Y New Statesman a'r Daily Telegraph oedd y papurau newydd y byddai'n eu darllen sydd yn dangos nad oes raid i'ch gwleidyddiaeth chi gydfynd â'r papur newydd 'dach chi'n ei ddarllen bob tro!' 'Y mae i Glynllifon, lle lleolir yr Eisteddfod eleni, hanes cyfoethog.

Plygodd i godi'r pentwr papurau ar yr union funud y plygodd Lisa i wneud yr un peth, a thrawodd eu pennau'n glec yn erbyn ei gilydd.

Rhywbeth arall a anfonodd iasau llawer oerach i lawr fy nghefn i oedd gweld y papurau yn rhoi cymaint aceri o le i ychydig dywyrch a'r difrod a wnaed i ddelw garreg ond yn gwthio i gornel dalen ddiarffordd hanes am rywun yn rhoi matsen mewn dyn du o Birmingham ar ôl ei drochi mewn petrol.

Pe bai'r gwahanol fudiadau gwledig yn cyfarfod, yn ymgysylltu ac yn rhannu problemau'n amlach ac yn cynnal llai o ymrafael cyhoeddus yn y papurau newydd, yna byddai gwell gobaith am gytgord a chydymdeimlad.

Y maent wedi bod yn fygythiad i'r papurau lleol traddodiadol mewn rhai ardaloedd, drwy fod yn ffynhonnell newyddion lleol, ac aethan mor bell a ffurfio Cynghrair.

Nid yw'r un o'r papurau ymgynghori yn cyfeirio at ddyfodol hyfforddiant mewn swydd, nac yn enwedig sut y gellir darparu digon o athrawon (a darlithwyr mewn colegau addysg bellach ac uwch) a fydd yn medru gweithio trwy gyfrwng y Gymraeg ac yn medru cyflwyno'r Gymraeg fel ail iaith i'r holl ddisgyblion a myfyrwyr eraill yng Nghymru.

Ond problem unrhyw ddiwylliant lleiafrifol yw ei bod yn straen ar adnoddau dynol ac ariannol gorfod darparu'r helaethrwydd defnyddiau sy'n angenrheidiol i blesio chwaeth amrywiol y gynulleidfa, ac na ellir chwaith fforddio troi unrhyw ffurf lenyddol i gyfeiriadau rhy esoterig ddeallusol ar draul ennyn diddordeb y mwyafrif (sydd ynddo'i hun yn lleiafrif!) Felly rhaid o hyd ennyn diddordeb yn y gair Cymraeg printiedig trwy gyfrwng pethau fel Cyfres y Fodrwy neu'r papurau bro, er bod y wasg argraffu'n anleu fwyfwy at bobl sy'n meddwl yn ystyriol erbyn hyn.

Fel yr oedd darllenwyr yr Almanaciau gynt yng Nghymru yn ymhe/ l ag arwyddion y sidydd neu'r sodiac, dengys y colofnau poblogaidd mewn papurau Cymraeg a Saesneg y diddordeb mawr sydd heddiw (yn arbennig ymhlith merched) mewn astroleg - credu neu led-gredu yn arwyddion y planedau a darllen horosgôb - yr un hen awydd am gael gwybod yr anwybod.

CYHOEDDI CYMRAEG DRAMOR: Weithiau gellid dod ar draws cyhoeddi papurau a chylchgronau Cymreig y tu allan i Gymru - yn Llundain a Lerpwl, er enghraifft, ac ymhellach o lawer yn America ac Awstralia.

Oherwydd natur y gwaith, arferir derbyn yn ddigwestiwn air gohebwyr y papurau lleol neu'r newyddiadurwyr sy'n gweithio ar eu liwt eu hunain, ond y gwir yw nad oes raid i ohebydd feddu ar lawer o ddychymyg i greu ei stori%au ei hun pe bai newyddion yn brin !

* Dydi papurau newydd, cylchgronau, cyfarwyddiaduron ffon a llyfrau cyfeirio ddim bob amser ar gael yn hwylus ar dap neu mewn braille neu brint mawr.

Hynny yw, cornel ar gyfer llyfrau a fu'n cael llawer o sylw yn y papurau newydd ac ar y teledu ar radio ac ati.

Cyhoeddwyd ugeiniau ohonynt yn y papurau newydd dros y blynyddoedd, ac mae lle i amau fod ambell stori ddi-sail wedi cael ei darlledu hefyd.

