Llyfrgell Home Page Contents

Llyfrgell Owen Phrasebank

pum

pum

HEULWEN: ....fuo rhaid iddo fe gerdded pum milltir.....

Yn eironig ddigon y barnwr yn yr achos hwn yw Baltasar Gozón, yr un barnwr yn gywir a ryddhaodd aelodau o'r mudiad GAL (terfysgwyr gwrth-ETA a ariannwyd gan lywodraeth Sbaen i ladd aelodau o ETA) ar ôl dim ond pum mlynedd o ddedfryd o 100 mlynedd.

'Roedden ni'n cael ein dal mewn road blocks bob pum milltir, a milwyr yn archwilio'r llwyth.

Er mwyn hwyluso trefniadau a gostwng llif y traffig, trefnir bysiau gwasanaeth gwennol a fydd yn teithio, um bob tua pum munud, rhwng y ddwy ysgol a'r maes.

Y cynta i gyrraedd pum ffrâm sy'n mynd trwodd i rownd yr wyth ola.

Fe gafwyd adlais o'r hen Gastell Nedd ddoe, y pum blaen yn rhagori yn yr agweddau tynn ac yn cyfrannu tipyn yn y chwarae rhydd.

Fe ddangosodd y rhain i mi bob twll a chornel o Istanbwl cyn i ni wasgaru ymhen pum diwrnod.

Ond gan iddynt fod yn dyst i wyrth porthi'r pum mil digon anodd yw deall eu syndod, ac anos yw deall eu caledwch a'u dallineb ysbrydol.

Profodd y pum niwrnod canlynol yn llawn difyrrwch hyd yr ymylon, a hwythau'n mwynhau nofio, sgi%o dros y dŵr, hwylio, chwarae tennis a marchogaeth ceffylau.

Pum wythnos yrŵan a deufis wedyn.

Yr hyn a roddodd fwyaf o syndod imi oedd darllen mewn papur newydd dyddiol poblogaidd yng ngogledd Cymru ar ddechrau'r flwyddyn hon fod mawn yn prinhau ar raddfa frawychus yn yr Ynysoedd Prydeinig a ninnau arddwyr wedi cael ein cyflyru gan wybodusion tros y pum mlynedd ar hugain diwethaf, fwy neu lai, ei fod yn ddefnydd anhebgorol angenrheidiol tuag at arddio llwyddiannus a'r cyflenwad yn ddihysbydd.

Ar adegau felly, yr oedd y gwres mor llethol yn y felin fel bod pum munud o flaen y ffwrnais yn ddigon i lorio'r cryfaf.

Petai gyda ni fodd i edrych i lawr ar Gymru i dynnu "llun pum-munud" o blant dan bump yn yr ysgol dros y wlad o Gaergybi i Gasgwent, fe welem mai amrywiaeth sy'n nodweddu'r ddarpariaeth ar eu cyfer.

Newydd gael pum munud o flaen amyn nhw mae o, wedi cael ei draed yn rhydd am y tro cyntaf ers cantoedd, plîs wneith hi agor y drws!

Holiadau Lhwyd sy'n gosod y patrwm, ond Rowlands biau drylwyredd deallus yr atebion sy'n nodi enwau, ffiniau a phoblogaeth pum plwyf Llanidan, Llanedwen, Llanddaniel-fab, Llanfairpwll a Llandysilio, ynghyd a manylion am eu hanes, eu henebion (gyda darluniau ohonynt), a sylwadau ar ansawdd y tir, y cynnyrch, a'r gwrtaith a ddefnyddid, y ffynhonnau, yr afonydd, y dirwedd a'r mathau o gregin a geid ar lan y mor.

Ond mi allwn ni dreio eto nos yfory.' Aeth pum munud heibio .

Ac yn ail, yn y seiat neu'r rhyddymddiddan a ddilynai'r ddarlith, gallech fentro y byddai'r hybarch Fyfanwy, o fewn pum munud eto, wedi mynd a ni oddi ar lwybr cul ein pwnc i ryw borfeydd gwyllt, os nad gwelltog.

Hyd heddiw does neb yn siŵr faint gafodd eu lladd yn ystod y pum mlynedd y buodd y Khmer Rouge yn rheoli.

Gwyddom yng Nghymru o brofiad chwerw a phoenus bod mwy i ddemocratiaeth na bwrw pleidlais pob pum mlynedd.

