hedd Wyn.

dros y copaon i Nant Peris lle roedd un o hogia' Clwb Mynydd Dyffryn Ogwen yn disgwyl amdanynt efo diod poeth.

Mae'r awdl hon yn mynd â ni yn ôl i gychwyn y ganrif wrth i Ieuan Wyn ystyried eto y dioddefaint a fu yn Nyffryn Ogwen yn ystod Streic y Penrhyn.

Dyma enwau y rhai a etholwyd: Llinos Ogwen Hughes, John Florence, Cheryl Hughes, Simon Lee Evans, Steven Thomas a Mandy Williams.

Yn S4C roedd gan Euryn Ogwen gysylltiadau â darlledwyr yn Iwerddon a rhai sy'n gweithio yn yr Aeleg yn yr Alban.

newid sanau yno ac yna troi ar eu sodlau ac yn ol i Ogwen i ganol eira, niwl a gwynt!

Yna i lawr i Ogwen lle cawsant banad a banana cyn ei g'neud hi am y Carneddau, gyda'r tywydd yn parhau yn niwlog a gwlyb.

TEITHIAU DIFYR (Teithiau Cerdded Cylch Hanes Dyffryn Ogwen): Cafwyd dwy daith hanes tu hwnt o ddifyr yn ystod Mai a Mehefin.

COFIO FFRANCON THOMAS: Y mae'n siŵr mai un o'r cerddorion mwyaf amlwg i ddod o ardal Dyffryn Ogwen oedd y diweddar William Ffrancon Thomas - gŵr a wnaeth argaff fawr fel cyfeilydd, organydd a phianydd, arweinydd ac athro.

Dafydd Meurig, Fron Ogwen, Tregarth, am osod peiriannau i drosglwyddo'r sain o'r capel i'r festri.

Mae dwy o'r merched yn byw yn yr ardal o hyd, sef Miss Margaret Ann Evans, Plas Ogwen a Mrs Joyce Whitehead, Tregarth.

Nid wyf yn siwr ai hwn fydd portread mwyaf poblogaidd John Ogwen - peth anodd yw cracio delweddau a luniwyd gan gynhyrchiad blaenorol - ond mae ymhlith ei oreuon.

DAVIES fydd ar grwydr yng Nghlwyd, ORIG WILLIAMS ym Mae Colwyn, RAY GRAVEL yn Aberystwyth, JENNY OGWEN yn Llanbedr- pont-Steffan, ELIN RHYS yng Nghaerfyrddin, JOHNNY TUDOR yn Hwlffordd, KEVIN DAVIES yn Abertawe a GILLIAN ELISA yng Nghaerdydd.

Mrs Jane Jones, brithdir oedd yn llywyddu'r cyfarfod a'r gwestai gwadd oedd John Ogwen a Maureen Rhys.

Yng nghylch Amlwch ac yn Ysgol Llangefni yr oedd mab hynaf y Cynghorydd a Mrs Percy Ogwen Jones Llaneilian eisoes yn enwog am ei ddisgleirdeb.

Hyd yn oed i rywun fel fi, sydd a'r nesa peth i ddim diddordeb mewn pêl-droed, roedd digon yn y rhaglen hon i gadw fy sylw, er gwaetha goslef llais soporiffig John Ogwen yn cyflwyno.

Ac yntau'n Llywydd Llys yr Eisteddfod Genedlaethol, âi ar ei hald nid yn unig i'w chynghorau a'i haml bwyllgorau hi ond hefyd i feirniadu neu lywyddu yn Eisteddfodau Talwrn a Dyffryn Ogwen a Mynytho a Môn.

Ymhlith yr wynebau adnabyddus fydd yn galw draw i roi help llaw ar y llinellau ffon fydd Wit a Wat a'u ffrindiau, JOHN OGWEN, MAUREEN RHYS, MEDWYN WILLIAMS, MARGED ESLI a DAI JONES.

Buan y daethom i glyw bwrlwm afieithus y mân raeadrau wrth groesi'r bont tu cefn i Fwthyn Ogwen.

Chwipiai gwynt Ebrill dros Lyn Ogwen gan godi croen gþydd ar fy nghoesau wrth i ni gymeryd y camau cyntaf tua'r cwm - roedd gen i drowsus hir yn y sach cefn rhag ofn!

Roedd y gymeriadaeth wedi ei hangori mewn hen chwarelwr cwbl gredadwy (o Ddeiniolen, mae'n siwr!) Roedd rhythmau iaith lafar John Ogwen yn gweddu yn gwbl fanwl i rythmau cryf y sgrifennu a'i gymeriad yn rhan o'r gymdeithas a ddisgrifiwyd mor hoffus gan Gwenlyn ei hun yn y rhaglen fywgraffyddol a gyflwynodd y gyfres.

Ond mater arall yw mentro i Dyffryn Ogwen ym mis Tachwedd bryd hynny, rydych angen gwres canolog effeithiol a thrwch o ddeunydd insiwleiddio o'ch cwmpas rhwng y gragen fewnol a'r gragen allanol.

Profodd John Ogwen a Maureen Rhys yn ddehonglwyr abl iawn o'r Tŵr - y nhw piau hi erbyn hyn ac mi fesurir pob cynhyrchiad arall wrth un llwyfan Caerdydd a'r cynhyrchiad teledu.

Ar raglen Saesneg am Gymru, byddai'n holl-bwysig cofnodi'r ffaith fod dau gant o bobl yn mynd i golli eu gwaith mewn ffatri ym mhellafoedd Sir Fynwy; dylai golygydd y rhaglen Gymraeg, ar y llaw arall, fod yn ymwybodol y byddai llawer mwy o arwyddocâd i ddifianiad hanner cant o swyddi yn Nyffryn Ogwen neu Rydaman.

I un a welodd bortread David Lyn o Ifans, y mae John Ogwen ar yr olwg gyntaf yn iau ac yn llai ffwndrus.