Cychwyn sefydliadau crefyddol fel mynachlogydd Celtaidd lle y gellid ymarfer â'r bywyd santaidd a wnaeth rhai o'r penaethiaid hyn.

Wrth drafod ymateb y cydlynwyr ysgol a'r penaethiaid adran, derbynir isod fod y cydlynwyr sirol yn rhan o'r tîm cenedlaethol.

Bydd yn rhoi cyfle i bawb feddwl am yr hyn y maent yn anelu ato a bydd yn gosod disgyblaeth ar y gwahanol adrannau, fel bod y penaethiaid yn deall y sefyllfa ac yn osgoi gweithredu'n groes i'w gilydd.

Ymhlith y penaethiaid adrannau Cymraeg Uwchradd a atebodd, un yn unig a gynigiodd sylw anffafriol, sef ...agweddau yn rhy academaidd...

Yr unig un o'r penaethiaid i wrthod ymuno yn y brotest oedd Dr Routh, Coleg Magdalen, ac efô oedd yr unig un ohonynt a oedd yn wir hyddysg mewn diwinyddiaeth.

Eu tasg nhw oedd ein darbwyllo ni fod uwch-gynhadledd Genefa er enghraifft wedi bod yn un hanesyddol er mai dim ond mân gytundebau diwylliannol a gwyddonol a gafodd eu harwyddo gan y penaethiaid.

sy'n gyfrifol am hyn, gan fod y ffruflenni wedi'u dosbarthu i'r penaethiaid/cydlynwyr ar gwrs HMS a'u dychwelyd y diwrnod hwnnw.

Ymhen wythnos daeth penaethiaid y colegau at ei gilydd, ac heb aros am eglurhad gan yr awdur, cytunasant i gondemnio'r Traethawd a'i alw'n anonest.

Efallai y byddo rhai penaethiaid adrannau sydd a gwir ddiddordeb yn y maes yn gweld gwerth yn yr adran hon yn ogystal.

Gwahoddwyd yr awdur i roi sgwrs ar Genedlaetholdeb Cymru ar y radio, ond ddeuddydd cyn y darllediad fe dynnodd penaethiaid y BBC y gwahoddiad yn ôl.

Yn achos y cyrff cyhoeddus hyn, ystyrir mai'r sefydliadau unigol (sef y penaethiaid a'r byrddau rheoli) yw'r "cyhoedd" sydd yn medru hawlio ymateb yn eu dewis iaith, ar ran y staff a'r myfyrwyr unigol neu'r disgyblion a'u rhieni.