A ph'run bynnag, mae Preis wedi cyfaddef ei fod wedi cael cadwyn gwerth pum cant o bunnau ganddynt am eu helpu.

Cerddi eraill: Y pum bardd gorau yn y gystadleuaeth oedd L. Haydn Lewis, G. J. Roberts, T. R. Jones, John Roderick Rees a Rhydwen Williams.

Trueni iddi ddod i'r stapla nawr, grwgnachodd wrtho'i hun - dim ond pum munud arall a bydda fe wedi mynd ar garlam tuag at lethrau Mynydd Llangatog ac fe byddai hi wedi gorfod aros amdano nes y dewisai ef ddod nol ac erbyn hynny fe fyddai'n rhy ddiweddar i gychwyn nol i Benderin.

'Roedd y bardd yn cydnabod oes y 'never had it so good' yng nghanol y pumdegau pan welwyd y pum miliwn o setiau teledu ar aelwydydd Prydain yn dyblu mewn degawd, a phan ddaeth y car yn hanfod yn hytrach nag yn foethusrwydd.

'Diolch am yr esgus i gael pum munud bach.

Roedd yn Gymro twymgalon ac er iddo dreulio pum mlynedd yn Ffrainc yn darlithio ac yn ehangu ei orwelion academaidd treuliodd y gweddill o'i oes yn y maes addysg yng Nghymru.

Yr oedd yn drist gweld y dirywiad yn ei wedd mewn pum mlynedd.

Yn gyfrifol am symud llawer iawn o siocled y byd yma, i gyd ei hun, mae Joan Steuer sydd, yn rhinwedd ei swydd yn Olygydd y cylchgrawn Americanaidd chwarterol, Chocolatier, yn bwyta pum pwdin ac hyd at dri phwys o siocled bob dydd am dair wythnos bob chwarter fel rhan o'i gwaith ymchwil.

Enillodd Cymru bob un o'r pum gêm ac fe wnaeth nifer o chwaraewyr argraff.

Mae Tim Henman allan o senglaur dynion ar ôl cael ei guro gan Mark Philipoussis yn y bedwaredd rownd - y tro cynta i Henman fethu cyrraedd yr wyth olaf ers pum mlynedd.

...a Themâu Mae gan bob un o'r pum rhaglen ei thema arbennig ei hun, o fwyd a chadw'n iach i grefydd, adloniant, gwaith a chwarae.

Gosod pum llwyth arall o goncrid ar y ffordd.

Oddeutu'r pum cant, fwy neu lai, sydd yn cystadlu yn Adran Llên y Genedlaethol bob blwyddyn, er bod pum mil a mwy ar b'nawn Iau yn ysu am roi 'u llinyn mesur ar 'u tipyn ymdrechion nhw hefyd.

Maen nhw'n cwrdd bob nos Wener, pob un yn cyfrannu pum peso tuag at gynnal ty yr athrawon Cymraeg.

un fil pum cant chwe deg a chwech, Ac o'r dydd hwnnw ymlaen, bod y cwbl o'r Gwasanaeth Dwyfol i'w arfer a'i ddweud gan y Curadiaid a'r Gweinidogion trwy'r holl Esgobaethau a nodwyd, lle mae'r Gymraeg ar arfer yn gyffredin, yn yr iaith Frytaneg neu Gymraeg grybwylledig .

Os torrodd y modernistas trwy dir gwyryf yn eu harbrofion gyda mydrau newydd, a chydag ieithwedd a ddaeth o Ffrainc, gwnaeth beirdd y pum a'r chwedegau yng Nghymru rywbeth tebyg gyda'u defnydd o'r vers libre.

Tim rygbi Cymru yn cael eu trechu'n ddrwg gan Lloegr a Ffrainc a chwestiynau yn cael eu gofyn am barhad y gystadleuaeth pum gwlad a dyfodol y timau Celtaidd.

Y weithred yma, o dderbyn pum cant o gopi%au o lyfrau lliwgar, syml Collins, oedd yr un gymwynas fawr a wneuthum dros lyfrau Cymraeg yn ôl Wyn Burton, Llyfrgellydd Ysgolion ar y pryd.

Ar fyr rybudd - pum awr yn wir - daeth y ddwy chwaer o Beulah atom ym mis Mawrth.

Enillodd pedwar o'r pum tîm o Gymru yng Nghwpan Heineken dros y penwythnos.

