Gwelwyd y digwyddiadau hyn yng nghyd-destun yr Eisteddfod, er enghraifft protestiadau'r suffragettes yn Eisteddfod Wrecsam ym 1912, a'r ymgyrch dros y sianel deledu Gymraeg yn y 1970au a'r 80au.

Ddeng mlynedd ar hugain ar ôl Arwisgo Tywysog Cymru a'r dathlu a'r protestiadau a oedd yn nodweddiadol o'r digwyddiad, bu cyfres o raglenni diddorol yn dadansoddi sefyllfa'r frenhiniaeth heddiw.

Y teimlad oedd fod diffyg gwybodaeth am hynny wedi bod yn rhannol gyfrifol am fethiant y protestiadau gwreiddiol.

Parhaodd y protestiadau, nid yn unig yng Nghymru ond yn Ewrop, America a'r gwledydd comiwnyddol.

Lluniodd gerddi am bynciau cyfoes ar y pryd fel y gwrthdystio yn erbyn y Rwsiaid ym Mhrâg, protestiadau Cymdeithas yr Iaith, yn ogystal â'r ysbryd protestgar byd-eang yn y cyfnod, y glanio ar y lleuad ym 1969, Fietnam, y newyn yn Biaffra, ac yn y blaen.

"Tan y protestiadau hynny doedd pobol o'r tu allan ddim wedi sylweddoli cyn lleied o bynciau oedd yn bosib' eu gwneud trwy gyfrwng y Gymraeg yma.

A gwaith costus yw sefyll fel gwrthwynebydd cydwybodol yn amser rhyfel, neu ymuno mewn protestiadau di-drais yn amser heddwch.

Llesgedd gwleidyddol a chymdeithasol Gorllewin yr Almaen oedd un o themâu amlycaf protestiadau'r myfyrwyr yno.

Ar waethaf protestiadau'r wraig, llwyddaf, ar bob gwyliau, i ymweld â'r ffermydd lleol.

Protestiadau yn erbyn y profion meddiant a deddf diweithdra: 250,000 yn mynychu ralïau ar draws De Cymru ac yn Blaina, Gwent, 18 yn cael eu carcharu am greu cyffro.

Mae'n gweld bai ar ei gynulleidfa (ac arno ef ei hun) am hwyluso ymdrechion yr awdurdodau i reoli protest drwy dderbyn cyfyngiadau ar, er enghraifft, eu rali%au a'u protestiadau.

Protestiadau yn parhau yn y maes glo.

Blwyddyn y brotest fawr, protestiadau Cymdeithas yr Iaith, protest y Chwith, protest y duon, a phrotest heddwch drwy Gymru, Ewrop a'r byd.

Prif Ddigwyddiadau Hanesyddol Blwyddyn y brotest fawr, protestiadau Cymdeithas yr Iaith, protest y Chwith, protest y duon, a phrotest heddwch drwy Gymru, Ewrop a'r byd.

VAUGHAN: Mae'n anhebyg fod dyddiau'r protestiadau ar risiau'r Swyddfa Gymreig ar ben, beth bynnag ydi barn Cadeirydd y Bwrdd.

Ddeng mlynedd ar hugain ar ôl Arwisgo Tywysog Cymru ar dathlu ar protestiadau a oedd yn nodweddiadol o'r digwyddiad, bu cyfres o raglenni diddorol yn dadansoddi sefyllfar frenhiniaeth heddiw.

Protestiadau'r swffragetiaid yn gwaethygu a nifer cynyddol yn cael eu carcharu.