'Yr wyf yn cofio yn dda un prynhawn Sadwrn pai yn yr haf,' meddai, 'bod fy ewythr Dafydd Caeglas, yr hwn oedd yn ddyn effro a blaenllaw iawn gydag addysg yn yr ardal, yn sefyll yn nrws yr offis ac yn cynnig fod y gweithwyr yn talu ceiniog yn y bunt at roi ysgol i'r plant.

Geilw rhai am weithredu mewn dulliau eithafol dan rai amgylchiadau i gyrraedd eu dibenion, tra dadleua eraill pai pwyll a chymedroldeb yw'r arfau gorau.