Pecyn yn cynnwys pum copi o'r ddrama a syniadau dysgu ar gyfer athrawon.

Wedi'r cwbl, mae tipyn o wahaniaeth rhwng platen pum pwys ar hugain a phlaten hanner can pwys.

Mae pum munud yn mynd heibio.

Fel y gwelir ar y mapiau, plwyf tair anglog cymharol fychan o ryw bedair mil o gyfeiriau yw Llangwyryfon, ac y mae'r stori hon amdano yn cyfeirio yn rhannol hefyd at y pum plwyf sy dros y ffin iddo.

Nodir pum peth sy'n llygru bywyd ysbrydol Cymru: y gwersylloedd gwyliau yng Ngheredigion, y cloddio am olew ym môr Iwerddon, y rocedi yn Aber-porth, yr orsaf niwcliar yn Nhrawsfynydd, a'r ymchwil am aur yn Sir Feirionnydd.

Mae Audrey yn aelod o gangen Llangefni o'r mudiad ac yn ymddiddori yn y gweithgareddau ers pum mlynedd.

Allai neb fod wedi gofyn llawer mwy o'r daith - ennill pum gêm mâs o bump, 32 i 8 oedd cyfanswm y ceisiau, dau berfformiad gwych gan y tîm a sawl unigolyn yn dal y llygad.

Pan benodwyd y cydgysylltydd cyntaf, dim ond pum lloches oedd yng Nghymru.

Erbyn hyn yr oedd y gwynt yn chwythu oddi ar y tir ond bore ddydd Llun, er mawr syndod iddynt, nid oedd y tir ond pum milltir i ffwrdd a glaniwyd wrth ymyl goleudy Pembroke, Port Stanley, ar ôl wythnos ofnadwy yn y cwch.

Ond beth yw gwerth deall y Pum Pwnc bob un wrth ymgodymu â'r Llythur llathraid, llithrig hwn?

Y Blaid Lafur yn ennill pum sedd Gymreig yn etholiadau Ewrop.

Benfro, a bygythiad arall ar ddechrau'r pumdegau i feddiannu pum mil o aceri yn Nhrawsfynydd, yn ychwanegol at y gwersyll a oedd yno.

O gynnwys Eric, wyr bach Jane Gruffydd sy'n dod ati hi fyw, mae pum cenhedlaeth yn dod i mewn i'r hanes, a champ y nofel yw'r modd y mae'n dangos bywydau'r rhain yn gorgyffwrdd ac yn effeithio ar ai gilydd (thema amlwg yn ei straeon diweddarach, fel 'Gwacter' yn y gyfrol Gobaith).

Mae pum newid yn nhîm Lloegr o'r pymtheg ddechreuodd eu gêm yn erbyn Awstralia ddydd Sadwrn diwetha.

Daeth paraseicoleg hefyd yn bwnc sy'n cael mwy a mwy o sylw, gyda llawer yn ymddiddori'n arbennig mewn amgyffred uwch synnwyr - y gallu i amgyffred heb ddefnyddio'r pum synnwyr arferol: golwg, clyw, blas, teimlad ac arogli - (ESP) yn ei amryfal ffurf: telepathi; rhagwelediad (precognition): clirolwg ( y gallu i weld yr hyn sydd o'r golwg); clirglyw (y gallu i glywed yr hyn sydd y tu hwnt i'r clyw arferol); gweld paroptig neu weld heb lygad (y gallu i weld drwy groen); a meddylnerth (y gallu i effeithio'n uniongyrchol ar fater, megis ei symud, ac i allu dweud hanes gwrthrych drwy ei ddal yn y llaw yn unig).

Mae nifer y blodau a'r planhigion a welwch chi yn amrywio yn fawr iawn yn ôl maint y Cloc ei hun, ond amcangyfrifir fod y nifer hwn yn gallu amrywio rhwng pum mil a phedwar deg mil.

Ar ôl y pum mlynedd cyntaf gweddol dawel, cyffrowyd awdurdodau'r Brifysgol a'r esgobion fwyfwy yn erbyn y mudiad gan nifer o ddigwyddiadau.

Lewis y glynn i dat ai kant.' Mae pum mlwydd yn oedran amwys, wedi gadael babandod ac eto heb ddechrau datblygu'n oedolyn cyfrifol (ystyrid mai saith oedd yr oed pan fyddai plentyn yn dechrau meddwl ac ymddwyn fel oedolyn).

