Collwyd rhywogaethau dirifedi yn llwyr a gwelwyd lleihâd enbyd mewn eraill.

Gwelir Gwyddau Dalcen-wen yn ymweled heddiw â Gwarchodfa Ynys las yn y canolbarth, ac â rhai ardaloedd eraill, ond prin iawn yw'r rhywogaethau eraill yng Nghymru.

Ceir cryn bosibiliadau ar gyfer datblygu cynefinoedd ar gyfer rhywogaethau unigol, megis ystlumod a gwenoliaid y traeth drwy weithredu codau ymarfer, ac enillwyd profiad helaeth iawn yn yr Adain i hyrwyddo'r amcanion hynny.

Yn urdd y gwenyn, yr Hymenoptera, y ceir y canran uchaf - dros hanner o'r rhywogaethau yn ôl y cyfrifiad diweddaraf.

Yn y gynhadledd cytunwyd ar ddau dealltwriaeth, un ohonynt ar Newid Hinsawdd sy'n ymdrech i reoli y difrod i'r atmosffêr, a'r ail yn Ddealltwriaeth ar Amrywiaeth Bywydegol (Biodiversity) - sy'n clymu llywodraethau'r Byd i amddiffyn ein rhywogaethau lu.

Roedd y gyfres ddiweddaraf o raglenni dogfen yn cynnwys Iolo Williams, swyddog rhywogaethau'r RSPB yng Nghymru, a siaradodd yn ddwys am greulondeb wrth drin adar oherwydd anwybodaeth neu fasnacheiddiaeth.

Yr oedd hefyd yn awdurdod ar ddiod ei fro, a chofiai'r manylion lleiaf ynglŷn â hi a'r rhywogaethau neilltuol o afalau y gwasgwsid hi ohonynt.

Enghraifft arall o'r elfen athronyddol hon yw Rhywogaethau Prin sydd mewn dull negyddol yn dangos nad ydym ni fel pobl yn cyfri dim ar y blaned hon yn y pen draw.

Ceisiwch wneud byrddau adar a llestri i ddal bwyd a dŵr i'r adar a chofnodwch y nifer a'r rhywogaethau sy'n ymweld â'r safle, gan nodi yn ogystal y - Dyddiad - Amser - Tywydd - Beth wnaeth yr aderyn ei fwyta?

Codwyd amheuon a yw ein chwant i fynnu mwy a mwy o adnoddau'r ddaear, (yn aml ar draul rhywogaethau eraill a'r llwythau dynol llai pwerus) yn gynaladwy heb sôn am fod yn foesol.

Yn y dosbarth cyntaf rhoddir y rhywogaethau hynny sy'n perthyn i deuluoedd y chwain, y llau a'r mosgito.

Mae gan RSPB Cymru dros 40,000 o aelodau sy'n cydweithio i achub cynefinoedd a rhywogaethau sydd o dan fygythiad.

Mae tair rhan i Warchodfa o'r fath; y rhan addysgiadol sy'n arddangos adar dof i'r ymwelwyr, a'r rhan sy'n ymwneud â gwaith ymchwil, ac yn datblygu dulliau o fagu rhywogaethau prin a'u dychwelyd i'w cynefin gwyllt naturiol.