Tan heddiw, pan ddychwelais ar ôl ymweliad bythgofiadwy â Phrâg, a chael y papurau newydd yn llawn o'r hyn a oedd wedi digwydd yn yr Almaen dros y Sulgwyn, a ffacs ar fy nesg, yn gofyn a oeddwn yn dal yn awyddus i sgrifennu'r erthygl.

Yn olaf, drwy chwilio'r hysbysebion yn y papurau newyddion.

Mae'n bosib i unrhyw un weld y papurau hyn yn y Llyfrgell Genedlaethol ar ôl sicrhau caniatâd ysgrifenedig gan lan a Thalia Campbell.

Aeth eu helynt yn destun sylw gwlad, a'r papurau newydd a'r radio a'r teledu yn boen beunyddiol iddynt.

Yn ddiweddarach, mae'n debyg, daethpwyd o hyd i ail lyfr cofnodion y Dafydd ymhlith papurau John Rhys.

Enghraifft nodedig o'r cychwyn hwn yw'r rhwydwaith papurau bro sy'n britho Cymru heddiw ac sy'n cynnal yn eu sgîl weithgareddau niferus ac amrywiol a phob un ohonynt yn hybu Cymreictod.

Gellid datblygu hyn fwy fyth trwy ddefnyddio'r papurau bro nid yn unig i wyntyllu anghenion yr iaith Gymraeg yn eu hardaloedd, ond fel y gwneir mewn rhai papurau, canmol a chefnogi'r gweithredoedd sydd o fudd i'r Gymraeg.

Eithr nid oedd llais Hardie yn llef unig, ychwaith: cafodd atsain yn areithiau ambell AS Rhyddfrydol, ac yng ngholofnau rhai papurau newydd.

Rydw i'n cofio'r holl benawdau hynny am 'Lofruddion Mo%lln' yn y papurau newydd ac ar y teledu.

Roedd yna Gymry'n byw mewn amrywiol wledydd ac yn anfon llythyrau cyson i'r papurau newydd; roedd yna hefyd bapurau newydd Cymraeg mewn gwledydd fel yr Unol Daleithiau, ond rhywsut, doedd y rheiny ddim yn pasio'r prawf angenrheidiol o fod yn cynrychioli un wlad mewn gwlad arall.

Ond tra'n dreifio i lawr stryd y Trallwng am chwarter wedi chwech, sylweddolais nad ffermwyr oedd yr unig rai i godi'n fore - 'roedd rhywun yn brwsio'r palmentydd, un arall mewn lori nwyddau a siopwr yn gwerthu papurau.

Honnai'r naill blaid a'r llall fod y gwrthwynebwyr yn atal papurau cyfreithiol oddi wrth ei gilydd.

Maddeuwch y tipyn ffys ynglŷn â'ch papurau ac yn y blaen.

Mae yma sôn am fenter arwrol Sulyn, cyfraniad y papurau bro a sylw bachog mai Radio Cymru, efallai, ydi'r mynegiant cywiraf o'r traddodiad newyddiadurol Cymreig.

Dydi pethau eraill y mae rhywun yn eu darllen yn y papurau ddim yn awgrymu rhyw ofal mawr och pobol gan y sefydliad hwn.

Ac er fy mod i'n meddu ar luniau gwell ohono na'r papurau newydd a gyhoeddai luniau honedig ohono fyth a hefyd, nid oedden nhw wedi fy mharatoi.

Y mae'r ffordd y bu'r papurau tabloid yn ystod y dyddiau diwethaf yn corddi teimladau rhagfarnllyd tuag at yr Almaenwyr yn ernes o'r ysbryd milain tuag at wledydd Ewrop sy'n peri i ddyn ofni dylanwad rhai o'r carfannau adain-dde yn Lloegr.

Byth a hefyd mae rhyw Arbenigwr ar y teledu ar radio ac yn y papurau yn dweud wrthym fod rhyw bopeth neui gilydd yn iawn.

Mynnai'r canoniaid fod Ferrar yn gohirio anfon papurau'r achos iddynt gyhyd ag oedd yn bosibl er mwyn ei gwneud yn anodd iddynt amddiffyn eu hunain a haerai Ferrar fod y canoniaid yn ei rwystro rhag gweld y dogfennau yn Nhyddewi a oedd yn diffinio hyd a lled ei waith a'i awdurdod fel esgob.