Roedd Abertawe wedi colli pedair o'u pum gêm yn erbyn Y Barri yng nghystadleuaeth y Cwpan Cenedlaethol.

O ran nifer ei aelodau mudiad bychan fu'r Gymdeithas erioed, gydag uchafrif o ddim ond pum cant yn ystod y chwedegau a chynydd i'r nifer uchaf erioed (2,087) erbyn 1972-3.

Mae'n bwysig bod ni'n mynd mlân o hyn - dyw chware'n dda mewn un gêm ddim digon da - rhaid i ni wneud e am y pum gêm arall.

Aeth yr esboniad yn llawer mwy cymhleth nag yr oedd hi wedi bwriadu iddo fod ac - rhoi i'r pum buwch yn y Cae-dan-tŷ.

Ym awr y pum cyfrol sydd ar y silffoedd at yr Eisteddfod eleni a chyn belled ag y mae'r fasgedaid hon o stori%au byrion yn y cwestiwn, rydyn ni'n dechrau ar ddiwedd y broses yna ac yn symud ymlaen, dybiwn i, at gyfnod gwahanol eto, cyfnod ansicr iawn ei gyfeiriad a chymysglyd ei natur.

Ar hyn o bryd dim ond pedwar gwesty pum seren sydd yma sy'n cymharu'n sâl iawn â Dubai.

Er enghraifft, rydym wedi amlygu a blaenoriaethu ein perfformiad wrth ymateb i alwadau ffôn i'r fath raddau fel y llwyddwyd, ym mis Ebrill, i ateb dros 70% o alwadau o fewn tri chaniad ac 80% o fewn pum caniad.

Cymerodd ein bws awr gyfan i ddringo'r pum milltir o ffordd droellog a arweiniai at y ffin.

Cyhoeddir enw enillydd pob noson ac ar ddiwedd nos Iau, cyhoeddir enwau'r pum cystadleuydd fydd yn ymddangos ar y llwyfan terfynol nos Sadwrn.

Rhaid cyfaddef fod ôl brys ar y pum pennod cyntaf.

ac i'r Royal Court yn y pum degau a'r chwe degau, yn gweithio gydag Olivier, Gielgud a mawrion y theatr Saesneg ar gyfnodau allweddol yn natblydiad y cyfrwng.

Cynlluniwyd cyrion y llyn a'r pum ynys a geir ynddo yn ofalus er mwyn cynyddu'u hapêl cadwriaethol.

O flaen y pum cant a mwy o ymfudwyr a morwyr ar ei deciau, yn edrych gyda theimladau digon cymysg ar y tynfad yn prysur ddiflannu o'u golwg, roedd mordaith o bron i bedwar mis.

Er mai dim ond wyth mlwydd oed oedd ef, ymunodd Dean â Brigâd Ambiwlans Sant Ioan ac yn ei flwyddyn gyntaf rhoes gant chwe deg pum awr o'i amser ei hun i'w helpu.

Pum safonol ar y diwethaf ac yr oedd Tinning wedi cipior goron ar wobr gyntaf o £125,000.

Yn ei chynllun hi bydd pum gwastad i lywodraeth.

'Mae gan bob un o'r pum neu chwech chwaraewr yna obaith da iawn.

Yn Seasons cafwyd synau pedwar tymor olaf y Mileniwm ar gof a chadw, gyda'r gwrandawyr yn profi gwanwyn, haf, hydref a gaeaf olaf y ganrif drwy lygaid pum person gwahanol iawn.

Mae gweithio yn y theatr yn uffar o donic; rydach chi'n cael gweithio ar eich pen eich hun am gyfnod, ond wedyn rydach chi'n dod i mewn i'r sefyllfa gyfan, lle na does gynnoch chi ddim pum munud.

Wedi'r cyfan roedd y canlyniade yn ddigon sicr ac roedd Cymru wedi sgorio pedair gôl mewn tair o'r pum gêm chwaraewyd ers iddo afael yn yr awene.

Nid o reidrwydd y pum enillydd bob nos fydd yn ymddangos ar y llwyfan terfynol, ond y pump a roddodd perfformiadau gorau yn ystod yr wythnos.

Wel mi fyddai'n codi pum punt yr un am fynd â nhw i'r mynydd, ond, fyddan nhw byth yn gweld y 'bobl bach'.

