Defnyddio chwarel lechi Manod (Cwt-y-Bugail) yng Ngwynedd i gadw darluniau o'r Oriel Genedlaethol ac Oriel y Tate rhag cael eu dinistrio.

Hefyd, mae amryw o aelodau'r staff yn cynnal sgyrsiau mewn ysgolion a chymdeithasau gwahanol, gan sôn am gasgliadau'r Oriel a rhai testunau arbennig.

Yn yr Oriel, gellir eistedd mewn replica o Gapel Cildwrn a gwrando arno'n pregethu'n ysgytwol o'i bulpud.

Mae adran helaeth arall (sef yr oriel barhaol) yn cyflwyno hanes, diwylliant ac amgylchedd Môn i'r cyhoedd, drwy gyfrwng cyfres o arddangosiadau llawn dychymyg.

Un o'r rhesymau tros y cynhyrchiad llwyfan, er nid yr unig un o bell fordd, oedd fod Gwenlyn wedi ymuno ag oriel yr anfarwolion trwy gael ei wneud yn 'destun gosod'.

Yn yr oriel uwchben y grisiau roedd y gerddorfa fach o bum chwaraewr wedi dechrau cyfeilio i'r dawnswyr, a daeth yr hen wefr gyfarwydd dros Meg nes iddi deinlo bod ei thraed eisoes wedi magu adenydd.

Maent yn ffurfio oriel y tu allan i'r llawr cyntaf lle ceir pedwar cerflun yn cynrychioli'r pedwar tymor.

Neur oedd cystal â bod yno wrth wylio perfformiad ysgytwol, gwreiddiol Theatr Genedlaethol Ieuenctid Cymru o Faust Goethe yn Amgueddfa ac Oriel Genedlaethol Cymru.

Ceisia'r Oriel gyflawni sawl amcan.

Adeiladwyd hen wal gerrig yn y gornel yma o'r oriel, yn amgylchynu ysgubau o ŷd a cherrig malu hynafol.

Mae gwaith aentio Gwynedd ap Tomos wedi dod yr un mor adnabyddus a phoblogaidd erbyn hyn â'r gwaith arloesol y mae hi a'i gŵr Dafydd ap Tomos wedi ei wneud ac yndal i'w wneud i wireddu'r breuddwyd o greu yr oriel ym Mhlas Glyn-y-Weddw.

Agor Oriel Glynn Vivian yn Abertawe.

Fel mae'r enw'n awgrymu, nid yw'r arddangosiadau'n cael eu newid rhyw lawer yn yr oriel barhaol.

Arddangoswyd ei waith yn yr Eisteddfod Genedlaethol - yn Ynys Môn, Llanbedr Pont Steffan a'r Rhyl - a chafodd arddangosfeydd yn Oriel Plas Glyn-y-Weddw a Gregynog yn ogystal â sylw mewn cyfnodolion a chylchgronau.

Gyda'r amrywiaeth helaeth o eitemau sydd yn yr oriel barhaol, y gobaith yw fod rhywbeth yno at ddant pawb.

Mae persarniaeth ôl glasurol yr Amgueddfa ac Oriel Genedlaethol yn berffaith i naws gythryblus y stori.

Yn ogystal â dangos lluniau rhai o arlunwyr enwocaf Môn, megis Kyffin Williams, mae Oriel Ynys Môn yn cefnogi celfyddyd a chrefft yr ynys yn gyffredinol drwy drefnu rhaglen o arddangosfeydd cyhoeddus (yn yr ystafell arddangosfeydd dros dro).

Doedd dim ysgol gelf yma, dim Cyngor Celfyddydau, dim gwerthwyr darluniau, prin ddim oriel arddangos lluniau.

Mrs Nancy Thomas oedd yn y gadair a roddodd sylw i'r trip i Oriel Plas Glyn-y-Weddw.

Yn enwedig o gofio mai dan adain Cyngor Celfyddydau Cymru - corff sydd i fod i hyrwyddo llenyddiaeth a llyfrau - y mae Oriel.

Trefnwyd yr oriel barhaol ar ffurf cylch daearyddol, gan fynd â'r ymwelydd ar daith o gwmpas yr ynys o Ynys Llanddwyn a Malltraeth hyd at Foelfre a Biwmares, ac yna ar hyd Afon Menai.

Mae Oriel Plas Glyn-y-Weddw wedi agor unwaith eto ar ôl y cyfnod byr o seibiant dros fisoedd y Gaeaf, ac mae'r paratoadau a'r rhaglen arfaethedig yn swnio yn ddiddorol ac yn amrywiol iawn.

Rygbi: Rhaid cael agweddu mwy ymysodol Gwrandewch ar brif ganlyniadau dydd Sadwrn gan Camp Lawn --> Sialens Ffeil - profwch eich gwybodaeth Oriel sêr Cwmderi.

Un o gylch yr Oriel ei hun yw Maredudd ab Iestyn.

Penderfynwyd yn y diwedd adeiladu oriel newydd ger Llangefni a fyddai'n ganolbwynt ar gyfer bywyd diwylliannol yr ynys.

Croesawir grwpiau ysgol i'r Oriel yn aml iawn a chynigir sgwrs a thaflenni gweithgareddau iddynt ar rai o'r arddangosiadau sydd yn yr oriel barhaol.

Safle i athrawon a disgyblion pob Adran y Gymraeg - adnoddau, Siop Siarad Cymraeg, cyfeiriadau addysg, cysylltiadau perthnasol, oriel o waith ysgrifennu, adolygiadau llyfrau a llawer mwy.

Ar ochr ddwyreiniol y cyntedd, arweiniai grisiau wedi eu haddurno â theils i fyny i oriel â rheiliau haearn a thamaid arall o ramant gwydr lliw.

Mae Oriel Ynys Môn hefyd yn cynnal gweithdai ar gyfer plant ac oedolion, yn seiliedig ar amryw o wahanol bynciau.

Ceir hanes gweithgareddau diweddaraf Mynydd Parys yn yr Oriel gydag eitemau o offer y mwynwyr a dillad arbennig y "copor ladis" (sef y merched a weithiai dan amodau dychrynllyd yn y gwaith) wedi eu gosod ymhlith samplau o gerrig mwynol o'r mynydd.

Oriel rithwir o waith y cerflunydd John Meirion Morris.

Oedodd Ffredi am guriad, a da o beth oedd iddo wneud felly, oherwydd yr eiliad honno tywalltwyd cawod o fudreddi o'r oriel uwchben yn syth o'i flaen.