Roedd ymgais amlwg i gadw Wigley'n arbennig o'r cyfryngau ac o'r papurau Cymreig.

Dydy ymddiheuriad, waeth pa mor swyddogol, fod y fersiwn Eidaleg ddim yn barod eto, ddim yn gwneud y tro; os nad ydy fersiwn pob iaith yn barod, dydy'r dasg o baratoi'r papurau ddim wedi ei chwblhau.

Tra bo'i rieni yn casglu llen a llafar plant dechreuodd Robert Opie, yn fachgen ifanc, gasglu papurau losin a siocled, potiau iogwrt, a bocsys bwyd brecwast.

Mân straeon oedd y rhain yn y papurau, colofnau yr ydym wedi cynefino â nhw bellach.

CYHOEDDI PAPURAU NEWYDD YNG NGHYMRU gan Beti Jones: Menter gwbl wirfoddol yw pob papur bro, ac amrywiant dipyn o ran maint, arddull a fformat.

Nid yn unig y mae senedd y wlad honno wedi penderfynu yn ddemocrataidd nad yw hi eisiau i Tyson ddod yno i ymladd ond y mae gweinyddiad y wlad yn cytuno a'r papurau newydd yno yn groch yn erbyn yr ymweliad oherwydd mai barn trwch y boblogaeth, hyd y gallwn gasglu, yw na ddylai gael dod yno.

Dau beth oedd yn cael sylw papurau a theledur wlad - y digwyddiad hwn a pha mor amhosib o annheg oedd maes golff Carnoustie i chwarae arno.

Un peth y llwyddodd y Blaid i'w wneud yn gymharol ddirwystr yn ystod y rhyfel oedd cyhoeddi ei barn a'i safbwynt mewn papurau, pamffledi a llyfrynnau.

Mae'n siop sy'n gwerthu amryfal nwyddau, pethau da, papurau newydd, caniau Côc, cardiau Pen-blwydd, fferins siocled...

Roedd rhieni Olwen ac Owain, a rhieni Marged a Dafydd yno, heb son am ddynion papurau newydd a phlismyn.

Anfonai'n gyson i foutiques Llundain i archebu dilladach a hysbysebid yn y papurau Sul.

'Mor frwd meddai Puleston Jones yn Y Seren wrth adrodd gweithgareddau'r cyfarfod cyntaf, 'mor frwd ydyw yr yspryd Cymreig yma ar hyn o bryd, fel y dywedir i un brawd o ganol brysurdeb paratoi at ei arholiad ddiweddaf, roi un bore ar ei hyd i astudio prydyddiaeth Gymreig Gwn ddarfod i un arall ddarllen gweithiau barddonol Goronwy i gyd bron mewn un diwrnod" "Chwi synnech', meddai eto wrth adrodd am gyfarfod diweddarach, 'mor gyflawn o addysg ydyw papurau fel hwn (sc.

Oed newidiais fy meddwl -- roedd hi'n ormdod o drafferth i minnau, ac hefyd nid oedd y papurau yn gallu cyhoeddi fy llythyron o brostest nes i'm achos dod i ben.

Y mae'n iawn dweud diolch wrthyn nhw yn gyhoeddus ac yn iawn ceisio cael eu henwau yn y papurau.

Roedd y papurau newydd wedi dweud wrth eu darllenwyr am ei dewrder hefyd.

Onid tasg gyntaf Wigley a'i gydAelodau Seneddol felly ydi mynnu bod y cyfryngau a'r papurau dyddiol ac wythnosol yng Nghymru yn rhoi lle priodol i'r frwydr etholiadol yma yng Nghymru fel bod cyfle felly i'r Blaid gael ei phig i mewn i'n haelwydydd?

Yn wir teimlai mor hapus fel na tharfodd llais Elwyn Jones (y cyn-Dôri o Flaenau Ffestiniog oedd yn trafod y papurau newydd y bore hwnnw) ar ei dedwyddwch o gwbl.

Rydan ni wedi byw efo cysyniad o oes pan oedd papurau Cymraeg yn ddylanwad torfol, oes y Faner ddi-grant, ac oes pan oedd newyddiadurwyr a golygyddion Cymraeg yn baglu ar draws ei gilydd ar Faes Caernarfon.