Yn ystod y pum niwrnod cyn hedfan i Nairobi, ro'n i wedi cnoi cil dros y berthynas rhwng y personol a'r gwrthrychol, dros yr angen, ar un llaw, i gofnodi ffeithiau am newyn a oedd yn bygwth dileu cenhedlaeth gyfan o blant Somalia ac, ar y llall, i gofnodi barn.

Ond roedden nhw ar ei hôl hi cyn pen pum munud.

Yna fe'i cosbwyd nhw gan Neil Grayson gyda dwy gôl o fewn pum munud cyn yr egwyl.

Mae'r ffaith bod pum mil o filiynau o adar yn mudo o Affrica i Ewrob bob Gwanwyn yn syfrdanol ac yn rhoi gwedd newydd ar y pwnc.

* sicrhau trwy bolisi ysgol gyfan fod datblygiad yn y mathau o dasgau a osodir sydd yn arwain pob math o blentyn, a hynny'n gynnar yn eu gyrfa uwchradd, i arfer y pum math o ddealltwriaeth a nodir.

Ceir pum awdl i Hopcyn ap Tomas ei hun ac un i'w fab yn Llyfr Coch hergest, llawysgrif a ysgrifennwyd gan mwyaf yng nghyfnod Hopcyn, ac y mae'r Athro GJ Williams wedi awgrymu'r posibilrwydd mai ef a dalodd am y gwaith copio.

Cychwynnodd gyda phum pelawd gan ildio dim ond pum rhediad.

Fe ddeuair arolygwyr heibio yn flynyddol i fygwth caur lle, meddai Syd Aaron, prif-ddarlithydd addysg gorfforol yr hen goleg hyfforddi pan oeddwn i yno, ddiwedd y pum-degau a dechraur chwe-degau.

Gelwid y broses o gynhyrchu'r platiau yn dwymad, ac yr oedd yn rhaid rowlo'r platiau mewn pum part fel rheol, y tew (sef y barrau haearn tew), y senglau, y dyblau, y pedwarau a'r wythau.

Yn ystod pum mlynedd cyntaf y llywodraeth newydd, cafwyd brwydro ffyrnig wrth geisio tawelu gwrthwynebwyr y chwyldro.

Ymhlith y pethau a glywais gan Bill Parry y noson honno roedd hanes pum bwgan: hanesion am bethau yr oedd o ei hun, neu'i dad, wedi eu gweld yma.

Yn ychwanegol at hynny, gan ddefnyddio'r meini prawf gwerthuso perthnasol a nodir yn y Fframwaith, dylid barnu rheolaeth pob un o'r pum ffactor a ganlyn ac i ba raddau y mae rheolaeth briodol yn galluogi pob ffactor i gyfrannu at safonau ac ansawdd:

Prynais werth pum punt ar hugain.

Rhwng hanes Gostegu'r Storm a hanes Yr Iesu yn Cerdded ar y Môr yn yr Efengyl yn ôl Marc ceir hanes Porthi'r Pum Mil.

Bu dyfodiad teledu yn y pum- degau'n ddaeargryn ddiwylliannol fwy nag a ddychmygodd neb ar y dechrau.

O safbwynt ieithyddol, os cynhwysir siaradwyr Occitan yn Ffrainc, Plattdeutsch yn yr Almaen a'r tafodieithoedd Eidaleg, codai y canran i bron pum deg y cant.

Doedd dim ots mod i'n cymryd pum gwaith gymaint i gyrraedd, na mod i'n llithro wrth fynd, na mod i'n cyrraedd wedi blino'n lan ac yn dioddef clymau gwythi.

Roedd y tîm cartre ar y blaen wedi dim ond pum munud, Shayne Bradley yn sgorio o groesiad Lee Williamson.

Lladdodd yr un daeargryn yn agos i gant pum deg o bobl mewn ardaloedd cyfagos.

Mynd yn syth i le'r twrnai i ofyn am gyfweliad, a chefais un ymhen pum munud.

Y mae PDAG yn bod ers pum mlynedd oherwydd fod pobl Cymru yn awyddus i weld addysg Gymraeg yn ffynnu ac wedi galw am sefydlu corff i'w datblygu, corff annibynnol i'w gyllido'n gyfangwbl gan Yr Ysgrifennydd Gwladol dros Gymru.