Yn ogystal, gwaharddwyd pleidiau gwleidyddol, papurau newydd, undebau llafur, alcohol, a Saesneg ar arwyddion ffyrdd.

Byddai'r Sun a'r Express a'r Mail, (sydd, fe gofiwch, yn dweud mai'r Saesneg ddylai fod yn iaith swyddogol Ewrop) y papurau a ddarllenir gan filiynau lawer, yn gwneud eu gorau glas i berswadio pawb i wrthod unrhyw beth "estron".

Nid ydynt bellach yn cyrraedd y penawdau, weithiau nid oes unrhyw sôn amdanynt yn y papurau newydd hyd yn oed.

Dwi di cael mis bach tawel o ddarllen y papurau, ac wedi sylwi ar ambell i erthygl difyr iawn...

"Y dyn sy'n danfon papurau newydd ben bore i siopau bach y pentrefi yma.

Ond nid oedd wedi torri pob cysylltiad a'i hen gynefin: roedd ganddo ryw gyfaill neu'i gilydd ymysg is-olygyddion y rhan fwyaf o'r papurau cenedlaethol, a phan ffroenai stori leol y gellid ymestyn rhyw gymaint ar ei diddordeb, ai ar y teliffon i'w hysbysu, a chael punt neu ddwy am ei drafferth.

Rhywle ymysg y papurau hyn fe fuaswn i'n siwr o ddod o hyd i neges wedi ei chyfeiro ataf i yn unig.

Fel un sydd yn eistedd ar Gyngor Genedlaethol (Prydeinig) Undeb Cwmni Siwrans mae gennyf beth profiad o'r byd Undebol, ac y mae'r darlun a geir yn y papurau dyddiol yn hollol gamarweiniol.

Meddylier am olygyddion papurau dyddiol yn clodfori rhyddid mynegiant a rhyddid y wasg er mwyn argraffu'r hyn a fynnont yn enw rhyddid.

Ymhen dim, roedd y stori'n drwch mewn papurau lleol a chenedlaethol ac ar dudalennau Fleet Street hefyd.

Peidiwch â chredu'r hyn 'da chi'n darllen yn y papurau...

Mae'n siwr fod crynodebau ohono wedi ymddangos yn y papurau newydd pan lofnodwyd ef ond yr oedd y papurau hynny wedi hen fynd i'r domen ac ni allwn gofio dim a ddarllenais amdano.

Tynnodd y bechgyn eu papurau o'u pocedi a'u dangos iddo.

Dosberthid adroddiadau'r arolygwyr ffatri%oedd a mwyngloddiau yn helaeth, gan anfon copi%au at bob perchen gwaith glo, a phobun arall a allai fod â diddordeb, ac yn ddieithriad dyfynnid ohonynt a thrafod eu cynnwys yn y papurau a'r cylchgronau taleithiol.

"Ond mi gawn ni wybod beth sy'n digwydd cyn y papurau newydd," oedd gobaith Rolant.

'Roedd y papurau newydd, gan gynnwys y wasg Gymreig, yn cynyddu mwy a mwy yn eu poblogrwydd.

I raddau, maedosbarthiad daearyddol ein sampl yn adlewyrchu patrwm o ddosbarthu'r holiadur drwy'r papurau bro, ond hefyd mae'n adlewyrchiad o'r srdaloedd lle gwelir y dwysedd uchaf o ddarllenwyr..

Bu yntau'n astudio'r papurau.

Ffenomen ddiddorol a phwysig arall ym maes cyhoeddi yng Nghymru yw'r papurau bro.

gan fod rheidrwydd ar athrawon i bennu lefelau disgyblion fisoedd ymlaen llaw er mwyn archebu'r papurau prawf priodol, gall hyn arwain at gamlefelu ac, felly at dangyflawni.

Mae'n bosib y byddai papurau newydd yn galaru am ei luniau ond prin oedd y cydymdeimlad yn y stafelloedd newid y diwrnod y dywedodd Steve wrthym fod ei dad wedi gyrru yn erbyn coeden.

parhau i annog a chynorthwyo cyhoeddwyr papurau bro.

Hyn i raddauhelaeth oherwydd cefnogaeth frwdfrydig y papurau bro.

Felly, pan ddechreuodd papurau gwaith y Prosiect Ieithoedd Modern gylchredeg yng ngwledydd Prydain, nid syndod iddynt gael croeso gan grwpiau o athrawon.